SAFÝNAZ ABLA - r o m a n

Nuri ile vakit geçirdiðim çay ocaðýnýn hemen üstü Safinaz ablanýn evi; onun üstü de bizim eskiden oturduðumuz ev ile Madam'ýn eviydi. Þimdilerde her ikisinde de Diyarbakýrlý karý koca öðretmen olan emekliliði gelmiþ bir çift ile onlarýn bankacýlýk yapan oðlu ile gelini oturuyorlardý. Baba oðul kýrk yýlda bir, ikiþer çay içimliði çay ocaðýnda oturup tavla oynarlardý. Baba sigara içmiyordu ama, oðul onun karþýsýnda sigarasýný rahatça içebiliyordu. Ben kendi babamla böyle karþýlýklý, hoþ sohbet tavla oynayýp sigara içmek deðil, yanýnda bacak bacak üstüne atýp da oturamazdým Onlarý bu halde gördükçe babama ana avrat düz gidiyordum.

Kendi babam! Aslýnda kendi babam mý, emin deðildim. Ýkimiz, çok farklý dünyalarýn insanlarýydýk

Öðretmen okulunu býrakýp geldiðimde bana attýðý dayaðýn, çenemin hemen altýnda her aynaya bakýþýmda bana sýrýtan otuz iki adet diþi andýran izi kalmýþtý.

Pavyonculukta illa ki içkiye de alýþýyordunuz. Ben, günde bir iki kadeh raký içerek baþlamýþtým sarhoþlukla hoþbeþ olmaya, bu halimle sarhoþ olduðumu pek belli etmiyordum.

Sarhoþluðumun belli olduðu gün ise zil zurna sarhoþ olmuþtum. Eve geldiðimde beni kapýda karþýlayan babam, "git, nerede zýkkýmlandýysan orada yaþa! Benim evim sarhoþ barýnaðý deðil," diye söylenerek kapýyý yüzüme çarpmýþtý. O an, o yaþýma kadar hiç yapmadýðým, yapmaya hiç cesaret edemediðim bir þeyi yaptým. Kapýya tüm öfkemi kusarcasýna bir yumruk savurdum. Savurduðum yumruk kapýyý delip geçti. Hemen ardýndan attýðým bir omuz darbesiyle kilit çakýlý olduðu zeminden sökülünce kapý ardýna kadar açýldý. Gözlerim babamý aradý. O an karþýmda olsaydý, tüm çocukluk ezikliðiyle giriþecektim ona, sanýrým; ama o çoktan yatak odalarýna sýðýnarak kapýsýný içeriden kilitlemiþti bile… Korkak herif! Odanýn kapýsýný biraz zorladýysam da açamadým. "Çýk ulan karþýma!" diye haykýrmaya baþladýðýmda annem çýka geldi, önümü kesti.

Kadýncaðýz, "Allah"ýný seversen yapma oðlum, o senin baban… Babalara vurulmaz oðlum, gel þöyle, otur!" diye yalvara yakara çekiþtirmeye baþladý. Ablam Esin ve kardeþim Ersin de gelerek döktükleri dillerle sakinleþmemi saðladýlar.

"Çocukluðumdan beri sürekli ezdi o adam beni," diye söylenerek aðlamaya baþladým. Sinirlerim boþalmýþtý .

Babamla son kavgamýz o oldu. Babamla iliþkilerimiz gereðinden fazla soðuktu ve tabii ki, eskisi gibi tokatlayabileceði bir evlat da deðildim, tam tersine tam bir ev külhanbeyiydim. Benimle ayný evde yaþamaktan dolayý çok tedirgin olduðunu hissedebiliyordum. Bu yüzden mümkün olduðunca gözüne görünmemeye gayret ediyordum. Gece boyunca çalýþýp, gündüzleri uyuyarak geçirdiðim için ev halkýnýn tamamýyla ayrý dünyalarda yaþýyor gibiydik. Aile bütçesine karþý katý tutumumdan da vaz geçerek, hemen hemen her gün, sabaha karþý eve geldikten sonra odama girmeden önce mutfaktaki bir kutunun içine annem için para býrakmaya da baþlamýþtým. Oldukça bonkör sayýlýrdým. Bunun anneme verdiði mutlulukla mutlu olmak hoþ bir þeydi. 

Babam, on iki Mart döneminde gördüðü siyasi baskýlar karþýsýnda atanmýþ olduðu sýnýf öðretmenliðinde de çalýþmayý daha fazla sürdüremeyerek emekli olmuþtu. Özellikle emekli olduktan sonra önem vermeðe baþladýðý dini ibadetlerini aksatmýyor, her ezanda evimizden beþ yüz metre kadar mesafede bulunan camiye koþturuyordu. O, özgün dünyasýnda kendine göre mutlu bir yaþam standardý tutturmuþ dindar bir entelektüeldi.

Ýkimiz, çok farklý dünyalarýn insanlarýydýk.

Eskiþehir"in kaplýcalarý, bilenler bilir, þifa membaýdýr. Babamýn, kitap okuyup bir þeyler yazmanýn ve namaz vakitleri camiye koþturmanýn dýþýnda bir diðer alýþkanlýðý da saðlýðý için hiç aksatmadan, her gün hamama gitmekti. Parasý kýsýtlýysa yürüyerek gider, eve yürüyerek dönerdi. Parasý yeterliyse hamam çýkýþýnda bir kaçamak yaparak tatlýcýya, ya da köfteciye gittiði de olurdu.

Eskiþehir'de yoðurtlu köfte de çok meþhurdur.

Yoðurtlu köfteyi çok sevdiðim için, arkadaþým olan meþhur bir köfteciye, sýk sýk yoðurtlu köfte yemeðe giderdim. Lokanta sahibiyle birlikte pek çok defa kafa çektiðimiz için, adam içmeyi sevdiðimi bilerek, diðer müþterilerden farklý bir muamele ile köftenin yanýnda istediðim þýranýn içine votka katarak servis yapardý.

Lokantadan içeri girdim ve babamýn bir masada köfte yemekte olduðunu gördüm. Yanýna gidip gitmemekte bir tereddüt geçirdikten sonra, gidip masasýna oturdum. Adamcaðýz iliþkimizde uzun zamandýr süre gelen soðukluktan sonra nasýl davranacaðýný da þaþýrarak bana hoþ geldin bile diyemedi.

Garsona, "babamýn yediði köfteyi de benim hesabýma ilave et, yoðurtlu köfte ile þiramý da getirmeyi unutma" dedikten sonra babama da "bir þira ister misin, babacýðým" diye sordum.

Bu sýcakkanlý tavrýmdan sonra biraz rahatlayan adamcaðýz, "pek sevmem, ama senin hatýrýn için içeyim bir bardak," diyerek bir þira ýsmarlamamý kabul etti.

Garsona iþaretle þýralardan babamýnkine votka katmamasýný iþaret edip, "þýralar iki oldu" diyerek sipariþi yineledim.

Hesabý ben üstlendikten sonra babam, "Hamamdan çýkýp eve gitmeden önce bir porsiyon köfte yemek istedim. Ancak, senin geldiðini görünce, ne yalan söyleyeyim köfteler boðazýma dizildi; zira, cebimde kendi köfteme yetecek kadar param vardý," diyerek baþladýðý sohbetini, güncel aktüaliteler üzerinden koyulaþtýrmaya baþladý.

Köfte ve þýralar gelip de yemeðe baþlamadan önce getirilen þýrayý diktim kafaya, fondip yaptým. Garsona yenilemesini iþaret ederek köfteyi yemeðe koyulduðumda, birde ne göreyim, babam da þýrasýný kafasýndan dikmez mi? Adamcaðýzýn þýra içme kültürü yok da, benden görerek öyle içiliyor zannetmiþ olmalý, diye düþündüm. Þýrayý bitirir bitirmez, "Oh… Pek güzelmiþ þýralarý," diyerek, adeta bir bardak daha onun için de söylenmesini beklemeye baþladý. Garsona "þýra iki oldu Ali kardeþ," siye seslendim.

Garson Ali iki þýra bardaðýný getirip önümüze býrakýrken, babamýn bardaðýna da votka katmýþ olduklarýný hissettim, yerimden kalkarak mutfaða vardým, arkadaþým olan lokantacýya çýkýþarak, "ulen oðlum, pederin bardaðýna da mý votka katýyorsun yoksa?" diye sordum.

Lokantacý, "evet," deyince derinden bir eyvah çektim.

"Yahu, babam Yeþilaycýdýr. Votkalý þýra içirdiðimizi bir anlarsa eve sokmaz beni bir daha!" Garsona seslendim telaþla, "Ali! Çabuk babamýn önündeki þýrayý alýp getir, içinde votka olmayan bir tane götür, çabuk!"

Garson Ali telaþla, babamýn önündeki þýrayý alarak geldi, hemen votkasýz bir tane doldurup götürdü, önüne býraktý. Babam garsonun hareketlerine bir anlam veremeyerek olaný seyretti. Mutfaðýn küçük servis penceresinden onu seyretmeye baþladým. Babam býrakýlan þýradan bir yudum aldý, alýr almaz vazgeçti içmekten. Hoþuna gitmemiþti götürülen þýra. Benim önüme konulmuþ olan þýraya uzandý, ondan bir yudum alýp beðendi ve kendi votkasýz þýrasýný benim önüme býrakarak kazýkladý beni. Lavabodan dönüyormuþ gibi yaparak yerime oturdum. Köfteyi yemeðe devam ettim. Babam da köftesini ucun ucun yiyerek þýrasýný içti, bitirdi. Bu defa garsona kendisi seslendi.

"Ali, evladým, aynýndan bir þira daha rica edebilir miyim?" Ali boþ bardaðý götürüp dolusunu getirdiðinde, getirilenden bir yudum içen baba hemen itiraz etti. "Yok, hayýr, bundan deðil, ötekinden!"

Ali çaresizlikle bana baktý, üzüntülü götürdü þýrayý, içine votka katarak geriye getirdi. Babam, getirilenden içtikten sonra, "Oh…" diye iç çekerek damaklarýný þapýrdattý. "Yiyeceklere, içeceklere bu lezzeti katan Allah"a þükürler olsun. O yarattýðý her þeyi kusursuzlukla ödüllendirmekte…"

Allah ile ilgili düþünceleri deðiþik olan birisiydim, gene de hiçbir konuda olduðu gibi bu konuda da babamla söyleþmemeyi tercih ederdim. Fakat ne olduysa o an dilimi kontrol edemedim ve dilimden, "Hangi Allah?" diye bir soru çýkmasýný önleyemedim. Galiba babamý kýzdýrmak istemiþti dilim ve eve sarhoþ gidiþlerimde olduðu gibi karþýsýndakinin ukalalýklarýný sineye çekerek korkutacaðýný sanmýþtým.

Babam, aðzýný þapýrdatarak içip bitirdiði þýranýn boþ bardaðýný garsona doðru uzattý. "Evlat, bir bardak daha getir; pek nefis olmuþ…" dedi. Galiba sinirlenebilecek kadar kafasý güzelleþmiþti, beni "Ne demekmiþ o, hangi Allah filan? Bir tane Allah vardýr!" diyerek azarladý.

Azarlanmaktan tahrik olduðum için mi, ne, birden, "Tek Tanrý"nýn tek bir dini olmaz mý?" diye çýkýþýverdim babama. "Ne bu böyle, çeþit çeþit? Davudilikmiþ, Musevilikmiþ, Hýristiyanlýkmýþ, müslümanlýkmýþ, Hinduluk, minduluk, bir sürü din var ortalýkta. Bir dindekiler, gerçek din bizim dinimiz, ötekiler sahtedir, diyerek diðer dinleri tanýmýyorlar!.."

Babam, azarlamak yerine bu defa kuran diliyle cevap vermek isteyerek, "Ýnsanlar bir tek ümmet idi. Sonra Allah peygamberleri müjdeleyiciler ve uyarýcýlar olarak gönderdi. Onlarla beraber anlaþmazlýða düþtükleri konularda, insanlar arasýnda hükmetsinler diye gerçeði taþýyan kitabý hak olarak indirdi," diyerek bir þeyler konuþmaya baþlayýnca, gene dilini zapt edemeyerek,

"Gerçek ne?" diye sordu. "Senin için indirilen kitap mý? Onun için indirilen kitap mý?"

Babam bir salaða laf anlatma sabýrlýlýðý ile þýra bardaðýný dikti kafasýndan, Ali"ye yeni bir iþaretle tazelemesini emretti. "Gerçek olan, elbette Allah tarafýndan indirilen kitaplarýn hepsi..."

Önümde duran votkasýz þýradan bir yudum alarak dudaklarýmý ýslattým, "Ama onlar senin kitabýnýn ve ötekilerin kitabýnýn sahte olduðunu iddia ediyorlar," dedim.

Ali yeni þýrayý getirdiðinde, babam, ona doðru bakarken, "Sen de, onlarýn kitabýnýn eskidiðini, demode olduðunu iddia etmiyor musun?" diye sorunca zavallý Ali kendisine bir þey sorulduðunu sanarak,

" Kim, ben mi?" diye sordu.

"Aliciðim sana deðil, sen iþine bak," diyerek müdahale ettim ona. "Her peygamberin yeni bir din kurmasý neden? Neden inananlar arasýnda din çatýþmalarý yaratmýþlar? Ýlk gelen dini geliþtirseydi ya her peygamber. Öyle müjdeleselerdi, öyle uyarsaydýlar."

Babamýn sabrýný zorluyordum. "Allah, inananlarý, üzerinde tartýþmaya girdikleri gerçeðe tekrar ulaþtýrýr. Bunu Bakara Suresi söylüyor, ben deðil. Bakara suresinin 213. ayetinde, "Allah, dilediði kiþiyi / dileyeni dosdoðru yola iletir," deniliyor."

"Öyleyse, benim dinim, senin kitabýn diye çatýþmalar niye? Kutsal kitaplarda anlaþmazlýða düþenler, o kitabýn taþýyýcýlarýndan baþkalarý deðil ki!. Din adýna insanlarý hesaba çekmeye kalkanlar, kendilerinin bir tür göstergesi olan bu illetlerle insanlýðý saptýrmýþ, periþan etmiþ, Allah"tan ve dinden tiksinir hale getirmediler mi zaten?."

"Tabii ki, her devirde iyilik, güzellik ve hayýr sergileyenlerin varlýðý da inkar edilemez."

"Onlarýn varlýðý, Kur"an adýna insanlarý Allah"ýn vekili edasýyla yönetmeye kalkýþan rejimlerin ve onlarýn diktatörlerinin dinimize verdiði korkunç zararlarý hafifletti mi? "Þeriat isterük!" diye galeyan yaratmak isteyenlere sorarsan, aðzýnla kuþ tutsan, onlar gibi deðilsek, tu kakayýz, kafiriz, dinimiz de, kitabýmýz da, her þeyimiz de sahte..."

Bu son sözlerimde, dinimizin, kitabýmýzýn sahte olduðunu iddia ettiðimi sanan babam sinirlerini kontrol edemeyerek, "senin bombok bir herif olduðunu biliyordum, ama ateist olduðunu henüz öðrenmiþ oldum. Rezil rüsva!" diye baðýrdý. Son gelen þirayý dikti kafasýndan, bitirdi, kýzgýnlýkla kalktý yerinden, "gözüm görmesin seni, bir daha! Benim evim satanist tapýnaðý deðil, ne zaman iman eder, tövbe eder, hidayete erer isen, o zaman gel evime! Yoksa, kendine kalacak baþka bir yer bul!" diye söylenerek yalpalaya yalpalaya çýkýþa doðru yürüdü.

Yanýna yetiþerek, "beni yanlýþ anladýn babacýðým, ben yobaz takýmýnýn bizi nasýl gördüðünü anlatmak istedim…" derken, sarhoþlaþmýþ olan babam sinirleri iyice kontrolden çýkmýþ bir halde bana döndü, yaratana sýðýnarak bir tokat patlattý suratýma. "Düþ yakamdan, Allah düþmaný!"

Daha neye uðradýðýmý anlayamadan, babamý çýktý, gitti.

Kendi kendime sinirlenerek, "Hay, dilimi eþek arýsý sokaydý da…" diye söylenmeye baþladým. "Tutamadým çenemi." Geçtim, oturdum masaya. Ali"ye önümdeki votkasýz þýrayý götürmesini söyledikten sonra yeni bir þýra daha ýsmarladým. Tokadý yediðim yanaðýmý ovuþturarak, "adam, ne yapýp etti, bastý gene tokatý," diye mýrýldanarak gülmeye baþladým.

Ali de dalgasýný geçerek, "iyi döþedi ama, deðil mi abi?" diye sordu.

"He, iyi döþedi Ali! Senin salaklýðýn yüzünden!" diye çýkýþtým oðlana

O ise hala dalgasýndaydý. "Valla bi dene de sen döþersin dediydim ya..."

Onun sözünü keserek, ona: "Babalara vurulmaz oðlum!" dedim.

*