Türkçemizin sorunlarý olduðunu çoðumuz biliyoruz

Bu sorunlardan en önemlilerinden birisi de noktalama iþaretleridir

Hemen þunu hatýrlatalým ki eski Türk yazýtlarýna noktalama iþaretleri kullanýlmaz

Sadece her söz arasýnda boþluk anlamýnda iki nokta üst-üste þeklinde bir kullaným söz konusudur

Örnek verecek olursak

Tengriteg:tengride:bolmuþ:tür(ü)k:bilgekaðan:

Bu metinlerde yazýlanlarýn tümü noktalama olmaksýzýn pek ala anlaþýlmaktadýr

Baþka bir örnek de yine Kuran ile verilebilir zira Kuraný Kerimde de noktalama yoktur ve her konu doðru bir biçimde anlaþýlmaktadýr

Aslýnda noktalama iþaretleri tabi ki kullanýlmalýdýr zira bu bahsettiðim her iki metin çok eski yýllarda kaleme alýnmýþ yazýlardýr

Zaman içinde yeni bilimsel bakýþ yeni yöntemler geliþtirmiþtir

Ancak noktalama iþaretlerinin çýkýþ noktasý batý dilleridir

Batý dilleri kendi kurallarý gereði ki aslýnda buna kuralsýzlýk ya kural noksanlýðý demek daha doðru olur

Dillerinde cümle yapýlarýnda bulunan aksaklýk ve sorunlarý bertaraf etmek için bu noktalama iþaretlerini geliþtirmek zorunda kalmýþlardýr

Burada benim sorun olarak gördüðüm kýsým ise noktalama iþaretlerine sarýlarak Türkçeye uygun olmayan cümle yapýlarýnýn kullanýlýyor olmasýdýr

Mesela Türkçede

Ne zaman giderim-soru

Ben gittiðimde/ben giderken-durum bildirme

Ýki ayrý farklý cümledir farklý anlamlar içerir

Avrupa dillerinde her iki durumda da ayný cümle kurulur baþka seçenek yoktur

Soru sorarken de durum bildirirken de Avrupalý ‘Ne zaman giderim’ cümlesini kurar

‘’Gittiðimde özlerim ‘’demez ,diyemez ‘’ne zaman giderim özlerim’’ der

Aradaki farký belirtmek için de soru iþaretine gerek duyar

 Ne zaman giderim ya da gittiðimde/gidince Avrupalý için sadece

Ne zaman giderim(?)

Ne zaman giderim-  þeklindedir 

Baþka bir örnek verecek olursak

Avrupa dillerinin çoðunda, Türkçede olduðu gibi mi, mý, mu þeklinde cümleyi soruya çeviren bir söz/kelime yoktur sorular ancak ya tonlama ya da cümleye takla attýrma devrik cümle kurma þeklinde yapýlýr

Hast du geld= senin paran var mý, Du hast geld=senin paran var(Almanca)

Bu her iki þekil ayný zamanda soru ayný zamanda da tonlama ile senin paran var anlamýnda kullanýlýr

Sonuna soru iþareti koyarsanýz soru tonlamasý ile okunur ve anlaþýlýr

Durum bu kadar karýþýktýr iþte bu sebepten de soru iþareti kullanmak kaçýnýlmazdýr

Türkçemizde böyle bir sorun yoktur soru cümlesi ya da Ne soru sözü ile baþlayan pekiþtirme ya da olumsuzluk ifade eden cümleler birbiri ile karýþtýrýlmayacak kadar açýktýr

‘Ne mutlu Türküm diyene’ cümlesinin sonuna soru iþareti koysanýz bile bu soru cümlesi olmaz,olamaz

Soru olmasý içim’’ Nedir mutlu Türküm diyene’’ olmasý gerekir

‘Ne gittim ne de gördüm’ cümlesi keza sonuna soru iþareti koysanýz soru ifade etmez olumsuzluk anlatýr

Soru olmasý için Nereye gittim neyi gördüm þeklinde olmasý gerekir

Ya da ‘nereye gittiðimi neyi gördüðümü’ ifadesinin soru olmadýðý açýktýr

Peki, soru iþaretine Türkçede gerek yok mu evet var ama nerelerde var buna bakalým

Karþýlýklý konuþmalarý yazarken bazý zamanlarda tek kelime ile sorulan sözler vardýr örnek gelen misafire

Çay?

Çay-kahve?

Anladýn? Vb. gibi

Türkçede, mý, mi, mu þeklinde zaten soru iþaretini içinde barýndýran ve hiçbir þüpheye yer býrakmayan soru cümlelerinin ardýndan soru iþareti koymak, iki anlam ifade eder

Ben bu cümlenin soru cümlesi olduðundan emin deðilim

Ya da, bu cümleyi okuyan bir anlayýþsýz kýt zekâlý biridir Türkçeden haberi yoktur ona bunun soru cümlesi olduðunu haber veriyorum demektir. Edebi deðildir Türkçe’nin ruhuna dil bilgisine aykýrýdýr

Tam ifade edeyim Türkçeye ihanettir

Ýkinci sorunlu mesele ise iki nokta üst üste kullanýlmasýdýr

‘’Babam dedi ki:

- paraný idareli harca’’ cümlesinde bulunan ‘ ki’ sözü zaten iki noktaya ve konuþma iþaretine gerek býrakmayacak yapýda ve içeriktedir

‘’Günün baþlýca yemek vakitleri þunlardýr: Sabah kahvaltýsý, öðle yemeði, akþam yemeði’’ cümlesinde yine ‘þunlardýr ’kelimesi iki nokta üst üste koymaða gerek býrakmayacak açýklýkta yerinde görevini yapmaktadýr

Milli eðitim müdürlüðünün verdiði örneðe bakalým

  Bir cümleden sonra örnek veya açýklamalar verilecekse, bu cümlenin sonuna konur. Bu kararýn istinat ettiði en kuvvetli muhakeme ve mantýk þu idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve þerefli bir millet olarak yaþamasýdýr. (Kemal Atatürk)

‘Þu idi’ demek zaten açýklama yapacaðýmýzý anlatan bir ifadedir iki nokta üst üste kullanmadýðýmýzda hiçbir sorun yaratmaz kullanýlmasý gereksizdir

Eðer bir tarif veriyorsak mesela

Helva tarifi

Malzemeler

Un, yað, þeker, su

Þeklinde iki nokta kullanmadan bunu yazdýðýmýzda anlaþýlmayacak karýþýklýk yaratacak bir durum kesinlikle söz konusu deðildir

Ünlem bildiren kelimelerin sonunda ünlem iþareti neden koyulur bu da ayrýca bir sorulmasý gereken bir soru

Eðer ünlem içererek söylenmiþ baþka bir kelime varsa

Taþ, kuþ, aðaç, odun, ateþ her neyse ünlem iþareti olabilir olmalýdýr

Aman

Hadi ya

Yapma

Eyvah 

Hadi caným gibi zaten ünlem için kullanýlan ifadelerin sonuna bu iþareti koymak ne demek

Son yýllarda yazýlan düz yazýlar olsun þiirler olsun hep noktalama iþaretlerine sýðýnýlarak yapýlan ve Türkçeye uymayan cümle kuruluþlarýyla doludur Kimseyi incitmek istemediðim için buraya örnekler taþýmak istemiyorum

Noktalama iþaretleri yerli yerinde ve sadece gerektiði yerlerde kullanýlmalýdýr

Dilimizin cümle yapýsýnýn gerek duymadýðý ihtiyaç hissetmediði yerlerde bu iþaretleri kullanmak ne kadar anlamlýdýr bunu cevabýný herkes kendisi sorgulamalýdýr diye düþünüyorum

 Ayrýca bu yazýyý yazarken paragraf baþý da kullanmadým çok mu gerekli J

Bir deli kuyuya bir taþ atar yüz akýllý gelse çýkaramazmýþ 

Eleþtiriye açýktýr

Sevgiler ve hürmetlerimle

 .