M. NÝHAT MALKOÇ

            Hanelerimizi ve ruhlarýmýzý ilâhî nurlarla tezyin eden, karanlýk yanlarýmýza neþter vuran  ramazan;  rahmet, bereket, huzur ve maðfiret ayýdýr. Bu mübarek ayda, on bir ay boyunca nefsin þiddetli saldýrýlarýna maruz kalan gönüllerimizi manevî bakýma alýrýz.

            Ýman ve istikamet üzere yaþamayý hayatýn yegâne gayesi olarak gören Müslümanlar için ramazan bir irade eðitimidir. Ýrade eðitimi deyip de geçmemek lâzým. Ýnsaný diðer canlýlardan ayýran en belirleyici unsurdur irade. Hayat bir arabaysa, irade o arabanýn direksiyonudur. Gönül arabamýzýn uçuruma sürüklenmemesi için direksiyonu berk tutmalýyýz. Bu ayýn meyvesi olan oruç, sabýr ve tahammülü güçlendirerek iradenin cilalanmasýný saðlar.

            Yaygýn tabirle on bir ayýn sultaný olan ve gönül köprüleri kuran ramazan bir farkýndalýk,  keþif, deðiþim ve manevî açýdan derinleþme ayýdýr. Ýnsan bu ayda dünyaya geliþ gayesini hatýrlar. Bugüne kadarki hayatýnda bu gayeye ne kadar uyduðunu iç dünyasýnda muhasebe eder. Bir kul olarak eksikliklerinin farkýna vararak bunlarý tekmil eder.

            Þeytanlarýn zincire vurulduðu ramazan ayý, insaný olumlu anlamda deðiþtirir. Zira ramazan güçlü bir deðiþtirici ve dönüþtürücü, yani mürebbidir. Diðer aylardaki daðýnýk hayatýmýzý toparlayarak bizi belli bir nizama sokar. Bu ayda kendi kendimizle ve diðer insanlarla olan iliþkilerimizi adeta masaya yatýrýrýz. Bu ayda nefsimizin eseri olan ve bizi iyi kul ve iyi insan olmaktan uzaklaþtýran sivri yanlarýmýzý törpüleriz. Hayata bakýþýmýz Kur'an ve sünnet ekseninde olur. Þayet birileri bizi o eski ve kötü alýþkanlýklarýmýza döndürmek isterse Peygamberimizin “Oruç bir kalkandýr. Sizden biriniz oruçlu olduðu günde kötü söz söylemesin, kavga etmesin. Ona birisi sataþýr veya küfrederse, ‘ben oruçluyum’ desin” sözünü hatýrlar ve hatýrlatýrýz. "Ben Oruçluyum" diyerek, o kötü telkinleri bertaraf ederiz.

            Ýftarýyla, sahuruyla, teravih ve sohbetleriyle ramazan ibadetlerin coþkuya dönüþtüðü mübarek bir maneviyat iklimidir. Bu ayda müminler asla gösteriþe ve riyaya kaçmadan adeta hayýrda birbirleriyle yarýþýrlar. Bunu yaparken de nefislerine bundan hiçbir pay çýkarmazlar.

            “Ýnsanoðlunun yaptýðý her þey kendisi içindir. Oruç müstesna. O benim içindir ve onun mükâfatýný ben vereceðim…” hadis-i kutsîsinin gereði ve yansýmasý olarak oruç, yüce Rabbimizle olan muhabbetimizi koyulaþtýrýr. Ýlâhî irtibatýmýzý ve iltisakýmýzý artýrýr.

            Oruç ibadeti bizi her açýdan tutar. O, nefsimize karþý güçlü bir fren mekanizmasý görevi görür. Ýç âlemimizi arýndýrarak ruhumuzdaki kiri ve pasý siler. Bizi gayri meþru istek ve arzularýmýzýn esiri olmaktan korur. Bu anlamda güçlü bir manevî kalkan vazifesi görür.

            Oruç sadece yemekten içmekten kesilmek deðildir. Oruç, insanýn bütün uzuvlarýný içine alan çok yönlü bir ibadettir. Mümin, kötü söz ve yalan söylemekten kaçýnarak diline oruç tutturur. Güzel söz söyleyerek diline iftar ettirir. Mümin görülmesi haram olan uygunsuz þeylere bakmaktan gözünü uzak tutarak gözlerine oruç tutturur. Tefekkür sebebi olabilecek suretlere ve manzaralara bakarak da gözlerine iftar ettirir. Mümin, aklýndan kötü þeyleri silip atarak ruhuna ve gönlüne oruç tutturur. Aklýný hayýrla ve güzel þeylerle meþgul ederek ona iftar ettirir. Elini ve ayaklarýný haram iþlerde kullanmayarak onlara oruç tutturur. Yine bu kýymetli organlarýný hayýr ve hasenat iþlerine amade kýlarak onlara iftar ettirir. Daha bunun gibi bütün organlarýmýz kendilerince oruç tutarlar, vakti gelince de kendilerince iftar ederler.

            Yemekten içmekten kesilmek, orucun sadece görünen (zahirî) bir yüzüdür. Zira Rasûlullah Efendimiz (sav), “Oruçlu kimse yalan sözü ve yalanla amel etmeyi terk etmediði sürece, Allah’ýn, onun yemesini içmesini terk etmesine ihtiyacý yoktur” buyurur. 

            Ramazan, ruhlarýmýzýn tadilat ayýdýr. Ramazan her zaman olduðu gibi bu sene de harabeye dönüþen hayatýmýzý ve onun soyut yansýmasý olan gönüllerimizi onarmaya geldi.

            Ramazan kuru ve þeklî bir Ýslâmî ritüel deðil, bir rahmet çaðrýsýdýr. Mühürlenmemiþ kalpler bu çaðrýyý duymaya muktedirdir. Bu kutlu çaðrýyý duymamak için kulaklarýný týkayanlarýn kalpleri ise mühürlenmeye namzettir. Rabbin bizleri onlardan uzak eylesin.