Yazıyı düzenlemek için tıklayın
________________________________________
( Sardes bilinen tarihe göre paranın ilk basıldığı yerdir. Ayrıca tarihteki
ünlü Kral Yolunun başlangıcıdır. Uzun süre değerli taş olarak kullanılmış
turuncu kuvars taşının Batı dillerindeki ismi olan ve "sard"
kelimesi, taşın antik çağda çıkarıldığı Sart bölgesinden gelir. Halen burada
Kuvars taşı ve altın çıkarımı devam etmektedir .)
Salihli merkezine 9 km, İzmir’e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara
karayolunun iki yanına yayılmıştır. Lydia Krallığı’nın başkenti olan Sardes
kenti, M.Ö. 6.yüzyılda Perslerin Lydia Krallığı’na son vermelerinden sonra
bir Pers satraplık merkezi haline gelmiştir. Hellenistik ve Roma Döneminde de
önemini koruyan, Bizans Döneminde önemli bir piskoposluk merkezi haline gelen
kent, Salihli yakınındaki Sart kasabası ile adını günümüzde de yaşatmaktadır.
Birinci Dünya Savaşı öncesinde başlatılan Sardes kazıları, 1958 yılından bu
yana Harvard ve Cornell üniversiteleri ile Amerikan Doğu Bilimleri Araştırma
Enstitüsü’nün ortak kalıtımları ile aralıksız devam etmektedir. Söz konusu
kazılarda, kentin değişik dönemlerine ait önemli bilgiler veren buluntular
ele geçirilmiştir.
Lydia Krallığı’nın zenginliğinin kaynaklarından biri olarak gösterilen altın
madeninin, Sart Çayı (Paktolos) kumlarından çıkarılıp arıtılarak işlendiği
"Lydia Dönemi altın arıtma ve işleme atölyeleri", 1968 yılında
Kuzey Paktolos bölgesinde ortaya çıkarılmıştır.
Lydia kral mezarlarının bulunduğu "Bintepe" bölgesi, büyüklü
küçüklü onlarca tümülüsün bulunduğu alanlardır. Herodotos’un Mısır
piramitleri ile mukayese ettiği bu tümülüsler, antik dönemde de ünlüydü.
Kentin akropolü, yüksek ve dik yamaçlı bir tepe görünümündedir. Burada M.Ö.
6.yüzyıla tarihlenen ve Lydia taş işçiliğinin özelliklerini yansıtan sur
duvarlarının yanı sıra, Bizans Dönemine ait bir kale kalıntısına da rastlanmıştır.
Bu buluntular, akropolün savunma amacıyla uzun süre kullanılmış olduğunu
göstermektedir.
İnanç Merkezleri arasında dini ve arkeolojik yapılarının zenginliği ile
dikkat çeken Sart’ta bulunan Sinagog, 3. yüzyila aittir. Bu dönemde Sart’ta
bir Musevi Cemaatinin varlığını göstermesi, Anadolu’daki en eski Yahudi
yapısı olması ve antik kente dair değerli arkeolojik eserler arasında
bulunması bakımından önem taşımaktadır. Hıristiyanlığın ilk çağlarına ait Ege
Bölgesi’nde bulunan 7 kiliseden bir tanesi olan Sart Kilisesi burada yer
almaktadır.
Tarihi kütüphanesi ve kral tahtları halen büyük bir oranda sağlam kalmış ve
ziyarete açıktır.Burada yer alan tarihi eserlerin çoğunluğu itibariyle tıpkı
aynı yapımıdır orijinalleri Manisa Etnografya Müzesinde sergilenmektedir.
İzmir - Uşak yolu üzerinde bulunması ziyaret için büyük kolaylık sağlar.
Değerli arkadaşlarım eğer yolunuz Manisa-Salihli’ye düşerse Sardes Antik
Kenti’ni gezmenizi öneririm. Bin Tepeler’in görkemini (Tümülüslerin )
intizamına hayran kalacağınıza eminim….