-          Bir yalana inanmak, bir gerçeði anlamaktan daha kolay olmuþsa ortada gerçekten ciddi bir sorun var demektir. Bu ciddi sorun, bireyin dünyayý anlamlandýrma çabasýnda yanlýþ temellerden ilham aldýðýnýn ispatý niteliðindedir. Yanlýþ temellerle inþa edilen fikirler ve yaþayýþ biçimleri temeli saðlam olmayan yapýlar gibi yýkýlmaya mahkûmdur.

-          Çaðýmýzda sýk sýk rastladýðýmýz bir durum bu. Ama bunu çaðýmýzla sýnýrlandýrmak son derece cahilce bir tutum olur. Çaðýmýzýn ilim ve irfan enstrümanlarý elde etmesi kolay fakat anlamlandýrýlmasý epeyce zor olan bir yapýdan oluþuyor. Bu durum seçiciliðin önem kazanmasýna neden oluyor. Bir zamanlar yalnýzca uzmanlaþmýþ kiþi ve kurumlardan alýnýrdý bu doneler, þimdilerde ise maalesef bir klavyenin tuþlarý kadar yakýn oldu insana. Maalesef diyorum çünkü ulaþmanýn kolaylýðýnýn saðladýðý fayda, ulaþýlan bilginin niteliðinin kalitesizliðinin verdiði zararýn kat be kat altýnda kaldý.

-          Sen bilgi kirliliðinden bahsediyorsun ve haklýsýnda. Benim bahsetmeye çalýþtýðýmsa daha ahlaki bir durum. Bilgi kirliliði de elbette bu ahlaki yozlaþmanýn sebepleri arasýnda. Ben iyi ve kötü arasýndaki pusulanýn deðerlerinin deðiþmesinden bahsediyorum. Neye ya da kime göre iyi, neye ya da kime göre kötü? Burada dikkate alýnmasý gereken husus toplumun huzuru mu bireyin huzurumu? Yalnýzca huzur kavramýný denkleme katmak akýlcý bir yaklaþým olur mu? Temelde hangi erdemlerle dünyayý anlamlandýrmaya baþlamalý insan?

-          Yaþadýðýmýz ve daha doðrusu hissettiðimiz rahatsýzlýk aslýnda herkesin malumu. Ortada rahatsýz edici bir durum varsa bilinçli ya da bilinçsiz ortamda bulunan herkes bu durumun farkýnda olur. Kimileri bu farkýndalýðý farklý biçimlerde yansýtýr, kimileri de olduðu gibi. Her etkimin muhakkak bir tepkisi oluþur bu evrenimizin yadsýnmasý imkânsýz bir kanunu niteliðindedir. Her nedenin bir sonucu vardýr. Çoðu zaman etkilerin oluþturduðu tepkileri görmekte zorluk çekeriz. Çünkü mikro ölçekte meydana gelen etkiler çoðu zaman makro ölçekte karþýlýk bulur. Elbette bunun tersi de mümkündür. Mevzunun ahlaki boyutu ise her zaman önem arz etmiþtir. Aksi düþünülemez.

-          Bir toplumu, bir toplumu ve dahasý bir ülkeyi ayakta tutan en önemli olgulardan birisidir farkýndalýk. Bu farkýndalýk kolunun önemli dallarýndan birisi de elbette doðru yanlýþ terazisinin doðru tartýyor olmasýdýr. Kimi yanlýþlar yaþandýðý zamanda anlaþýlmayacak kadar yanýltýcýdýr. Kimi doðrularsa hangi zamanda yaþanýlýrsa yaþanýlsýn, genel geçerliðini yitirmez. Bu çerçeveden baktýðýmýzda bir dorunun yerine bir yalaný yerleþtirmenin ne kadar tehlikeli bir durum olduðu ortaya çýkmaktadýr.

-          Buraya adalet olgusunu da yerleþtirmek en önemli iþ olarak karþýmýza çýkýyor.

-          Elbette, doðru ve yanlýþ terazisinde adalet yoksa o teraziyi çöpe atmaktan baþka bir iþ kalmaz insana. Adalet gerçekten üzerinde önemle durulmasý gereken, hayati öneme sahip olan bir olgudur. Adaletin var olmamasý halinde hiçbir ahlaki deðerlendirmeden söz edilemez. Bu denklemden adaleti çýkardýðýnda denklem çöker ve geriye boþuna harcanmýþ emekten baþka hiçbir þey kalmaz.

-          Yalanlara inanmak, gerçekleri anlamaktan belki de bu yüzden bu kadar kolay.

-          Gerçekler dostum ateþ gibidir. Yalnýzca gerçeklerden yola çýkanlarý yakmazlar. Ruhunda zerre kadar yalan ya da yanlýþ taþýyan insanlar bu ateþin acýsýna katlanmak zorundadýrlar. Ýþte bu acýdan kaçan kiþiler kendi yalanlarýnýn ve yanlýþlarýnýn esiri olmuþ kiþilerdir. Böyle bir durumda özgürlükten ve arýndýrýlmýþ bir zihinden bahsetmekse mümkün deðildir. Ruhunda yalnýzca doðrularý barýndýranlar ise elbette bu ateþin yakmadýðý kimselerdir.

-          Düþüncelerin düþüncelerimin paralelinde seyrediyor sevgili dostum. Çaðdaþlarýmýz doðru ve yanlýþ arasýnda yolunu þaþýrmýþ bir vaziyette yollarýna devam ederken yaþadýklarý sýkýntýlarý gündelik yaþantýlarýnýn önemsiz detaylarýna baðlayadursunlar aslýnda huzura ulaþmak için rahatlarýndan vazgeçmeleri gerektiði paradoksunu anlamaktan çok uzaktalar.

-          Ýnsan, insanlarý ve dahasý insanlýðý anlamaya kendinden baþlamalý. Zira bu anlamlandýrma yolunda her defasýnda karþýdan baþlanýldýðý için sonuca bir türlü ulaþýlamýyor.

-          Zaten düþünce yolunun baþlangýcýnda kendini bilmek, kendini tanýmak yatýyor.

-          Mükemmeli arayan bir toplumda kusurlu yönlerimizi kabul etmek yerine kendimizden uzaklaþtýrýp yok saydýðýmýz sürece kendimizi tanýyabilmemiz mümkün deðil. Bilmenin ve tanýmanýn ilk þartý kabul etmek olduðundan bu þartý yerine getirmeden bilebilmek ve tanýyabilmek imkânsýza yakýn.

-          Hayatýmýza tercihlerimiz yön verdiðinden, tercih etme aþamasý insan ömründe hayati bir öneme sahip. En küçük tercihlerimizin bile büyük yýkýmlara yol açabileceði gerçeði gerçekten de sýkýntý verici bir durum.

-          Ama kötü de olsa bir tercih yapmalýyýz. Yaþamýmýzýn en temel kaidesi bu, aksi düþünülemez.

-          Düþünülebilir ama uygulanamaz.

-          Popülist kültür bu konuþtuklarýmýzdan çok uzakta seyrediyor gibi görünse de aslýnda iþin matematiði bu güzergâhta seyrediyor.

-          Benim düþündüklerimi düþünmeyenleri, benim konuþtuklarýmý konuþmayanlarý ötekileþtirecek kadar cahil deðilim. Ötekileþtirmenin sýk sýk kullanýlmasýný bir cehalet iþareti olarak görüyorum. Zaten toplum olarak baþýmýza gelenlerin büyük bir çoðunluðu ötekileþtirme huyumuzdan kaynaklanmýyor mu?

-          Ötekileþtirmek büyük bir sorun. Özellikle toplumumuz için.

(kýsa bir konuþma kesiti...)