Bakmak ve görmek, orta/lise çaðlarýnda münazara konusu olabilen bir konudur. Bakan görmeyebilir. Kayseri’de herkes Erciyes’e bakar ama kimi kar görür kimi yar. Benim balkonum da Erciyes’in soluna bakar. Þeytanýn kulaðýma iþemediði günler, günün ilk ýþýklarýný doruðunda görebiliyorum. Görüntü, Aðustos sabahlarý gayet net. Ama orada ne yazdýðýný, ilahiyatçý bir arkadaþým kolumdan çekerek gösterdi. Falan gazete haber yapmýþ. Sonra alýcý gözüyle baktým ki doðru. Bu anlamda görmek, psikolojik bir hadisedir. Tasavvuf erleri bazý sesleri de farklý yorumlarlar. Bu psikolojiyi açýklamak açýsýndan “Oduncunun gözü omucada.” atasözü ipucu vermektedir. Herkes, ilgi alanýna giren konularda önce gören ve yorumlayan olma açýsýndan baþkalarýna fark atar. Buna "algýda seçicilik" denilmektedir.

Cumhuriyet Döneminde Said-i Nursî’nin yazýp çizdikleri, onun ardýndan giden, liyakatli veya liyakatsiz- þakirdleri tarafýndan, zýndýklýðýn moda olduðu dönemlerde, “eserden müessire / yaratýlandan Yaratan’a hareketle; Allah’ýn varlýðý kavratabilme konusunda birtakým gayretler sarf etmiþlerdir. Basýn hayatýna atýlan dergileriyle, Allah lafzýnýn kalpte, çekirdekte, petekte yazdýðýný görüntüleyerek bu gayretlerini farklý biçimde perçinlemiþlerdir. Ayný kafa yapýsýna sahip bir gazete de bir yenisini ekleyerek Erciyes’in doruðunda karla Arapça “ALLAH” lafzýnýn yazdýðýný görüntüleyerek Kayseri’de halký etkilemiþ; alýcý gözüyle bakma nedeni olmuþtur. Halký Müslüman olan diðer ülkelerde de bu tip þeyler oluyor. Mesela, 1988 yýlý Cezayir’de, sýrtýnda Arapça “Muhammed” yazan bir kuzunun resmi yayýnlanmýþtý. Duysalardý, sanýrým, güzel bir ambalaj içinde sunarlardý.

70’li yýllarda, bu kafa yapýsýnca “Tevafuklu Kur’an” meselesi ortaya atýlmýþ; deðiþik vakýflar tarafýndan basýlmýþtýr. Ancak Hasan Rýza(ö:1920) hattý baskýsý Kur’an-ý Kerimlerin “Allah” lafýzlarýnýn altýný çizerseniz bunu açýkça göreceksiniz. Eðer, edebiyattaki “imâle, zihaf sanatlarýný da kullanýrsanýz…” sýklaþma ve seyrekleþmelerle, önünüze ortadaki kompozisyon çýkacaktýr.

Yapýlanlarý küçümsemiyorum ama þiþirmiyorum da. Hadis kokusu hissedilen “Kendini bilen Rabbini bilir.” sözüyle ifade edilen, yaratýlan yani bizzat kendinden hareket ederek Yaratan’a gitmek için Erciyes’in karýnýn Arapça Allah yazmasý gerekmiyor. Nitekim bu sýzýntýlarýn kaynaðý Üstad diyor ki: “Eðer serahaten zikretse sýrr-ý teklif bozulur. Adeta gökyüzündeki yýldýzlarla vadýhan/ açýkça “Lailahe illallah” yazmak misüllü bir bedahate girecek. O zaman ister istemez herkes tasdik edecek. Müsabaka olmaz. Ýmtihan fevt olur. Kömür gibi kirli ruh ile elmas gibi bir ruh beraber kalacaklar. Yani Ebubekir’le Ebucehil eþit olacaklar.”  Dünya imtihan sahasý ise, bu da sorularý çalýnmýþ bir imtihan.

Allah, göðün yerin ve ikisi arasýndakilerin, görünen ve görünmeyenlerin, bilinen ve bilinmeyenlerin Rabbidir. Hepsi de “mecburen mecburiyeten” Allah’ý zikrederler. Fakat insanýn durumu baþka. Allah’ýn insandan istediði farklý. Rabbi insanla bir sözleþme yapmýþ; onu yeryüzünde halife yaratmýþ, hükmünü hayata hâkim kýlmasýný istemiþtir. Yýllar yýlý, Müslümanlarý Erciyes’in eriyen karý kadar geçici heyecanlarla oyalayan bu ekol, yapraðý eline alarak yapýsýndan, fotosentezinden, damarlarýndan; ne kadar biyolojik ve fizyolojik mesele varsa, hepsinden yürüyerek bir yere varýyor: “Küçük bir yaratýktan büyük bir eser.” Bu büyük eseri Allah yarattý diyor. Sonra? “Zikredecek, fikredecek, þükredeceksin.” Ama nasýl? Nasýl ki týka basa yiyip “Elhamdülillah” deyip çekilmek Üstad’ýn ifadesiyle þükür deðilse, Allah’ýn varlýðýný isbatlayýp her þey yolundaymýþ gibi rahat hareket etmek de þükür deðildir.

Yahudi’si de Hristiyan'ý da þöyle böyle bir Allah’a inanýyor. A. C. Morrison Allah’ýn varlýðýný birliðini bizden daha iyi isbatlýyor. Zaman bunlarýn zamaný deðildir. Zaman, ondan sonra ne geldiðini söylemek zamanýdýr. “Kimsenin görmediði bir þeyi gördük” diyenler, “Allah” lafzý yazdýðý yetmiyormuþ gibi +Kerim’i de önünde yazýyormuþ diyenler, “Kerim olan Allah’ýn kuyusunun da derin olduðunu” görüp/göstermedikçe 3-4 bin km.den celî yazý gibi okunan bu yazýyý gösterenler “ondan sonra onbir geldiðini” 30–40 cm.den okunan yazýlarla yazmadýkça, Müslümanlarýn heyecanlarýný harcayarak oyalamayý sürdüreceklerdir.

Zaman sadece Allah’ýn varlýðýný birliðini isbatlamak zamaný deðildir. O’nun büyük olduðunu söyleyip de baþka büyüklere sarýlmak zamaný deðildir. Zaman her þeye, bu arada düzene þükrediyor gözükmek zamaný deðildir.  Zaman onbir ay Müslümanlarý kucaklýyor gözüküp “onikiye on kala” kývýrmak zamaný deðildir. Zaman, ondan sonra ne geldiðini anlamak, anlatmak ve gereðini yapmak zamanýdýr. Bu yapýlmadýktan sonra, Erciyes’in doruðunda Allah yazsa ne yazar yazmasa ne yazar?!. Seneye Aðustos’ta tekrar yazacaðýný söylesek keramet olur mu?!.

Ama insanoðlu anlamadan anlatamaz ki!

(38 KAYSERÝ YAZILARI, KAYSERÝ-2007, s. 119-122)