"Türk vatanýnýn daðlarýnda, bayýrlarýnda ve kýrlarýnda, hatta en ücra yerlerinde kendi kendine açýp solan çiçek býrakmayacaðýz." Hasan Ali Yücel

18 sene sýnýf öðretmenliði yaptýktan sonra, 1989 yýlýnda Ankara Gazi Üniversitesi Pedagoji Bölümü’nü devam ederek bitirdim. O zamanki adýyla, “Ýlköðretim Müfettiþi” olmaya hak kazanmýþtým. Ýçim kýpýr kýpýr, heyecanlý ve bir o kadar da sevinçliydim.

 Okula devam edebilmek, sýnavlara hazýrlanmak, harç parasý ödemek, tek maaþla Ankara’da iki çocukla geçinmek çok zordu o yýllarda. Her türlü güçlüðü ve acýyý tatmýþtým. Okuyabilmek adýna eþimi ve çocuklarýmý ihmal ve maðdur etmiþtim. O yüzden içim buruk, kalbim kýrýktý.

Sonunda mezun olmuþtum, atýk ümitsizlik ve çile bitmiþti. Güzel günlerin geldiðine gönülden inanýyordum. Hatta kendime “özel çanta, pahalý kalemler” bile almýþtým. Yani daha atanmadan havalara girmiþtim. “Ýyi bir müfettiþ” olmanýn özlemi ve sabýrsýzlýðý içindeydim. Hem de maaþým artacak, hayat standardýmýz iyileþecekti.

1990 yýlýnýn Nisan ayýnda “Ýlköðretim Müfettiþi” olarak bir Ýl’e atandým. Mutluluktan uçuyordum. Atandýðým Ýl’de maaþýmýn yarýsýna, çok güzel bir ev tuttum. Hemen Ankara’dan taþýndýk ve akabinde göreve baþladým.

Yeni mesleðimin verdiði aþýrý özgüvenle, olayý o kadar abartmýþtým ki, atandýðým Ýl’de doðrudan Vali Beyin makamýna çýkarak tanýþmayý bile düþünmüþtüm. Sonradan vaz geçerek Ýl Milli Eðitim Müdürü’nün makamýna gittim. Güler yüzle karþýladý, ilgilendi. Olgun tecrübeli ve temsil ettiði makama layýk biriydi.

Sonradan bu hareketimin de yanlýþ olduðunu anlamýþtým. Meðer ilk önce Teftiþ Kurulu Baþkaný ile tanýþýp muhatap olmam gerekiyormuþ. Neyse ki bu resmi ve katý prosedürü takip etmeyiþimi Baþkan Bey de hoþ gördü. Acemiliðime saydý. Bürokrasideki protokolün ne kadar önemli ve ihmal edildiðinde ne denli krizlere yol açabildiðini de zaman içinde gördüm.

Neticede mutluydum. Bir guruba dahil edildim, arkasýndan da rehberlik için okul ziyaretlerine çýktýk. Gurubumuzda beþ müfettiþtik. Grup baþkanýmýz çalýþmalarý planlýyordu. Görevdeki ilk günümde, Ýl merkezine 35 km uzaklýkta olan tek öðretmenli bir köy okuluna  rehberliðe gidecektik.

O sabah en kaliteli elbiselerimi giymiþ, Bond çantamý almýþ, pahalý dolmakalemimi de cebime koymuþtum. Tabiri caizse havam tamdý. Ýlk günümde dikkatli olmalýydým. Her hangi bir nahoþ duruma düþmemek için grubumuzun müfettiþlerini izleyerek nasýl davrandýklarýný, neler yaptýklarýný izlemek istiyordum.

Saat 10.00’a doðru ilgili köye vararak okula gittik. Teneffüs saatine rastlamýþtýk. Öðrencilerin bizi görür görmez kaçýþmalarýndan az sonra, okul binasýndan bir bayan çýkarak bize doðru gelmeye baþladý. Belli ki okulun öðretmeniydi ve haberi çocuklar vermiþti.

Bizleri tebessümle karþýladý. Tanýþtýktan sonra öðretmenimizle birlikte okul binasýna doðru yürüdük. Öðretmenimiz küçücük bir müdür odasýna buyur etti. Tahta sandalyelere oturduk. Okulun bir dersliði vardý. Öðretmenimiz beþ sýnýfý bu derslikte okutmaktaydý.

Ders zili çaldý, öðrenciler içeri girmeye baþladýlar. Grup baþkanýmýz, “öðretmenim siz buyurun öðrencilerle ilgilenin. Derslikte düzeni saðladýktan sonra bize haber verirsiniz, birlikte derse gireriz” dedi. Öðretmenimiz “peki efendim” diyerek çýktý.

Az sonra da gelerek bizleri dersliðe davet etti. Birlikte dersliðe girdik. Öðrencilerle tanýþtýk, sonra dersliði incelemeye baþladýk. Ben se olup bitenleri izlemekteyim. Nedense duvarlarda Tarih Þeridi, Mevsimler vb. hiçbir araç gereç yoktu. Ben de uzun yýllar öðretmenlik yaptýðýmdan bu durumu yadýrgadým. Çünkü okul açýlýr açýlmaz bu levhalarýn duvarlara asýlmasý gerekirdi.

Grup baþkanýmýz, bunlarý niçin asmadýðýný söyledi. Öðretmenimiz nedense cevap vermedi. Ýncelemeler devam ediyordu. Fakat eksik bulmalar, eleþtiriler de yavaþ yavaþ artmaya baþladý. Dakikalar geçtikçe bulunan hatalar çoðaldý, müfettiþ beylerin söylemleri ve tavýrlarý da gittikçe sertleþti. Ben hala suskunum, ne olup biteceðini merak etmekteyim. Tabi eleþtiri alan öðretmenimiz de gerilmeye baþlamýþ, suratý asýlmýþtý.

Grup baþkanýmýz, “öðretmenim siz öðrencileri ödevlendirin müdür odasýna gelin lütfen” dedi. Biz derslikten çýkýp müdür odasýna gittik. Müfettiþ arkadaþlar sinirli ve kýzgýndýlar. Az sonra morali bozuk ve çökmüþ bir halde öðretmenimiz kapýyý çalarak içeri girdi.

 Oturduktan sonra, soru yaðmuruna tutuldu. “Þunu neden asmadýn, bunu niye yapmadýn?” “Þu nerede, hani plan defterin?” “Yýllýk planlarýný yaptýn mý?” “Kasýmýn sonuna gelmiþiz daha derslik tamtakýr?” “Görevini tam anlamýyla savsaklamýþsýn.” “Soruþturma mý açalým, söyle ne yapalým?” Daha neler neler… Sahi “rehberlik” dediðimiz bu muydu gerçekten?

Bu olup bitenleri merak ve üzüntüyle dinliyorum. Kendi kendime de, “ben de öðretmenken çok teftiþ gördüm. Fakat hiç bu kadar köþeye sýkýþtýrýlmamýþtým doðrusu.”. Bir yandan da; “fakat bir öðretmen bu kadar da ihmalkar olamaz, bir sebebi olmalý mutlaka” diye düþünmekteyim.

Bu duygular içindeyken bir hýçkýrýk sesiyle irkildim. Öðretmenimiz bu kadar eleþtiriyi kaldýramamýþtý belli ki… Kendini birden býrakarak içli içli aðlamaya baþladý. Hepimiz þaþýrmýþ  bir tuhaf olmuþtuk.  Bu hüzünlü durum birkaç dakika devam etti. Eleþtiri yönelten dört müfettiþ meslektaþým da sustular. Bu kadarýný beklemiyorlardý sanýrým. Az sonra öðretmenimiz içini çekerek sustu. Gözlerini mendille kuruladý. Sonra da “özür dilerim” kendimi tutamadým efendim” diye fýsýldadý adeta…

Sesi titriyor, gözlerinden akan damlacýklar masum yüzünü ýslatýyordu. Uzun bir soluk aldýktan sonra, yutkunarak konuþmaya baþladý: “Beni, iþini bilmeyen, görevini laikiyle yapamayan, beceriksiz, vurdumduymaz biri sandýnýz biliyorum. Fakat durum hiç de öyle deðil. Üç aydýr sizleri dört gözle beklemekteydim. Çünkü zor durumdayým, sorunlarýmý çözemedim. Oysa,  geldiðinizde; “öðretmenim bir sýkýntýnýz var mý? Ýþler yolunda mý?” Gibilerden halimi hatýrýmý sormanýzý bekliyordum. Fakat yapmadýnýz, beni hayal kýrýklýðýna uðrattýnýz. Bizler sizi yanýmýzda, destekçimiz, sorun çözenimiz, halden anlayanýmýz olarak biliriz.

Eþim Þýrnak’ta er öðretmen, çoktandýr haber alamamaktayým. Körpe çocuðum var hasta, Ýl’e köyüm çok ýrak. Saðlýk Ocaðý yok, doktor yok, hemþire, ebe yok. Sabahlara kadar aðlýyor, iþtahtan kesildi zayýfladý. Onu gördükçe içim eriyor, elim ayaðým dolaþýyor. Yaþama sevincim altüst oldu.

Kaldýðým lojman tek katlý, gece birileri cama taþ atýyor. Korkudan uyuyamýyorum. Camdan eve hýrsýz girecek diye ödüm kopuyor. Muhtara demir parmaklýk yaptýrmasýný söyledim. “Bütçede para yok” dedi, aldýrmadý.

Þu yok, bu yok diye eleþtirip durdunuz. Fakat “niçin yok” diye sormadýnýz. Bütün levhalarým, araç gereçlerim, planlarým tamam. Dersliðin duvarlarýna raptiye çakýlmýyor. Çivi denedim beceremedim. Çekici parmaðýma vurdum bakýn ezilmiþ kan dolmuþ.  Muhtarý çaðýrdým gelmedi, birini yardýma göndermedi. Ýþte tüm levha, araç gereçler köþede, rulo þeklinde duruyor, bakabilirsiniz. Ben bütün bunlara raðmen; canýmý, evladýmý riske sokarak görevimi aksatmadým. Zamanýnda dersime girdim çýktým, öðrencilerimle yakýndan ilgilendim…”

Öðretmenimiz soluk soluða bunlarý anlattý ve birden sustu. Ýçini dökmenin, anlaþýlmak istemenin rahatlýðý belirmiþti gözlerinde. Bu kez bizim baþlarýmýz yere eðildi. Her birimiz yüreðimizi acýtan duygularla kendimizi hesaba çekiyorduk besbelli.

Ülkemizin bu ücra köþesinde, çocuklarýmýza Ýstiklal Marþýný, andýmýzý gururla söyleterek, al bayraðýmýzý dalgalandýran bu biricik, nadide insaný, bir çileli Kardelen’i anlayamamanýn ýstýrabý içindeydik o anda. Meðerse baðýrmasý, kýzmasý, eleþtirmesi gereken bizler deðil, O koskoca yürekli öðretmenimizmiþ.

 “Üç aydýr ne yaptýnýz?” sorusuna, “üç aydýr neredeydiniz”? Der gibiydi. Gözyaþlarý, çaresizliðinden ziyade, sitemden, anlaþýlamamaktan, yalnýz býrakýlmaktan, belki de anlayýþsýzlýklara duyduðu sitemdendi.

O an hepimiz, illa da ben, büyük bir ders almýþtýk. Ülkesi, milleti, öðrencileri için bütün riskleri göze alarak, tek baþýna, bir ücra köyde minicik yüreklerde çiçekler açsýn diye çýrpýnan bir bahçývaný, desteksiz ve çaresiz býrakmýþtýk.

Umut olmaya, rehberlik yapmaya, çare olmaya, çözüm bulmaya giderken, hüzün ve  keder olmuþtuk. O gün þunu anladým; “müfettiþlik Bond çanta ve pahalý kalem taþýmakla, þýk giyinmekle” olmuyormuþ.

 Müfettiþlik; kýrmadan, dökmeden, üzmeden yardým edebilmek. Teþvik edebilmek, pozitif enerji verebilmek, güdülemek. Mutlu ederek, “ne iyi ettiniz de geldiniz” duygusunu yaþatabilmek. Anlayabilmek, empati kurmak, hoþgörülü olmak, yüreklere dokunabilmekmiþ belki de. Yani benim de öðretmenken umduðum, beklediðim, bulamadýðýmda da küstüðüm sitem ettiðim insani deðerlerdi bunlar.

Neden Eylül de deðil de, Kasým da gitmiþtik, ya da gidebilmiþtik. Neden anlamadan dinlemeden bir Kardelen’i rencide etmiþ, deðersizleþtirmiþ umutlarýný paramparça etmiþtik? Küçücük bir odada altý insan acý ve piþmanlýk içindeydik o an.

Grup baþkanýmýz hafifçe öksürerek sözü alttan almaya baþladý. Az önce gümbürdeyen seslerin yerini, piþmanlýðýn doðurduðu müþfik ve daha ýlýmlý, ýsýtýcý söylemler almýþtý. Öðretmenimizi elden geldiðince teselli etmeye çalýþtýk. Gereðinin yapýlacaðýný söyleyerek okuldan buruk bir þekilde ayrýldýk. Sýcacýk evlerimize dönerken, ardýmýzda çaresiz, umutsuz, küskün, kýrgýn ve buruk bir kalp býraktýðýmýzýn farkýndaydýk.

Kýsa zamanda gerekli destek ve yardým yapýldý öðretmenimize. Fakat ben, yüreðimi burkan bu ilk tecrübemi ve ilk dersimi fazlasýyla almýþtým. Müfettiþ arkadaþlarýmdan deðil, hem de bir öðretmenimizden.

Okuduðum, öðrendiðim bilgiler iþe yaramamýþ, uçup gitmiþti o an. Meðer daha önemli ve deðerli olanlar varmýþ. Bizi insan yapan hakiki deðerler…

Artýk nasýl bir müfettiþ olmam gerektiðini çok iyi anlamýþtým. O gün yeni bir üniversiteden daha mezun olduðumun farkýndaydým. Bu, “hayat” ya da “insanlýk” fakültesiydi galiba. Meslek hayatým boyunca bu günü asla unutmayacaktým.

Ýþte o gün, edindiðim tecrübeyi ve farkýna vardýðým güzellikleri, meslek hayatým boyunca uygulayacaðýma dair kendime söz verdim.

Sevgiyle kalýn…

                                                                       Seyfettin KARAMIZRAK