Freud'un dediði gibi: "Bir insaný eðitmeye, anneannesinden baþlamak gerekir. Çocuklarýmýzý çok büyük zorluklarla ve büyük fedakârlýklarla okula göndeririz ama maalesef çocuklarýmýzýn okuldaki performansýný takip etmeyiz. Çoðumuz “Ceketimi satacaðým, çocuðumu okutacaðým.” gibi maddi fedakârlýk içeren cümleleri çokça sarf ederiz de insanlarýn asýl ihtiyacý olan þeyi vermeyiz. Peki, nedir, insanlarýn en çok ihtiyaç duyduðu þey? Tabii ki hepimizin ihtiyacý olan þey “ilgi”dir. Hepimiz, tüm dünyada maddi ihtiyaçlarý karþýlanan çoðu kimsenin ayný zamanda mutsuz olduðunu biliriz, hâlbuki. Aslýnda bir anlamda çocuklarýmýzýn okulda olmasýný kurtuluþ gibi görmekteyiz.

Çoðu zaman kimi velilerin sitayiþlerini duymuþsunuzdur. “Okullar açýlsa da kurtulsak bu çocuklardan.” Bir nevi kafalarýný dinlemelerinin, rahatlýklarýnýn bir fýrsatý olarak görürler. Nasýlsa çocuklar okuldadýr, bir þey olursa idare haber verir.” Düþünceleri hâkimdir. Eðitimli ailelerin çocuklarý biraz daha farklýdýr. Eðitimin tadýný alan, günlük hayatýnda eðitimin avantajlarýný yüz be yüz yaþayan aileler çocuklarýnýn günlük hayatýný ve geleceðini planlama eðilimindedirler. 

Belki de çoðumuz elektrik, su ve ýsýnma gibi en temel ihtiyaçlar noktasýnda bile sýkýntý çekerek büyüdük. Belki de þu an çocuklarýmýzýn en doðal ihtiyaçlarý bile bizim gençlik dönemimizde lüks bile sayýlýrdý. Mesela hangimizin özel çalýþma odasý, bilgisayarý ya da cep telefonu vardý? Ben hatýrlýyorum bizim sokakta sabit (ev ) telefonu sadece bir iki evde vardý. Öðrencilerin maddi sorunlarýný çözmekle sorunlar çözülmüyor, daha önceden bizler “yokluða” karþý mücadele veriyorduk fakat þu an “varlýða” karþý veriyoruz. Ben onun bütün okul ihtiyaçlarýný karþýlýyorum” düþüncesiyle çocuðun sadece maddi isteklerine cevap vermekle çocuk yetiþtirmenin sadece bir parçasý olan meseleyi her þey olarak görmek, gündemi 40 sene geriden takip etmek demektir. Velilerin de bu anlamda kendilerini haklý çýkaracak sebepleri vardýr. Muhakkak çok önemli iþleri vardýr. Hiçbir iþ çocuðumuza karþý olan sorumluluðumuzdan önemli olamaz.

Nasýl ki bir çiçek ya da fidan ektiðimizde onun geliþim evrelerini takip ediyorsak çocuðumuzun da eðitim evrelerini takip etmemiz gerekir. Çocuklarýmýz hangi derslerde, hangi konularda ne kadar baþarýlý, okuldaki özgüven seviyesi, arkadaþ ortamlarýna uyumu, öðretmenleri ile diyalogu hangi düzeyde bilmemiz gerekir. Bir öðrencinin baþarýsýnda üç öðe sacayaðý görevindedir: Okul, aile ve öðrenci. Bunlarýn biri olmazsa diðerlerinin bir iþlevi kalmaz. Okul – aile diyalogunu geliþtirmesi için yapýlan veli toplantýlarý sadece görüntüden ibarettir. . Bir þeyi göstermelik yapmak kadar aslýna zarar veren bir þey yoktur. Yýlda iki kez yapýlan veli toplantýlarý ihtiyaca tam cevap verememektedir. Veli toplantýlarýnýn sayýsý artýrmak gerekir ya da velilerin - münferiden de olabilir- belli periyotlarla okula gelmelerini saðlamak gerekir. Bilgisayarýn eðitimde yaygýnlaþmasýndan önce toplantýlarda birinci ya da ikinci sýnav notlarý okunur, vakit kalýrsa öðrenci durumlarý ile ilgili genel bir görüþme yapýlýrdý. Vakit kalýrsa sýnýf düzenini bozan, derse motive olamayan ya da problemli öðrenciler hakkýnda da kýsa deðerlendirmeler yapmak imkâný olurdu. Bilgisayar eðitim dünyasýna girdikten sonra velilere artýk A4 kâðýdýna bütün notlarýn yazýlmýþ olduðu bir “ara karne” verilir oldu. Vakitten tasarruf edilmiþ oldu; fakat öðrencilerin özel durumlarý ile ilgili görüþme varsa problemleri üzerinde durma, bu sorunlara çözümler getirmeye dönük çalýþmalar yetersiz kaldý. 

Günümüz dünyasýnda “bir saatte” bile ömür boyu telafi edilemeyecek hatalar yapabiliyoruz. Hele bir de gençlerin bir anda kýzgýnlýkla yapabileceklerini düþününce iþin boyutlarý deðiþiyor. Bilinçli veliler çocuklarýnýn her dakika nerede olduðunu ve ne yaptýðýný bilmek zorundadýrlar. Ýþ iþten geçtikten sonra bilmenin pek bir anlamý kalmayacaktýr. Gençlerin her istediðine boyun eðmek, her yapýlana razý gelmek veya sýnýrsýz özgürlük bizleri sonucunu hesap edemeyeceðimiz sýkýntýlara sokabilir. Bu iþin faturasý bir þekilde bizlere gelecektir. Medyadan bu anlamda istenmeyen olaylarýn haberlerini duyuyoruz. Mesela: Son araþtýrmalara göre Türkiye'de uyuþturucu ilköðretim okullarýna kadar indi. Zararlý maddelerin ilk kullanýmý 13 olarak belirlendi. Çocuklar arasýnda sigaraya baþlama yaþý da ortalama 11. sürekli sigara kullanan öðrencilerin oraný yüzde 23. Lise öðrencilerin yarýsý kesici alet taþýyor. Bu tip örnekler çoðaltýlabilir. Fakat yine de eðitime gönül vermiþ veliler öðrencilerinin okuldan arta kalan serbest zamanlarý yönetme noktasýnda yavaþ yavaþ bilinçlenmeye baþladýlar. Önceleri dersleri bitip okuldan çýkan öðrencilerin boþ zamanýnýn düzenli bir þekilde kullanýlmasýnýn gerektiðine inandýlar. Öðrencinin günlük hayatý onun baþarý seviyesinin bir aynasý olduðu anlaþýldý.

Siz ister çocuðunuza çok zaman ayýrmak arzusunda olun, ister olmayýn, çocuklar her þeyin farkýndadýr. Ne bol harçlýk ne de güzel hediyeler ne de onun için güzel bir gelecek saðlamak, onunla birlikte sevgi ile bütünleþerek geçirilen zamanýn yerini doldurabilir. Çocuklarýmýz onunla geçireceðiniz zamana bakarak, onu sevip sevmediðinizi bilecektir. Bu nedenle anne-babalar, çocuklarýna olan sevgilerini onlara zamanlarýný vermekle göstermelidirler. Hepimiz biliriz ki bir insana verebileceðimiz en büyük hediye ona vakit ayýrmaktýr, onunla ayný ortamý paylaþmaktýr. Çocuk anne ve babasýndan yeterli ilgi ve sevgi göremezse, onlarýn ilgisini çekmek için kimi yan yollar arar, ya da sevgiyi baþka bir yerde arar. Örneðin; küçük bir olayda tartýþma çýkarabilir veya kendisine evden uzak tutabilecek etkinlikler bulmaya baþlar. Çocuk sevgi ve ilgi gereksinimini bu yoldan gidermeye çalýþýr. Hatta çocuk öðretmen ve aileden yeterince sevgi göremezse okuldaki eðitime soðuk bakmaya baþlar.

Çocuklarýmýzýn huzurlu ve mutlu olmasýný istiyorsak onlarla göz, kalp ve ruh iletiþimini koparmamalýyýz. Huzurlu mutlu olamayan insanlar hayatta baþarýlý olamazlar. Her ne kadar günlük iþler bizi yorsa da biz hayatýmýzda her anýnda çocuklarýmýzý düþünmeliyiz. Onlarla bir þeyler paylaþmanýn yollarýný aramalýyýz. Mutluluðu bizimle deðil de baþkalarý ile bulmaya baþlarlarsa bizim büyüklüðümüz aktif olarak biter ve kâðýt üzerinde kalýr. Daha sonra çok büyük sýkýntýlara girebiliriz. Yýllarca emek verdiðimiz, kazandýðýmýz çoðu þeyi çocuklarýmýzla ilgilenmememiz yüzünden kaybedebiliriz. Hepimizin duyduðu, bildiði kötü iþlere karýþan yüz kýzartýcý iþleri yapanlar uzaydan gelmedi, onlar da bizim çocuklarýmýz. H'olbach’in çok güzel bir sözü var beni çok düþündürdü umarým siz de düþünürsünüz. "Eðer kötülük mutlu ederse, insan onu sever."

Mesut KAYMAKÇI