M. NİHAT MALKOÇ
Trabzon, Türkiye’nin en çok sanatçı(şair, yazar, müzisyen, karikatürist, heykeltıraş… vb.) yetiştiren illerinin başında gelmektedir. Bu şehir; bağrından Figanî, İbrahim Cudi, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabahattin Eyüboğlu, Peyami Safa, Faruk Nafiz Çamlıbel, Nihat Sami Banarlı, İsmail Safa, Oktay Rıfat, Mahmut Goloğlu, Hamamizade İhsan Bey, Orhan Peker, Nihat Genç, Sunay Akın, Nazan Bekiroğlu gibi nice değerler çıkarmıştır. Demek ki Trabzon alelâde bir Anadolu şehri değildir. Farkını daima fark ettiren girişimci bir şehirdir.
Bir değerler ve değerliler şehri olan Trabzon, son yıllarda bu değerlerine ve değerlilerine yenilerini çok fazla ekleyemiyor. Oysa gelişen teknoloji ve yeni imkânlarla birlikte çok daha fazlası yetişmeliydi. Bu aslında Trabzon’un değil, Türkiye’nin sıkıntısıdır. Çünkü millet olarak ne yazık ki okumuyoruz. Okumayan bir insanın kendini yenilemesi, yeniliklere açık olması beklenemez. İlerlemenin tek güzergâhı vardır, o da kitaptan geçer. Okumayan toplumların kendilerini çağdaş medeniyetler seviyesine yükseltmesi beklenemez.
Okumayışımızın pek çok nedenleri var. Toplum okuyan insanlara değil, kısa yoldan zengin olanlara daha çok kıymet veriyor. İnsanlar uzun vadeli işlerle uğraşıp gelişmeyi zamana yaymak yerine, kısa vadede köşe dönmeyi hedefliyor. Eğitim sistemimiz çocukların okumama hastalığını tedavi edecek yerde, daha da kronikleştiriyor. Son yıllarda çocuklarımıza musallat olan aşırı televizyon seyretme ve bilgisayar başında kalma hastalığı okumaya engel oluyor. Çoğu kişi, okuma materyalini sadece ders kitabından ibaret sayıyor. Gençler film koleksiyonu yapıyor da, kendine ait bir kitaplık kurmayı bir türlü akıl etmiyor.
Okuma alışkanlığının geliştirilmesi için birçok şey yapılabilir şüphesiz. Yapılması gerekenlerden biri de okuyucuyla kitabı ve yazarı aynı zeminde buluşturmaktır. Bu da ancak belli zamanlarda şehirlerde kitap fuarları düzenlemekle gerçekleştirilir. Trabzon Belediyesi de bunu düşünmüş olacak ki “Trabzon’da Kitap Zamanı” adı altında Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi’nde 14-24 Şubat tarihleri arasında on gün sürecek bir kitap fuarı düzenledi.
Trabzon Belediyesi tarafından 45 yayınevinin katılımıyla 'Trabzon'da Kitap Zamanı' adı altında düzenlenen kitap fuarı başladı. 24 Şubat'a kadar devam edecek fuarda, 45 yazar okurlarla buluşacak. Mevcut durum gösteriyor ki bu, Trabzon için tam bir okuma bayramı veya okuma şöleni olacak… Bunun ilk işaretleri ilk günde verilmeye başlandı bile….
Kitap Fuarını, açılışın ertesi günü ziyaret ettim. Resmi açılışı saymazsak, fuarın ilk günü olmasına rağmen Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi ana baba günü gibiydi. Birçok okulun öğrencileri gruplar halinde fuara gelmişti. Fuarın üç katı da cıvıl cıvıldı. Belki satış anlamında somut şeyler azdı; ama neşe ve şenlik fevdalâdeydi. Bu bile, geleceğe yönelik ümit ışığını görmek için yeterli bir sebepti. Öğrencinin harçlığı ne kadar olursa alışverişe de yansıyan oydu. Fakat bu şenlik havası ilerleyen günlerde mutlaka satışlara da yansıyacaktır.
Geçtiğimiz yıllarda Dünya Ticaret Merkezi’nde kitap fuarları açıldı. Fakat o mekân Trabzon’dan uzak olduğu için yeterli ilgi görmedi. Fuara katılan firmalar satışlardan memnun kalmadı. Gerçekten de oraya çok az insan gidiyordu. Bu yıl kitap fuarı için Hamamizade’nin düşünülmesi çok isabetli oldu. Fuardan evvel buranın böyle bir organizasyon için uygun olmadığını düşünsem de, fuarı gezince benim de bu menfi görüşüm değişti. Gerçekten de bu üç katlı mekân, fuar için iyi düzenlenmiş, zira belirgin bir sıkıntı yok. Mekân çok verimli kullanılmış. Fuara gelen şair ve yazarlar hemen bitişikteki salonlarda okurla buluşuyor. Oysa Dünya Ticaret Merkezi'nde okurla yazarı buluşturan böyle geniş salonlar yoktu.
50 yayınevinin stant açtığı bu fuarda, her türden kitap bulmak mümkün. Fuarda İlber Ortaylı, Senai Demirci, Sadık Yalsızuçanlar, Fatma Barbarosoğlu, Nazlı Eray, Emine Işınsu, Hakan Albayrak, Mustafa Armağan, Beşir Ayvazoğlu ve Ayşe Kulin'in de bulunduğu 45 yazar, değişik günlerde okurlarla buluşacak. Trabzon on gün boyunca bayram havası yaşayacak. Bu güzel organizasyonda emeği geçen bütün resmî ve özel kurumları kutluyorum.