
YELLOWSTONE SÜPER VOLKANI PATLARSA ,AMERİKA KITASI VE DÜNYANIN BİR ÇOK ÜLKESİ CEHENNEM GİBİ LAVLAR İÇİNDE KALACAK
10 Bin Kilometre Uzağımızda Olmasına Rağmen Türkiye'yi Bile Etkileyecek Yellowstone Süper Volkanı Patlarsa Ne Olur?
ABD'de bulunmasına rağmen patlarsa sadece ABD'yi değil tüm dünyayı etkisi altına alacak Yellowstone süper volkanını tanıyoruz. Bu volkan binlerce metre yüksekliğe lav fırlatma kapasitesine sahip .
ABD’nin ünlü
Yellowstone Milli Parkı, Bisküvi Havzası bölgesinde büyük bir volkanik
patlamaya ev sahipliği yaptı. Bilim insanları, patlamanın bölgedeki volkanik
hareketlenmelerin sonucu olduğunu belirtti.
Yellowstone Milli Parkı’nda gerçekleşen
volkanik patlama vatandaşlarda büyük bir paniğe neden oldu.
Patlama, şiddetli sarsıntılar ve sıcak
su püskürmeleri ile kendini gösterdi, bu durum parkın çeşitli alanlarına zarar
verdi.
YELLOWSTONE
SÜPER VOLKANI NEDİR?
Yellowstone Süper Volkanı, dünya
üzerindeki en tehlikeli ve etkili volkanlardan biri olarak kabul edilir.
Yellowstone Milli Parkı içinde yer alan
bu devasa volkan, büyük bir kaldera oluşturur ve muazzam volkanik patlamalar
potansiyeline sahip olduğu biliniyor.
YELLOWSTONE
SÜPER VOLKANI NEREDE?
Yellowstone Süper Volkanı, ABD’nin
Wyoming eyaletinde, Montana ve Idaho eyaletleriyle sınır komşusu olan
Yellowstone Milli Parkı içinde yer alır.
Süper Volkan olarak bilinen yanardağ
geniş bir kaldera yapısına sahip olup 2,1 milyon yıl önce, 1,3 milyon yıl önce
ve 664.000 yıl önce olmak üzere üç büyük patlama yaşaması ile biliniyor.
Yellowstone süper volkanının patlaması bekleniyor mu?
Yellowstone'la alakalı pek çok kıyamet senaryosu bulunsa da bu volkanın bu denli büyük boyutlarda patlama ihtimali çok ama çok düşük. Bölgede şu anda bir patlama ihtimali bulunmuyor. Yellowstone'un son 3 büyük patlaması ele alındığında süper volkanın herhangi bir yılda patlama olasılığının yüzde 0,00014 olduğu ortaya çıkıyor. Bu oran, uygarlığı yok eden bir asteroidin Dünya'ya çarpma ihtimalinden daha düşük. Hatta uzmanlara göre Yellowstone, bir daha büyük bir patlama yaşamayabilir.
Dünya'mız her ne kadar durgun
görünse de aslında sürekli hareket halinde yaşayan bir dev. Kabuğunun üzerinde
sunduğu o ılımlı hayata ek olarak içine indiğimizde bizleri binlerce santigrat
derecelik katmanlar karşılıyor. Her ne kadar biz bu alt katmanları göremiyor
olsak da bazen yanardağ patlamalarıyla birlikte magmayı
gözlemleyebiliyoruz. Ülkemizde ve dünyada pek çok yanardağ
bulunuyor. Bu yanardağların çok büyük bir kısmı halihazırda uyuyan yanardağlar.
Elbette bunlar arasında aktif yanardağlar da bulunuyor.
Bugün sizlere anlatacağımız konu ise yukarıda bahsettiğimiz yanardağlardan çok daha tehlikeli bir dev. Bir süper yanardağ olan Yellowstone Milli Parkı'ndan bahsediyoruz. Bir yanardağ denildiğinde aklınıza yalnız ve büyük dağlar gelebilir, ancak Yellowstone öyle bir dağ değil. Bir kaldera olan Yellowstone, çok geniş bir alana yayılıyor. Öyle birkaç yüzyılda bir patlama da yaşamıyor. Genelde daha az, ancak çok güçlü patlamalarla karşımıza çıkıyor Yellowstone. Bugün size "Yellowstone patlarsa neler yaşarız, dünya ve ülkemizi neler bekler?" şeklindeki sorulara cevap vermeye çalışacağız.
Yellowstone'un geçmişinde neler yaşandı?
ABD'nin Wyoming eyaletinde bulunan Yellowstone, daha önce 3 büyük
patlama yaşamış bir volkan. Bunlardan ilki 2,1 milyon yıl önce,
ikincisi 1,3 milyon yıl önce ve sonuncusu 664.000 yıl önce yaşandı. Bu
patlamalar dışında bazı küçük patlamalar yaşandı, ancak bu patlamalar
Yellowstone'un diğer patlamalarıyla karşılaştırılacak düzeyde değildi.
Yellowstone süper volkanı patlasaydı ne olurdu?
Yellowstone'un
en azından önümüzdeki birkaç bin yıl daha patlaması beklenmiyor, ancak oldu da
bu süper volkanın devasa bir güçle patlayacağı tuttu. Böyle
bir durumda bizi neler bekliyor?
Yellowstone
süpervolkanı; 60 kilometre uzunluğa, 29 kilometre de genişliğe sahip.
Ayrıca bölgenin 8 kilometre derinliğinde bir magma
odası yer alıyor. Yeterli basınç sağlandığında adeta bir
saatli bomba misali bu bölge patlayacak ve yüzlerce hatta binlerce kilometre
küp malzeme 22 kilometre yükseğe fırlatılacak. Peki böyle bir patlamanın ne
gibi sonuçlar olur
Öncelikle
patlama 64 kilometre çapında bulunan hemen hemen her
şeyi yok edecek. Denver, Salt Lake City, Boise gibi ABD
şehirleri bu patlamayla birlikte muhtemelen yok olacaktır. Elbette patlamanın
etkileri bununla sınırlı kalmayacak. Atmosfere muazzam miktarda volkanik
malzeme ulaşacağı için bu malzemeler zehirli kül olarak daha geniş bir alana
yayılacak.
Hemen
hemen tüm ABD'nin üzerine volkanik zehirli kül yağacak. Özellikle Wyoming, Montana,
Idaho, Colorado gibi eyaletlere 1 metreye kadar volkanik kül yağacak. Volkanik
kül; parçalanmış kaya ve cam karışımından oluşacak ve bu malzeme; bitkileri ve
hayvanları öldürecek, çatıları ezecek ve sayısız elektrikli ekipmanını devre
dışı bırakacak.
Yellowstone süpervolkanı patlarsa Türkiye'ye etkileri ne olur?
Eğer bu
denli büyük bir patlama yaşanırsa tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ciddi
etkileri olacaktır. ABD'de binlerce ve hatta gerekli önlem alınmazsa
milyonlarca insanın ölümüne neden olacak bu doğal afet, atmosfere öylesine
büyük miktarda zehirli madde yollayacak ki dünyanın diğer ucunda bile bunun
etkileri hissedilecek. Volkandan çıkan parçalar güneş ışığını atmosferden geri
yansıtan kükürt aerosolleri içeriyor. Bu da iklimin
hızla soğumasına neden olacak.
74 bin yıl
önce Toba Gölü'nde patlayan süper volkan, atmosfere 2800 km³ malzeme yollamış
ve bunun sonucunda Dünya'da 10 yıl boyunca volkanik kış oluşmuştu. Dünya
çapında 3 ila 5 santigrat derecelik bir düşüşe neden olan bu patlamanın bir
benzeri Yellowstone patlamasında da yaşanabilir. Bu da ülkemiz dahil tüm
dünyanın geçici bir süreliğine soğuk bir iklime gireceğini bizlere gösteriyor.
KALDERA
NEDİR?
Bir süper volkanın temel özelliklerinden
biri, geniş bir kaldera yapısına sahip olmasıdır.
Kaldera, bir volkanik patlamanın
ardından çöken büyük bir kraterdir.
Yellowstone’un kalderası yaklaşık 64
kilometre çapındadır ve bu geniş alan, eski volkanik patlamaların bıraktığı
kalıntılardan oluşur.
Belirtilen
yapı, yüzeyin büyük bir kısmının çökmesiyle meydana gelir ve genellikle devasa
bir volkanik patlama ile ilişkilidir.
Olay sadece zehirli gaz değil. Volkanik tüfler solunduğunda ciğerlerde
beton gibi katılaşıyor .Ayrıca olay bir kaç yıllık soğuma değil.1815 Tambora
Dağı patlaması sonrası 1816 yılı yazsız yıl olarak geçiyor.
Kuzey Amerika kıtasının ortasında da bu volkan ne arıyor diye
düşünürdüm. Meğer Amerika kıtasının batısında Pasifik Okyanus plakası kıtanın
altına dalmakta güney Amerika'da antdağlarını kuzey Amerika'da da 4850km
boyunda kayalık dağlarını oluşturur. Pasifik plakası manto denen yerkabuğu
altında 140 km. altıda eriyerek yükselir, magma odasında yerleşir. İşte bu
magma odası yellowstone'nın altındadır. Bu mağma odası Etna nede Toba
yanardağının magma odası ile ölçülemeyecek büyüklüktedir. Allah'ın gazabı
insanlara doğrudan değil bu gibi jeolojik olaylar vasıtasıyla oluyor olsa gerek
çünkü, Sodom ve Gamore şehirlerinin yıkılması Lut gölü "çekkopar"
hazne olup gölün altı plastik deforme olan evaporitik tuzlardan oluştuğundan bu
havza depremlerle uzayıp küçülerek zenginlikten azmış halkıyla birlikte iki
şehir evapotik tuz çökellerinin içine gömülüp yok edildiler.
Daha ilgincini söyleyeyim sana. Yellowstone kalderası 44 derece 24
dakika enleminde yer alıyor. Kuranı kerimde ise 4424. ayet şöyledir(44sure
10.ayete denk geliyor).
Göğün açık bir duman getireceği günü bekle. ﴾10﴿
(O duman) insanları bürür. Bu, elem dolu bir
azaptır. ﴾11﴿
4424. ayette yazanlar bunlar ve Yellowstone
Kalderasınında 44 derece 24 dakika enleminde yer alması : Ve ayetin öncesini
okursan Bir anda konu değişikliği oluyor dumandan bahsediyor. 44.surenin ismi
duman(arapça duhan) ve bu ayette geçen duman isminden alıyor ismini ayet.
Amerikası kıtasının sahip olduğu özel bir özellikten Kuranı kerimde
bahsedilmesi bu şekilde. Kuranı kerimin bir başka mucizesi ve Elbette ki
Yaratıcıdan geldiğinin bir başka kesin delili.
redfer