" Hey nari topak taþýn kenarý
Nari de dibinde yedik narý
Hey nari aldattý da gelmiyor
Nari de seni alýrým deyi

Nari de vur dibekler oynasýn
Nari oy çal bilekler oynasýn "

Hani köyümüzün gerçekten yüz elli hanelik bir Anadolu köyü olduðu zamanlarda, benim çocukluk ve gençlik dönemime denk gelen 1960-70'li yýllarda iki küçük göl vardý.Biraz büyükçe olaný aþaðý mahallede hemen evlerin yanýnda, diðeri ise mezarlýk yakýnýndaydý. Ýþte o evlerin yanýndaki gölün yanýbaþýna da bir "soku" konmuþtu. Harman hasat kalkýnca bu soku dövme iþi baþlardý.Kim döverdi sokudaki buðdayý? Kim dövecek, elbette ki biz gençler. Elimizde aðaçtan birer tokmak, üç ya da dört kiþi sýralanýrýz sokunun etrafýna. Güm güm indiririz tokmaklarý ýslak buðdaya.Buðday yumuþadýkça iþ daha da kolaylaþýr. Tokmaklar ahenkle inip kalkar.Hele de bizi gören genç kýzlar varsa ter alnýmýzdan akarken yorgunluk akla bile gelmez. Bazen de tokmaklar havada tokuþur; ama olsun."Gençlik baþýnda duman" ise ne kýymeti var böyle tersliklerin.
O gün de sýrtýmda kýsa kollu beyaz gömlek var.Tokmaðý tutunca þiþen pazulara biraz da þiþinerek bakýyorum.Þimdi kimler olduðunu unuttum; ama dört genç keyifle soku dövüyoruz. Çok dövmüþ olmalýyým ki iþ bitince tokmaðý býraktýðýmda sað kolumun yeterince açýlmadýðýný gördüm."Allah Allah bu neyin nesidir?" diye düþünürken orada bulunanlar:
-Nimet Ana bu iþlerden anlar, gidin ona gösterin, dediler.
Bir iki kiþi de:
Ben hemen, evi bulunduðumuz yere yakýn olan Nimet Ana'ya gittim.Kolumu bir iki çevirdikten sonra:
-Bu kolun çýkmýþ kurban olduðum, sen Hacý Adil amcaya git, çeksin, dedi.
Aðrýsý sýzýsý olamayan sað kolumu bir büyük yaðlýkla (mendil) askýya aldýktan sonra bir arkadaþla Avuç köyüne doðru yola düþtük. Ne ile derseniz,tabi ki yürüyerek. O zamana dek sýnýkçýlýk konusunda bizim yörede bir efsane olan Hacý Adil amcayý hiç görmemiþtim. Onun hakkýnda anlatýlanlarý çok dinlemiþtik. Bugün Büyük Atatürk'ün "Hayatta en hakiki mürþit ilimdir." sözünü kendisine ilke edinen bir insan olarak týp dýþýndaki tedavilere pek kulak asmam. Oysa yöremizde sýnýkçýlýk konusunda herkesin inandýðý, övdüðü bu Hacý Adil amcaya ben de inanýyorum. Köye varýp onun evini bulduk.Odasýna çaðýrdý.Koluma þöyle bir baktý:
-Senin kolundaki damar kasýlmasý evladým, ne iþ yaptýn?
-Köyde soku dövdüm.
-Bir süre öyle iþler yapmayacaksýn,o kendiliðinden açýlýr.
Kolum kýsa süre içinde düzeldi.Hakkýnda "Doktorlar bile kýrýk çýkýk da Adil amcaya gelirmiþ, her kýrýðý çýkýðý tedavi edermiþ." söylentisi dolaþan bu adamý hayranlýkla anarým. Çok zeki biri olduðu yorumunu yaparým her zaman. Rahmetle andýðým bu adam sayesinde bizim yörenin sonradan olma sakatý bile azdýr.
..............
Soku, buðday, bulgur derken "mercimekli pilav" geldi aklýma. Kýþ yaz köylünün sofrasýnda baþ yemektir pilav. Sulu pilav dediðimizi serilmiþ yufkalarýn üstüne döküldüðünde yemeyi çok severim. Ben biraz mercimekli olanýndan söz edeyim.
Patoz gelmiþ yanaþmýþtýr harmana. Anadutlar, dirgenler elde habire sap yýðarýz patozun aðzýna. Saplarý dev gibi yutan aðýza sap yetiþtirmek en zor iþtir.Bu iþi de genellikle Asým aðabeyim yapar. Öðleyin ara verilir. Koca bir kapta mercimekli pilav konur gölgelik mola yerine. Yanýnda baþ baþ kuru soðan ve de elbette ayran. Yufkayla sokum yapýlýr, yumulur ýrgat pilava. Biraz sonra ne pilav ne soðan ne de ayran vardýr ortada. Dikilir gungulular tepeye.Pilav, taþ gibi oturmuþtur mideye. Harmanýn saplarýndan yuva açan ýrgatlar uzanýrlar gölgeye.
"Bir yaz sapý verirken patoza
Bulanmýþken her yanýmýz samana, toza
Birden Yüksekli köyünden Mevlüt'ü gördüm
Irgatlar içinde
Benim ortaokuldan arkadaþým
Nevþehir'de
'Ne ararsýn burada?' dedim
'Okumadýk senin gibi gardaþ,ýrgat olduk biz
Ekmek parasý için
Ýþte böyle
Yollara düþtük hepimiz'
Okulu ta o zaman býrakmýþtý
Okumada çok geriydi
Þimdi nerede, ne yapar Mevlüt
Bilmem ama
Onun harmanda alnýnda birikenler
Gerçek alýn teriydi."

25 Þubat 2010