Bu konuda Azerbaycan medyasının verdiği bilgiye göre, Cevat Han’ın heykeli Azerbaycan’ın Gence kentinde dikilecektir. Heykel dairesel şekilde olacak ki, onun etrafında araba konvoyunun geçmesi de mümkün olsun.
Cevat Han’ın heykelinin dikilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile
birlikte ihale keçiriliib. Azerbaycan'ın kahramanlık sembolü sayılan Cevat Han’ın
heykelinin at üzerinde canlandırılması planlanıyor. On dört metre yükseklikte
öngörülen anıtı bir kilometre mesafeden görmek mümkün olacak.
Anıt için alan seçilirken tarihi ve estetik faktörlere dikkat
çekilmektedir. İlk seçenek olarak ise anıtın Gence’nin Şemkir istikametinden
girişi bölümü bu araziler arasında. Çünkü Cevat Han’ın son savaşı o zamanlar
"Kuru kobu" denilen bu bölgede meydana gelmiştir.
CEVAT HAN KIMDİR?
Ruslar’la ilk karşılaşan Gence Hakimi (Hanı) Cevat Han
olmuştur. Gacar neslinden de olan Cevat Han’ın İran tahtına oturma şansı da
vardı. Fakat o, bağımsız Gence, bağımsız Azerbaycan için ölmeyi tercih etti.
Cevat Han, 30 bin kişilik Rus ordusuna karşı Gence’yi
bir avuç silahlı kuvvetti ile savundu. Rus ordusunun aylarca süren tecridine
rağmen Gence’yi terk etmeyen Cevat Han, bu kararlılığını Rus Komutanı
Sifyanov’a gönderdiği haberde böyle iletiyordu: “Gence Şehrinin anahtarlarını
size vermektense ölmeyi tercih ederim. Gence’yi almak için benim ve oğullarımın ölüsünden
geçmeniz gerekir”. Cevat Han, Gürcü Çarına gönderdiği haberde ise adeta
bugünleri görerek şöyle diyordu: “Kafkaslara Rus ordusunu çağırmakla yanlış
yaptınız. Sizler 200 yıl geçse bile Rusları Kafkaslardan çıkaramayacaksınız”.
Cevat Han, Gencede kendisi ile savaşan general Sifyanov’a savaş meydanında
şöyle sesleniyordu: “Seni buraya ecelin getirdi”. Cevat Han, Rus General’in
eceli olamadıysa da aynı Rus generalinin eceli Bakü Han’ı Hüseyin Guluhan’ın elinden olacaktı.
Cevat han ve oğullarının şehit olmasından yaklaşık 114
sene sonra özgür Azerbaycan’ın özgürlük bayrağı ilk önce Gence’de dalgalandı.
Ve ilk başkent Cevat Han’ın Gencesi oldu. Bugün bağımsız Azerbaycan’ı Gence’de
dalgalanan ilk özgürlük bayrağı 18 yıldır dalgalanmaya devam ediyor.
Eldeniz ABBASLI.