RAMAZAN GÜZELDÝR

M.NÝHAT MALKOÇ

Zamaný güzelleþtiren içeriðidir. Bilindiði gibi Ýslam'da mübarek gün ve geceler vardýr. Bu vakitler diðer zamanlara göre daha mübarek ve muteberdir. Çünkü bu zaman dilimlerini nurlandýran bir kýsým hadiseler vardýr. Yoksa zaman hayatýmýzý kuþatan bir süreçten baþka bir þey deðildir. Müstesna vakitler bu süreç içerisinde apayrý bir öneme ve konuma sahiptir.

Ýslam inancýnda mübarek zaman dilimlerinden en önemlisi ve en uzunu bir aylýk süreci kapsayan ramazandýr. Bu ayda ruhlarýmýz huzur bulur, adeta kanatlanýr. Son yýllarda Ýslam âlemi ramazan ayýna ayný anda giriyor. Bir zamanlar bazý Ýslam ülkeleri bizden ya bir gün evvel, ya da bir gün sonra oruca baþlarlardý. Her konuda olduðu gibi bu konuda da birlik saðlayamazdýk. Çok þükür birkaç yýldan beri bu beraberliði ve bütünlüðü saðlayabiliyoruz.

Ýslam'a göre hilal görülmeden ramazana baþlanmaz. Hilal bu ayýn habercisidir. Bu iþ çok eskiden, yani bugünkü modern rasathaneler yokken, bazý kiþiler görevlendirilerek yaptýrýlýrdý. O kiþiler ay yaklaþtýðýnda çýplak gözle de olsa hilâli gözlerlerdi. Þaban ayýnýn 29. günü akþamý uygun bir yerden batý ufkuna bakýlýrdý. Güneþ batýnca yeni ay, hilâl þeklinde görülürse ertesi günün ramazan ayýnýn baþlangýcý olduðu anlaþýlýr ve uygun þekilde duyurulurdu. Hatta bazý insanlar bu iþi Allah rýzasý için yapmak için birbirleriyle yarýþýrlardý.

Osmanlý Devleti zamanýnda devlet görevlileri hilalin görülmesini önemser, bu iþi saðlama alýrlardý. Günümüzde hem rasat aletleri hem de hesaplama usulü geliþmiþtir. 1978 yýlýnda Ýstanbul'da yapýlan, uluslararasý ilmî toplantýda tespit edilen ölçülere göre ilgili kuruluþlar gözlem yaptýrmakta, hilâlin, insanlarýn yaþadýðý herhangi bir yerden görülebilirliði esasýna dayalý olarak ramazan ayýnýn giriþi hesaplanarak tespit edilmekte, ayrýca gözlem ile de hesap desteklenmektedir. Bu hesaplamalarýn doðruluðuna inanmak ve güvenmek gerekir.

Ülkemizde hilâlin görülmesi, çýplak gözün yanýnda ilmî yöntemlerle de teyit edilmektedir. Türkiye'de, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý'nýn veya vakfýnýn yayýnladýðý takvim, yukarýda açýklanan esaslara göre hazýrlanmaktadýr, buna riayet etmek gerekir. Fakat maalesef yakýn geçmiþte teknolojinin, modern rasathanelerin varlýðýna raðmen bazý Ýslam ülkeleri bu mevzuda ayrýlýk içerisinde hareket etmekteydiler. Bizler bayram yaparken onlar oruç tutmakta, bizler oruç tutarken ise onlar bayram yapmaktaydýlar. Ýslam'ýn birlik ve beraberlikten ne kadar yoksun olduðunu bu basit hadiseden de anlayabiliriz. Bu ayrýlýðýn sancýlarýný bugün bütün ümmet çekiyor. Zira ayrýlýkta azap vardýr. Sonradan bu sorun aþýldý.

Ramazan, Ýslam âleminin ortak kutsallarýndan biridir. Bir buçuk milyar nüfuslu Ýslam âlemi bu mübarek ayý en iyi þekilde deðerlendirerek sevap kasasýný doldurur. Ramazan Allah'a kulluðun yollarýndan biridir. Yoksa bazýlarýnýn düþündüðü gibi bir diyet ve egzersiz mevsimi deðildir. Bizler orucu saðlýða faydalý olduðu için deðil, Allah emrettiði için, Allah'ýn rýzasýný kazanmak için tutarýz. Bunun yanýnda orucun týbbî faydalarýna da inanýrýz. Zaten Allah'ýn emirlerinden hiçbirinin týbbî bir sakýncasý yoktur. Aksine Allah'ýn bize 'yap' dediði her þeyde bir hikmet vardýr. Geliþen ilim ve teknoloji her geçen gün bu hikmetlerden bir veya birkaçýný açýða çýkarmaktadýr. Ýslam'ýn emirleri ve yasaklarý hep hikmetlerle doludur.

Ramazanýn saðlýðýmýza faydalarý pek çoktur. Fakat orucun asýl maksadý kulluk þuuru kazanmak ve Allah'a þükretmektir. Yoksa bizler kilolarýmýzý üzerimizden atýp sýhhat bulalým diye oruç tutmuyoruz. Allah rýzasý bütün týbbî faydalarýn önünde yer alýr. Öbürleri fazladan kâr hükmündedir. Ramazan yaklaþýnca mümin, baþý rahmet, ortasý baðýþlanma, sonu ahiret cezasýndan kurtulma vesilesi olan önemli bir aya girmekte olduðunu idrak etmelidir. Bu manevî fýrsatý lâyýkýyla deðerlendirmelidir. Çünkü ne zaman ebedî âleme göçeceðimiz belli deðildir. Bu gibi manevî fýrsatlarý ganimet bilerek lâyýkýyla deðerlendirmeliyiz. Bu vesileyle sevap zincirine yeni halkalar eklemeliyiz. Böyle vakitler senede bir geliyor. Bizlerin ne kadar daha bu müstesna zaman dilimine eriþeceði meçhuldür. Zira ölümlü bir dünyada yaþýyoruz. Nefes aldýðýmýz an'ý son fýrsat olarak görüp zamanýn içini hayýrlarla doldurmalýyýz.