Ýzoleli Alan Bir Varoluþ Denemesi

   Dýþ dünyanýn kesintisiz akýþýna karþý, bireyler kimi zaman kendi sýnýrlarýný çizer. Fiziki bir alan, öznelerin iradesiyle belirlenmiþ ve dýþ ortamdan koparýlmýþsa, artýk sýradan bir mekân olmanýn ötesine geçer. Bu nokta, bir “izole alan”dýr; içinde olanlarýn dýþarýdan gelen çaðrýlara karþý belirleyici olduðu, dýþ dünyanýn kýsýtlayýcýlýðýna karþý kendi cevaplarýný üretebildiði bir varoluþ mekâný. Ýzole alan, yalnýzca dört duvar arasýnda sýkýþmýþ bir yer deðildir; kimi zaman bir düþünce biçimi, kimi zaman bir toplumun kendini dünyaya kapattýðý bir zihinsel bölge hâline gelir. Ýçeride var olan özneler, bu izole yapýnýn duvarlarý arasýndan birbirleriyle etkileþirken, dýþ dünyanýn parametreleriyle yeni bir bað kurmayý reddedebilirler ya da farklý yollarla dönüþerek kendilerine özgü bir gerçeklik inþa edebilirler.

   Peki, bu tür bir alan özgürleþtirici midir, yoksa bir mahkûmiyetin biçimi mi? Ýçeridekiler için bu alan, bir korunma hissi sunabilir. Dýþ dünyadan gelen bilgilerin, etkilerin ve deðiþkenlerin filtresiz bir þekilde içeri girmesi önlendiðinde, bireyler kendi düþünsel sistemlerini daha saðlýklý bir biçimde geliþtirme þansý yakalayabilirler. Ancak, içe kapanýþýn beraberinde getirdiði sýnýrlýlýklar, özneleri kaçýnýlmaz bir yalnýzlýða sürükleyebilir. Öyleyse, izole alan bir geçiþ noktasý mýdýr? Sürekli mi, yoksa ancak bir süreliðine mi var olabilir? Belki de bu sorunun yanýtý, içindeki öznelerin ona nasýl anlam yüklediðine baðlýdýr. Kimileri için bu sýnýrlar bir güvenlik kalkaný iken, kimileri için deðiþimin önündeki büyük bir bariyer olabilir. Ancak kesin olan bir þey var: Her izole alan, kendisine özgü bir gerçekliðiyle vardýr ve dýþ dünyadan farklý olarak, içindeki öznelerin belirlediði kurallarla var olur.

   Ýzoleli Alan Sessizliðin Yankýsý

   Her insan, bir noktada kendi varlýðýnýn sýnýrlarýný çizmek ister. Dýþ dünyanýn keþmekeþinden sýyrýlmak, gürültüyü susturmak ve kendi sesiyle baþ baþa kalmak… Bu istek bazen bilinçlidir, bazen de farkýnda olmadan gerçekleþir. Ýþte böyle bir anda, bir mekân bir anda bir izole alana dönüþür. Ancak bu noktada farklý bir gerçeklik doðar. Ýzole alan, yalnýzca dýþarýyý engellemekle kalmaz; içeride olaný da dönüþtürmeye baþlar. Öncesinde tanýdýk gelen her þey zamanla baþka bir boyut kazanýr. Duygular derinleþir, düþünceler kendi yankýsýný bulur. Bireyin iç dünyasý, sessizliðin içinde kendi sesini yükseltir. Kimi zaman bu içsel dünya bir sýðýnak olur; dýþ dünyanýn keskin rüzgârlarýndan koruyan bir liman. Ancak bazen fark edilmeden bir hapisliðe dönüþebilir. Ýzole alanýn duvarlarý, önce güvenlik hissi verirken, zamanla sýnýrlarý olan bir dünyaya çevrilir. Ýçindeki özneler, bu alanýn sunduðu özgürlüðün içinde bir yalnýzlýk yaþamaya baþlar.

   Peki, insan bir kez bu izole alana adým attýðýnda, geri dönüþ mümkün müdür? Bazen evet, bazen hayýr diyebiliriz. Çünkü bazý sýnýrlar, yalnýzca fiziki deðil, zihinsel olarak da çizilir. Alýþkanlýk hâline gelen bu kapanýþ, dýþ dünyaya yeniden açýlmayý zorlaþtýrabilir. Ancak belki de cevap, bu iki hâlin arasýnda saklýdýr; yalnýzlýkla barýþýp, fakat dýþ dünyaya da kapýyý tamamen kapatmamak… Belki izole alan, yalnýzca bir duvarla sýnýrlý deðildir. Belki, hepimizin içinde farklý biçimlerde var olur. Ancak gerçek olan bir þey var: Ýnsan, her zaman bir yanký arar. Ve bu yankýyý bulduðu yerde, kendi gerçeðini ulaþýr. Kim bilir, belki de sessizlik hiç bu kadar gürültülü olmamýþtý. Bir odanýn köþesinde yankýlanan adýmlar, bir pencerenin ardýnda unutulan bakýþlar, günler boyunca dokunulmayan eþyalar… Tüm bunlar, bu izole alanýn içinde sessiz bir çýðlýða dönüþür. Dýþarýnýn seslerini sustururken, içerideki yankýlarý daha duyulur hâle getirmiþ olur.

   Kimi zaman bu içsel dünya bir sýðýnak olur; dýþ dünyanýn keskin rüzgârlarýndan koruyan bir liman. Ancak bazen fark edilmeden bir hapisliðe dönüþebilir. Ýzole alanýn duvarlarý, önce güvenlik hissi verirken, zamanla sýnýrlarý olan bir dünyaya çevrilir. Ýçindeki özneler, bu alanýn sunduðu özgürlüðün içinde bir yalnýzlýk yaþamaya baþlar. Ve sonra bir an gelir… Bir ýþýk düþer boþluða, içeride yankýlanan ses dýþarýya ulaþýr. Birey, bu alandan çýkmayý ister mi, yoksa kalmayý mý tercih eder? Bu, belki de en zor sorudur. Çünkü bazen bir duvarýn ardý, bilinmeyen bir huzur saklar. Ama bazen de özgürlük, o duvarlarýn ötesinde gizlidir.

   Belki izole alan, yalnýzca bir duvarla sýnýrlý deðildir. Belki, hepimizin içinde farklý biçimlerde var olur. Ancak gerçek olan bir þey var: Ýnsan, her zaman bir yanký arar. Ve bu yankýyý bulduðu yerde, kendi gerçeðini bulur. Ancak bir gerçek unutulur: Sessizlik, yalnýzca sustuðunda deðil, yankýlandýðýnda da konuþur. Duvarlara çarpan soluklar, içe çekilen kelimeler, gözlerden süzülen düþünceler… Hepsi, bu sýnýrlarýn içinde var olanlarýn izlerini taþýr. Öncesinde tanýdýk gelen her þey zamanla baþka bir boyut kazanýr. Duygular derinleþir, düþünceler kendi yankýsýný bulur. Bir zamanlar korunmak için çizilen sýnýrlar, artýk bir hapishane midir? Ýlk baþta güven veren o sessizlik, zamanla kulaklarda çýnlayan bir boþluða dönüþür. Bir bakýþ unutulur, bir an hatýrlanmaz, bir cümle eksik kalýr. Gözler dýþarýyý ararken, içeride yankýlanan sessizlik daha belirgin hâle gelir.

   Bir adým atmayý düþünür insan… Ancak alýþtýðý duvarlarý yýkmak kolay deðildir. Her sessizlik, kendi yankýsýný üretir ve kimi zaman bu yanký, dýþarýda hiçbir sesin yerini dolduramayacaðý kadar güçlü olur. Fakat bir an gelir, bir ýþýk düþer boþluða. Ýçeride yankýlanan ses, dýþarýya ulaþýr. Günler geçtikçe, izole alan artýk bir tercih deðil, bir alýþkanlýk hâline gelir. Ýnsan, kendini burada güvende hissettiði kadar, yavaþ yavaþ iç sesine mahkûm olur. Bir an, duvarlara dokunur ve düþünür: "Bu sýnýrlarý ben mi çizdim, yoksa zamanla kendiliðinden mi oluþtu?" Dýþarýnýn sesi uzaklarda kaybolmuþtur artýk. Ancak iþin tuhaf yaný, içerdeki yankýlar daha da yüksek çýkmaya baþlamýþtýr. Eski hatýralar, unutulmuþ sözler, kaçýrýlmýþ fýrsatlar… Hepsi, bu sessizliðin içinde yankýlanarak büyür. Sanki duvarlar, yalnýzca insaný korumak için deðil, onu geçmiþiyle yüzleþmeye zorlamak için de inþa edilmiþtir.

   Ve sonra bir an gelir… Bir ýþýk süzülür küçük bir aralýktan. Belki bir ses, belki bir koku, belki de bir aný, insaný uykusundan uyandýrýr. O an, içindeki yankýlarý dinlemeyi býrakýp, dýþarýdaki dünyaya yeniden bakmayý ister. Ama kapýdan adým atmak kolay deðildir. Alýþýlmýþ olan her zaman güvenlidir; bilinmeyen ise korkutucu. Ancak insan bir seçim yapmalýdýr. Ya izole alanýn sunduðu huzur ve yalnýzlýk içinde kalacak ya da bilinmeze adým atacak. Ve belki de en önemli soru budur: "Sessizlikle yaþamak mý, yoksa seslerin arasýnda var olmak mý güzeldir?"Buyurun, beyin fýrtýnasýna, vesselam.

Mehmet Aluç

Bayram Kaya kardeþimin “Kolektif Alan 46 ” eserinden esinlenerek yansýmasýnýn fark edilmesi üzerine birkaç dize ve düþünceleri kendi düþüncelerimle þekillendirerek yazmaya çalýþtým.Bayram kardeþime teþekkürler ediyorum.