“Dosttan sevgili olur mu?” diye sordu nâsir. “Yazsana. Merak ediyorum… Ýnsan dostuna âþýk olabilir mi?”

Olabilir mi sahiden? Düþünüyorum. Guruba yaklaþan güneþin karþýsýnda biraz sonra karanlýða gömülecek ama aydýnlýða meftun gökyüzünün altýnda, aklýmda bu soruyla oturdum bir köþeye. Tenim de yorgun rüzgârýn sessizliði, gözlerimde düþüncenin verdiði buhran. Ne denir yahut ne yazýlabilir ki? “Olmaz” desem gönlüm razý deðil, “olur” desem toplumun kurduðu ahlak düzeni buna karþý.

Kalp bu ya iþi belli olmaz. Görevini itina ile yerine getirir de en ufak bir kýpýrtý da sekteye uðrar. Gündüzü gece, geceyi gündüze uðratan gökyüzü misali… Ne diyebilir ki buna yazýcý? Ne denir ki bu soruya.

Kendi kendime tekrar ettim soruyu:

“Ýnsan dostuna âþýk olabilir mi?”

Tasavvuf noktasýnda düþünen gönlüm “Evet” dedi, toplumun eðittiði mantýðým “Hayýr” diye cevap verdi defalarca. Ýnsanlarýn kendilerini gözeterek koyduðu katý ama görünmez kanunlar “Hayýr” dediyse bir kere ne denirdi ki. Ama yazýcýnýn iþi buydu; düþüncelerini söyleyecekti utanmadan, sýkýlmadan.

“Evet, insan dostuna âþýk olabilir.”

Evet, evet, aþk denen illet dost, düþman ayýrmaz. Yahut mantýðýn koyduðu o yýkýlmaz tabularý bile yýkmak için elinden geleni yapar; diyenleri umursamaz, susanlarý görmez. Öyle ki aþkýn tarifi namümkün, telafisi ise imkânsýzdýr. Tutuldu ise bir kere gönlün ve inandýysa yüreðin kim ne diyebilir ki?! Katý kurallarý olan toplum dýþýnda…

Dostluk karþý cinslerde kardeþliðe dönmezden evvel aþkla münakaþa eder ise eðer nâsirin sorduðu soruya cevap vermekte de o kadar mümkün. Zira ana-baba bir olmayan her bireyin birbirinde gönül hakký vardýr. Ve hak bir gün gönlünün ona ait olduðuna inandýrýrsa mantýðýný, geriye ne dostluk kalýr ne de zedelenmez yaftasý yakýþtýrýlan bilhassa toplumun koyduðu kanunlar. Ufukta görünen tek gemi aþktýr ve aþk ýssýz bir adaya benzer; sevdiðin insan ile o gemiye binmek zorundasýndýr; binemezsen ya mecnûn olur çöllere düþersin ya da Ferhat olur Þirin için daðlarý delersin. Ýllaki ararsýn çýkýþýný ve illaki bulmak zorundasýndýr gidiþatýný. Bulamaz isen ki eðer, iþte o vakit bir derdin ortasýna düþersin ki ne “yýkýlmaz” dediðin toplum kurtarýr, seni ne de “sarsýlmaz” yaftasýyla müþerref ettiðin mantýðýn tutar ellerinden.

“Dostum” dediðin insan bir gün olursa “Aþkým” yahut “Sevgilim” Hint kumaþýndan biçilme iftiralar yerleþtirilir aþkla dolu göðsüne. Envai çeþit laf çýkar peþiniz sýra da, en aðýr ithamlarla sýfatlandýrýlýrsýnýz. Ama âþýksýnýzdýr. O devasý yârda, sevgili de olan dermansýz illet yapýþmýþtýr bir kere kalbinizin en orta yerine, kim ne derse desin yahut kim hangi ipeklerden kaftan biçip üzerinize oturtursa oturtsun bir yerler hep bol gelir bedeninize; zira siz aþkýn elim hastalýðýna tutulmuþunuzdur bir kere gözünüz yârdan baþkasýný, gönlünüz yârdan gayrîsini, aklýnýz/mantýðýnýz ondan sonrasýný düþünmez olur. Aþk bir milattýr, yazarýn dediði gibi. Artýk zamanýnýz bile milattan sonrasý yahut milattan öncesi olarak iþlemez; ondan önce veya ondan sonra olarak sürer gider.

Velev ki dostlukta da vardýr bir miktar aþk. Ama safiyane olan, salt olan aþkýn nutku geçer dostlukta. Tutku girdi mi iþin içine kim ne derse desin mecnûn misali âþýksýnýzdýr dostum dediðiniz yareninize, yoldaþýnýza.

Toplum her ne zaman olursa olsun býkmadan usanmadan konuþur. “Dost yoldaþýndýr” der ve ekler “Ama aþkýn deðil.” Hâlbuki yoldaþtan daha iyi âþýk var mýdýr þu dünya da?

Gözler vardýr bir de. Dostane bakan gözlerle, aþkane bakan gözler. Ya da arafta kalmýþ gizli saklý ama bir o kadar da tutkulu bakýþlar. Ýþte insaný ele verende budur aslýnda. Budur insana insan olduðunu, kalbin kalp olduðunu hatýrlatan. Mamafih bir insanýn bakýþlarýndan anlaþýlýr aþkta, dostlukta, nefrette, düþmanlýkta. Dilin farklý söylese de bakýþlarýn farklý konuþur; hatta her þeyiyle ele verir ufacýk kalbinin içinde kopan fýrtýnalarý. Gel gelelim bakýþlara dil de eþlik etti mi çýrýlçýplak kalýverir tüm duygular.

Tekrarlýyorum nâsirin sorusunu: “Dosttan sevgili olur mu?”

Evet, diyorum bu kez korkusuzca. Nereden aldýðýmý bilmiyorum bu cesareti ama her þeye raðmen “evet” diyorum. Toplum tarafýndan aforoz edileceðimi bilsem de “evet” iþte.

Olur. Dostta aþkýn ürünüdür sonuçta. Sevgiyle ektiðin arkadaþlýðýn mahsulüdür dostluk. Ve dostunuza tutkuyla baðlýysanýz o sene yaðmur bol, günler bereketli geçmiþtir ve kalbinizdeki sevgi aðýrlýðýnca ürün almýþýnýz demektir. Yaðmur bulutlarýnýzý aþkýn fýrtýnasý sürüklerse tepenize, iþte aldýðýnýz ürün de aþktan gayrisi olmaz, olamaz.

Bir söz vardýr Anadolu’da “Kýsmetten öteye yol gitmez” diye. Ama bir kural da vardýr Anadolu’da “Dosttan yâr olmaz” diye. Gel gelelim kalptir bu, iþi belli olmaz. Sekteye uðrar en ufak bir duyguda da deðiþtirir bakýþlarý ve anlamlarý. Hissettiklerinizi kendiyle bir eder de mantýða da topluma da savaþ açar ve sonunda savaþ açtýðý toplumun bireylerinin dilinde “Onlar ermiþ muradýna biz çýkalým kerevetine” sözünü yer ettirir.

“Dosttan sevgili olur mu, yazsana?” dedi nâsir.

“Olur” dedi yazar. “Hem de öyle bir olur ki insanýn aklý da mantýðý da almaz hissettiklerini.”

Aþkla kalýn…