Fikri Haklı: Kısaca kendinizi tanıtır mısınız?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Yozgat İli Sarıkaya İlçesi Kadılı Köyünde doğdum. Evliyim. İkisi kız, üç çocuğum var. Ankara’da bir kamu kurumunda çalışıyorum.

Fikri Haklı: Şiire nasıl başladınız? Bu zamana kadar hangi site ya da gazete ve dergilerde yazdınız?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Edebiyat hayatına ortaokul yıllarında amatör olarak yazdığım şiirlerle başladım. Şiirlerimden bazıları Kırmızı, Şemsiye, Merdiven, Anahtar isimli şiir seçkilerinde, Gönülden Gözlere Dökülen Işık, Berceste ve Sonsuzluğa Yürüyüş isimli antoloji kitaplarında yayımlandı.

Edebiyat Defteri, Edebiyat Dünyası, Şiir Antolojisi, Sen De Yaz ve Şairtürk gibi şiir sitelerinde yazdım.

Fikri Haklı: Yayınlanmış şiir kitabınız var mı? Varsa bu kitabınız okuyucu tarafından nasıl karşılandı? Anlatırsanız seviniriz…

 

Ümit Zeki Soyuduru: 2012 Yılında Yayımlanmış “ SENİ BANA VERSELER” isimli bir şiir kitabım mevcuttur. Ayrıca Sarıkaya Şair ve Yazarlar Derneği adına hazırladığım “SEVDAMIZ SARIKAYA” isimli yöre şairlerinin yer aldığı şiir antolojisi yayımlandı.

 

SENİ BANA VERSELER kitabımdaki şiirlerimi okuyanlar hep olumlu geri bildirimlerde bulundular. Hatta bu şiirlerden bazıları seslendirildi, beste yapıldı. Hâlen seslendirmek ve bestelemek için teklifler geliyor. Çünkü herkesin günün birinde tattığı veya tadacağı türden hisleri dillendirdim. Şiirlerimde aşkı, sevdayı, firkati, vuslatı işledim. Şiirlerimi bu yüzden beğendiklerini sanıyorum.

 

Fikri Haklı: Sizce şiir nedir? Ya da güzel şiirin özellikleri nelerdir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: İyi bir şiir hayata dokunan şiirdir. Anlaşılmayan, karmaşık yazılmış, halkın diliyle yazılmamış bir şiir, sırf şiir sanatı icra etmek için yazılmış şiirdir bence. Ayrıca şiiri nesirden farklı kılan en belirgin özellik, “kulağa hoş gelen, kafiyeli ve akılda kalıcı olmasıdır”. Bu sebeple iyi bir şiirde hece ölçüsüne, kafiye ve rediflere, uyaklara dikkat edilmeli, Türkçenin inceliklerinden ve zenginliğinden faydalanılmalıdır. Şiir yazmak, bu sebeple, ustalık gerektirir.

Fikri Haklı: Size göre bir şair hangi özelliklere sahip olmalıdır? İyi bir şairden siz neyi ya da neleri anlıyorsunuz?

 

 

Ümit Zeki Soyuduru:  İyi bir şair, öncelikle konuştuğu dilin edebi bilgilerine vakıf olmalı, yazdığı dile hâkim olmalıdır. Şair, toplumun hislerini dillendirebilmeli, toplumla buluşabilmelidir. Toplum şairinin dilini anlayabilmelidir. Nasıl iyi bir şiir toplumun hislerine tercüman oluyorsa, o şiiri yazan şair de yazdığı şiirleri yaşamış olmalıdır.

 

Fikri Haklı: Günümüz şairlerinin sorunları nelerdir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Günümüz teknolojisinin şairler üzerinde hem olumlu hem olumsuz etkileri vardır. Şiir sitelerinde denetimsiz gelişigüzel yazılanların şiir olarak yansıtılması, his ve edebiyattan yoksun olması, şiirin kalitesini düşürmüştür. Okuyucu adeta şiir bataklığında boğulmuştur. Dolayısıyla güzel yazılan şiirlerde bu durumdan nasibini almıştır. İnsanlar şiir okuyamaz hale gelmişlerdir. Bu durum yeni yetişen şairlerimizi olumsuz yönde etkilemiştir. Şiir kitapları genellikle şairlerinin elinde kalmaktadır. Şimdi kimse şiir kitabına ilgi göstermemekte, hiçbir matbaa şiir kitabı yayımlamamaktadır. Türkiye’de şair enflasyonu vardır. “Kimse şiir yazmasın” demiyorum ama şiir yazanlar kurallarına uygun, güzel şiirler yazsın.

 

Fikri Haklı: Türk şiirinin bugünkü durumu hakkında neler dersiniz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Bence artık şiir yazılırken şairler kendilerini çok serbest hissediyor. Bunu şu anlamda söyledim: bir şiirin edebi eser olabilmesi için bazı şartlara uyması gerekir. Bunları yukarıda konuştuk. Birkaç güzel sözü mısraya dökmek, kafiye olsun diye ilgili ilgisiz kelimeleri kullanmak bence şiir yazmak değildir. Bu sebeple “ben edebi bir eser ürettim” diyebilmek için kurallara uygun şiir yazmak şarttır.

 

Fikri Haklı: Şiirinin hayatı güzelleştirmedeki rolü nedir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiir hayatın rengidir. Bir insan güzel konuşunca “şiir gibi konuşuyorsun” denir. Bir güzellikle karşılaşıldığında hep şu tabiri kullanırız: “Şiir gibi”. İşte şiir hayatın tadı tuzudur. Çünkü konuşma dilinden farklıdır. Kişiler birbirleriyle şiir tadında konuşmaz. Düzyazı formatında konuşur. Şiir hislerin tercümanıdır. Kimi zaman acıklı kimi zaman sevinçli sözler söylese de her söylediğini güzel söyler. Bu sebeple insanlara günlük konuşma dilinden farklı gelir. Günlük konulara değinirken bile güzel sözle, ahenkle, uyumla yazılır.

 

Fikri Haklı: Şiire ilgi az mı? Az ise sebepleri hakkında neler söylersiniz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Evet güzel bir konuya değindiniz. Şiire ilgi az. Özellikle kısa mesajlar, e-postalar, anlık “chat”leşmeler dilimizi bir hayli yıprattı. Gençler artık kısaltmalarla anlaşıyor. Kısa mesajlar veya e-postalarda sembolleri, kısaltmaları kullanıyor, dilbilgisi kurallarına dikkat etmeden yazıyor.

 

Fikri Haklı: Bir toplum nasıl şiir seven, şiir yazan bir toplum olma hedefine ulaşabilir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: “Ağaç yaşken eğilir” misali şiir sevgisi de çocuklukta başlar. Annelerimizin bize söylediği ninniler de aslında bir tür şiirdi. Zamanımızda anne sesinin ve ninnilerin yerini hazırlanmış bebek müzikleri aldı. Annelerimiz daha doğmamış çocuklarına bile şiir okusunlar, onların anlayabileceği, basit, sevgi dolu, umut dolu şiirler. Emin olun bebekler bunu anlar, huzur bulur, sakinleşir. Mayası güzellikle yoğrulan bir nesil de güzelliklerden zevk alır.

 

Aynı zamanda şiir öğretilir. Eskiden ne zaman hüzünlensem ya da ne zaman sevinsem hemen elime kağıt kalemi alır yazmaya başlardım. Çocuklarımız, his ve düşüncelerini bağırarak, sinirlenerek, çevreye zarar vererek veya taşkınlık yaparak değil, “yazarak” dile getirmeye yönlendirilebilir. Beğendikleri şairlerin kitaplarını alıp onlarla birlikte şiir okuyabiliriz, şiirleri çözümleyebiliriz. Çocuklarımıza bir şiiri çözümlemenin aynen bir bulmaca çözmek gibi olduğunu gösterebiliriz. Böylelikle hem o şairin yaşadığı devrin özelliklerini, tarihi öğrenmiş oluruz hem de sosyolojik olaylara o devirde nasıl bakıldığını anlatmış oluruz. Bence şiir tarih, sosyoloji derslerinin bir öğrenme materyali olmalıdır. 

 

Fikri Haklı: Şiir insanı hangi noktalarda yüceltir? Şair şiirini hangi noktalarda yükseltir yahut yükseltmelidir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Bir toplumu ayakta tutan, o toplumun ortak değerleridir. Millî ve manevî değerlerimizi geliştirmek toplum mimarlarının görevidir. Şair bir toplum mimarıdır ve toplumun yüreğine hitap eder, toplumun milli ve maneviyatını her zaman doruk noktada tutar ve bunu yazdığı şiirlerle gerçekleştirir. Dolayısıyla şiirin bir toplumda çok büyük etkisi vardır. Bunu iyi değerlendirmek lazım.

 

Fikri Haklı: Şiirsiz bir toplum olur mu, olmalı mı? Şiirsizlik ile şuursuzluk arasında bir ilgi var mı? Şiirsiz bir toplumu hangi akıbetler bekler?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiirsiz bir toplum olmaz. Şiirsiz bir toplum şuursuzluk hastalığına yakalanmış demektir. Şuursuz bir toplum er geç yok olmaya mahkûmdur.

 

Fikri Haklı: Dünümüzde olan neydi ki onca büyük şairler yetişti?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Dünümüzde olduğu gibi bugünümüzde de büyük şairler yetişmiştir. Geçmişte yazılı ve görsel olarak topluma ulaşmak çok zordu ancak iyi şairler ayakta kalabiliyordu. Şimdi ise; Yazılı ve görsel yayınlar revaçta. Şair de, müteşair de yazdıklarını paylaşmak imkânına sahip. Günümüzün sorunu da bu zaten fakat zaman kötüleri eleyecektir. Yine iyi şairlerin şiirleri geleceğe ulaşacaktır.

 

Fikri Haklı: Hece ölçüsüyle yazılan şiirler hakkında neler düşünüyorsunuz? Şiir ve ölçü konusunda neler dersiniz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiir ölçülü olmalıdır. Ölçü yoksa şiir de yok demektir. Güzel söz söylemek şiirin bir hedefi ise, bu ahenk ve uyum ölçü ile yakalanır.

 

Fikri Haklı: Hangi konularda şiirler yazıyorsunuz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Hemen hemen her konuda şiir yazıyorum. Şiir, şiir yazmak için yazılmaz. Şiir gereksinim duyulduğu zaman kendiliğinden gönle ve kaleme düşer.

 

Fikri Haklı: Şiirde ulaşmak istediğiniz hedefler var mı? Varsa bu hedefleriniz nelerdir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiirde hedef; doğruları güzel bir şekilde dillendirebilmektir. Her şairin hedefi de bu olmalıdır. Şiir yazmak için şiir yazılmaz.

 

Fikri Haklı: Şiir ve edep, şiir ve dil, şiir ve müzikalite, şiir ve imaj gibi konularda ne düşünüyorsunuz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiir adına yazılan edepsiz şeyler şiir değildir. Şiirde edep önemlidir. Allah’ı bilmeyen ve tanımayan her şiir yok mesabesindedir bence.

 

           Fikri Haklı: Şiirden başka uğraşlarınız var mı? Varsa şiiriniz o uğraşlarınıza ne tür bir katkı sağladı?

 

Ümit Zeki Soyuduru: İyi bir okuyucuyum. Şiir yazmak kadar okumayı da seviyorum. Şiir yazmak güzel konuşmamı da sağladı. Düşüncelerim, hayallerim daha bir zenginleşti.

 

Fikri Haklı: Gerçek anlamıyla beğendiğiniz şair veya şairler var mı? Varsa uygun gördüğünüz şairlerin isimlerini söyler misiniz?

 

          Ümit Zeki Soyuduru:  Hemen hemen şiire emek vermiş tüm şairlerimizi beğeniyorum. Bunların arasında Necip Fazıl Kısakürek, Abdurrahim Karakoç gibi şairlerimiz her türlü övgüye layıktırlar. Bu sebepledir ki bugün bile severek okunmaktadırlar. Aslında şairin bir görevi de bu olmalı: Tarihe ve bulunduğu döneme tanıklık ederek geleceği aydınlatmak. Yıllar sonrası için topluma mesajını hakkıyla iletebilmek.

 

           Fikri Haklı: Yazmak isteyip de bir türlü yazamadığınız yahut bitiremediğiniz şiiriniz veya şiirleriniz var mı?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Mutlaka yazmak istediğim çok şey var. Tamamlanmamış şiirlerim var.

 

Fikri Haklı: Sizi ve şiirinizi gerçek manada anlayan şairler veya okuyucularınız oldu mu? Birkaç isim söyleyebilir misiniz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şiirlerimi beğendiklerini söyleyen birçok okuyanım var… İsim söylemem doğru olmaz.

 

Fikri Haklı: Gerçek manada talebeniz, öğrenciniz sayabileceğiniz şairler var mı? Birkaç isim sıralamanız mümkün mü?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Özellikle şiir sitelerinde her zaman desteklediğim, tecrübelerimi aktardığım arkadaşlarım var.

 

Fikri Haklı: Yeniden dünyaya gelmeniz mümkün olsaydı hangi asırda hangi şairlerle komşu olarak yaşamak isterdiniz? Şiirin gelişmesinde muhitin rolü nedir?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Mehmet Akif Ersoy’la komşuluk beni sevindirirdi herhalde. Kültürlü bir muhit, şiirin takdirle karşılandığı, beğenilip sevildiği, okunduğu ve yazıldığı bir çevre, güzel şiirlerin yazılmasına sebep olabilir.

 

Fikri Haklı: Günümüz sanat- edebiyat dergilerini nasıl buluyorsunuz? Sanat-edebiyat dergisi yayınlayanlara, yayınlamayı düşünenlere hangi tavsiyelerde bulunursunuz?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Genellikle güzel… Kendini yetiştirmiş ancak yazdıkları amatörlükten öte geçmemiş şairleri desteklemelerini dilerim. Desteklesinler ki şiir hayatımız zenginleşsin.

 

Fikri Haklı: Okuyucularımıza özellikle söylemek istediğiniz bir husus var mı?

 

Ümit Zeki Soyuduru: Şairi ve şiiri desteklesinler. Bir millet ancak kültürüyle ayakta kalabilir.

 

            Fikri Haklı: Teşekkürler,

          

Ümit Zeki Soyuduru: Teşekkürler.

 

 

 

           

 

( Şair Ümit Zeki Soyuduru İle Şiir Konulu Bir Konuşma başlıklı yazı Fikri HAKLI tarafından 8.03.2013 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.