AFŞİNLİ KÖŞGER VE SARAÇ USTALARI
Köşgerleri vardı Afşin şehrimizin Ellialtı köyün İnsanını giydiren ve hayvanlarını goşuma hazırlığını üstlenen .Lastik , Gıslevatler , iskarpinler çıkmadan önce Afşin'i ve büyük Vilayetleri giydiren Köşgerlerimiz .. Afşin şehrimizin saygı duyduğu önem verdiği esnaf ve zanaatkarlarıydı bunlar.Çevre İllerde Afşin şehrimizde yapılan yemeniler ün salmıştı. Afşin'imiz bu şehrin insanlarını onları hayırla anmaktadır hep. Tüketim toplumu olduk. Tarihte işlenmiş eski değerlerimizin yerine, yeni teknoloji yöntemlerini tercih eder olduk. Öyle bir zaman dilimini yaşıyoruz ki, teknoloji başımızı döndürüyor. Geleneksel yöntemlerle yapılan sanat ve zanaatlara taleplerimiz giderek azalıyor. Bir zamanlar, göz nuru ve alın teri ile harmanlanmış mesleklerimiz ve dünden gelebilmiş zanaatçılarımız vardı. Ülkemizin kültürel varlıklarından biri olan yemeniciliğe ülkemizin kimi yerlerinde köşgerlik veya saraç adı da verilmektedir. Afşin’imizde Yemeni yapan ustalara köşger veya yemeni ustası, saraç da denilmekteydi ve denilmektedir. “Köşger” kelimesi Farsça “keşfger” kelimesinden ayakkabı yapan anlamına gelmektedir. Yemeni tabanı manda derisinden yüzü ise sahtiyandan (tabaklanmış ve cilalanmış teke derisi) ibaret tamamen el emeğine dayanan sağlıklı giyimi kolay bir erkek ayakkabısıdır. Deriler tabakhane denilen atölyelerde işlenir. 1540 Yılı Kanuni döneminde İlçemiz Afşin’de 22 adet deblağhane (Yani deri tabaklama yeri) bulunmaktadır. Yemeni tabanı manda derisinden yüzü ise sahtiyandan (tabaklanmış ve cilalanmış teke derisi) ibaret tamamen el emeğine dayanan sağlıklı giyimi kolay bir erkek ayakkabısıdır. Deriler tabakhane denilen atölyelerde işlenir. Zahmetli ve zaman alıcı bu süreç nedeniyle yemeni ustası ancak sınırlı sayıda üretim yapabilmektedir. Afşin’imiz daha önceleri zanaatkârları olan büyük bir ilçeydi. Afşin’imizde köşgerlik yapan Mithat BERBEROĞLU Köşgercilik yaptığını ve en güzel kadın ile erkek ayakkabısının Afşin’de yapıldığını ve Köşkerciliği okuldan sonra çıraklık yaparak temelden öğrendiklerini anlattı. Şu anki Afşin şadırvanın Ulu caminin karşısında üç tane Betastanın olduğunu Kıymetli eserlerin alınıp satıldığı –İmal edildiği Bakkallar, Manavlar yan yana Köşgeciler çarşısı, tüccarlar, yün alıp satanlar, kasaplar fırınlar gibi çeşitli alış veriş yerleri bulunmaktaydı. Afşin’imizde hayatta bulunan Köşgerlik Mesleği ile Uğraşan Mithat BERBEROĞLU en iyi yemenilerin Afşin’de yapıldığını ve birçok yerlere yemeni sattığını anlatmaktadır. Afşin’imizin Sevilen siması Eski Belediye Başkanı DOĞAN BOZKURT ise eskiden Afşin ilçesinden Kayseri İline aylık 3000 bin yemeni satıldığını anlatmaktadır. Kapılarında irili ufaklı çarık ve yemenilerin asılı olduğu önlerinde meşin önlüklerin kollarında kolçakları bulunan Afşin şehrinin emektarları 1- Hasan ZOP, 2-İbrahim KARAMANLI, 3-İbrahim Kunduracı,4-Yemliha BAŞPINAR, 5-Numan BAŞPINAR, 6-Durdu AVCI,7-Ömer HAMİŞ 8-Hilmi Yılmaz CANBOLAT,9-Ahmet SÖNMEZ, 10-Mehmet Ali KARAKUŞ 11-Mevlüt MERCİMEK, 12-Alim AKMAN,13-Yaşar PEKÖZ, 14-Hikmet ÖZCAN, 15-Muharrem ÖZDEMİR, 16-Süleyman KÖŞ, 17-Nazmi BAYAZIT, 18-Mithat BERBEROĞLU, 19-Hacı Ahmet ÖZKARA, 20-Bayram SELİMOĞLU, 21-Yusuf ÖZDEMİR, 22-Köşger Derviş ATAÇ, 23-Şıh DOĞAN,24-Mustafa TAŞKALE,25-Yusuf ERTEKİN, 26-Haci YAZGAN, 27-Mehmet ERTEKİN, 28- Yahya İPEK, 29-Durmuş Ali ÖZDEMİR, 30-Ahmet GÖNEN, 31-Fevzi ÖZDEMİR, 32-İsmail SAĞNAK, 33-Halil SÖNMEZ, 34-Ahmet Duran KAVASOĞLU, 35Muzaffer ZOP, 36-Seyit Ali TIRAŞ, 37-Hasan KİMBEL, 38-Mehmet Emin GÖNEN,39-Halit ÖZCAN, 40-Zülkif ÖZCAN, 41-Şeref KARATAŞ, 42, Haci GÖKKAYA, 43-Durdu HAMİŞ, 44-Durmuş HAMİŞ, 45-Osman İŞBİLİR, 46-Yusuf ÖZDEMİR, 47-Hüseyin ÖNER, 48-Mehmet Nuri ÖNER, 49-Mehmet Emin ÖNER, 50-Vahdi Öner, 51-Veli ÖNER ,52-Mehmet AKSAKAL.Bu emektar ustalarımız işlerini yaparken bir oturak bulup seyrine doyamadığımız insanlardı. Bu şehrin insanları onları hayırla anmaktadır hep. Bu ustalarımızdan Hasan ZOP amca çoğu kez bazılarından para almazdı. Hele Afşin’imizde askerlik yapanlar geldiğinde onlardan para almazdı. İlçemiz Afşin’de Yemeni Mesleğinin en son ustası Muzaffer ZOP babası Hasan ZOP’ tan kalan baba mesleği köşgerlik ve yemeni ustalığını zorluklara rağmen halen sürdürüyor. Kendisi ile yaptığımız söyleşide Köşgercilik ve Yemeni sanatının bir zamanların en kıymetli mesleklerden biri olduğunu söyledi. Yemeni Ustası Muzaffer ZOP Baba Mesleği olan yemeni ustalığını ve Köşgerlik sanatını icra ettiğini belirtiyor. Muzaffer ZOP her ne kadar halinden ve işinden memnun olduğunu söylesede eskiyi özlemle aradığını belirtmeden geçemiyor.
ARAŞTIRMACI YAZAR
MUSTAFA KÖŞ
AFŞİN KENT KONSEYİ TARİHİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜM BAŞKANI
(
Afşinli Köşger Ve Saraç Ustaları başlıklı yazı
yazıcı tarafından
12.04.2014 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
