SORUMLUYUZ

Hayatýn içinde baþarýsýzlýk ve baþarý birlikte vardýr. Ýnsanlarýn çoðunluðu baþarýyý kendilerinde, baþarýsýzlýðý baþkalarýnda görmeyi tercih eder. Sorumluluklarýný yerine getirmekten kaçýnýr.
Öðrencilerin genel bir alýþkanlýklarý vardýr. Ýyi not aldýklarýnda “matematikten beþ aldým “ diye övünürler. Kötü not aldýklarýnda da “fizikçi bir verdi” derler. Öðretmenler öðrencilerin baþarýsýzlýklarýnýn nedenleri üzerinde saatlerce konuþurlar. Öðrencinin tembelliði, velilerin ilgisizliði, sistemin bozukluðu, sýnýflarýn kalabalýk oluþu konuþulur. Sýra hiç öðretmenin sorumluluðuna gelmez. Hükümetler tüm baþarýsýzlýklarýný geçmiþ hükümetlere yýkarlar. Belediyeler vatandaþlarý suçlar. Hiç kimse önce kendine bakmayý, kendi sorumluluðunu bilmeyi istemez. Baþarýsýzlýklar ortada kalýr.
Bazen de çok acýmasýz eleþtiriler yaparýz. Baþarýsýzlýktan sorumlu tuttuðumuz kiþi ve kurumlarý yerden yere vururuz. Hükümetleri suçlarýz, öðretmenleri suçlarýz, dýþýmýzdaki herkesi suçlarýz. Bazýlarýnda bu hastalýk derecesinde vardýr. Biz yapmamýþ ya da yapamamýþ isek baþarýlý olanlarý bile eleþtirir, baþarýsýz gösteririz. Þu soru aklýmýza gelmez: acaba ben olsam ne yapardým?”Sorumluluk taþýyan kiþilerin içinde bulunduklarý ortamý, imkânlarý, engelleri, sorunlarý yan yana getirip, tekrar düþünmeyi denemeyiz.
Toplumda suça bulaþmýþ insanlar için bakýþ açýmýz da aynýdýr. Onlarý adeta dünyamýzdan kovarýz. Aþaðýlarýz, dýþlarýz.”Acaba ben de ayný çevrede, ayný þartlarda yaþasaydým, onun gibi olur muydum?” sorusunu sormayýz. Karþýmýzda duran kiþiyi, elimizde bir fýrça ile boyamak yerine, anlamaya çalýþmayýz.
Eleþtirip durduðumuz birçok konuda durup düþündüðümüzde, hiç sorumluluk almadýðýmýzý görürüz. Þikâyet edip duracaðýmýza, inisiyatif almamýz gerektiðini düþünmeyiz. Yolun ortasýna býrakýlmýþ koca bir taþ, dikkatimizi çeker. Kendimizi yorarak baþlarýz suçlamaya:”Belediye uyuyor mu? Hangi sorumsuz bu taþý yolun ortasýna koydu? Þu geçip giden insanlardan hiçbiri niçin bu taþý kaldýrmýyor? Birazdan bir kaza olacak! Yazýk bu memlekete! Ýþte böyle batýyoruz!”Oysa bir de þöyle düþünmeye baþlasak: Belki bu taþ geçen bir arabadan düþmüþtür. Belediye yetkilileri görseler kaldýrýrlar, ama görünceye kadar hoþ olmayan bir durum olabilir. Yoldan geçenler de benim gibi düþünüyorlar. En iyisi bu taþý ben kaldýrayým. En uygun kiþi þu an benim. Belediyeyi veya baþkalarýný bekleyeceðime bu iþi ben yapayým. Ayrýca bu sevapta bana ait olsun.”
Demokrasilerde vatandaþlýk bilinci ön plandadýr. Vatandaþlýk görevi yalnýzca oy vermekle sýnýrlý deðildir. Her vatandaþýn ülkenin yönetimi dahil, her alanda sorumluluk üslenmesi gerekir. Kýrmýzý ýþýkta geçen sürücüyü uyarmak bir görevdir. Polis baksýn demek sorumluluktan kaçmaktýr. Çevreyi kirleten birisini uyarmak sorumluðumuz içindedir. Bana ne, niye baþýmý belaya sokayým demek, sorumluluktan kaçmaktýr.
Kolektif bir vatandaþlýk bilincinin, kolektif bir sorumluluk bilincinin oluþmadýðý bir toplumu, uygar bir toplum olarak niteleyemeyiz. Herkesin sorumluluðunu yerine getirdiði bir toplumda her kafadan bir ses çýkmaz. Herkes iþini yapar. Baþarý ve geliþme de böylece ortaya çýkar.