Bazı savaşlar vardır: sebebi, nedeni, hedefi apaçık ortadadır. Mesela en son Azerbeycan-Ermenistan arasındaki savaşın anlaşılmayan yönü yoktur. Savaşın nedeni, Ermeniler 1990’lı yıllarda Azerbeycan’ın en az yüzde 20’sini işgal etmişlerdi. Savaşın hedefi ise, Azeri topraklarını Ermeni işgalinden kurtarmaktı. Azeri topraklarından Ermeniler çıkartıldı ama şimdi Karabağda Rus askeri birikleri bulunmaktadır. Güya Azerbeycan ile Ermenistan arasındaki savaşa engel olacak, Rus barış gücü.
Anlaşılması zor olan savaşlardan biri de Rusya-Ukrayna
savaşıdır. Rusların
Ukrayna’ya saldırıp Ukrayna topraklarını ilhak etmelerini anlamakta zorlandım.
Savaşa neden, Ukrayna’daki Rus azınlığı korumak ise eski
Sovyet Cumhuriyetlerinin neredeyse hepsinde Rus azınlığı bulunmaktadır. Putin
galiba hepsine saldırıp ilhak etmeyi düşünmüyordur.
Savaşa neden, Rusya Federasyonunun topraklarını genişletmek ise, Rusya Federasyonu zaten dünyanın toprak olarak en büyük devletidir. Sınırın bir ucu Finlandiya, diğer ucu ise Japonya. Ruslar, toprak zenginidir yani toprak kazanmak için başlatılmış bir savaş olabileceği ihtimali çok zayıftır.
Savaşa neden, Ukrayna’nın yer altı zenginlikleri de değildir çünkü Ukrayna bilindiği kadar çok değerli yer altı zenginliğe sahip değildir. Ukrayna’da ne petrol var ne de gaz vardır. Zaten Rusya Federasyonu gaz ve petrol zengini bir devlettir.
Savaşa neden, Putin’in sıcak denize inebilmek için başlatmış olacağını da zannetmiyorum çünkü Rusya Federasyonunun zaten Karadeniz sahillerinde toprakları bulunmaktadır.
Putin’in Ukrayna’ya saldırısı ne kadar anlamsız ise,
Batının top yekün Ukrayna’ya yardım için seferberlik başlatmış olmasını
anlamakta zordur. Batı, Putin’in nükleer silah kullanma tehdidine rağmen canla başla Ukrayna’ya yardım etmektedir.
Batı, Rusya’ya çok sayıda ambargo başlatmıştır ama buna karşılık Rusya’da gaz
vanasını kesmekle karşılık vermiştir. Ruslar ambargolardan kesin etkilenmiştir.
Buna karşın Batı’da savaştan çok kötü etkilenmektedir. Batı’da enerji fiyatları
ile beraber enflasyon ve faiz halen tırmanmaktadır.
Ruslar Ukrayna’da savaşa katılmamak için protestolar
yaparken Batı’da hayat pahalılığıı
protesto edilmektedir. Özellikle astronomik enerji fatuları protestoların
sebebidir. Mesela İtalya’da faturalar ödenmeyip
yakılmaktadır. İngiltrede ise astronomik enerji faturalarının ödenmemesi
kampanyası başlatılmıştır. Önümüzdeki kış, Batı’da çok yönlü çetin geçeceğe
benzer. Rusya-Ukrayna savaşı Batı içinde ciddi külfet haline gelmiştir. Bütün
bunlara rağmen Batı halen neden top yekün hemde canla başla Ukrayna’yı
savunuyor? Batının çıkarı, zararından kat kat büyük ki Ukraynalıları desteklemektedir.
Değerlendirmelerime
Türkiye’yi katınca, nihayet jeton düştü…
Türkiye jeopolitik olarak dünyanın göz bebeği
konumundadır. Bu yüzden Batı Türkiye’yi ne tam olarak yanına alıyor (AB
üyeliği) ne de Türkiye’yi kendi başına
bırakabiliyor. Sırf jeopolitik nedenlerden dolayı Türkiye Nato’da üyedir.
Yoksa, kimse Türklerin kara kaşına, kara gözüne hevesli değildir. Ancak,
Türkiye’ye son zamanlarda (Anadolu
tabiriyle) oturuş duruş öğretilemiyor. Türkiye, kendi çıkarlarını da gözeten,
kendi başına kararlar alabilen en kötüsü (Conilere göre yani!) kendi çıkarını
ön plana alıp bu yönde hareket
edebilmektedir. Türkiye, Nato bünyesindeki itirazlara rağmen kendi başına
hareket edebilmektedir. Kendi başına hareket ettiği yetmezmiş gibi Batı dışında
arayışlara girebilmektedir.
Bütün bu gelişmeler elbette karşılıksız kalamaz. Batı,
Türkiye’siz bir Nato üzerinde durup alternatif arayışına girmiş olmalı. Türkiye’ye
alternatif olarak Ukrayna seçilmiştir diye
düşünüyorum. Ukrayna topraklarından Rusya Federasyonunu yakından takip
edebilmek istemektedir, gerektiğinde baskı kurabilmek istemektedir. Batı,
becerebilirse eğer Ukrayna’dan sonra Gürcistanıda Nato’ya alıp Türkiye’ye güçlü bir alternatif oluşturmak istemektedir.
Ukrayna ve Gürcistan ile Rusya Federasyonu kuşatılmış olacaktır yani Türkiye’ye
ihtiyaç duyulmayacaktır diye düşünüyorum.
Ukrayna- Rusya savaşı başından beri iddia ettiğim gibi,
danışıklı dövüştür. Putin, birincisi gaza getirilmiş veya Kırım-Donbas gibi
Ukrayna topraklarına karşılık Ukrayna’nın AB ve Nota üyeliğini onaylamıştır.
Rusya, yakında Gürcistan’a da dalarsa şaşmayın. Gürcistan, Nato ile Rusya Federasyonu arasında bölüşülürse ise hiç şaşmayın.
Türkiye’nin Nato dışı görülmesi de pek hayra alamet değildir
ama biz Kore gibi, Irak gibi kolayca yutulacak bir lokma değiliz…
Abdullah Konuksever