{LEB DEÐMEZ SANATI}

v v -- -- / v v -- -- / v v -- -- / v v -- *)(* [ÖZLEÞÝM]

(8+7 = 15’LÝK HECE ÖLÇÜLÜ)

NE YAZAR?

O siyah kaþlarý kasten yine çatsan ne yazar?

Gülücüklerle yüzünden neþe satsan ne yazar?

Kötünün olduðu yerden sana yok sanki rýzýk!

Ýyilik uðruna sütten aký tatsan ne yazar?

Niyetin döndü ya artýk; ele yoldaþ diyerek,

Sayýsýz derdini döksen, acý katsan ne yazar?

Dala kaç þal asacaksan güne hasret kalarak,

Dileðin tutsa kökünden suya atsan ne yazar?

Edecek naz, acýyan ruh arýyorsun da þu an,

Hadi kaldýr diye ey yar, yola yatsan ne yazar?

_/' Ýbrahim Halil MANTIOÐLU '\_

-LEB DEÐMEZ SANATI-

b, f, m, p, v dudak ünsüzlerini kullanmadan yapýlan sanattýr.

Divan Edebiyatý tarihinde ilk leb deðmez gazel 15. asýr þairlerinden Cemâli'ye aittir. O dönemde Âþýk Edebiyatý'yla ilgili herhangi bir bilgi yoktur. Yani "leb deðmez" sanatý önce Divan Edebiyatý'nda görülmüþ, sonra Divan Edebiyatý'nýn etkisiyle Âþýk Edebiyatý'na geçmiþtir. Fakat Divan Edebiyatý'nda bu sanatla þiir yazan þairlerin sayýsý çok azdýr. "Leb deðmez" sanatý halk þiirinde parlamýþ ve önemli bir yer edinmiþtir. Divan Edebiyatý'nda bu sanatla þiir yazmak oldukça zor olduðundan yazan þairler de kýsa kalýplarý tercih etmiþtir.

Yapýlan araþtýrmalarda 15. asýrdan 18. asra kadar bu sanatý kullanan þaire rastlanmamýþtýr.

18. asýrda Seyyid Feyzi, 19. asýrda Nühüft, Bendî bu sanatla gazeller yazmýþlardýr.

Leb deðmez sanatýnýn Divan Edebiyatý'nda az oluþu gelenek haline gelmediðini gösterir. Âþýk Edebiyatý'nda ise önemli bir yere sahiptir.

Divan þiirinin halk þiirine armaðanlarýndan biri de leb deðmez sanatýdýr.