……………………………………………………………….
Fazıl Hüsnü
Dağlarca Türk Şairleri arasında en çok Türkçe kelime kullanan
şairlerimizdendir. Bu günkü sohbet
yazımda O’ndan söz etmek istedim. Bu
kıymetli değerlerimizi anmak için kendimi borçlu sayıyorum.
Fazıl Hüsnü Dağlarca, 26 Ağustos 1914
tarihinde İstanbul'da doğdu. Babası subay olduğu için ilk ve orta öğrenimini
Türkiye'nin değişik yerlerinde tamamladı. Kuleli Askeri Lisesi ve Harp Okulu'nu
bitirdi. Orduya katıldı. 15 yıl asker olarak hizmet yaptı, Doğu ve Orta
Anadolu, Trakya'yı dolaştı. Önyüzbaşı rütbesinde iken kendi isteğiyle ordudan
ayrıldı.
Basın
Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü'nde kısa bir süre görev yaptı. Çalışma
Bakanlığı İş Müfettişi olarak İstanbul'da çalıştı. 1959'da İstanbul Aksaray'da
"Kitap" Kitabevini açtı. Yayıncılık yaptı, 1960-1964 arasında
"Türkçe" isimli bir aylık dergi çıkardı. 1970'te yayınevini kapattı,
sadece şiirle uğraşmaya başladı.
Yayınlanan
ilk yazısı Yeni Adana Gazetesi'nin 1927'de düzenlediği yarışmada birincilik
alan bir öyküydü. İlk şiiri "Yavaşlayan Ömür" 1933'te İstanbul
Dergisi'nde çıktı.Yusuf Ziya Ortaç, Faruk Nafiz Çamlıbel ve Peyami Safa'nın da dikkatini çeken şiirleri
Varlık, Kültür Haftası, Yücel, Aile, İnkılapçı, Gençlik, Yeditepe, Türk Dili,
Yenilik, Vatan, Çağrı, Türkçe, Ataç, Türk Yurdu, Yön, Devrim gibi dergilerde yayınlandı.
İlk
şiirlerinde Necip Fazıl Kısakürek etkisinde kaldı.
"Havaya Çizilen Dünya" (1934) şiir kitabındaki şiirlerinde bu etki
görülür. Kendi şiir çizgisine yönelişi "Çocuk ve Allah", "Daha" (1940) kitaplarıyla
başlar.
Şiiri
"sezgi" ve "us" olmak üzere iki dönemde incelenebilir.
Sezgi dönemi eserleri "Havaya Çizilen Dünya" (1934), "Çocuk ve
Allah" ile "Daha"yı (1940) izleyen "Çakırın Destanı"
(1945), "Taş Devri" (1945) kitaplarını kapsar.
"Asû"
(1955) ile başlayan ikinci dönem günümüze kadarki şiirlerinde etkin olan "usçu"
dönemdir.
Sezgi
döneminde kendine has bir şiir dili ve biçemi yaratmaya çalıştı. "Us"
dönemi ise güçlü bir Türkçe tutkusuyla dikkat çeker. Dağlarca bu dönemde dilin
arılaştırılması çabalarına katıldı, evrensel temalara ağırlık vermeye başladı.
1970 sonrasında yoğunlukla çocuk şiirleri yazdı.
Hem
Türkiye'de hem uluslararası düzeyde birçok ödül kazandı, bir çok ülkede
şiirleri okundu. Kitapları birçok dile çevrildi.
ŞİİR:
·
Havaya Çizilen Dünya (1935)
·
Çocuk ve Allah (1940)
·
Daha (1943)
·
Çakırın Destanı (1945)
·
Taş Devri (1945)
·
Üç Şehitler Destanı (1949)
·
Toprak Ana (1950)
·
Aç Yazı (1951)
·
İstiklal Savaşı- Samsun'dan Ankara'ya
(1951)
·
İstiklal Savaşı- İnönüler (1951)
·
Sivaslı Karınca (1951)
·
İstanbul-Fetih Destanı (1953)
·
Anıtkabir (1953)
·
Asu (1955)
·
Delice Böcek (1957)
·
Batı Acısı (1958)
·
Mevlana'da Olmak (Gezi) (1958)
·
Hoo'lar (1960)
·
Özgürlük Alanı (1960)
·
Cezayir Türküsü (Fransızca, İngilizce
ve Arapça çevirileriyle birlikte, 1961)
·
Aylam (1962)
·
Türk Olmak (1963)
·
Yedi Memetler (1964)
·
Çanakkale Destanı (1965)
·
Dışarıdan Gazel (1965)
·
Kazmalama (1965)
·
Yeryağ (1965)
·
Vietnam Savaşımız (İngilizcesiyle,
1966)
·
Kubilay Destanı (1968)
·
Haydi (1968)
·
19 Mayıs Destanı (1969)
·
Vietnam Körü (destan-oyun) (1970)
·
Hiroşima (Fransızca,İngilizce
çevirileriyle, 1970)
·
Malazgirt Ululaması (1971)
·
Kınalı Kuzu Ağıdı (1972)
·
Gazi Mustafa Kemal Atatürk (1973)
·
Horoz (1977)
·
Hollandalı Dörtlükler (1977)
·
Çukurova Koçaklaması (1979)
·
Nötron Bombası (1981)
·
Yunus Emre'de Olmak (1981)
·
Çıplak (1981)
·
İlk Yapıtla 50 Yıl Sonrakiler (1985)
·
Uzaklarda Giyinmek (1990)
·
Dildeki Bilgisayar (1992)
ÖDÜLLERİ
·
1946 CHP Şiir Yarışması üçüncülüğü
·
1956 Yeditepe Şiir Armağanı Asu
kitabıyla
·
1958 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Delice
Böcek kitabıyla
·
1966 Milli Talebe Federasyonu Turhan
Emeksiz Şiir Armağanı Delice Böcek ile
·
1977 Sedat Simavi Vakfı Ödülü'nü Peride
Celal ile bölüştü, Horoz şiir kitabıyla
·
1967 International Poetry Forum
(Uluslararası Şiir Forumu, Pittsburg
Amerika) tarafından "En İyi Türk Şairi" seçildi
·
1974 Struga (Yugoslavya) Şiir
Festivalleri'nde Altın Çelenk ödülü Fazıl Hüsnü Dağlarca 15 Ekim 2008 Tarihinde
vefat etti.