Makale / Güncel Makaleler

Eklenme Tarihi : 27.03.2021
Okunma Sayısı : 889
Yorum Sayısı : 3



Bilindiği gibi  bugün ( 27.03.2021) Şaban ayının on beşinci gecesidir ve asırlardır Şaban Ayının on beşinci gecesinde biz Müslümanlar ( En azından Türkiye’deki Müslümanlar) Berat Kandilini kutlarız.

Evet, gecenin adı aslında Berat gecesidir ama diğer tüm kutsal saydığımız gecelerle birlikte Osmanlı Padişahı II. Selim’den bu yana bu gecelere kandil demişiz ve kandil olarak kutlamışız zira II. Selim döneminde ilk defa camilerin minarelerine kandil dediğimiz mahyalar asılmış, o günden itibaren de geceler kandil gecesi olarak anılmıştır.

Berat kurtuluş demektir. Özelde ise tüm günahların sıfırlanması, insanın anasından doğduğu gibi tertemiz olması anlamına gelir.

Peki Şaban Ayının on beşinci gecesi niçin bu kadar önemli ve değerlidir? Evet, mutlaka bir şeyler olmuştur ki yüce Rabbimiz bu geceye özel bir önem atfetmiştir.

Nedir Şaban ayının on beşinci gecesini önemli kılıp adeta Kadir gecesiyle eşit hale getiren?

İşte bu noktada hep rivayetler devreye girer.

Rivayetlere göre Şaban Ayının on beşinci gecesini önemli ve özel kılan sebepler şunlardır:

1- Duhan Suresinin 3. Ayeti...  Bu ayette Rabbimiz ‘’ Biz O’nu( Kur’anı) Mübarek bir gecede indirdik’’  Buyurmaktadır.

İyi de bu mübarek gecenin Şaban Ayının on beşinci gecesi olduğu ayette belirtilmiyor ki. Öte taraftan yüce Rabbimiz bir başka surede ( Bakara suresi 185. Ayet ) Rabbimiz Kur’anın hangi ayda indirildiğini açık bir şekilde ifade ediyor: ‘’O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur’an’ın indirildiği Ramazan ayıdır. Artık içinizden kim bu aya yetişirse onu oruçlu geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, başka günlerden sayısınca tutar. Allah sizin için kolaylık istiyor, güçlük çekmenizi istemiyor. Sayıyı tamamlamanız, size doğru yolu göstermesinden ötürü Allah’ı tazimle anmanız için ve şükredesiniz diye (uygun hükümler gönderiyor)’’

Yani Kur’an, Ramazan ayında indirilmiş. O halde Şaban Ayının on beşinci gecesi nereden çıkıyor?

İşte bu noktada İslam alimleri, büyük müçtehidler farklı görüşler ortaya atarak diyorlar ki ‘’Kur’an, Şaban Aynın on beşinci gecesi Lehv-i mahfuzdan yer yüzüne indirildi. Kadir gecesinde ise ilk ayetler Cebrail Aleyhisselam tarafından Peygamberimize tebliğ edildi.

2- Bazı rivayetlere göre kıblemizin Kudüs’teki Mescid-i Aksa’dan, Mekke’deki  Mescid-i Harama döndürülmesi de Hicret’in ikinci yılında Şaban Ayının on beşinci gecesi vuku bulmuştur ve Şaban Ayının on beşinci gecesine ayrı bir önem atfedilmesinin sebeplerinden biri de budur.

3- Şaban Ayının on beşinci gecesine ayrı bir önem verilmesinin üçüncü sebebi ise Peygamberimize ait olduğu ileri sürülen iki hadisten kaynaklanmaktadır. Bu hadislere göre Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:

A) ‘’Allah Teâlâ -rahmetiyle- Şâbanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar.’’

B) ‘’Şâbanın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah o gece güneşin batmasıyla dünya semasında tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim’’ Der.

Evet, bu hadisleri mutlaka her Müslüman duymuştur ancak hadisleri kitaplarına alan Tırmızi ve İbn-i Mâce dahi bu hadislerin sened yönünden zayıf hadisler olduğunu ifade ederler.


Bu arada Berat gecesine özel ibadetler konusunda da ayrılık vardır. Mesela İmam Gazzali Berat Gecesinde Fatiha’dan sonra her rekatında on bir İhlas Suresi okunan yüz rekat bir namazın ya da Fatihadan sonra yüz İhlas Suresi okunan on rekat bir namazın çok sevap olduğunu söylerken Zeynüddin el Iraki ve İmam Nevevî bunun aslının olmadığını söylemişlerdir. Bu namazın bir bid‘at olduğunu kaydeden Nevevî, bu konuda Ḳūtübü’l-ḳulûb ve İḥyâʾü ʿulûmi’d-dîn’de geçen rivayete aldanılmaması gerektiğini söylemiştir.

Berat gecesinin ne zamandan beri kutlandığına gelecek olursak.

Peygamberimizin bu geceye ayrı bir önem verdiği ve bu gece herkesi daha fazla ibadet etmeye teşvik ettiği, kendisinin de daha fazla ibadet ettiği rivayet edilir. Bu eğer bir kutlama ise Peygamberimiz zamanında vardır böyle bir kutlama.

Ancak, Şaban Ayının on beşinci gecesinin Berat gecesi olarak kutlanmaya başlanması bazı rivayetlere göre Hicri 400- Miladi 1010 yılında, veya Hicri 448- Miladi 1056 yılında Kudüs’te, Mescid-i Aksa’da yukarıda bahsedilen namazların kılınmasıyla başladığı, zamanla Müslümanların bunu bir sünnet olarak algılayıp sürdürdüğü ve tüm İslam ülkelerine yayıldığı şeklindedir. Yine bazı rivayetlere göre gecenin Berat Gecesi olarak kutlanması daha da eskidir ve Mekkeliler Mescid-i Haram’da yüz rekatlık bir namaz kılarak ihya ederler bu geceyi.

Velhasılıkelam Yüce Rabbimiz, Yüce Peygamberimiz, Yüce Kitabımız, Şaban Ayının on beşinci gecesine ayrı bir önem vermiş mi? Berat gecesi diye br gece kesinlikle var mı konusunda İslamın en büyük din adamları arasında bile ayrılık varken ben çıkıp da ‘’ Vardır.’’ Ya da ‘’ Yoktur’’ Dersem büyük hata etmiş olurum.

Velhasılıkelam asırlardan beri beratımıza vesile bir gece kabul ettiğimiz Berat Gecesinin tüm İslam alemi için hayırlara vesile olmasını dilerim.

Rabbim bizleri  her geceyi Berat Gecesi olarak kabul edip kendisine kul, resulüne ümmet olmak çabası içinde olan kullarından eylesin.

Rabbim bizleri Berat Gecesine ulaştırdığı gibi Ramazan’a,  Kadir gecesine ve Ramazan Bayramına da ulaştırsın inşallah.

Allah’ın Rahmet ve bereketi üzerinize olsun. 
( Berat Geceniz Mübarek Olsun başlıklı yazı Sami Biber tarafından 27.03.2021 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.