M. NÝHAT MALKOÇ

Kentin aynasýdýr içinde yaþayanlar… Akçaabat’ýn aynasýndan yansýyan güzel insanlar sýrtlamýþtýr bu þehri. Gül kokulu þehir, burada yaþayanlarýn omzunda yükselmiþtir aydýnlýk yarýnlara. Sabah güneþi bu þehrin insanlarýný hiçbir zaman yakalayamamýþtýr uykuda. Dünden kalan umutlarýný yarýna taþýmak için hep gün doðmadan güne baþlamýþlardýr.

            Bu þehir þiir gibidir geceleri. Sokak lambalarý masmavi sulara düþerken dalýp gider sahil koridorunda geleceði düþleyen sevgililer… Sýmsýcak bir yuvanýn hayaliyle beslerler yarýna dair umutlarýný… Dalgalar kýyýlarý okþarken, kent açar gözlerini masmavi geleceðe.

            Akçaabat’ta hayat her zaman dinamiktir besbelli. Köyler kente akar sabahýn ilk ýþýklarýyla. Gayretli köylüler ayran kokan tereyaðlarýný, tarladan yeni çýkan patateslerini, karalâhanalarýný indirirler Salý Pazarý’na. Üç kuruþ kazanmanýn umuduyla akþam ederler. Burada sadece köy ürünleri deðil, köylülerin hayalleri de alýnýr, satýlýr. Ter akar ak alýnlardan. Helale haram karýþtýrmaz yüreði Allah korkusuyla çarpan köylüler... Ceyhun Atuf Kansu, bir þiirinde Akçaabat’ýn Salý Pazarý’ný ve dinamik hayatýný mýsralarýna iþler nakýþ nakýþ:

“Karadeniz dediðin deniz deðil insan
 Gelir vurur Akçaabat pazarýna.
 Güneþe býrakýlmýþ balýk aðlarýyla
 Kayýklarýyla kumlara çekilmiþ
 Denize karþý insan!
 Kalabalýk, güzel, çalýþkan,
 iner çam direkli gemilerle.”

Þehirler, içinde yaþayan insanlarýn gayretleriyle yükselir. Yaþadýðý kenti gönülden sevenler ve ona bir kimlik kazandýrmak isteyenler bunun gerçekleþmesi için gecesini gündüzüne katarlar. Biz þehre ne kadar bakarsak þehir de bize o kadar bakar. Kentler orada yaþayanlarýn aynasýdýr. Bu aynadan orada yaþayanlarýn kimliði ve kiþiliði yansýr.  Güler yüzlü þehirler güler yüzlü insanlarýn eseridir. Þehrin yüzümüze gülmesini istiyorsak onun üzerine titremeli, ondan ilgimizi eksik etmemeliyiz. Onu bir sevgili sayýp baðrýmýza basmalýyýz.

            Akçaabat, kýyý kentlerinin en güzeli olarak gözlerimizi kamaþtýrýyor. Gönlümüz ve sevgimiz bu þehre akýyor. Adeta bir kartpostalý andýran bu þehir, hayallerimizi ve rüyalarýmýzý süslüyor. Ona duyduðumuz sevgi ve muhabbet gönlümüze sýðmýyor. Kentin insanlarý kentle barýþýk yaþýyor. Giriþimci insanlar bu kenti her yerde onurla ve gururla temsil ediyorlar. Fakat bu kiþiler kendi þehirleriyle yeterince ilgilenmiyorlar. Bu durum, baðrýndan çýktýklarý kenti fazlasýyla üzüyor. Akçaabat artýk evlatlarýndan ilgi ve yatýrým bekliyor.

            Bu þehri kalkýndýracak yegâne sektör turizmdir. Akçaabat’ýn yaylalarý yeni misafirlerini bekliyor. Yaylalarýn havasý ve suyu saðlýk bahþediyor insanlara. Doðayla kucaklaþmak için Ýsviçre’ye gitmeye gerek yok, Ýsviçre içimizde. Fakat bizler yakýnýmýzda olan bu güzellikleri her nedense göremiyoruz. Þehrin gürültüsünden bunalanlara yaylalar ilaç oluyor. Yaný baþýmýzdaki güzelim Sera gölü yeni yatýrýmlar ve konuklar bekliyor. Boþa akan berrak sular kendisinden faydalanacaklarýn yolunu gözlüyor. Suyun düþünü hayra yoralým.

            Köfteyle ve horonla þöhret bulan bu þehir, mevcut deðerlerine yeterince sahip çýkýp onlarý bir adým ileri götürme kararlýlýðý gösteremediði için bunlarý kaybetme tedirginliðini yaþýyor. Bu güzellikleri ve bize has özellikleri niçin daha ileriye götüremiyoruz ki?… Bu kentte niçin modern oteller yapýlmýyor? Niçin dað ve yayla turizminden payýmýza düþeni alamýyoruz? Eðer bunlarý lehimize kullanabilseydik çocuklarýmýz da iþsiz ve aþsýz kalmazdý. Gurbette sýla hasreti çekenlerin ilacý Akçaabat’a yatýrým yapmaktýr. Bunu gerçekleþtirecek olanlar da bölgeden çýkan zengin iþ adamlarý ve onlara gerekli desteði verecek olan devlettir.

            Karadeniz Sahil Yolu yöre insanýný denizden iyice kopardý. Kýyýlarýmýzý dolgu alaný yaptýk. Onun içindir ki kýyý þeridinde yer alan plajlardan yeterince yaralanamýyoruz. Her geçen gün denizi kirletiyoruz. Bu güzel kýyýlar zaman zaman yüzümüze tükürüyor. Fakat bizler bu tükürükleri rahmet yaðmurlarý sanýp “Elhamdülillah” deme gafleti gösteriyoruz. Orta Mahalle gibi bir deðer var elimizde. Bir Safranbolu, bir Odunpazarý olabilecek deðerdeki bu ahþap dokuyu koruyamýyoruz. Yýkýlmaya yüz tutan ahþap binalarý aslýna uygun restore edemiyoruz. Oysa bu evler aslýna uygun onarýlýp pansiyon haline dönüþtürülse hem turizm geliþir, hem de yöre halkýnýn cebi üç kuruþ sýcak para görür. Çok mu zor bunlarý yapmak?

            Deniz kýyýsýnda yaþayýp da denize küsen bir þehir düþünülebilir mi? Sahillerimizi niçin bu hale getirdik? Denizin gönüllerimizi okþayan tatlý sesini duymak, onun bereketinden faydalanmak için onunla dost kalmayý denemeliyiz. Fakat bizler ‘temiz deniz’ anlayýþýný rafa kaldýrdýðýmýz için deniz yüzümüze gülmüyor. Denizin gönlünü almak için ne bekliyorsunuz?

            Bugünkü Akçaabat düzenli þehirleþmeyi beceremeyen acemi bir kent konumundadýr. Cadde ve sokaklar vaktiyle yeterince geniþ tutulmamýþtýr. Her geçen gün mantar gibi biten derme çatma evler, kentin çirkef yapýsýna yeni halkalar eklemektedir. Oysa Orta Mahalle’de örneðini gördüðümüz geleneksel yapýya uygun konutlar üretilebilseydi Akçaabat Karadeniz sahilinde parmakla gösterilebilecek güzellikte ve özellikte bir kent olup çýkardý. Fakat çok kazanma, zengin olma hýrsýmýz ve tamahkârlýðýmýz þehrin güzelliðini iyice bozdu.

            2018’li yýllara on kala, þehrin bozulan imajýný düzeltmek için yeni þehir planlarý yapmalýyýz. Geçen zaman Akçaabat’ýn aleyhine iþliyor. Sahillerde yapýlan güzel çalýþmalar þehrin art bölgelerinde ve içinde de gerçekleþtirilebilirse, varlýðýyla gurur duyduðumuz bir kent inþa etmiþ oluruz. Akçaabat’ýn aydýnlýk geleceði için herkes elini taþýn altýna koymalýdýr.

Sahilleri parklarla süslenmiþtir Akçaabat’ýn. Denizle komþudur cadde ve sokaklarý bu mavi þehrin. Trabzon’un Batý’ya açýlan kapýsýdýr. Ýlçelerin en göz alýcý olanýdýr þüphesiz. Þehir her geçen gün bir þeyler ekler kadim güzelliðine. Köftelerin kokusu çýldýrtýyor ülkenin dört bir yanýndan gelenleri. Sahil alanýna her geçen gün yeni bir köfte salonu ekleniyor.

Akçaabat kuþ sesleriyle güne ‘merhaba’ diyor. Denize açýlýyor kaptanlar bordo-mavi takalarýyla.  ‘Rastgele’ diyor yüreklerinde taþýdýklarý masmavi umutlarla. Deniz güler yüzüyle karþýlýyor köpükleri yaran takalarý. Hamsi, istavrit, mezgit, levrek, lüfer aðlara takýlýyor. Rýhtýmda bekleyenler dolduruyor kasalarý. Bugünün rýzký da çýkýyor uçsuz bucaksýz mavi denizlerden. Genç kýzlar hasýr bilezik örüyorlar tezgâhlarda. El emeði göz nuru deðen altýnýn biraz daha artýyor kýymeti. Herkesin yüreðinde Akçaabat sevgisi filizleniyor. Hayatýn neþesi umut tomurcuklarýyla biraz daha artýyor. Karanlýklar umut ýþýðýyla aydýnlanýyor.

Akçaabatlý hiç unutmuyor Rus iþgalini. Çekilen çileler geçmiþin aynasýndan bugünlere yansýyor. Soygunlar, cinayetler, çirkeflikler halkýn zihninden gitmiyor bir türlü. Rumlarla iþbirliði yapan Ermeni çetelerinin zihinlerde býraktýðý kötü izlenimler silinmiyor. Her 17 Þubat’ta kurtuluþ sevinci yüzlere yansýyor olanca güzelliðiyle. Umutlar tazeleniyor.

Sargana’da yatan yiðitler gitmiyor gözlerimizin önünden Sargana ki 18 gemiden oluþan Rus donanmasýnýn Sargana burnu önünden Kavaklý Köyü’ne doðru yaptýðý çýkarmaya karþý yöre halkýnýn yarattýðý yiðitlik destanýdýr. Bir Ramazan bayramýnda yaþanan onca acýlar, akþam karanlýðýna doðru, dilden dile dolaþacak bir kahramanlýk destanýyla son bulmuþtur. Balta, nacak, keser, orak, býçak, kazma, kürek gibi ilkel silahlarla koca bir ordu püskürtülmüþtür. Zaferlerin silahla deðil, imanla kazanýldýðýna en büyük delildir bu…

Akçaabat’ýn birbirinden güzel yaylalarý þifa daðýtýyor hasta ruhlara. Hýdýrnebi Yaylasý baðrýna basýyor misafirlerini. Ahþap evler doðal yaþamýn doyumsuz bir parçasý oluyor. Karadað gülen gözlerle bakýyor Akçaabat’a 1742 rakýmlý tepeden. Yöresel mimariye uygun yapýlmýþ evler, sýcaklýklarýyla içine çekiyor ziyaretçilerini. Tabiat bütün cömertliðiyle kucak açýyor insanlara. Akçaabat’ýn yaylalarý yazýn sýcaðýnda serinletiyor kavrulan bedenleri.

2018 yýlýnda yüzüncü kurtuluþ þerefini yaþayacak bu þehir… Çok deðil dokuz yýl gibi kýsa bir zaman kaldý bu doyumsuz heyecaný yaþamaya. Kurtuluþunun yüzüncü yýlýna koþan Akçaabat, emsalsiz ipek elbisesiyle salýnýyor sahilde. Ne mutlu o günleri görebilenlere!...