Zaman ve Hayat Bir Yanýlsama mý?

Bilim insanlarý, dinler ve inanmayanlar bu konuda neler söylüyorlar?

Ölüm! Ýnsanlarýn korktuðu bu ölüm dediðimiz gerçek nedir acaba? Hayat! Ýnsanlarýn yaþadýðýný sandýðý bir halüsinasyon mudur acaba? Doðum ile ölüm arasýnda yaþadýðýmýz onca olaylar gerçek midir? Sevinçlerimiz, hüzünlerimiz bir rüya mýdýr acaba? Doðum, yaþam ve ölüm arasýndaki bu sorulara muhatap olan þey nedir? Hayat, þayet bir rüya ise hissettiklerimiz nedir? Hissettiklerimiz de hissettiðimizi sandýðýmýz þeyler midir acaba? Ölüm bir uyku mudur? Þayet ölüm bir derin uyku ise yaþantýlarýmýz bir rüyadan ibaret midir? Þayet bir rüya ise ölüler rüya görebilir mi? Peki uyku sonrasý uyanýþ nedir? Yeni bir hayata baþlangýç mýdýr, yoksa gerçek hayatýn ta kendisi midir? Ölüler için doðum, yaþam ve ölüm nasýl olabilir? Bir ölümden bahsediyorsak þayet demek ki doðmuþuz! Her canlý gibi.

Yoksa ruhlar, evrenin herhangi bir yerinde asýlý duran bir can mýdýr acaba? O can mý bizlere rüya gösteriyor? Ya da yaþadýðýmýzý sandýrýyor? Hayat deyip inandýðýmýz bu durum bir rüya ya da bir yanýlsama mý acaba? Þayet öyle ise bu bir yalancý dünya olmuyor mu? Koskoca evren bir sanal hayat için mi yaratýldý? Ya diðer canlýlar! Okyanuslar, denizler, ýrmaklar ve içinde yaþayan bin bir türlü canlýlar! Onlar da mý bir halüsinasyondan ibaret? Ya da bizim gördüðümüz rüyanýn varlýklarý mý? Ormanlar, çiçekler, böcekler ve bin bir türlü hayvanlar! Onlar da mý rüyalarýn meyvesi?

Ölümler, katliamlar, açlýklar ve sefaletler neyin nesidir? Ýnsanlarýn insanlarý kemirmesi, sömürmesi neyin sonucudur? Tüm bu olup-bitenlerin sebebi neye dayanýr? Hepsi bir rüya ise üstünde düþünmeye gerek var mýdýr? Ama halâ bu rüyalarý ve bu halüsinasyonlarý görüp duruyoruz! Neden bir türlü bitmek bilmeyen rüyalarý görüyoruz? Ya da bitmek bilmeyen rüya hisside mi bir yanýlsamanýn sonucudur? Hayýr! Hayýr bu bir halüsinasyon ya da rüya olamaz! Böyle mi düþünmeliyiz acaba?

Ýnsanoðlu, akli olgunluða erdiði günden beri bu ve daha fazlasýný kendisine soragelmiþtir. Pek çok bilim dalý bu ve benzeri sorulara cevaplar aramýþtýr. Bazý bilim/ilim insanlarý hayatýn bir yanýlsama olduðunu düþünmektedir ancak yukarýda sýraladýðýmýz pek çok sorunun cevabýný verememiþtir. Bazý bilim insanlarý da hayatýn gerçek olduðunu düþünüyor. Hayat dediðimiz þeyin doðum, yaþam ve ölüm arasýnda yaþananlar olduðuna inanan bilim çevreleri de vardýr. Ýki zýt kutuplu düþünce çeþitli fikirler ileri sürerek hayatýn bir yanýlsama mý, yoksa gerçek mi olduðu konusunda tartýþýyor. Düþüncelerini pekiþtirmek için çeþitli varsayýmlar ileri sürüyorlar. Haklýlar! Çünkü her teorinin bir dayanaðý olmalý! Onlar da teorilerini/düþüncelerini hem bilimsel hem de pratik alanda ispatlamaya çalýþýyorlar. Giriþ bölümünden buraya kadar yer alan sorular benim özgün sorularýmdýr ve þimdi bu sorularýma beþeri bilimler çerçevesinde ve din açýsýndan kýsa da olsa cevap bulmaya çalýþýyorum.

Hayat-zaman teorilerden bazýlarý þöyledir:

"Zaman bir yanýlsamadýr" ifadesi, kullanýldýðý baðlama baðlý olarak çeþitli yorumlara sahip olabilir. Ýþte bazý temel bakýþ açýlarý:

Felsefi Bakýþ Açýsý: Bazý filozoflar zamanýn insan algýsýndan baðýmsýz olarak var olmadýðýný savunurlar. Bu bakýþ açýsýna göre zaman, deneyimlerimizi anlamamýza ve düzenlememize yardýmcý olmak için yaratýlmýþ bir yapý olarak görülebilir. Immanuel Kant gibi düþünürler, zamanýn gerçekliðin temel bir yönü ol-maktan ziyade zihinlerimizin deneyimleri yapýlandýrmasýnýn bir yolu olduðunu öne sürmüþlerdir.

Fiziksel Bakýþ Açýsý: Fizikte, özellikle görelilik baðlamýnda, zaman sabit, mutlak bir varlýk olarak kabul e-dilmez. Einstein'ýn görelilik kuramý, zamanýn göreli olduðunu ve gözlemcinin hýzýna ve yer çekimi alanýna baðlý olarak deðiþebileceðini öne sürer. Bu, herkes için ayný þekilde iþleyen evrensel bir zamanýn gelenek-sel kavramýna meydan okur.

Psikolojik Bakýþ Açýsý: Psikolojik olarak zaman algýmýz akýþkan olabilir. Ýnsanlar genellikle yoðun deneyimler sýrasýnda zamanýn yavaþladýðýný veya sýradan deneyimler sýrasýnda hýzlandýðýný bildirir. Bu öznel deneyim, zaman anlayýþýmýzýn göründüðü kadar basit olmadýðý fikrine yol açabilir.

Doðu Felsefe Gelenekleri: Budizm gibi bazý Doðu felsefelerinde zaman genellikle doðrusal olmaktan ziyade döngüsel olarak görülür. Bu bakýþ açýsý, varoluþun geçici doðasýný ve geçmiþe veya geleceðe tutunmanýn acýya yol açabileceði fikrini vurgular.

Metafiziksel Bakýþ Açýsý: Bazý metafizikçiler, yalnýzca þimdiki anýn gerçek olduðunu ve geçmiþ ve geleceðin yalnýzca hafýza ve beklentinin yapýlarý olduðunu ileri sürerler. Bu görüþ, kuantum mekaniðinin ve gerçekliðin doðasýnýn belirli yorumlarýyla uyumludur.

Özet; "zaman bir yanýlsamadýr" demek, gerçekliðin, algýnýn ve varoluþun doðasý üzerine düþünmeye devam ediyor ve zaman an-layýþýmýzýn göründüðünden daha karmaþýk olabileceðini öne sürüyor.

Albert Einstein'ýn ölümünden birkaç hafta önce, yakýn zamanda ölen bir arkadaþýnýn ailesine yazdýðý mektupta þöyle diyordu: "Fiziðe inanan bizim gibi insanlar için geçmiþ, þimdi ve gelecek arasýndaki ayrým, kabul edilmelidir ki inatçý bir yanýlsamanýn öneminden baþka bir þey deðildir."

Yorumcu: “Einstein adýna konuþamam ama ben de fizik yoluyla deðil, titiz bir içsel sorgulamayla ayný sonuca vardým ve zaman anlayýþýma göre zaman düþündüðümüz kadar gerçek deðil.”

Zaman (geçmiþ ve gelecek), yalnýzca ona olan kolektif inancýmýzla yerinde tutulan, birlikte yaratýlan bir düþünce yapýsýdýr. Geçmiþ, þimdi ve gelecek arasýndaki hayali ayrýmlar ortadan kalktýðýnda, zaman çöker ve gerçekliðimizin gerçek doðasý kendini zamansýz, ebedi ve her þeyin þu anda gerçekleþtiði olarak ortaya koyar. Bu bilinç durumunda zaman gerçekte olduðu gibi görülür: Dýþarýya yansýttýðýmýz, hayal gücümüzün rüya benzeri bir ürünü.

Bu duygu, dünyanýn dört bir yanýndaki bilgelik gelenekleri tarafýndan yankýlanýr. Yerli kültürler, zihnin iþlevinin rüya görmek olduðunu uzun zamandýr biliyorlardý. "Vizyonlama" ileriye (geleceðe) rüya görmektir. "Hatýrlama" geriye (geçmiþe) rüya görmektir. Öteki dünya hayal gücüdür. Bunu anladýðýmýzda, zaman yolculuðu bambaþka bir anlam kazanýyor! Kaynak: https://www.quora.com/

Özgün düþüncem:

Görüldüðü üzere beþeri bilimler sadece varsayýmlar üzerinden konuya ýþýk tutmaya çalýþýyorlar. Þu gerçeði de göz ardý edersek konuyu eksik býrakmýþ oluruz. O gerçek, insanlýk tarihi kadar eski olan dinler tarihidir. Yukarýda sýraladýðýmýz tüm sorularýn cevabýný dinler kendi inanç sistemi içinde vermiþlerdir.

Din bilimleri vahiyli ve vahiysiz dinleri araþtýrýr. Yani Allah/Tanrý, vahiyler ve peygamberler. Vahiy dediðimiz husus, Allah’ýn bildirimlerinin tamamýdýr. Yaratan Kudret, muradýný/isteðini insanlara iletmesi için her toplumun içinden düzgün, asaletli, güvenilir ve akli yeterliliðe ulaþmýþ yüce gönüllü insanlarý peygamber olarak seçmiþ ve vahiylerini seçtiði elçilerin zihnine kodlamýþtýr. Elçiler de zihinlerine kodlanan vahiyleri günün þartlarýna göre insanlara iletmiþtir. Ýþte insanlar, Tanrý’dan gelen bu mesajlar sayesinde hayatý ve ölümü tanýmýþlardýr. Ve insanlar, bu vahiylerle yaratýlýþýn bir gayesinin olduðunu öðrenmiþlerdir. Hayatýn bir rüya/yanýlsama olmadýðýný, bu dünyanýn bir sýnav alaný olduðunu insanlara bildirmiþlerdir. Ýnsanlarýn sorduðu pek çok soruya semavi dinler cevap vermiþtir. Ýnsanlara ölümü hatýrlatmýþtýr. Ýnsanlarýn öldükten sonra yeniden diriltileceðini ve yaptýklarýndan hesaba çekileceðini de özellikle bildirmiþtir. Yani insanlarýn yaptýðý kötülüðün cezasýz kalmayacaðýný bildirerek kötülüklerden korumaya çalýþmýþtýr. Allah’ýn buyruklarýna uyarak yaþayan insanlarýn da cennete alýnacaðýný bildirmiþtir. Bazý peygamberler, bu uðurda hayatlarýný feda etmiþtir. Ve böylece her din kendi dönemini tamamladýktan sonra yeni peygamberler gelmiþ ve vahiylerde dönemin koþullarýna göre yeniden gelmeye baþlamýþtýr.

Tabi þunu da hatýrlatmakta fayda vardýr ki; kitaplý dinlerin yaný sýra kitapsýz/vahiysiz ve elçisiz dinlerde var dýr. Vahiy almayan dinler; Cainizm, Þintoizm, Budizm, Hinduizm ve Konfüçyüs dinleridir. Bu dinlerin yaný sýra kültürel dinler de vardýr.

Vahiysiz dinleri kýsaca tanýyalým:

Buda dini, ölümden sonra bir hayat olduðunu bildirir. Var olan hayat Nirvana’ya ulaþýnca baþlar. Nirvana'ya ulaþamayanlar sonsuz kere doðarlar. Budizm'de birkaç cennet vardýr ve hepsi halâ Samsara'nýn illiz-yon gerçekliðinin bir parçasýdýr. Cennet; geçici ve illüzyon gerçekliðinin bir parçasý olduðu için Budistler yeniden doðuþ döngüsünden kaçmaya ve aydýnlanmaya/Nirvana’ya ulaþmaya daha fazla odaklanýrlar.

Caynizm dininde; öldükten sonra ruh göçü baþlar ve ölen kiþi insan, hayvan ya da bitki olarak yeniden doðar. Cennet ve cehennemin varlýðýna ve asla yok olmayacaðýna inanýr. Hint yarýmadasýnda ortaya çýkan ve kurucusu Mahavira (M.Ö. 599-527) olan Caynizm, insanýn bir kast içerisinde yaratýldýðý anlayýþýna ve “Tanrý” veya “Yüce Varlýk” gibi yaratýcý varlýk fikrine karþý çýkar.

Þintoist dininde ahiret hayatý yoktur. Takamagahara adýnda cennet benzeri bir yer vardýr, ancak insanlar hayatlarýnda yaptýklarý her iyi þey için oraya gidemezler. Ayrýca, Yomi veya Kakuryio adýnda cehennem benzeri bir yer vardýr, ancak oraya ceza veya kötü iþler için gitmezsiniz.

Hinduizm'de Svargarohana Parvan'da, cennet ve cehennem kavramlarý, Hindu mitolojisine ve dini inançlarýna göre þekillendirilmiþtir. Cennet, en yüksek mutluluk, huzur ve ruhsal doyumun olduðu bir mekân olarak betimlenir. Burasý ruhlarýn arzulardan ve dünyevi acýlardan arýndýðý bir yerdir. Görüldüðü üzere vahiysiz dinler de insan, hayat ve zaman konusunu bu þekilde anlýyorlar.

Herhangi bir dine inanan insanlar, kendi dinlerinin emniyeti içerisinde hayat serüvenlerine devam ediyorlar. Kimileri dinlerinin emirlerini yerine getirerek cennete gideceðini ümit ediyor, kimi günahlarýndan dolayý tövbe edip arýnmaya çalýþýyor. Kimi ýslah olmayanlar da cehennemde yanacaðýný düþünüp, karalar baðlayýp dövünüyor. Hayatý bir yanýlsama olarak gören dinlere inananlar da günahlarýndan dolayý yanacaðýný düþünmediðinden korkuya kapýlmýyorlar ya da iyi insan olduðunu düþünerek cennet özlemiyle yanýp tutuþmuyorlar. Bazý inananlar da öldükten sonra bir ot, bir böcek ya da reenkarnasyon yoluyla bir baþka kiþide yeniden dünyaya geleceðini düþünüp kaygýsýz bir þekilde yaþamaya devam ediyor. Hiçbir dine inanmayan insanlar da Allah diye bir varlýða inanmadýklarýndan gayet rahattýrlar. Yalnýz þunu itiraf etmeliyim ki deist ve ateist arkadaþlarým vardýr ve her biri çok temiz meziyetlere sahipler. Bu arkadaþlarla dini konularda sohbet ederken þu sözleri iþitiyorum. “Ýyi, dürüst, ahlaklý, yardýmsever ve erdemli insanlar neden bir dine ihtiyaç duysunlar ki? Dinler; kötü, ahlaksýz, adaletsiz ve merhametsiz insanlara gereklidir” diyerek kendilerini haklý görüyorlar. Günümüzde dinlerin ne hale geldiðini ve insanlarý da çeþitli mezhep ve tarikatlar yoluyla birbirine düþürdüðünü savunuyorlar. Ayrýca, peygamberlere inanýyorlar ancak peygamber olarak deðil, bir devrimci lider olduklarýna inanýyorlar. Deist ve Ateistlere inançlarý baký-mýndan hiçbir þekilde katýlmam mümkün deðil ancak haklý olduklarý yerde de haklý olduklarýný söylüyorum ve günümüzde yaþanan dinin gerçek Ýslam ile hiçbir ilgisinin olmadýðýný çeþitli yönleriyle ve örnekleriyle anlatsam da onlarýn zihinlerinde Allah kavramý olmadýðýndan söylenen sözlerin de bir anlamý olmuyor, diyerek makalemi tamamlýyorum.