ŞİİR
Şiir nedir?
Bir yazılı metin hangi özelliklere sahipse şiirdir?
Şiiri şiir kılan, ölçüsüz veya ölçülü yazılması
mıdır, yoksa dili, anlatımı, imgeleri, derinliği, kaimelerindeki çağrışım
zenginliği, ahenk bütünlüğü, bediî tefekkürü, his yoğunluğu, ses güzelliği, dillendirdiği
düşüncelerin doğruluğu ve müzikalitesi, midir?
Eğer bir
yazılı metinde “işlek bir dil, doyurucu, duyurucu ve etkileyici anlatım, benzersiz
imgeler, okudukça daha çok şey anlatan derinlik, tadı, rengi, ışığı olan
anlamlı ve çağrışım zenginliği olan kelimeler, insanı kuşatan bir ahenk,
kalıcılık ve zamana dayanıklılık, aklımızı
ve yüreğimizi besleyen bediî tefekkür, duygu yoğunluğu, kulakta kalan ses
güzelliği, dillendirilen doğru ve haklı düşünceler ve müzikalite olmayınca şiir olmaz”
diyebiliyorsak sorun çözülmüştür…
Nasıl mı?
Şöyle:
Bir yazılı metin ister serbest ölçüyle, ister aruz
veya hece ölçüsüyle yazılsın fark etmez.
İşlek bir dil, doyurucu, duyurucu ve etkileyici
anlatım, benzersiz imgeler, okudukça daha çok şey anlatan derinlik, tadı,
rengi, ışığı olan anlamlı ve çağrışım zenginliği olan kelimeler, insanı kuşatan
bir ahenk, kalıcılık ve zamana dayanıklılık, aklımızı ve yüreğimizi besleyen bediî
tefekkür, his yoğunluğu, ses güzelliği, dillendirilen doğru ve haklı düşünceler
ve müzikalite varsa, o metin şiirdir.
Yoksa şiir değildir.
Eğer az önce sıraladığımız özellikler serbest ölçüyle
yazılan bir şiirde varsa o güzel yazılmış bir serbest bir şiirdir. Hece
ölçüsüyle yazılmış bir şiirde varsa adı geçen özellikler, o şiir güzel bir hece
çalışması olmuş demektir. Yok eğer aruz ölçüsüyle yazılmış bir şiir, şiirin tek
tek saydığımız özellikleri barındırıyorsa aruzla yazılmış güzel bir şiir
demektir.
Elbette hece ile yazılan şiirler, kendi bünyelerinde
kafiye, redif ve durak kuralına da uyacak, aruzla yazılan şiirler, hangi aruz
kalıbına göre yazıldıysa o hususta noksansız bütün kurallar uygun olacaktır.
Bunların dışında şiirin sıraladığımız özelliklerini
taşımayan, bünyesinde barındırmayan metinlerin serbest, hece ve aruz ölçüsüyle
yazılması o metni şiir kılmaz.
Olaya böyle baktığınız da serbest ölçüyle yazılmış birçok
kaliteli şiire de, hece ölçüsüyle yazılmış birçok güzel şiire de, aruz
ölçüsüyle yazılmış birçok gerçek anlamda şiire de yüzlerce örnek bulursunuz…
Aynı şekilde serbest veya hece yazıldığı halde şiir sayılmayan, aruzla yazıldığı halde beğenilmeyen birçok
şiir bulmak da mümkündür sanıyorum.
Saygılarımla…
Fikri
HAKLI