TEKERR�R EDEN TAR�H-16. B�L�M�KUR�AN, ROVELVER VE KAMA

29 Ekim 1907 tarihinde Hakk� Baha( Pars ) adl� �ttihat ve Terakki F�rkas�na mensup bir vatanda��n evinde gen� bir y�zba��n�n �n�ne bir metin kondu. Bu metni okuyacak ve yemin edecekti. B�ylece o da bir �ttihat�� olacakt�. Bu yemin t�reni olduk�a ilgin�ti ve masonik �geler ta��maktayd�. ��nk� yeminin yap�laca�� odada bir masa, masada bir revolver( Tabanca ), bir kama, bir Kur�an vard�. Odada ayr�ca siyah pe�e tak�p, k�rm�z� �nl�k giymi� �� ki�i bulunuyordu.

Gen� y�zba�� masaya yana�t�, masadaki Kur�an, tabanca ve kama �zerine sa� elini koyarak k�rm�z� �nl�kl�, siyah pe�eli adamlar�n �ahit oldu�u yemin metnini g�r sesiyle okumaya ba�lad�:

�Dinim, vicdan�m, namusum �zerine yemin ederim ki esas maksad�, �slamiyet�in tealisine(ilerlemesine) ve Osmanl�lar�n ittihat ve terakkisine �al��maktan ibaret olan bu cemiyetin d�hili oldu�um �u geceden itibaren her t�rl� usul ve kavaidine( Kurallar�na) tatbik-i hareketle beraber hi�bir s�rr�n� hari�ten hi�bir kimseye hatta efrad-� cemiyetten mezun olduklar�mdan gayr�s�na katiyen fa� etmeyece�im.( A��klamayaca��m) Yemin ederim ki millete hukuk-u h�rriyetini bah�eden Kanun-u Esasi�nin tamam� tatbik ve dam-� mer�iyetini maksat bilen cemiyetin kararlar�n� ve uhdeme tevdi edilecek( Bana verilecek) olan vezaifini( G�revlerini) tamamen ifada teredd�t eylemeyece�im. H�k�met-i haz�ran�n( Mevcut h�kumetin) pen�e-i zulm�ne( Zulm�n�n pen�esine) d��erek taht-� tevkife al�nd��m halde( Herhangi bir tutuklanma ile kar�� kar��ya kald��m halde) dahi yine namusum �zerine yemin erdim ki etlerimi kemiklerimden ay�racak bir i�kenceye �arp�lacak olsam bile cemiyetin esrar�n�( S�rlar�n� ) ve efraddan( Fertlerinden ) hi�birinin ismini haber vermeyece�im. Cemiyet efrad�ndan biri du�ar-� felaket oldu�u takdirde ( Bir felakete u�rad�� takdirde ) kendisine ve ailesine vusum yetti�i kadar nakden ve bedenen muavenette(Yard�mda ) kusur etmeyece�im. �ayet bunca taahh�dat-� namuskaraneye(Bunca namuslu taahh�te ra�men ) ra�men h�yanet edecek olursam al�akl�k edenlere nerede bulunursa bulunsun takibe memur edilen zab�ta-i cemiyetin icra edece�i idam cezas�na kar�� imdiden kan�m� helal ederim. Vallahi ve Billahi�

Evet, bu gen� y�zba�� o s�ralar yirmi alt� ya��nda olan Mustafa Kemal�den ba�kas� de�ildi. Mustafa Kemal, �am�da kurdu�u Vatan ve H�rriyet Cemiyeti ile o s�rada ad� Terakki ve �ttihat Cemiyetine d�n��m�� olan f�rkas�n� da ( Partisini) birle�tiriyordu bu t�renle..Bundan sonra iki cemiyet tek isim alt�nda toplanm�� oluyordu: �ttihat ve Terakki Cemiyeti...

Kendisi 8 ya��ndayken kurulmu� olan cemiyete [�ttihat ve Terakki 4 Haziran 1889 da kurulmu�tur. Kurulu�ta ad� �ttihad-� Osman� �dir ve kurucular� Konyal� Hikmet Emin, Arapkirli Abdullah Cevdet, Diyarbak�rl� �shak S�kuti, Ohrili �brahim Ethem(Temo), Kafkasyal� Mehmet Re�it adl� be� talebedir. Sonra bir ara Terakki ve �ttihat olmu�tur ad�.) Mustafa Kemal i�te bu yeminle dahil olmu�tur. 1918 Y�l�na kadar �ttihat ve Terakki Cemiyeti ile ba�lar�n� tamamen koparmasa da Enver Pa�a ile aralar�nda do�an ihtilaf sebebiyle uzak durmu�tur cemiyetten. Enver, Talat ve Cemal Pa�alar�n Mondros Ate�kes antla�mas�ndan sonra yurdu terk etmesi �zerine de bu cemiyetle ba�lar�n� tamamen kopartm��t�r. ]

�ttihat ve Terakki Cemiyeti de J�n T�rk hareketi de Masonik yap�lardan olduk�a etkilenmi�tir. �zellikle de Masonik bir yap� olan Carboniari Cemiyetinden...

�ttihat ve Terakki Cemiyetine �ye olmadaki bu rit�eller de etkilendikleri Masonik yap�lanmalar�n rit�ellerinden farkl� bir �ey de�ildir.

J�n T�rkler 1860 Y�l�ndan beri Carbonierilerin �stanbul�da ��kard�klar� ��Courrier de Orient�� Adl� gazetede Frans�zca makaleler,me�rutiyet, cumhuriyet, h�rriyet, e�itlik, adalet hatta laiklik �zerine yaz�lar yazd�klar� gibi �inasi Efendinin ��kard�� Tasvir-i Efkar gazetesi de asl�nda Courrier de Orientin sahibi Jean Pietri�nin yard�mlar�yla piyasaya ��km��t�.

�lginizi �ekece�ini umdu�um bir bilgiyle devam edelim.

Avrupa�da �zellikle okumu�, y�ksek tahsilli gen�leri etraf�nda toplamaya �al��an Carbonieriler bu gen�lere ��Gen� Avrupal�lar�� Demekteydi. T�rkiyede ise Gen� T�rkler ya da J�n T�rkler ifadesi Naz�m Hikmet�in anne taraf�ndan dedesi Mustafa Celalettin Pa�an�n ( Konstantny Borzecki ) Frans�zca kaleme ald�� "Les Turcs Anciens et Modernes" ( Eski ve Yeni T�rkler ) adl� makalesinden sonra bu gruba verilen isim oldu.

�ttihat ve Terakkicilerin pek �o�u masondu ve bunu �nceleri gizleseler de ileride a��k a��k itiraf etmi�lerdi.

Mesela Selanik�ten iki �ttihat�� olan Refik ve Niyazi Bey Le Temps gazetesinin 20 A�ustos 1908 Tarihli say�s�nda kendileriyle yap�lan bir r�portajla ilgili ��yle demi�lerdi: ''Masonluk ve bilhassa �talyan masonlu�u bize manen destek oldu. Selanik�te m�teaddit localar faliyette idi. Hakikatte �talyan localar� �ttihat Terakki�ye yard�mc� oldular ve bizleri korudular. �o�umuz mason oldu�umuz i�in genelde te�kilatlanmak i�in localarda topland�k. �yelerimizi de genelde localardan se�meye �al��rd�k. Localardaki faaliyetlerimizden �stanbul ��phelenmeye ba�lad� ve birka� hafiye localara s�zmay� ba�ard�''

�lhami Soysal da masonluk ile �ttihat��l�k aras�ndaki ili�kiye ayr�nt�lar�yla de�inmi�tir. ��Selanik�teki Makedonya Rizorta Mason Locas� ve Veritas Mason Locas� ba�lang��ta i�indeki T�rkler az�nl�kta olmas�na kar��l�k giderek T�rklerin denetimine ge�mi� ve �ttihat Terakki Cemiyeti�nin bir noktada kaynaklar� olmu�lard�. �ttihat Terakki Cemiyeti�nin �nderleri Talat Pa�a, Mithat ��kr� Bleda, Kaz�m Pa�a, Manyasizade Refik, Kaz�m Nami Duru, sonradan Mu� milletvekili olan Binba�� Naki, Drama Jandarma Komutan� H�seyin Muhittin, Maliye m�fetti�i Ferit Aseo, Makedonya Rizorta locas�ndand�rlar. Emmanuel Karasu, sonradan Bahriye naz�r� olacak Cemal Pa�a, Faik S�leyman Pa�a, �smail Canbolat, G�m�lcine Mebusu Hoca Fehmi Efendi, Mustafa Do�an, sonradan Bab�ali bask�n�nda vurulan Mustafa Necip ise Veritas locas�nda uyanm��lard�r. Sonradan Sadrazam olacak Talat Pa�a ile Binba�� Naki Bey hem Makedonya Rizorta Locas��nda hem de bu Veritas Locas��nda �al��malara kat�ld�lar. ��

Gen� T�rkler, �ttihat ve Terakki ni�in bu kadar �nemli ki bu kadar uzun yer verdim bunlara? Bu ikisi �ngiltere, Fransa, Rusya gibi g��l� devletlerin ba�aramad��n� yani II. Abd�lhamit�i devirme i�ini ba�arabildikleri i�in olduk�a �nemlidirler. II.Abd�lhamit�i devirenlerin daha yak�ndan tan�nmas� gerekti�i i�in �nemlidirler.

Evet, her �eyleriyle Mason �rg�tlerine benzeyen J�n T�rk yap�lanmas� veya �ttihat ve Terakkinin onlardan ayr�lan tek y�n� ise san�r�m Kur�ana olan ba�l�l�klar�yd�. Mesela Carbonieri, mensuplar�n� kiliseden koparmaya �al��rken �ttihat ve Terakki - ��lerinde pek �ok sosyalist, dini inanc� olmayan veya gayrim�slim olmas�na ra�men- ��slamiyetin tealisine�� Diye Kur�an �zerine yemin ediyorlard�. Hatta �yle ki �� Ben Osmanl�l��a da Kur�an�a da inanm�yorum. B�yle bayat ve halk a�z�na yak��an ifadeler u�runa can�m� feda edemem�� Dedi�i i�in yemin t�renine gelmi� oldu�u halde te�kilata al�nmam��t� Yusuf Ak�ura.

�imdi b�yle yaz�nca J�n T�rkler, �ttihat ve Terakkiciler hep k�t� insanlard� diye alg�lanabilir. Hay�r, t�m�ne birden iyi ya da k�t� insanlard� denemez. Zaten kurulu� y�llar� itibariyle olduk�a kozmopolit bir yap�yd�. ��lerinde panislamistten cumhuriyet�iye, cumhuriyet�iden turanc�ya, sosyaliste, her �ey vard�.Masonu ise sormaya bile gerek yoktu. 93 G�n padi�ahl�k yapm�� olsa da ayn� zamanda �slam�n halifesi olan V.Murat bile Mason oldu�una g�re Masonlu�u hi� birisi dine kar�� bir olu�um olarak g�rm�yordu. Kald� ki Mason te�kilatlar� �yelerinin hangi dinden oldu�una �nem vermiyor, hatta dindar olmalar�n� art� puan olarak kaydediyordu. �ok farkl� inan� ve ya�am �zellikleri olsa da �ttihat��lr�n, J�n T�rklerin ortak noktalar� �� Me�rutiyet gelecek, her �ey �ok g�zel olacak.�� di. Me�rutiyet tekrar ilan edilirse, �lke, parlamentosu olan bir y�netime ge�erse, Kanun-u Esasi ( Anayasa ) Padi�ah� da ba�lay�c� olursa bu memleketin i�inde bulundu�u t�m derlerden kurtulaca��na inan�yorlard�. �nanmas�na inan�yorlard� ama bu sadece bir avu� t�bbiyeli, bir ka� avu� harbiyeli ile olacak i� de�ildi. Halk� da ayakland�rmak laz�md�.

Peki halk nas�l ayakland�r�l�rd�?

Bu sorunun cevab� i�in uzun uzun kafa patlatmaya gerek yoktu. Devletin s�k s�k vergileri y�kseltmesi ekonomik olarak s�k�nt�da olan halk� bezdirmi�ti zaten. ��te bu hususun �zerine gidilirse yani a��k�as� halk da dindar oldu�u i�in sevdikleri padi�aha kar�� ayakland�r�l�rsa me�rutiyeti istese de istemese de ilan edecekti padi�ah.

Zaman zaman askerlere maa�lar�n�n zaman�nda �denmemesi, 1903 de herkesin gelirine g�re vergi �deyece�i esas�n�n getirilmesi, 1906 y�l�nda konan yeni vergiler ve bunlardan duyulan rahats�zl�klar� �ok g�zel i�ledi �ttihat ve Terakkiciler.

�te yandan iki kom�umuzda ya�anan geli�meleri de �ok g�zel i�lediler. 1905 de Rusya�daki ekonomik huzursuzluk sebebiyle �ar bir dizi iyile�tirme yapmak zorunda kalm��t� halk�n bask�s�yla... 1906 da ise �ran�da �ah�n iki t�ccar� cezaland�rmas� �zerine bir ayaklanma ba�lam�� ve ayaklanma sonunda �ah, temsili bir meclisin kurulmas�n� kabul etmek zorunda kalm��t�. O halde Osmanl� devletinde ni�in olmas�nd�?

Nitekim Tarih kitaplar�m�z yazmasa da oldu.

Ocak 1904�te askerler maa�lar�n�n �denmesi iste�iyle Beyrut�ta isyan etti. Mart 1905�te Trablus�am�da �slenen 400 asker eve d�nmeyi talep etti. A�ustos 1906�da Yemen�deki birlikler, kendilerine ayr�lm�� dene�in Arap a�iretlerine da��t�lmas� �zerine isyan etti.

Erzurum, Diyarbak�r, Bitlis, Van, Kayseri, Sivas, Kastamonu, Ankara, Trabzon ve Sinop�ta halk J�n T�rklerin ve �ttihat��lar�n da yang�na k�r�kle gitmesi neticesinde ayakland�, keyfi davranan memurlar�n g�revden al�nmas�, yolsuzluklar�n �nlenmesi ve vergilerin azalt�lmas� istekleri had safhaya ula�t�.

Erzurum ve Kars�ta 1907 y�l�nda hayvan vergisi sebebiyle tam anlam�yla bir ayaklanma ya�and�. Evet, halk�n ekonomik durumu hi� de iyi de�ildi ama J�n T�rklerin propagandalar� olmasa bu memnuniyetsizli�in bir isyana d�n��ece�i de yoktu. Bu yokluktan ve yoksulluktan kurtulman�n tek �aresi olarak da halk�n �n�ne me�rutiyet diye bir se�enek konuluyordu ve % 97 si okuma yazma bile bilmeyen halk ne oldu�unu bilmedikleri me�rutiyetin bir an �nce gelip Hz. Mehdi gibi kendilerini kurtarmas�n� bekliyordu.

�imdi geriye sadece bir tek �ey kalm��t�: ��Dindar Padi�ah, Abdestsiz bir ad�m bile atmayan Padi�ah �� Olarak bilinen ve bu y�zden sevilen II. Abd�lhamit�in asl�nda din d��man� oldu�unu kan�tlamak. Halk� buna inand�rmak. E�er bu da sa�lan�rsa Abd�lhamit�e g�kteki melekler dahi yard�ma gelse onu kurtaramazlard�. �yi de bunu nas�l sa�layacaklard�?

Bunu sa�lamak J�n T�rklerin i�i olmayacakt�. Osmanl� Devletinde bunca kar��kl�k olur da �ngiltere bo� durur muydu? Elbette durmazd�. Padi�ah�n �slam d��man� oldu�unu insanlar�n beynine sokma i�i �ngiltere�ye aitti. B�ylece Almanlara yana�arak bir �eyler yapmaya �al��an, ba�ta Hindistan olmak �zere en verimli s�m�rgelerini Almanya�ya a�m�� olan Padi�ah�n halifelik g�c�n�, yani M�sl�man toplumlar �zerindeki etkisini s�f�rlayacak ve s�m�rgelerini g�ven alt�na alm�� olacakt�. Bu konuda din yobazlar�n�n kendisine bir hayli yard�mc� olaca��ndan da olduk�a emindi �ngiltere.

Yine baya�� uzatt�m. Kald��m�z yerden devam etmek �zere devam� yar�n in�allah.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Tekerr�r Eden Tarih-16. B�l�m�kur�an, Rovelver Ve Kama ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 4.07.2019 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

Tekerr�r Eden Tarih-16. B�l�m�kur�an, Rovelver Ve Kama

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu