"�eyh Yusuf Hemedan� (M.1148) y�l�nda Hemed�n civar�nda bir kasabada d�nyaya gelmi�tir.Gen�lik �a�lar�nda Ba�dat'a gidip �eyh �sh�k� �ir�z� meclisine devamla f�k�h tahsil etmi� ve zaman�n �nde gelen fakihlerinden biri olmu�tu.Daha sonra �sfahan ve Semerkant'�n me�hur hadis �limlerinden hadis tahsil etmi�, d�ni ilimlerde bilgisini ilerletmi�ti. Bir m�ddet sonra ilim yolunu terkederek b�y�k mutasavv�flardan �eyh eb� Al�-� Far�med�'ye intisap ederek Tasavvuf yoluna girmi� ve ondan el alm��t�r.Bilhassa "nazar ilmi'nde y�ce bir mertebeye ula�m��t�.�nce Merv �ehrine, daha sonra Herat �ehrine yerle�ip ir�adla me�gul olmu�tur. �m�m-� �zam Eb� Hanife mezhebinde olan �eyh Yus�f-i Hemed�ni b�t�n �mr�n� ilim ve Tasavvuf yoluna hasretmi�, zaman�n �slam Merkezlerini dola�arak halk� ir��da �al��m��t�.Yusuf Hemed�ni Hz.Peygamber ve ash�b�n yolundan asla ayr�lmayan, �sl�mi esaslarda tevil kabul etmeyen bir �lim olarak sayg�yla an�l�rd�.Yusuf Hemed�ni Herat'tan Merv �ehrine d�nerken (M.1140) y�l�nda yolda vefat etmi�tir; cenazesi Merv'e defnedilmi�tir.

Ahmet Yesev�'nin Yusuf Hemed�ni'ye intisab� her halde (M.111O) y�l�ndan sonra olmal�d�r.K�sa zamanda �eyhinin tevecc�h�n� kazan�p, O'ndan ald�� feyizle kem�l mertebesine ula��r.Her bak�mdan �eyhinin tesiri alt�nda kalan Ahmet Yesev�'nin ; �eyhi gibi �eriat ahl�k�na, Hz. Peygamber'in s�nnetine, Hanefi mezhebinin ak�delerine ne kadar kuvvetle ba�l� oldu�u, Hikmetlerinde a��k�a g�r�lmektedir.Z�hir ve b�t�n ilimlerini de tahsil eden Ahmet Yesev�, b�ylece �eyh'inin ��nc� halifeli�ine y�kselir. O da �eyhi gibi, m�ridlerine ib�det, riy�zet ve m�cahede tavsiyesinde bulunur, �eriat ve s�nneti her �eyin �st�nde tutard�.

�eyh Yusuf� Hemed�ni'nin (M.1140) y�l�nda Herat'tan Merv'e d�n�� yolunda �l�m�nden sonra ��nc� halife s�fat�yla Ahmet Yesev� ir��d postuna oturur.Bir m�ddet sonra, vaktiyle �eyhi Yusuf Hemed�ni'nin verdi�i bir i�aret �zerine ir�at mevkiini d�rd�nc� halife �eyh Abdulhal�k-i Gurduvani'ye b�rakarak Yesi'ye d�ner ve vefat tarihi olan (M.1166) y�l�na kadar ir��da burada devam eder.

Ahmet Yesevi'nin Yesi'de ir��da ba�lad�� s�ralarda T�rkistan'da, Yedi-su havalisinde kuvvetli bir �slamla�ma cereyan� da mevcuttu.Medreselerin yan�nda kurulan tekkeler Tasavvuf cereyan�n�n merkezleri halindeydi.Bu uygun �artlar alt�nda Ahmet Yesev� Ta�kent ve S�rdery� havalisinde, Seyhun'un �tesindeki bozk�rlarda ya�ayan T�rkler aras�nda kuvvetli bir n�fus sahibi olmu�tu.Yesevi, etraf�nda toplananlara �slam'�n esaslar�n�, �eriat h�k�mlerini, tarikat�n�n �dap ve erk�n�n� ��retmek gayesiyle s�de bir dille ve Halk edebiyat�ndan al�nma �ekillerle, Hece vezninde manzumeler s�yl�yordu.Di�er manzumelerden ay�rt etmek i�in "Hikmet" ad� verilen bu manzumeler, dervi�leri vas�tas�yla en uzak T�rk topluluklar�na kadar ula�t�r�l�yordu.Hikmetler bilhassa T�rkler aras�nda bir d��nce birli�inin te�ekk�l etmesine yard�mc� olmas� bak�m�ndan �ok �nemlidir.Ahmet Yesev�'nin ��hreti ve tesiri T�rk �lkelerine yay�ld�k�a Yesev�lik de gittik�e yayg�nla�an tarikat halini al�yordu.

Ananeye g�re Ahmet Yesev�, Hz. Peygamber'in s�nnetine a��r� ba�l�l�� sebebiyle altm�� ya��na geldi�inde tekkesinin avlusunda m�ritlerine bir �ileh�ne haz�rlat�r.M�ridleri, merdivenle inilen bir kuyu kaz�p, dibine de ancak bir insan�n s��abilece�i geni�likte bir h�cre yapm��lar. Ahmet Yesev� vefat�na kadar bu h�crede ib�det ve riyazetle me�gul olmu�.Bu h�crede ne kadar kald�� belli de�ildir. Fakat vefat tarihi olarak kabul edilen (M.1166) y�l�na kadar buradan ��kmad�� ve h�crede vefat etti�i muhakkakt�r.Hikmetlerinde bu �ile hayat�n� tafsilat�yla anlat�r.Ancak do�um tarihi kesin olarak bilinmedi�inden ka� y�l ya�ad�� hususunda kesin bir �ey s�ylemek m�mk�n de�ildir.Rivayetlere g�re y�z yirmi, y�z yirmibe� veya y�z otuz y�l ya�am��t�r.Ahmet Yesev� altm�� ya��na kadar olan hayat�n� Hikmetlerde ��yle anlat�r":

Devam edecek...

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Tasavvuf Hayat�m�zda �lkler-ahmet Yesevi 3 ba�l�kl� yaz� enver-ozcaglayan taraf�ndan 3.08.2025 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

Tasavvuf Hayat�m�zda �lkler-ahmet Yesevi 3

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu