M. NİHAT MALKOÇ
Azmine ve çalışkanlığına gıpta
ettiğim yazarların başında gelir Trabzonlu eğitimci, araştırmacı-yazar Hüseyin
Albayrak. O, ilerlemiş yaşına rağmen hep yeni şeyler ortaya koyma peşinde ve daima
bir arayış içerisindedir. Bir tarih, kültür, edebiyat ve medeniyet şehri olan
Trabzon'un zengin geçmişi ondan sorulur. Trabzon'un fethi, basını, edebiyatı, şiiri, siyasî
geçmişi(milletvekilleri), diyaneti(hocaları), ilmî ve tarihî şahsiyetleri,
kadim mekânları, kültür ve eğitim tarihi
üzerine yazmış olduğu birbirinden kıymetli 32 eseri vardır. Bu eserlerin
bazıları birkaç cilt halindedir. Bunları da ayrı sayarsak yazdığı kitapların
sayısı elliyi bulur.
Araştırmacı-yazar Hüseyin Albayrak
Trabzon'la ilgili her ne konu varsa onunla ilgili materyal topluyor. Bir ömür
arşivlediği bilgi ve belgeleri ustaca yoğurarak kitap haline getiriyor. Yazdığı
her kitap Trabzon'la ilgili boşluğu
dolduruyor. Özgün bilgi ve belgelerle kaleme aldığı kitaplarla, kendisinden
sonra gelecek olan araştırmacıların işini kolaylaştırıyor.
Trabzon'daki her düşünceden insanın
sevip saydığı ve takdir ettiği Hüseyin Albayrak, Trabzon için üretmeye, yeni
eserler yazmaya azimle devam ediyor. Her sene birkaç kitap birden çıkaran
Albayrak'ın son eseri "Trabzon'dan Güzel Çehreler" adını
taşıyor. "Trabzon'dan Güzel
Çehreler" adından da anlaşılacağı gibi biyografi türünde bir kitap...
Birinci hamur kâğıda basılmış 528 sayfalık bu devasa eserde Trabzon'un
edebiyatına, eğitimine, basınına, ilâhiyatına ve tarihine hizmet etmiş 25
kıymetli şahsiyet anlatılıyor.
"Trabzon'dan Güzel
Çehreler" kitabının I. bölümünde edebiyat alanında hafızalarda yer etmiş
merhum Ahmet Hilmi İmamoğlu, Ahmet Sârim Doğru, Halil Nihat Boztepe, Mehmed
Emin Hilmi Efendi ve Nihat Sami Banarlı
gibi beş çarpıcı isme yer veriliyor. Bu kişilerin Trabzon'la ilgili
hayatlarına ve eserlerine değiniliyor. Albayrak bu kısımda, tarafımdan kaleme
alınan ve erken denebilecek bir yaşta aramızdan ayrılan kıymetli hocam merhum
Ahmet Hilmi İmamoğlu'nu konu edindiğim bir yazıma da yer veriyor.
"Trabzon'dan Güzel
Çehreler" kitabının II. bölümünde Trabzon menşeli eğitimcilerden Prof. Dr.
Bekir Topaloğlu, Hıfzırrahman Raşit Öymen, Mehmet İhsan Hamamioğlu, Murat Uraz
ve Mustafa Reşit Tarakçıoğlu tafsilatlı bir biçimde anlatılıyor. Eğitim tarihimizde iz bırakan bu
şahsiyetlerin eğitim hakkındaki görüşlerine ve eserlerine değiniliyor.
Trabzon özelinde ve ülke genelinde
önemli bir boşluğu dolduran bu eserin III. bölümünde Trabzon basınının köşe
taşlarından Ahmet Selim Teymur, Bekir Sıtkı Kulaksızoğlu, Faik Ahmet Barutçu,
Meşveretçi Naci Bey ve Ziyat Nemli anlatılıyor.
Türkiye'de çok eski ve zengin bir yerel basına sahip olan Trabzon'un
basın tarihine ışık tutuluyor. Bu şahsiyetlerin, yokluğun kol gezdiği o
zamandaki mücadelelerine değiniliyor. Bu kişilerle ilgili birbirinden güzel fotoğraflar
ve doyumsuz hatıralar günışığına çıkarılıyor.
"Trabzon'dan Güzel
Çehreler" kitabının "İlâhiyat" başlıklı IV. bölümünde, ilmî
şahsiyetleriyle bu sahada ön plana çıkmış şu isimlere yer veriliyor: "Çalekli
Hacı Dursun Efendi(Sağlam), Hacı Hâfız Haydar Özak, Hacı Hâfız Mehmet Rüştü
Aşıkkutlu , Hacı Hâfız Hasan Râmî Efendi(Yavuz), Muallim İbrahim Cûdi
Efendi". Trabzon'un maneviyat göğünde birer kutup yıldızı olan bu önemli
simaların dinî hayata kazandırdıkları dile getiriliyor.
"Trabzon'dan Güzel
Çehreler" kitabının "Tarih" adını taşıyan son bölümünde yakın
tarihimizin önemli araştırmacı, yazar ve akademisyenlerinden olan Ahmet Can
Bali'nin, Hasan Hilmi Umur'un, Mahmut Goloğlu'nun, Prof. Dr. Osman Turan'ın ve
eskilerden Şâkir Şevket'in hayatına ışık tutuluyor. Onların tarih sahasındaki
çalışmaları zikrediliyor. Özellikle Selçuklu
tarihi alanında otorite olan Prof. Dr. Osman Turan'ın çalışmaları vurgulanıyor.
"Trabzon'dan Güzel
Çehreler"in sonunda 12 sayfalık genişçe ve titizce hazırlanmış bir
Bibliyografya'ya yer veriliyor. "Bibliyografya" bölümü, bu konularda
ilâve okuma yapma niyetinde olan okurlara ışık tutuyor. Kitaptaki en büyük eksiklik, yazıların
yeterince tashih edilmemiş olmasıdır.
Kıymetli yazar Hüseyin Albayrak'ı yürekten kutluyorum.