HAYATA DAÝR

    Hayat, ufku olmayan, derinliði bilinmeyen, sürprizlerle dolu bir deryadýr. Hepimiz bu deryanýn yüzergezerleriyiz. Ne var ki çoðunluk dalgalar ve rüzgârýn sürüklediði nesneler gibi sahile atýlacaðý, topraða karýþacaðý günü bekler. Zorda kaldýðýnda kaderine (!) küser, rahata erdiðinde þansýnýn güldüðüne inanýr.
    Bazýlarý da kaderin kendi iradesi ve kararlarýnýn sonucu, þansýn ise bilgi ve birikimlerinin (deneyimler) bileþkesi olduðunu bilir. Baþarýsýzlýklarýný baþarýya dönüþtürmenin yol ve yöntemlerini bularak dalgalara ve fýrtýnalara aldýrmadan hedefine ilerler.
    Þans, bilgi ve deneyimlerimizin bileþkesidir.
    Evet. Hayat, sürprizlerle dolu bir derya… Dalmaya yürek yüzmeye bilek gerek.
Amerikalý yazar Mary McCarthy bu durumu, “Her gün her saat bilinmezlikler içinde yaþýyoruz.” diye ifade ediyor.
    Ben de Mary McCarthy’nin bu saptamasýný, “Gelecek: yaþamak zorunda olduðumuz, bilinmezliklerle yüklü bir zaman dilimidir.”  diyerek onaylýyorum.
    Gelecek dediðimiz zaman dilimi, doðumdan ölüme kadar geçen süredir. Bu süre her canlý türü için farklý zaman aralýðý olduðu gibi, ayný tür canlýlar için de farklý zaman aralýðýný ifade eder.
    Örneðin mayýs sineðinin ömrü, kazaya uðramadýðý koþullarda bir gündür. Aslýnda, kabul etsek de etmesek de Ýnsanýn da ömrü bir gündür.
    Ýnsanýn ömrü bir gündür. Yaþýyorsak yaþadýðýmýz yeni bir gündür.
Bir gün bile aslýnda uzun bir zamandýr. Ýnsan için, gerçek zaman daha da kýsadýr. Bunu þöyle ifade edebiliriz;
    Yaþam ne dündür ne de yarýndýr, ikisinin arasýnda bir andýr.
    ”Günü yaþamadan düne gidenler
       Bir soluk nefestir ömür dediðin
       Hayatý kendine zehir edenler
       Bir soluk nefestir ömür dediðin.”
    O yüzden yaþadýðýmýz her gün her saat deðerlidir.
    Ýrlandalý yazar George Augustus Moore ”Hayattaki tek güçlük seçmektir.” diyor. Hayatýn karmaþýk yollarýnda seçme zorluðu mu çekiyoruz da, çok uzun bir ömrümüz varmýþ gibi zamaný sorumsuzca harcayarak bir bakýma hayata sýrtýmýzý dönüyoruz?
    “Hayat kendiliðinden ne iyi ne de kötüdür; ona iyiliði, kötülüðü katan sizsiniz.” diyor,  Michel de Montaigne (Fransýz yazar).
    Hayat, hayatý ciddiye alanlara, acýsýyla tatlýsýyla, güzelliði çirkinliðiyle, yaðmuruyla çamuruyla, düz yoluyla yokuþuyla, tozuyla topraðýyla, aðacýyla yapraðýyla, itiyle bitiyle, etiyle sütüyle, doðrusuyla eðrisiyle, nimetleri ve külfetleriyle, olduðu gibi sevip kabul edenlere cömerttir.
    ”Hayattan yakýnanlar, ondan olmayacak þey isteyenlerdir.” Diyor, Ernest Renan (Fransýz tarihçi ve filozof)
    Oysa
    Hayat aynaya benzer, siz ona nasýl bakarsanýz o da size öyle bakar.
Hayata gülünüz o da bir gün, size gülecektir.
    Bizim ülkemizde yas bile üç günden fazla tutulmaz. Düðünlerimiz üç gün, yas günlerimiz de üç gün olsun isterler. Ýslam’a göre de yas üç gündür.
    Diyelim, bir evden cenaze çýktý. Ýlk gün bütün yakýn, uzak insanlar cenaze törenine katýlýrlar. Sonra cenaze evine en yakýnlar, yemek taþýrlar. Cenazeye katýlanlar, cenaze evinde yemekleri yerler, baþ saðlýðý dilerler, uzaktan geleceklere yer açmak için giderler.
    Üç gün sonra en yakýn dostlar tekrar gelirler. Cenaze sahibiyle þöyle bir sohbet geliþtirirler:
    “Ýki gündür filan yerde çapa yaptýk. Senin tarlayý da ot sarmýþ. Yarýn da senin tarlaya üç beþ arkadaþ çapa yapmaya gideceðiz. Eðer sen de gelip bize birer tas su daðýtýrsan seviniriz.”
Cenaze sahibi ne desin? Belki de Mevlana gibi düþünüp tevekkül ile baþýný eðer.
“Doðumun, hayatýn bitmeye baþladýðý an olduðunu; aradaki bölümün, ölümden çalýnan zamanlar olduðunu öðrendim...” (Mevlana)
  Hayat devam etmektedir. Dostlarý, imece anlayýþýyla, tarlasýna çapa yapmaya gitmiþler. O da evden çýkar tarlaya gider. Su daðýtýr, sohbetlerine katýlýr, yastan bir þekilde uzaklaþýr. Hayata kaldýðý yerden devam eder.
    Bu güzel geleneði nasýl okumak gerekir.
    Hayat, ýrmak gibidir, geriye akmaz.
Geriye takýlanlar, ya kadavra ya da paçavradýr. 
    “Yaþam ýrmak gibi geriye akmaz
      Geride kalana dönüp de bakmaz
      Yarýna da umut ýþýðý yakmaz
       Bir soluk nefestir, ömür dediðin.”
    O güzel insanlar, dostlarýnýn yas ve üzünce boðulmasýna izin vermezler.
    Yazýmý þöyle sonlandýrmak istiyorum.