Monolog Röportaj-Þiirde Dinimizde Aþk Kavramý-

“Ýnsan ne kadar severse, o oranda kaderi bilir. Çünkü aþk, semavi sýrlarýn usturlabýdýr. Aþk, kalp gözüne sürülen ve gözü açan bir sürmedir.”  Mevlana, Mesnevi-Þerif

-Bugün yine þiirle duygu ve hislerle gönül penceremizi açarak içerisini þiirle süsleyerek havalandýrarak coþkun þiirin gülüþüyle azýcýk gülümsemek için karþýnýzdayýz. Bugün yine kul Mehmet ile beraber yeni bir konu ile sizlerin bu coþku dolu gönlünüze misafir olacaðýz. Sayýn Kul Mehmet hoþ geldiniz bize aþk nedir söyler misiniz?

-Öncelikle bu muhabbet ortamýna beni davet ettiðiniz için size teþekkürler eder okuyucularýmýza selam vererek baþlamak isterim. Selamun aleyküm gönül dostlarým.

“Aþk kelimesinin Arapça aslý “ýþk”týr ve bir kiþinin kendisini tamamen sevdiðinevermesi ve ondan baþkasýný göremeyecek kadar sevgilisine düþkün olmasý þeklinde ifade edilir. Ayný zamanda aþk kelimesinin sözlük anlamýnýn ayný kökten gelen aþeka ile de yakýndan ilgili olduðu belirtilir ve “aþeka” sarmaþýk anlamýna gelir. Sarmaþýk kuþattýðý aðacýn yaþam suyunu emer, onu soldurarak zayýflatýr ve kurutur. Yani aþkýn bir yaný ýþk, bir yaný sarmaþýktýr. Bir yaný aydýnlatýr, anlaþýlýr ve bütünleþtirirken diðer yaný kurutur, zayýflatýr ve soldurur.

Bu kapsamla Ýslami edebiyat da aþk biri ilahi, diðeri insani olmak üzere iki anlamda kullanýlmýþtýr. Ýlahi aþka “gerçek aþk” denirken insani aþka ise mecazi ya da dünyevi aþk denir. Ýlahi aþk, kýsmen Ýslam felsefesinde ve genel olarak tasavvufta iþlenmiþ, tezahür etmiþ varlýklar hiyerarþisinde daha alttaki bir varlýðýn üstteki varlýða duyduðu arzu ya da sevgi olarak ifade edilmiþtir. Etimolojik olarak aþk kelimesinin aþaðý indirmek anlamýný taþýdýðý ve varlýðýn kendisinden daha yüksek ve yüce bir varlýða kendi tamamlanma arzusu ve ihtiyacý neticesinde yönelmesi anlamýný taþýdýðý belirtilir”

Gerçek âþýk, kalbindeki Allah sevgisine hiçbir varlýðýn sevgisini ortak etmeyecektir. Baþka baþka þeylere duyulan, ancak bu aþkýn mecazi bir yansýmasý olabilir ve bu nitelikleriyle Allah sevgisine “gerçek aþk” ya da “ilahi aþk” denebilir denmektedir. Kimi sufiler çok yoðun ve coþkulu aþk halleri yaþasalar da aþk kelimesini kullanmaktan kaçýnýrlardý. Örneðin erken dönem mutasavvýflarýndan biri olan Serî  e Sakatî  26 (ö.867) artýk derisi tamamýyla kemiklerine yapýþmýþ halde bulunan ellerini uzatarak Cüneyd’e “iþte muhabbet budur ”demiþti. Çünkü eðer bir kiþi “ey ben olan sen” diyecek kadar kendi benliðini sevdiðinin benliðinde eritmemiþse onun muhabbeti ne tam ne de mükemmel olacaktýr. Kuþeyri’nin menkýbesinde aktardýðýna göre bir gün Semnûn Muhib 27, (O, Allah aþký ve aþk hakkýndaki sözlerinden dolayý Muhib ismiyle tanýndý. Muhib, sevgili demektir) muhabbetten öylesine etkili sözlerle bahsetmiþti ki gökyüzünde uçmakta iken bu sözleri duyan bir kuþ bu sözlerin cazibesine kapýlarak onun önüne konmuþ ve gagasýný yere vura vura ölmüþtü.

Gördüðümüz gibi bu haller muhabbetten ziyade aþk haline uymaktadýr. Aþký ilk defa acý ve keder tarzýnda anlayan ve tanýmlayan Hallac 28, Kitâbü’t-Tavâsîn’de 29 ilahi aþký pervane ve mum misaliyle anlatmýþtýr. Pervane mum ýþýðýný gördüðünde “ilme’l yakýn”, ona yaklaþýp sýcaklýðýný hissetmesi “ayne’l yakýn”, ateþin içinde yanýp kül olmasý ise “hakka’l yakýn”dýr. Aþkýn nihai amacý yana yakýla yok olmaktýr. Mum ýþýðýna âþýk olan pervane bunun etrafýnda durmadan döner, en sonunda kendisini ateþe atar, yanar ve böylece ateþte fâni olur. Âþýk da aþk ateþinde pervane gibi yanar ve sevgilisi uðrunda kendini feda ederek fenâ 30 mertebesine ulaþýr. Pervane misali idam edilirken elleri kesilen Hallac, elleriyle yüzünü kana bulamýþ ve sebebi sorulunca da “Aþk ile kýlýnacak iki rekât namazým var, abdesti kanla alýnmazsa makbul olmaz ” cevabýný vermiþtir. Bir hadis de de Allah’ý arayanýn onu bulacaðýný, bulanýn onu tanýyacaðýný, tanýyanýn seveceðini, sevenin âþýk olacaðýný ve onun maþuku olacaðýný maþukun katledileceðini ve diyetinin de Allah’a ait olacaðýndan bahþ edilir.*”

*26 Sýrrý Sekatî ya da Serî-i Sakati, erken dönem mutasavvýflardan ve evliyalardandýr. Doðduðu Baðdat’ta ticaretle uðraþýrdý ve orada vefat etmiþtir. Cüneyd Baðdadi'nin þeyhi ve dayýsýdýr. Takvasý ile bilinirdi.

 27 Evliyânýn büyüklerinden. Künyesi Ebü'l-Kâsým,Ebü'l-Hasan ve Ebû Bekr olup, babasýnýn ismi Abdullah'dýr. Oise, gerçek âþýk olmadýðýný söyleyerek, kendisine"Kezzâb (yalancý)" dedirtmeye gayret ederdi.Cüneyd-i Baðdâdîhazretlerinin devrinde yaþadý. Ondan sonra 932 (H.320) yýlýnda vefât etti.

 28 Hallâ-ý Mansûr veya Mansûr el-Hallâc, Zýndýklýkla suçlanmasý ve uzun süren bir soruþturma neticesinde Abbâsî Halifesi Muktedir Bi’llâh'ýn emriyle idam edilmesiyle meþhur olan spiritüalist yazar ve mistik þâir.

 29 Kitâbü't-Tavâsîn.Hallâc'ýn hapiste iken kaleme aldýðý, düþünce dünyasýný ortaya koymasý açýsýndan çok önemli olan bu eseri dostlarýndan Ýbn Atâ, hapisten gizlice dýþarý çýkarýp saklayarak günümüze ulaþmasýný saðlamýþtýr.

 30 Tasavvufta kiþinin duygularýndan ve iradesinden sýyrýlarak benliðini Tanrýnýn varlýðýnda yok etmesi. Kiþinin aþama aþama  benliðinden sýyrýlmasý deðiþik terimlerle ifade edilir ve fena makamlarý olarak adlandýrýlýr. *Acemedia EDU-ÝSLAM FELSEFESÝNDE AÞK KAVRAMI- Hazýrlayan Aktif felsefe Araþtýrma Grubu”*

Günümüzde bu aþktan yansýyan bir yansýmanýn çerçevesinde aþkla sevmek kadýnýn bize Allah C.C. Tarafýndan emanet olarak verildiðini bilerek incitmeden sevmek aþk olsa da maalesef öldürülen onca kadýna raðmen aþk var mý sorgulamak gerekir. Muhakkak böyle seven vardýr ümidimiz vardýr eþ olan kadýnýmýz bize yardýr.

“Olmak istiyorsan muhabbet pezir(Eden, edici,)

Zincir-i hevâya (isteklere, arzu, heveslerine,) gel olma esir

Sende âþýk olup var þu bezme(Muhabbet ve sohbet meclisinin bir köþesine) gir

Bak gör ki neler var inceden ince(A 113)(Emrah)”

“Muhabbet, hakikatin kapýsý durumunda olan ilahî aþkýn kapýsýný açan anahtar gibidir”*

Gibi olsa da elimizde anahtar olmadan kapýsýný kýrarak içine girmeye çalýþýyoruz ve muhabbet adýna bu hareketimizde muhabbeti öldürürken kendimizi öldürerek cinayet iþlemekteyiz. Oysa severken karþýmýzda olana kalbimizin coþarak sarýlmasý korumasý gerekirken bunun tam tersi olurken aþktan söz etmek pek doðru olmaz bu olanlarýn çerçevesinde lakin bu çerçeveyi aþarak sevenler mutlaka vardýr. Bedende ruh çýkýnca nasýl bir bez gibi içi boþ yere yýðýlýyor cansýz kalýyorsa, kalbinde muhabbete az sevgiye ihtiyacý vardýr eðer bu yoksa ölüdür o kalp, yaþadýðýný söylemek atýnca yaþadýðýný söylemek yerine ölmüþ lakin öldüðünden haberi olmayan gibidir diyerek ifade edebiliriz.

-Teþekkürler ederiz kul Mehmet’e çaylarýmýz ocakta demlenmiþ buyurun birer çay içelim muhabbetle tüm çaylar Kul Mehmet’ten haberiniz olsun selamlarýmýzla.

Mehmet Aluç-Kul Mehmet