Bu yazýya baþlarken hava durumundan, iklim deðiþikliklerinden ve sabahtan bahsetmeyeceðim. Güneþin doðumundan, sabah ayazýndan ve camlarýn buðulanmasýndan da bahsetmeyeceðim. Öylece yazmaya baþlayacaðým, baþladým da. Hiçbir doða olayýný tasvir etmeden yazmaya baþlamak benim için elbette oldukça zor olacak. Ama bu zorluðun da üstesinden geleceðim. Çünkü yazýlarýmda tekrara düþmek istemeyeceðim, yani istemiyorum. Bir çalakalem çalýþmasý olacak bu yazý. Yani planlamadan, tasarlamadan o an aklýma gelen ne varsa onu yazacaðým. Elbette sonsuz bir özgürlük içerisinde olmayacak bu yazma eylemi. Yine de zihnimin mahrem filtrelerini açýk býrakacaðým. Çünkü sonsuz bir özgürlükle çalakalem yazmak insanýn en mahrem düþüncelerini paylaþmasýna neden olur. Bu ise kimin için olursa olsun tehlikelidir. Çünkü her insanýn mahrem düþünceleri vardýr. Hatta her insanýn gizlemesi gereken düþünceleri vardýr. Hayatta gördüðümüz ya da yazýlarýný okuduðumuz hiç kimse tam bir kesinlikle þeffaf deðildir ve bu þekilde bir þeffaflýða sahip olmasý mümkün deðildir. Muhakkak zihninin bir köþesinde kimseyle paylaþmadýðý, paylaþamadýðý gizli sýrlarý vardýr ve olmalýdýr. Ýnsanýn en yakýnýnýn bile bu tür biz gizli kýsmý vardýr. Anne, baba, kardeþ, eþ, sevgili hiç fark etmez. Bir insaný tam olarak tanýmak mümkün deðildir. Ýnsanýn kendisini de tam olarak tanýtmasý mümkün deðildir.

Aslýnda insanýn kendisini olduðu gibi anlatmasý ile kendisini olduðundan farklý göstermesi arasýnda da çok ince bir çizgi var. Bu çizgi çoðu zaman fark edilmeyecek kadar ince, ama çiðnendiðinde geri dönüþü olmayacak kadar keskin. Belki de bu yüzden insanlar yazarken ya kendilerini olduðundan fazla açýða vuruyor ya da kendilerini fazlasýyla saklýyor. Ýki uç da tehlikeli. Çünkü fazla açmak kýrýlganlaþtýrýr, fazla saklamak ise içten içe çürütür. Ýnsan bazen ne kadarýný anlatmasý gerektiðini bilemez, bazen de ne kadarýný saklamasý gerektiðini. Bu kararsýzlýk hali de çoðu zaman hayatýn tamamýna yayýlýr. Kendimizi olduðumuz gibi göstermeye çalýþtýðýmýzda bile aslýnda bunun ne kadar mümkün olduðundan emin deðilim. Çünkü insanýn kendisini anlamasý bile baþlý baþýna çetrefilli bir mesele. Ýnsan kendisini tanýyorum zanneder ama yalnýz kalýnca þaþýrdýðý duygular, tepki veremediði olaylar, beklemediði hayal kýrýklýklarý ve kabullenmek istemediði arzular çýkar ortaya. Böyle zamanlarda insan “Ben kimim?” diye sormaz, “Ben nasýl biriyim?” diye sorar. Çünkü “kimlik” dediðimiz þey deðiþken deðilmiþ gibi görünse de esasýnda sürekli dalgalanan bir yüzeydir. Bazen pürüzsüzdür, bazen yamalý, bazen de insan kendine bile bakamayacak kadar bulanýk. Bu yüzden belki de insanlarýn birbirini gerçekten anlayamamasý þaþýrtýcý deðildir. Bir insan kendi içini bile tam olarak çözemiyorken, bir baþkasýnýn derinliklerini çözmeye çalýþmak aslýnda naif bir çabadýr. Yine de insanlar bu çabadan vazgeçmez. Çünkü anlaþýlmak ister. Anlaþýlmanýn verdiði güveni ve huzuru arar. Oysa ki tam anlamýyla anlaþýlmak mümkün deðildir. Sadece en aza indirgenmiþ bir yanýlgý halinde anlaþýlýrýz: Karþýmýzdaki insan, bizden duyduklarýndan ve gördüklerinden ibaret bir taslak çizer zihninde ve bize “sen” der. Biz de çoðu zaman buna ses çýkarmayýz çünkü en azýndan birinin bizi anlamaya çalýþtýðýný düþünürüz. Belki de asýl mesele þudur: Ýnsan kendisini olduðu gibi göstermesi gerektiðini bilirken, tam olarak kim olduðunu bilmez. Zihnin içindeki o sayýsýz ses, farklý zamanlarda farklý gerçekliklere bürünür. Bugün söylediðine yarýn tersini düþünen nice insan tanýmýyor muyuz? Hatta çoðu zaman bunu kendi içimizde yaþamýyor muyuz? Ýnsan, kendisiyle bile tutarsýzdýr e iþin tuhaf yaný, bütün bu karmaþayý en çok sessizlik ortaya çýkarýr. Gürültünün ortasýnda herkes güçlü görünür; iç ses boðulur, gerçekler ertelenir. Ama insan yalnýz kaldýðýnda, kendi sesinden saklanamaz. Ýþte o zaman apaçýk kalakalýr kendiyle: Ýçinden geçen her þey, bastýrdýklarý, reddettikleri, kabullenemedikleri bir bir dizilir önüne. Bu yüzden çoðu insan sessizlikten kaçar. Konuþmalar, meþguliyetler, telefonlar, ekranlar. Hepsi sessizliðin üzerini örtmek içindir. Yazarak kaçmak da böyledir aslýnda. Yazmak bazen bir arýnma, bazen bir savunma, bazen de bir sýðýnmadýr. Þimdi yaptýðým gibi: Sanki hiçbir þeyden bahsetmiyormuþ gibi yazarken aslýnda bazý þeyleri saklýyor, bazý þeyleri fýsýldýyor, bazý þeyleri görmezden geliyorum. Yazdýklarým görünür, yazmadýklarým daha da görünmez butonlar gibi derinde durur.

En ironik olaný da þudur kuþkusuz: Ne kadar dikkatle gizlersek gizleyelim, bazen en çok saklamak istediklerimiz en açýk cümlelerde kendini ele verir. Ýnsan kalemiyle bazen kendisini ihbar eder, hem de fark etmeden. Ýþte böylece, kalemin ucunda dans eden bu düþünceler, bir nehrin gizli derinliklerindeki akýntýlar gibi, görünmez ama güçlü, sürüklenip giderler. Ýnsan, yazarken kendi labirentinde kaybolur gibidir; her cümle bir duvar, her paragraf bir dönemeçtir. Bazen o labirentin karanlýk dehlizlerinde, korkularýnýn gölgeleriyle yüzleþir; bazen de umudun soluk bir ýþýðýna doðru ilerler. Kelimeler, adeta bir aynanýn buðusunu silmeye yarayan bir bez gibidir; her siliniþte biraz daha netleþir çizgiler, biraz daha belirginleþir ifadeler. Lakin o ayna, hiçbir zaman tam manasýyla berraklaþmaz, zira insan ruhunun derinlikleri, dipsiz bir kuyu misali, aydýnlýða hasrettir.

Yazma eylemi, bir hesaplaþma sahnesidir aslýnda. Sessizliðin ortasýnda, kendi sesinin yankýsýyla çoðalan bir diyalog. Yazar hem soruyu sorandýr hem de cevabý arayan. Kâðýdýn beyaz boþluðu, bir anlamda ruhun boþluklarýna açýlan bir kapý; her harf, her virgül, o boþluðu doldurmaya çalýþan bir çýðlýk veya bir fýsýltýdýr. Ýnsan, yazarken kendisine bile itiraf edemediði hakikatleri, mürekkebin sihriyle dýþarý vurur. Bu, bir nehrin taþmasý gibi deðil de, damla damla sýzan bir kaynak gibidir; yavaþ, ama ýsrarlý ve her damla, içeride birikenin sadece küçük bir parçasýdýr. Belki de yazmak, insanýn kendi iç ikliminde yol aldýðý bir yolculuktur. Kimi zaman sisler içinde, kimi zaman güneþin aydýnlattýðý patikalarda. Bu yolculukta, geçmiþin gölgeleriyle, þimdinin karmaþasýyla ve geleceðin belirsizliðiyle karþýlaþýr insan ve her karþýlaþma, onu dönüþtürür, yoðurur, yeniden þekillendirir. Yazý, bu dönüþümün tanýðýdýr; bir günlük deðil, bir aynadýr aslýnda. O aynada gördüklerimiz bazen bizi korkutur, bazen yüzümüzde bir tebessüm býrakýr. Ama her halükârda, o ayna bize kendimizden bir parça gösterir.

Nihayetinde, tüm bu karmaþanýn, bu hesaplaþmalarýn, bu keþiflerin ortasýnda, yazma eylemi yazar için bir tür terapiye dönüþür. Týpký bir þifacýnýn yaralarý temizlemesi gibi, yazar da kelimelerle içindeki çeliþkileri, korkularý, arzularý temizler. Her cümle, bir nefes alýþtýr; her paragraf, bir rahatlama. Yazmak, yükleri hafifletmenin, karmaþayý düzene sokmanýn, hatta bazen kaosla barýþmanýn bir yoludur. Yazar, yazarken kendini onarýr, yeniler ve bazen de kabul eder. Bu, sessiz bir çýðlýðýn, anlamlý bir sese dönüþmesidir. Belki de, iþte bu yüzden, yazmaktan asla vazgeçemeyiz.