Yýl, 1493. Ýstanbul' da sonbahar. Deniz, sonsuzluða uzanan bir hareketsizliði gökyüzünden çalarak yeþilden maviye devþiriyordu. Limana gelip giden gemilerin yelkenleri durgun havadan madur salývermiþlerdi kendilerini. Kýyý boyunca boy salmýþ çýnar ve at kestanelerinin yapraklarý farklý bir renk cümbüþü ile kýzarmaya baþlamýþtý. Hemen arkadaki Galata evleri sarý, turuncu, pembe, beyaz kasýmpatýlarýn arasýnda çatý altlarýný çoktandýr terk etmiþ kýrlangýçlarýn ýssýzlýðýný sindirmeye çalýþýyorlardý. Leylekler ise çatý üstlerindeki yuvalarýnda sýcaða gidilecek yolun hazýrlýðýndaydýlar. Gökyüzünde yaðmurdan yoksun grimsi bir bulut Üsküdar’dan doðru gelmekteydi.

Cuma namazýndan daðýlan saray erkaný avlu kapýsýndan  Divan-ý Humayuna doðru geçerken, kapý dýþýnda bekletilenler el pençe onlarý seyretmekteydi. Bekleyenler arasýndan, Niþancýbaþýnýn da gelip dýþ kapýdan geçmek üzere olduðunu gören Abraham, aceleyle onun yanýna seðirtti.

Adamý saygýyla selamladýktan sonra, aksanlý Türkçesiyle, “Efendi hazretleri, bugün Sultan hazretlerine arzumuzu iletebilecek miyiz?” diye sordu.

Niþancýbaþý, “Herþey Allah-u taalanýn taktiri ilahisi ile... Bu gün, Divan-ý Hümayun için çok farklý, önemi olan bir gün. Yeni Papa, bir elçi yolladýlar. Huzura o kabul edilecek... Hele burada az  bekleyesin. Bir fýrsatýmýz olur da seni  çaðýrtýrýz inþallah!” diyerek kapýdan içeri geçti.

Divan, her Cuma namazý sonrasýnda olduðu gibi alýþýlmýþ bir takým törene müteakiben, ama bu defa Sultan 2. Bayezid’in talebi üzere sarayýn bahçesinde toplanmýþtý. Sadrazam, vezirler, niþancýbaþý, defterdarbaþý, kazaskerler, kadýlar, aðalar, 2.Bayezid'in huzurunda  kendilerine ayrýlan minderlerin üzerine baðdaþ kurmuþ oturmaktaydýlar. Tezkereciler, çavuþlar kapýcýlar ayakta iki yana dizilmiþlerdi. Bostancýlar ellerinde  ipleri, bellerinde palalarý, avlunun biraz ötesinde kendilerine bir görev düþer diye hazýr beklemekteydiler. Defterler açýlýp kapanýyor, telhisci söylenenleri hýzla kaydediyordu. Sultan 2.Bayezid, bu iþlerden sýkýlmýþ gibi, bahçedeki çiçekleri, aðaçlarý seyretmekteydi. Bir an önce yalnýz kalmak için sabýrsýzlanýyor gibiydi.

Niþancýbaþý bir ara bulduðu boþluktan istifade ederek, “Hünkarým, aylar var ki, bir Yahudi yurttaþýmýz, zat-ý þahanelerinizin huzuruna kabul edilmek için bekler. Acaba bugün...” diyordu ki, 2. Bayezid onun sözünü keserek,

“Ne istermiþ?” diye sordu.

“Bir matbaa kurmak istiyormuþ izninizle.”

“Matbaa mý, o da nedir?”

“Matbaa hünkarým, kaðýtlarýn üzerine yazýlarýn elle deðil, mihaniki aletlerle yazýldýðý bir þey… Bütün Avrupa memleketlerinde kullanýlmaktadýr.”

“Peki, ne iþe yarar bu matbaa?”

“Daha kolay yazý yazýlýr, bilgiler saklanýr, herkes okur. Yalnýz yazý deðil, istenirse þekiller, resimler de basýlabilir.”

“Resim mi, haþa olmaz. Dinimizce yasaktýr bu. Günahtýr.”

“Yahudi resim basmak istemez, kendi yazýlarý için kullanacak matbaasýný, zaten Ýspanya' da da bu iþi yaparmýþ. Dilerseniz, kendisi size daha iyi anlatabilir matbaayý.”

“Hele alýn huzurumuza! Yahudi, anlatsýn derdini bakalým.”

Dýþ kapý önünde bir umutla beklemekte olan Abraham, içeri çaðýrýldýðýný haber alýr almaz korku ve heyecan içinde kaldý. Bacaklarýnýn baðý çözülmüþ gibi takatsiz adýmlarla bahçeye götürüldü. Huzura çýkarýldýðýnda yerlere kapaklanarak 2. Bayezid’in eteðini öpmeye baþladý. Gözlerinden yaþlar akýtarak, “Beni ve ailemi topraklarýnýza kabul ettiðiniz için ömrüm boyunca müteþekkür kalacaðým size...” diyerek teþekkür etti.

2.Bayezid, adama, “Hele kalk ayaða da anlat bakalým Efendi, neymiþ senin þu matbaa dediðin alet?” diyerek müdahale etti.

Matbaa denilen þey, 2. Bayezid’in fazlasýyla ilgisini çekmiþti. Abraham, 2.Bayezid’in merakla sorduðu her þeye en ince ayrýntýsýyla cevap verdi. uzun uzun, her detayýyla… Yaklaþýk yarým saat sürdü bu sorgulama. Ve sonunda 2. Bayezid,

“Ýznimiz olacaktýr bu iþe, ama tek bir koþulla: Matbaada yalnýzca Latin Harfleri ile baský yapýlacaktýr. Arapça harflerin basýlmasý kesinlikle yasak ve günah olup, bu  buyruðumuzun ihlali cezayý gerektirir.” Diyerek isteði kabul etti.

“Böyle bir niyetimiz yoktur efendimiz...”

2. Bayezit, bir el iþareti ile ona huzurdan ayrýlmasýný iþaret etti.

Abraham refakatçi eþliðinde yeniden dýþ kapýya götürülüp dýþarý salýverildi.

Abraham’ýn gözünde Ýstanbul daha bir güzelleþmiþ, daha bir canlanmýþtý. Bu kent gerçekten büyüleyiciydi.

“Ey Ýstanbul, bu gün yeni  hayatým baþlangýcýdýr. Þahidim ol!”  

Sevinç içinde Balat'taki evine doðru gitmeye baþladý. Havanýn ýlýklýðýna raðmen heyecandan  ter içinde kalmýþtý…

 Yýl, 1495. Ýstanbul' da yaz. Ýstanbul, her mevsimde bir baþka güzeldi. Abraham ve karýsý evlerinin terasýndan Ýstanbul’u seyrediyorlardý.

Abraham, karýsýna, “Matbaamýzý kurduktan sonra her þey yolunda gitmeye baþladý… Müslümanlarýn yönettiði, binbir milletten insanýn yaþadýðý bu þehirde mutlu olmayý öðrendik... Bize ayrýlmýþ mahallelerde barýþ içinde sürdürüyoruz hayatýmýzý.” dedi.

Karýsý, “baruh ata ad… elo-enu meleh aolam, aþer yatsar et aadam betsalmo, betselem demut tavnito; veitkin lo mimenu binyan ade ad,” (insaný kendi görüntüsünde; kendi benzerliðinin görüntüsünde þekillendirmiþ olan ve ona kendisinden ebedi bir yapý oluþturan evrenin kralý, sen, tanrý’mýz aþem; mübareksin. insaný þekillendiren sen, aþem; mübareksin….) diye dua ederek karþýlýk verdi ona.