KYP(KALKINMA YOLU PROJESÝ)

                    Türkiye, Irak, Katar ve Birleþik Arap Emirlikleri (BAE) arasýnda Ortak Ýþbirliði Mutabakat Zaptý imzalanan Kalkýnma Yolu Projesi’nin, Irak’ýn güneyindeki Basra kentinde inþasý devam eden ve 14 bin 523 metrelik dünyanýn en uzun dalgakýraný ünvanýyla Orta Doðu’nun en büyük limanlarýndan biri olacak Büyük Faw Limaný’ndan baþlamasý bekleniyor. Bu dalgakýran olmadan evvel oSmanlý,Ýstanbuldan Basra körfesinr silah mühimmat asker ve hunubat sevkini Ýstanbul payas-Ýslenderun limaný,Deve yükleri ile Birecik ve imal ettiði gemilerle Birecik üzerinden Fýrat nehir yolu ile bölgeye ulaþýyordu…Fýraf Dicle aradýnda 50 km ye yakýn Ýsa Kanalý ile de Baðdat a ulaþýyordu..

                     KYP ,ayný zamanda kara ve demir yolu hatlarýyla Irak’ý Türkiye üzerinden Asya ve Avrupa’ya baðlayacaðý gibi ulaþtýrma süresini azaltmayý ve transit merkezine dönüþmeyi hedefliyor.Tarihi ipek yolu biraz güneye kaydýrarak ayný sinerjiyi oluþturma amaçlanýyor..

                    Güzergahdaki güvenlik Türk ordusu Irak ordusu tarafýndan oluþturulacaltýr…

                     Kural belli;Ekmeði ver kaybedeceði þey olan insanlar kanuna riayet eder..Yani suç ve terörü kurtmal sadece asayiþ ve güvenlik tedbirleri ile engelleneme.. Kaybedecek seyi olmayan her insan suça yakýn insandýr ..Yýllardýr yazýlarýmýzda dile getirdiðimiz hususua hukumet sahip çýkarak, tüm bölge halkýna balýk tutmasýný öðretiyor..Al sana eköek diyor…

        Asurlular zamanýndan beri Fýrat ve Dicle nehirleri, Anadolu dan Basra körfezine kadar uzanan kara parcasýnda silah ve diðer malzemelerin taþýnmasýnda kullanýlmýþtýr..

         Osmanlý zamaný Ýsfahan Hamedan Rýdvaniye Baðdat þehirlerine mühimmT deve sýðýr camus gibi hayvanlar maraþ ve Ayýntab kadý nezaretinde Payas Limanýna gemilerle indirilmekte oradanda Birecik tersanesinde imal edilen sal ve gemilerle Basra körfezine taþýnmaktadýr .O zaman da arap eþkiyalarý vardý Rakka daisyanlar çýlardý.Kýtlýk zamaný Kayseri ye kada anlýk baskýn yaparak yerleþik halka zarar veren Suyu sert Türkmen aþiretleri, 1700 lü yýllarda hac için kullanýlan yolu da güvenlik altýna almak için Osmanlý tarafýndan zorunlu iskana Tabi tutulmuþtur..Fýrat ýn sel baskýnlarýna çöl sýcaklarýna alýþýk olmayan  halk Barak ovasýnda anlatýlan efsanevi nitelik taþýyan hilayeleri oluþturmuþtur..

       Fýrat nehri Doðduðu topraklardan Birecik e kadar ,daðlarý delerek, þarýldayarak gürleyerek gelir..Birecik den itibaren nazlý bir gelin gibi geniþleyerek ,yayýlarak, süzüle süzüle akar..

        Dicle nehiri de Ayný þekilde Diyarbakkýr dan itibaren Fýrat gibi olmasada ulasýma elveriþli olacak sekýlde yayýlarak akýþýný saðlar. Her iki nehir de Süveyþ kanalý ný andýracak sekýlde tersine bir kanal olarak kullanýldýðýnda Ýskenderun körfezi ile demiryolu baðlantýsý daha ucuz ve hýzlý þartlarda saðlanacaktýr.. 

       Osmanlý döneminde Fýrat ve Dicle nin birbirine en yakýn olduðu yerde 50 km lik "ÝSA KANALI ile  baðlantý saðlanmýþ yukler Bagdat a kadar nakil edilmiþtir.    

           1702 tarihli Osmanlý Belgesinde Birecik de 60 fýrkate den oluþan “Nehri þad donamasý”oluþturulmasýna larar verilmiþdir..Her fýrkate 17 oturaklý olup büyük gemiler içinde gösterilmektedir. 1 küreði 3 kiþi çekmektedir. boyu 13 mt ile 20 metre arasýnda deðiþirken eni 4 ile 6 mt arasýnda deðiþmektedir..Tabi dönem itibari motor buharlý kazan henuz kesfedilmediði için suyun akýþ kuvvetinden yararlanýlarak tek taraflý yol olarak kullanýlmýþ deðiþik dönemlerde 100 adet geni 40 adet gemi gii sipariþ emirleri de vardýr

              O dönemin her aþamasý çiledir..Deve gönderilecek emir çýlarýlýyor .Tez elden 500 dev toplanan deniyor..Ama fakirlikten toplanan deve sayýsý tüm bölge de 350 dir,,

               Gemi yapýlacak Aðaç Ayýntap  Malatya maraþ illerinden kesilecek ,getirilecek ,inþa edilecek her aþamada ayrý çeriler var.Demircisi marangozu toplanacak  Ve olay çok  büyük ve külfetli bir organizasyondu 

              Günümüz þartlarýnda zaten bir alt yapý var. Motor keþfedildiði için gemiler iki yönlü kullanýlabilir…Barajlar sebebi ile Azalan Su debisi barajlar vasýtasý ile ayarlanabilir .Almanya, Kuzey avrupa dan Karadeniz e Tuna nehrine  “deniz altý” indirebiliyorsa Avrupa nýn yükünü Karadeniz e indirererek bütün dünya ya ulaþabiliyorsa bizde basra körfezine bu doðal kanalý kullanarak gemileri indirebiliriz.

            Lojistiðin Türkiye ayaðý Ýskenderun Körfezi ile Birecik aarasýndaki demiryolu ile ayaðý ile saðlanacaktýr..

              Birecik köprüsü 1950 de yapýlýrken orada sal ile yük taþýyanlar köprü mühendisini ,köprü yapýlýnca ekmeðimizden olacaðýz diyerek öldürmüþlerdi…Tüm doðunun yükünü bugün bu köprü çeker..Km lerce kuyrukda günlerce sýra bekleyen  kamyoncular ,bozulan büzülen gýdalar olacakdý..Doðu geliþmedi mi ?Geliþtirilmedi mi?

                  O halde doðu vilayetlerini tüm dünyaya açacak köorü boyutunu geçmiþ dünyaya taþýyack liman boyutuna gelmiþiz demektir… 

                   Suriye tarafýda iþin içine katýlarak Türkiye den tersine göçün yolu ve Türkmen aþiretlerinin de önü açýlacaktýr..

                   KYP Barzani nin daha da güçlenenrek devletleþmesinr katký saðlaöadan evvel tüm bölgeyi kalkýndýracak ve Osmanlý nýn zaten kullandýðý iskenderun körezi Fýrat veÝsa Kanalý Ýle Dicle nehri alternatif olarak icra edilmelidir.

TORUN HALÝLÝ