Bugün, toplumun içinde bulunduðu yalnýzlaþma süreci üzerine yazmak istiyorum. Evet, yalnýzlaþma; belki de modern zamanlarýn en sessiz ve en derin çýðlýðý… Dünyanýn her köþesinde hissedilen bu sosyolojik deðiþim. Dost meclislerinde sýkça dile getirdiðimiz batýda komþuluk ölmüþ, insanlar artýk birbirini sormaz olduðu dediðimiz yalnýzlýk ve bireyselleþme köklü bir geçmiþe sahip Diyarbakýr gibi þehirlerde bile kendisini gösteriyor.

Diyarbakýr, kadim medeniyetlerin beþiði, güçlü sosyal baðlarýyla bilinen bir þehir. Geçmiþte komþuluk iliþkilerinin güçlü olduðu, insanlarýn birbiriyle daha iç içe yaþadýðý þehrimiz, son yýllarda hýzla deðiþiyor. Kentsel dönüþüm, dijitalleþme ve artan bireyselleþme, þehrimiz de yaþayanlarý da yalnýzlaþtýrmaya baþladý. Geleneksel aile yapýlarý çözülüyor, komþuluk iliþkileri zayýflýyor, toplumsal dayanýþma ruhu giderek erozyona uðruyor. Özellikle gençler arasýnda artan sosyal medya kullanýmý, onlarý dijital dünyada sosyalleþtirirken, gerçek hayatta yalnýzlaþtýrýyor.

Bu dönüþüm sadece Diyarbakýr’a özgü deðil, aslýnda tüm Türkiye’yi etkileyen bir süreç. Ancak, Diyarbakýr gibi köklü þehirlerde bu deðiþim daha derin izler býrakýyor. Çünkü þehrimiz ve bizim gibi diðer kadim þehirler, tarih boyunca güçlü sosyal dokularýyla ayakta kaldýlar. Þimdi ise, modern hayatýn getirdiði yeni yaþam tarzlarý bu dokularý zorluyor. Bir yanda modernleþmenin gereklilikleri, diðer yanda geleneklerin gücü… Bu iki kuvvet arasýnda sýkýþan bireyler, kendilerini yalnýz ve çaresiz hissediyor.

Özellikle pandemi sonrasý deðiþen yaþam tarzý, tüketimin artmasý ve bireysel yaþamýn getirdiði yeni tür oluþumlar bizleri daha da yalnýzlaþtýrmaya baþladý. Son dönemlerde doðu kültürüne uzak olan bir artý bir evlerin inþa edilmesi de bu bireyselleþmenin sonucudur. Artýk insanlar yalnýz kalmayý, evlenmemeyi veya evlense bile çocuk yapmamayý tercih etmeye baþladýlar. Bilindiði üzere liberalizm, bireysel özgürlük üzerine kurulan bir siyasi felsefe veya dünya görüþüdür. Ancak bireysel özgürlük sanki yanlýþ anlaþýlmýþ, tamamen soyutlanmaya doðru yol alan bir hayat tarzý benimsenmiþ durumda.

Þehirde sohbet edeceðiniz her kýrk yaþ üstü insandan ayný çýðlýðý duyacaksýnýz:  “Çocuðuma dahi ulaþamýyorum.” Bu sorun bizim gibi gelenek ve göreneklerin aðýrlýklý olduðu toplumlarý bile esir aldýðýna göre bu konu yabana atýlacak bir mesele deðil.

Peki, bu yalnýzlaþma sürecine nasýl dur diyebiliriz? Belki de bu sorunun cevabý, eski deðerlerimizi yeniden hatýrlamakta saklý. Komþuluk iliþkilerimizi güçlendirmek, aile baðlarýmýzý sýký tutmak, toplumsal dayanýþmayý yeniden canlandýrmak… Bunlar, yalnýzlaþmaya karþý koyabileceðimiz güçlü silahlar. Diyarbakýr’ýn ve tüm Türkiye’nin yeniden birbirine kenetlenmesi, bu deðerlere sahip çýkmakla mümkün olacaktýr.

Sonuç olarak, Diyarbakýr’dan yükselen bu sessiz feryada kulak verelim. Bu feryat, sadece bu þehre deðil, tüm topluma ait bir uyarý. Birbirimizden uzaklaþmadan, yeniden bir araya gelmenin, dayanýþmanýn yollarýný bulmalýyýz. Yalnýzlaþan toplumlar, güçlü toplumlar olamazlar.  

Diyarbakýr Usulü Liberalizm - Oktay Güvener (tigrishaber.com)