Eklenme Tarihi : 12.03.2022
Okunma Say�s� : 707
Yorum Say�s� : 15

Sami Biber

Bu Yaz� 13.03.2022 tarihinde
G�N�N YAZISI
olarak se�ilmi�tir.

Son Yaz�lar�

15 May�s 1919'dan 19 May�s 1919'a-2. B�l�m-band�rma Vapuru -

15 May�s 1919'dan 19 May�s 1919'a-1. B�l�m '' Pa�a Pa�a ! Devleti Kurtarabilirsin.''

Elinizde Hi� Bir Silah�n�z Olmasa Dahi �� Ta� Al�p D��mana At�n�z.

Pi�hane

Victor Hugo Biz T�rklere Ne ��retti?

Biraz T�rk, Biraz �ngiliz Bir Macar Yahudisi: Arminius Vambery-2. B�l�m-

Biraz T�rk, Biraz �ngiliz Bir Macar Yahudisi: Arminius Vambery-1. B�l�m-

M.manukyan'dan Mustafa Kemal'e Suikast Giri�imi.

Atat�rk�n Yapt�� En B�y�k Hata-2. B�l�m

Atat�rk'�n Yapt�� En B�y�k Hata.---1. B�l�m--on Dirhem G�m�� Mihr-i M�eccel--

T�rk Milletinin Unutulmaz Nisanlar�

Kadir Gecesi Ve Yunus'um

Art�k �zg�r Olmak �stemiyoruz

Farkl� Bir �anakkale 1915 Hikayesi: T�rk ��i Dondurma M�, �ngiliz ��i Dalavere Mi?

Bu Kilisede Kimlerin Resimlerinin Oldu�unu G�r�nce Ve Okuyunca G�zlerinize �nanamayacaks�n�z.

Barnabas �ncili 11. B�l�m-sevdam G�zlerinde Kald�

Barnabas �ncili 10. B�l�m-

Barnabas �ncili 9. B�l�m- Basit Bir Nebba�l�k M�?

Barnabas �ncili 8. B�l�m- Ger�ek Barnabas �ncili Nerede Bulundu?

Barnabas �ncili 7. B�l�m.

�stiklal Mar��n�n Kabul Edildi�i G�n Tbmm'de Neler Konu�uldu?

�ST�KLAL  MAR�ININ  KABUL  ED�LD���  G�N  TBMM'DE  NELER  KONU�ULDU?

Baya��  uzun  bir  yaz�  olacak  zira  b�yle  bir  yaz�  b�l�nemez.

**********

Bug�n  soka�a  ��k�p  vatanda�lar�m�za  ''12  Mart  size  neyi  hat�rlat�yor?'' Diye  soracak  olursan�z  b�y�k  �o�unluk  ''  12  Mart  Muht�ras� ''  Diyecektir.  Bundan  �ok eminim zira  toplumun  sesi  olan  biz  �airler  bile  12Martlara  denk  gelen  g�n  ya  da  haftalarda  12 Mart�  Muht�ras�n�  hat�rlar�z-  11  Martta  �len  Berkin  Elvan'�  an�p  ard�ndan  g�z  ya�lar�  d�ker  ve  ''  �ocuklar  �lmesin ''  konulu  �iirler  okuruz  ama  ne Mehmet  Akif  ne  de  �stiklal  mar��  akl�m�za  gelir. (  Bizzat  ya�ad���m  i�in  b�yle  kesin  konu�uyorum.) 

Neyse... 

Bizler  genelde  12  Mart 1921de  Mehmet  Akif'in  �iiri  mecliste  okundu  ve hi�  bir  milletvekili  itiraz etmedi-  aleyhinde  tek  kelime  s�yleyen  olmad�  biliriz  ama  i�in  asl�  hi� de  �yle  de�il.  Mecliste  12 Mart  1921'de  baya��  bir  tart��ma  ya�and���n�  g�rmekteyiz.  Yaln�z  hemen  belirteyim  bu  tart��ma �stiklal  ar��m�z�n  illi  Mar��m�z  olarak  uygun  olup  olmad���ndan  �ok  se�imin  yap�l��  �ekliyle  ilgili  olmu�tur. 

Evet... �nce  bilinenleri  k�saca  �zetleyelim:

�stiklal  mar��n�n  yaz�lmas�  fikri   TBMM nin  ilk  Maarif  Vekili( Milli E�itim Bakan� )  R�za  Nur'un  d���ncesiydi.  Ondan  sonra  bu  makama  getirilen Hamdullah  Suphi ( Tanr��ver )  de  bu fikri  benimsemi�  ve  25 1920'de �d�l�  500 Tl  olan  bir  �stiklal  mar��  �iir  yar��mas�  ba�lat�lm��t�. Yar��man�n  haberi  zaman�n  Hakimiyet-i  Milliye  Gazetesinde  yay�nland�.

Maarif  vekaletine  23  Aral�k 1920'ye  kadar  724  eser  g�nderildi. ki  i�lerinde  Kaz�m  Karabekir  Pa�a'n�n  �iiri  dahi vard�.  Ama  Maarif  vekaleti  bu  �iirlerden  hi�  birini  Milli  Mar�  olarak  se�meye  uygun  g�rmedi.

Bunun  �zerine  Hamdullah  Suphi 500 Liral�k  �d�l�  kald�rd���n�  s�yleyerek  ancak  ikna  etti  Mehmet  Akif'i  ve  Mehmet Akif  Ankara'n�n Taceddin  Dergah�nda 6-7 �ubat  1921  tarihinde  yaz�lmaya  ba�land�.

On  g�n  kadar  bir  zamanda  yaz�lan  �iir ilk  kez  17 �ubat 1921'de Sebil�rre�ad dergisinin ilk sayfas�nda "Kahraman Ordumuza" ithaf�yla yay�mland�.

1 Mart 1921  Tarihinde  Bizzat  Mustafa   Kemal'in  y�netti�i  TBMM  Genel  kurulunda  di�er  alt�  �iirle  birlikte  okundu ve  �ok  be�eni  toplad�.

12  Mart  1921  g�n�  ise  TBMM  taraf�ndan �stiklal  Mar��m�z  olarak  kabul  edildi.  Nas�l  m�?

Gelin  hep  beraber  o  g�nk�  meclis  zab�tlar�ndan  okuyal�m. ( Meclis  tutanaklar�nda  yaz�ld���  �ekliyle de�i�tirmeden  yay�nl�yorum.) 
*******
�K�NC� CELSE
A��lma saati : 4,45 sonra
RE�S� SAN�( �kinci  Reis ) � Doktor Adnan( Ad�var )  Beyefendi
K�T�P : Ziya Hur�it Bey (L�zistan ) [ Rize  ]  [ 1926 da Atat�rk'e  suikast  davas�ndan  idam  edildi. ]

1. -f- Maarif Vek�letinin �stikl�l Mar�� hakkindaki tezkeresi

MAAR�F VEK�L� HAMDULLAH SUPH� BEY -Arkada�lar, Istikl�l mar�lar� hakk�nda Vek�let taraf�ndan v�ki olan davet �zerine ne kadar mar� elimize gelmi� ise bunlar� bir enc�men marifetiyle tetkik ettirdik, neticeyi Heyeti Celilenize arzettik. Bunlar� g�rmek arzu buyurdunuz. Matbu olarak tevzi edildi efendim. Bir nokta �zerine nazar� dikkatinizi celbetmek isterim. Bu �stikl�l mar�lar� taraf� �linizden tetkik edildikten sonra intihab�n�z( se�iminiz) hangi �iir �zerinde temerk�z ederse( toplan�rsa ) ikinci bir muamele daha yap�lacakt�r. Bestek�rlara, yoll�yaca��z, bestek�rlar dahi bize muhtelif besteler yoll�yac�klard�r. Onlar aras�nda bir intih�b daha yap�lacakt�r. Anadolu m�cadelesi uzun m�ddetlerden beri devam ediyor, bunu ifade etmek, bunun ruhunu s�yletmek �zere yaz�lm�� olan bu �iirler ne kadar evvel bir karara iktiran ederse( karara  ba�lan�rsa ) ��phesiz ki daha fazla m�stefit oluruz.( �stifade ederiz- faydalan�r�z.)  Heyeti celilenizden istirham ediyorum. �iirler m�tal�a edilmi�tir. Bunu bir heyete mi, bir enc�mene mi verirsiniz? Heyeti Umumiyece ( Genel  Kurulca) bir karara m� raptedersiniz?(Karara  ba�lars�n�z ) Ne arzu buyurursan�z yap�n�z.

RE�S � Maarif Vek�leti bu �stikl�l Mar��n�n bug�n ruznameye                ( g�ndeme ) al�narak m�zakeresini( g�r���lmesini) arzu ediyor. Bug�n m�zakeresini kabul edenler l�tfen el kald�rs�n. Kabul edildi efendim

MUH�TT�N BAHA BEY. (Bursa) �Muhterem efendiler, s�yliyece�im s�zlerin yanl�� anla��lmamas�n�, bir maksad� mahsusa hamledilmemesini ( Yorumlanamas�n� ) teminen iptidaen( �ncelikle ) bir hakikatten bahsedece�im ; bu Mill� Mar� m�sabakas� il�n edildi�i zaman m�saba'k'aya ben de i�tirak etmek istedim. Fakat bu mesele �yle bir cereyan alm��t�r ki bendeniz bu m�sabaka i�inden sarf�nazar ediyorum.( �ekiliyorum) (M) imzal� �iir bendenizindir: Bunu ithal buyurmay�n�z. Gene Kemalettin K�mi ( Kemalettin  Kamu ) n�m�nda biri vard�r 'ki ayn� sebepten dolay� gazetemizde kendi �iirini geriye alm��t�r. Bunun �zerine m�tal�an�z� beyan buyurursunuz. Bir Enc�meni Edeb� ( edebiyat  Kurulu )  mi te�kil edersiniz, ne yap�lacakt�r? Ona g�re.

RE�S- Burada bir mesele var. �stikl�l mar�lar�n� do�rudan do�ruya Heyeti Umumiyede m�zakere ederek bir karar m� vereceksiniz, yoksa bir enc�mene mi havale edeceksiniz? 

YAHYA GAL�P BEY.- (K�r�ehir) -Burada olsun, hepimiz anlar�z.  

BES�M ATALAY BEY.- (K�tahya) -Efendim, �iirler iki t�rl�d�r. Ya hislerin m�kesidir,( yans�mas�d�r) yahut derin veyahut a�lat�c� bir ruhun, a�lat�c� bir galeyan�n aksidir. �iir bu iki �ekil �zerine do�arsa makbul ve muteberdir. D�nyada o �iirlerdir ki halk aras�nda ya�ar. Ya y�ksek ve bedi� bir histen do�ar, ya muhrik( Yak�c�- dokunakl�) bir helecandan do�ar. B�yle olmay�p da �smarlama tarikiyle yaz�l�rsa bu �iirler ya�amaz. Efendiler, bizim Cezayir Mar��m�z vard�r. Bu; halk aras�nda ya��yor. Bu, m�sabaka ile yaz�lmam��t�r. Bu; a�l�yan'bir ruhun, eline sil�h�n� alarak d��mana ko�an, vatan�na ko�an bir ruhun hissiyat�n� terenn�m eder. Marseyyez'in nas�l s�ylendi�ini bilirsiniz. �nk�l�b� Kebir( Frans�z  �htilali ) esnas�nda - sil�h�n� alm�� - ko�an bir gencin s�yledi�i �iir birden bire taamm�m etmi�tir.( Yay�lm��t�r ) Evvel� bu gibi �iirlerin memleketin m�ruz kald��� fel�ketlere - a�l�yarak, titreyerek - evvel� g�ftesi de�il, bestesi s�ylenir. Ismarlama �iirlere verilecek memleketin paras� yoktur.  

HAMDULLAH SUPH� BEY. (Antalya) - Arkada�lar, bir hata �zerine, bir galat� r�yet( Renk  k�rl��� )  �zerine dikkati �linizi celbetmek isterim. Bilhassa para meselesi ile bu �iirler aras�nda bir m�nasebet bulmak, gayet yanl�� bir noktai nazard�r. Memleketin kuvayi maddiyesi ve m�neviyesi vard�r. �stihl�s� vatan( Vatan�n  kurtulu�u ), m�cadelesini yapan milletin vekilleri, onun vekillerinin vekilleri halk�n heyecan�n� ifade etmek �zere memleketin �airlerine m�racaat etmi�tir. Bu �airler ilk defa �iirlerini yazmam��t�r. Arkada�lar, bize �iirlerini yoll�yan �airler, seneler aras�nda b�t�n memleketin kederlerini, �st�raplar�n�, b�t�n mefahirini( �ftihar  vesilesini)  s�yliyen �iirler yazm��lard�r. Demek para mukabilinde �iir mevzuubahis de�ildir. Biz halk�n ruhunu, heyecan�n� ifade eden �iirler yazmalar� i�in �airlerimize m�racaat ettik. Hi�birisi para hakk�nda, bir �ey s�ylememi�tir. Ge�en defa i�aret etti�im �zere nazar� dikkatinizi celbediyorum: Mehmet Akif Bey - ki bu, �airler aras�nda para meselesinden 'ka�man arkada�lar�m�zdan birisidir - zaten senelerden beri en y�ksek ve en il�hi bir bel��atle yazm��t�r. Yeniden yazmaktan �ekinmesi ; b�z�lar�n�n hat�r�na para gelir, diye korkmas�ndand�r ve ona binaen yazmam��t�r. Ben gelen �iirleri okuduktan sonra, bu i�te vazifedar etti�iniz bir arkada��n�z s�fatiyle, arzu ettim ki bir kuvvetli �iir daha bulunsun ve kendilerine m�racaat ettim. Bunun �zerine kendileri de bir �iir yazd�lar, g�nderdiler. Besim Atalay Beyin" halk �iirlerinin - bilhassa b�y�k vakayi  milliyeye taall�k eden( Milli  olaylara  ili�kin ) �iirlerin - bir sipari�i mahsus �zerine do�mad��� s�z� gayet varittir. Yaln�z bizim �imdiye kadar mevcut olan �iirlerimiz bug�nk� m�cadelemizi ifade etmiyorsa �airlerimizin kendi duygular�n� ifade etmeleri katiyen do�ru de�ildir. Kendileri �u noktada hakl�d�rlar: B�t�n �iirler ve mill� �iirler cihan�n en m�ruf olan �iirleri, halk hareketleri aras�ndan do�mu� olan �iirlerdir. Fakat itiraf ederim ki, bu �iirler -aram�zda daha do�mam��t�r. Do�mas�n� arzu etmek bizim i�in bir vazifedir. �airlerimize m�racaat ettik ve bize �ok g�zel �iirler yazd�lar. Bu �iirler aras�nda intihap hakk� Heyeti Aliyenize aittir. �iirleri okuyunuz. Ben istirham ediyorum ki bir an evvel bu �iirin bestelenmesi i�in bir karar ittihaz ediniz ve b�t�n milletin lisan�na ge�mesi i�in istical buyurunuz( acele  diniz), bir karar veriniz, tebli� ediniz, ben de mesaimin ikinci k�sm�na ge�eyim.

Dr. SUAT BEY. (Kastamonu)- Beyler, esasen meslekim �iirle, edebiyatla i�tigale( Me�gul olmaya) m�sait de�ildir. Bu itibarla arzedece�im izahat� �iir ve edebiyat tenkidat�( ele�tirisi) gibi arzetmiyece�im. Ancak Hamdullah Suphi Beyefendi ge�enlerde bu k�rs�de, bu �iirleri in�at etti�i vakit,( okudu�u  zaman )  Mecliste b�y�k bir g�r�lt� olmu�tu. Ondan anla��l�yordu ki �stikl�l Mar�� olarak bu �iirlerden birisinin intihap edilmesini teklif ederlerse �ok g�zel bir �ey olacak. Bendeniz Akif Beyin di�er eserlerini de okumu�um. Esasen bir mar�; bir milletin heyecanlar�n�, tahass�sat�n�( Hislerini ) terenn�m etmek itibariyle k�ymetli ise, Akif Beyin son yapt��� �stikl�l Mar��ndan evvel in�at etmi� oldu�u �iirler, zaten bidayeti in�ad�ndan �ok evvel bizim hissiyat�m�z�, tahass�sat�m�z� ifade etmi�tir. Kendisinin, memleketin tahass�sat�na 'kar�� ne kadar kuvvetli bir kudreti �iiriyesi oldu�unu ve Garp ve �ark �lemi hakk�ndaki tahass�sat�n�n en g�zel numunelerini (Safahat) ismindeki eserleri g�sterir. Bu itibarla bu kahraman� edebii tebcil etmemek( Y�zeltmemek ) elden gelmez. Bendeniz kendi nam�ma Mehmet Akif Beyin b�y�k bir unvan ile tertip etti�i eseri tetkik etmek istemem. Tahsisen bu meselede bunlar�n i�inde yazm�� oldu�u mar�lar�n en g�zeli �stikl�l Mar��d�r ve bundan evvel de Mecliste b�y�k bir vect uyand�rm��t�r. Onun i�in dutruidiraz ( �tirazss�z ) m�tal�a etmeksizin bunun tasvip edilmesini teklif ederim.

HACI TEVF�K EFEND�. (K�ng�r�- �ank�r�) -Efendiler, bendeniz bu �iirin �u hakikat k�rs�lerine nas�l ��kt���na tahayy�r ediyorum.( Hayret  ediyorum ) Bunu Meclisi Maarif kendisi intihap eder, kendisi tercih eder, kendisi yapar. Ger�i �iir bir meziyettir, ger�i �iir bir ziverdir, l�kin bir hayaldir. Bilk�rs� hakikata ��kmas� do�ru de�ildir. E�er tercih l�z�m geliyorsa Akif Beyin �iiri gayet g�zel yaz�lm��t�r. L�kin biz bug�n ��iyanda de�iliz. Millet Meclisinin k�rs�s�nde oldu�umuzu unutm�yal�m, bunu Maarif Enc�meni kendisi m�tal�a etsin, kendisi takdir etsin, kendisi tercih etsin. (Do�ru sesleri.

TUNALI H�LM� BEY.- (Bolu) - Arkada�lar mesele gayet m�himdir. E�er bu mar� milletin ruhunu kavrayabilecek  bir mar� ise onda ufac�k bir yak���ks�zl�k diyelim, sonra o mar� i�in pek b�y�k d���kl�k verir. Biraz serbest s�yleyemedi�imden, kusura bakmay�n�z. Burada edeb� tenkidata giri�ecek de�ilim. Binaenaleyh yaln�z fikrimi k�saca arz edece�im. Katiyen Hamdullah Suphi Beyin isticaline ( acelecili�ine ) i�tirak edemem. (Biz ederiz sesleri). Edemem; zira bir kere bu mar� milletin ruhundan do�ma bir mar� de�ildir. Besim Atalay Beyin hakk� vard�r. Milletin ruhuna terc�man olacak bir mar� olmal� . (G�r�lt�ler). M�saade buyurunuz.

RE�S � Kesmeyiniz, b�yle m�zakere edemeyiz ki. 

TUNALI H�LM� B. (Devamla) -Bu o kadar m�zakereye l�y�kt�r ki siz takdir edemezsiniz.

REF�K �EVKET BEY. (Saruhan) � Reis Bey Usul� m�zakere hakk�nda s�z isterim. M�saade buyurur musunuz? �iirler sahiplerinin mal�d�r. Be�enirsek rey veririz, be�enmezsek rey vermeyiz. Herkesin muhterem �ahsiyetine tecav�z etmiyerek kabul edelim veyahut etmiyelim rica ederim. 

TUNALI HlLM� B. (Bolu) � Gerek �u �iire ve gerek �u manzumelere kar�� bir �ey s�yledim mi ki b�yle s�yl�yorsunuz? isim zikretmedim. �yi dinleyiniz, kulaklar�n�z� a��n�z. Arkada�lar istirham ederim! Bunu, bir enc�men-i mahsusu ebed� ( �zel  edebiyet  enc�meni/ kurulu)  te�kil edelim, oraya havale edelim, bu manzumelerin birini intihap etsin. As�l ruhu mesele buradad�r.. O enc�meni mahsus intihap etti�i manzumenin sahibini �a��r�r, der ki ona, �u m�sra� terk ederseniz veya �u mealde tebdil ederseniz( de�i�tirirsiniz) ve �u kelimenin bununla tebdili elzemdir, o zaman o manzume daha parlak olur. Sahibi muvafakat eder ve manzume daha iyi olur. �stirham ederim, bu noktaya dikkat buyurunuz. Arkada�lar manzumenin ba�tan ba�a iyi olmas�n� b�t�n samimiyetle arzu ediyorum ve bu teklifte bulunuyorum. (G�r�lt�ler) M�saade buyurunuz bana biri imzal�, biri imzas�z iki mektup geldi. Bu mektupta deniliyor ki: Di�er verilmi� olan manzumeleri de okuyunuz, onlar�n i�inde; intihap edilmi� olanlardan daha muvaf�k�( Uygunu) vard�r. (Handeler) (Memi� �avu� sesleri) Sahibi mektup( Mektup  sahibi)  Garp Ordusuna gitti. �mzasiyle g�sterebilirim. Arkada�lar tekrar �srar ediyorum, bir enc�meni mahsusu edib� te�kil edilmelidir ve intihap onun reyine b�rak�lmal�d�r. (Hay�r hay�r sesleri) (G�r�lt�ler)

RE�S � Efendim m�saade buyurunuz. Trabzon Mebusu Cel�l Beyin �stikl�l Mar�� ile bir takriri var. 

Riyaseti Celileye

Mingayrihaddin karalad���m( Haddim  olmayarak  karalad���m )  gayrimatbu ( Bas�lmam��)  �stikl�l Mar��n�n Meclisi �li ( Y�ce  meclis )huzurunda k�raat olunmas�n�(okunmas�n� )  teklif eylerim. Trabzon Mebusu Cel�l

RE�S � M�saade buyurunuz rica ederim. Zannediyorum ki, bu Heyeti Celilelerine da��t�lan manzumeler m�ddeti muayyene zarf�nda toplan�p da �imdi intihap edilenlerdir. Bunun m�sab�kaya ( yar��maya) ithali ( dahil edilmesi) kabil ( M�mk�n  m�d�r ) midir efendim? (Hay�r, hay�r sesleri  )

�HSAN BEY.- (Cebelibereket/ Osmaniye) � �ekil aram�yoruz. iyi ise dinliyelim (Muvaf�k sesleri)

RE�S- Efendim m�saade buyurunuz. Tekrar ediyorum. Muayyen bir zaman zarf�nda mar� m�sabakas� il�n edildi. Onlardan Maarif Vek�leti intihap etmi�, g�ndermi�. �imdi bu g�nderdi�i mar�lardan birinin intihab�n� Heyeti Umumiyede kendisi takip ediyor ve m�zakere ediyoruz. Bu meyanda birisi bir mar� g�nderiyor. Bunu kabul ettikten sonra yar�n v�ki olacak m�racaatlar� da reddedemiyeee�iz. 

REF�K BEY- (Konya) � Nas�l reddedeceksiniz? Il�nihaye( sonsuza  kadar) devam edecektir.

�HSAN BEY- (Cebelibereket) � Mar� l�z�md�r. Hangisi g�zel olursa o l�z�md�r.

RE�S- Bu mar��n okunmas�n� kabul buyuranlar l�tfen el kald�rs�n... Kabul edilmedi efendim.

HAMDI NAMIK BEY- (�zmit) � Efendiler mill� bir mar� yapmak ihtiyac� h�s�l olmu�. Maarif Vekili �airleri m�sabakaya davet etmi�, bir�ok �iirler i�erisinden birka� par�a intihap ve tabedilmi�.( Bas�lm��) Bendeniz anlam�yorum. Bu bir Meclisi Mill� i�i midir? Bir enc�meni edeb� i�i midir? (Millet i�idir sesleri) Millet i�idir. ��phesiz efendiler, fakat mal�mu �liniz �iir meselesi bir sanat meselesidir. E�er bunu tercih etmek hakk�n� biz deruhde ediyorsak aram�zda �iirle tevvegul etmi� arkada�lar�m�zdan ( �iirle  u�ra�m��  arkada�lar�m�zdan )  bir enc�meni edeb� te�kil edelim, onlar tetkik etsinler. Ge�en g�n bu maksatla s�yledi�im bir s�z suitel�kkiye (  Yanl�� anla��lmaya ) u�ram��t�r. Binaenaleyh e�er bunun tetkiki i�in i�imizden bir enc�men te�kil etmiyecek olursak o hak do�rudan do�ruya Maarif Vek�letine aittir, noktai nazar�n� izah etsin ya kabul edersiniz, yahut kabul etmezsiniz. Bunun uzun uzad�ya s�r�nmesine hacet yoktur (G�r�lt�ler)

H�SEY�N B. (El�ziz) � Maarif Vek�letine ne kadar �iir verilmi� ise onlar yeniden bir enc�mene verilsin ve orada yeniden tetkik edilsin.  

MAAR�F VEK�L� HAMDULLAH SUPH� BEY- Arkada�lar! Refik �evket Beyin s�z�n� tekrar ediyorum. Bu �iirler mevzuubahis oldu�u vakit l�zumsuz yere, hatt� arzumuz hil�f�nda �iirler yazm�� olan arkada�lar�m�z i�in b�yle bir s�z buradan ��kmamal�d�r. Bahusus ki, arkada�lar �smarlama s�z� ve halk�n terc�man� olmaz s�z� yanl��t�r. ��nk� halk�n m�messilleri olan sizlerin huzurunda okunan �iirin Heyeti Aliyeniz �zerindeki �zami tesirine bendeniz de �ahit oldum. E�er halk �zerine olan tesirini anlamak i�in kendi kalbimizden ba�ka miyar�n�z varsa o ba�kad�r. E�er halk�n teess�r�n� kendimiz anl�yacak olursak halk�n kalbini de anlam�� oluruz. �imdi arkada�lar bendeniz diyece�im ki: Yeni bir enc�meni edebiye havale edersek bir fayda mutasavver olabilir. E�er enc�men karar�n� verip bitirecek ise. Fakat zannediyorum Meclisinizin verdi�i. karar ve �srar etti�i nokta, kendisinin bu i�i halletmesidir. O halde enc�menden ��k�p yine Heyetinize gelecektir. Yine bu vaziyet h�s�l olacakt�r. O halde burada yedi tane �iir vard�r, Riyaset bunlar� ayr� ayr� reye vez'etsin( Sunsun), hangisi taraf�n�zdan mazhar� takdir olursa Takdir  edilirse )  onu kabul edersiniz. (Do�ru sesleri) 

RE�S � Efendim m�zakerenin kifayetine dair takrirler vard�r. M�zakerenin kifayetini reye koyaca��m. M�zakereyi k�fi g�renler l�tfen el kald�rs�n... Kabul, edildi.

K�r�ehir Mebusu Yahya Galip Beyin bir takriri var.

Riyaseti Celileye

Muhittin Beyin in�ad ettikleri mar��n k�rs�de taraflar�ndan okunmas�n� teklif eylerim. 12 Mart 1337 K�r�ehir Mebusu Yahya Galip

RE�S � Kabul edenler l�tfen ellerini kald�rs�n.... Kabul edilmedi efendim.

Efendim Mu�  Mebusu Abd�lgani Beyin bir takriri vard�r.

Riyaseti Celileye

�stikl�l Mar�� Maarif Vek�letince m�sabak� vaz'edilmi� ve intihab� yine Vek�leti mezbure( Bahsi ge�en  bakanl�k ) ye ait bulunmu� oldu�undan ve Meclisi �li bir" meclisi edeb� olmad���ndan intihab�n�n dahi Maarif Vek�letine ait oldu�unu arz ve teklif eylerim. 12 Mart 1337 Mu� Mebusu Abd�lgani

 RE�S- Kabul edenler l�tfen el kadirsin... Kabul edilmedi efendim. 

Efendim Saruhan Mebusu Avni Beyin takriri var,

Riyaseti Celileye

�stikl�l Mar�� vatani bir par�a olmakla beraber her halde �ayan� teslimdir ki �iiri, musikisi, vatani olmas� l�z�mgelen bu mar��n tetkiki her halde bir ihtisas ve ehli hibre (Tecr�be ) meselesidir. Binaenaleyh, bu mar��n tefrik ( ayr�lmas�)  ve kabul� i�in erbab� ihtisastan( �htisas/ uzmanl�k sahibi)  m�rekkep ( olu�turulmu�) bir enc�mene tevdii ve badehu( daha  sonra ) bestelenmesini teklif eylerim. 12 Mart 1337 Saruhan Mebusu Avni

RE�S � Efendim bu teklifi kabul edenler l�tfen ellerini kald�rs�n. Kabul edilmedi.

 �imdi efendim m�zakerenin kifayetine dair muhtelif takrirler var. Yahut her mar�� Heyeti Aliyenizin reyine koyal�m

HASAN BASR� BEY. (Karesi/ Bal�kesir)-Reis Bey! Bizim bir takririmiz vard�r. Suat Beyin de bir takriri var.   

 RE�S - Meclisi �li reyini ne suretle izhar ederse ondan sonra anla��lacakt�r,

*Riyaseti Celileye

M�zakerenin kifayetini ve Mehmet Akif Beyin �stikl�l mar��n�n kabul�n� teklif ederim. 12 Mart 1337 Kastamonu Mebusu Dr. Suat

*Riyasete

�stikl�l Mar��n�n �ubelerce te�kil edilecek bir enc�meni mahsus taraf�ndan tetkik ve tasdik olunmas�n� teklif ederim. 12 Mart 1337 Bolu Mebusu Tunal� Hilmi.

RE�S � Bu takriri kabul edenler l�tfen ellerini kald�rs�n. Reddolundu.

*Riyaseti Celileye

�iirin besteye gelip gelmemesi meselesi vard�r. �uara ve bestek�rlardan m�rekkep bir enc�men te�kilini teklif eylerim. 12 Mart 1337 Ertu�rul ( Bilecik ) Mebusu  Necip 

RE�S � Ayn� mealde bir�ok takrirler vard�r. Necip Beyin takririni kabul edenler l�tfen ellerini kald�rs�n. Reddedildi

*Riyaseti Celileye

B�t�n Meclisin ve halk�n takdirat�m� celbeden Mehmet Akif Beyefendinin �iirinin tercihan kabul�n� teklif ederim. 12 Mart 1337 Karesi Mebusu H. Basri

*Riyaseti Celileye

M�zakerenin kif�yetiyle Mehmet Akif Beyin mar��n�n kabul edilmesini teklif eylerim. 12 Mart 1337 Ankara �emsedd�n

*Riyaseti Celileye

�stikl�l mar�lar�n� matbu varakalarda hepimiz ayr� ayr� tetkik etti�imizi i�in enc�mene havalesine l�zum yoktur. Mehmet Akif Beye ait olan�n�n Milli mar� olarak kabul�n� teklif ederim.  12-Mart 1337 Bursa Mebusu Operat�r Emin

*Riyaseti Celileye

K�ffei ervah� isl�m ( B�t�n  M�sl�manlar�n  ruhlar� ) �zerinde k�raati( okunmas� ) heyecanlar tevlit edecek( Heyecanlar  do�uracak ) derecede icazk�r( a��klay�c� )  olan b�y�k �slam �airi Mehmet Akif Beyin mar��n�n takdiren kabul�n� teklif eylerim. 12 Mart 1337 Bitlis Mebusu Yusuf Ziya

*Riyaseti Celileye .

�tedenberi Isl�m�n ruhnevaz �airi Akif Beyefendinin  �stikl�l Mar�� her ve�hile m�reccah( Tercih  sebebi )  ve Meclisi �linin ruhu m�neviyesine evfak( uygun) olmakla kabul edilmesini teklif ederim.  12 Mart 1337 �sparta Mebusu �brahim

*Riyaseti Celileye

Mehmet Akif Bey taraf�ndan in�at edilen mar��n kendi taraf�ndan k�rs�de, k�raat edilmesini teklif eylerim. 12 Mart 1337 K�r�ehir Mebusu Yahya Galip

RE�S-  Bu takrirlerin hepsi Mehmet Akif Beyin �iirinin kabul�n� mutazamm�nd�r.( ��ine  almaktad�r )  (Reye sesleri). M�saade buyurunuz, rica ederim m�saade buyurunuz efendiler.  

TUNALI H�LM� BEY. (Bolu) Reis Bey m�saade buyurursan�z Mehmet Akif Beyin mar��n�n reye vaz�dan evvel bendeniz ufac�k bir �ey rica edece�im. Tepdil edilmesi ( De�i�tirilmesi ) ihtimali vard�r. 

RE�S -M�zakere bitmi�tir efendim rica ederim.  

SAL�H EFEND�- (Erzurum)- Bendeniz ,bir �ey arz edece�im. 

RE�S- M�zakere bitmi�tir. Maarif Vek�letinin teklifi vard�r. Her mar�� ayr� ayr� reye koyunuz diye teklif etmi�lerdi. Her mar��n ayr� ayr� reye vaz'm� kabul buyuranlar l�tfen el kald�rs�n. Kabul edilmedi.

O halde bu takrirleri reye koyaca��z. Basr� Beyin takririni reye koyuyorum (Basri Beyin takriri tekrar okundu).

RE�S -Basri Beyin takririni kabul buyuranlar ellerini kald�rs�n. Kabul edildi efendini. (G�r�lt�ler ve ret sadalar�)

REF�K �EVKET BEY. (Saruhan/ Manisa) � Reis Bey! Mehmet Akif Beyin �iirinin aleyhinde bulunanlar da ellerini kald�rs�n ki ona g�re muhaliflerin miktar� anla��ls�n. (Muvaf�kt�r, anla��ls�n sadalar�).

RE�S- Bu takriri kabul edenler, yani Mehmet Akif Beyefendi taraf�ndan yaz�lan mar��n �stikl�l Mar�� olmak �zere tan�nmas�n� kabul edenler l�tfen el kald�rs�n. Ekseriyeti az�me( B�y�k �o�unlukla ) ile kabul edildi.

M�F�T Efendi- (K�r�ehir)- Reis Bey yaln�z bir �ey arzedece�im. Hamdullah Suphi Beyin bu mar��  k�rs�den bir daha okumas�n� rica ediyorum. (g�r�lt�ler) 

REF�K BEY- (Konya) � Milletin ruhuna tercuman olan i�bu istikl�l Mar��n�n ayakta okunmas�n� teklif ediyorum.

RE�S ~ M�saade buyurunun efendim. Heyeti muhtereme bu mar�� kabul etti�inden tabii resm� bir �stikl�l Mar�� olarak tan�nm��t�r. Binaenaleyh ayakta dinlememiz icabeder. Buyurunuz efendiler; 

(Hamdullah Suphi Bey �stikl�l Mar��n� k�rs�de okudu, �zayi kiram kaimen s�rekli alk��lar aras�nda dinlediler) 

�stiklal Mar��

1

Korkma, s�nmez bu �afaklarda y�zen al sancak;

S�nmeden yurdumun �st�nde t�ten en son ocak.

O benim milletimin y�ld�z�d�r, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

2

�atma, kurban olay�m, �ehreni ey nazl� hilal!

Kahraman �rk�ma bir g�l! Ne bu �iddet, bu celal?

Sana olmaz d�k�len kanlar�m�z sonra helal...

Hakk�d�r, hakk'a tapan, milletimin istiklal!

3

Ben ezelden beridir h�r ya�ad�m, h�r ya�ar�m.

Hangi ��lg�n bana zincir vuracakm��? �a�ar�m!

K�kremi� sel gibiyim, bendimi �i�ner, a�ar�m.

Y�rtar�m da�lar�, enginlere s��mam, ta�ar�m.

4

Garb�n afak�n� sarm��sa �elik z�rhl� duvar,

Benim iman dolu g��s�m gibi serhaddim var.

Ulusun, korkma! Nas�l b�yle bir iman� bo�ar,

'Medeniyet!' dedi�in tek di�i kalm�� canavar?

5

Arkada�! Yurduma al�aklar� u�ratma, sak�n.

Siper et g�vdeni, dursun bu hayas�zca ak�n.

Do�acakt�r sana va'dettigi g�nler hakk'�n...

Kim bilir, belki yar�n, belki yar�ndan da yak�n.

6

Bast���n yerleri 'toprak!' diyerek ge�me, tan�:

D���n alt�nda binlerce kefensiz yatan�.

Sen �ehit o�lusun, incitme, yaz�kt�r, atan�:

Verme, d�nyalar� alsan da, bu cennet vatan�.

7

Kim bu cennet vatan�n u�runa olmaz ki feda?

��heda f��k�racak, topra�� s�ksan ��heda.

Can�, canan�, b�t�n var�m� als�n da H�da,

Etmesin tek vatan�mdan beni d�nyada c�da.

8

Ruhumun senden, ilahi, �udur ancak emeli:

De�mesin mabedimin g��s�ne namahrem eli.

Bu ezanlar-ki �ahadetleri dinin temeli,

Ebedi yurdumun �st�nde benim inlemeli.

9

O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- ta��m,

Her cerihamdan, ilahi, bo�an�p kanl� ya��m,

F��k�r�r ruh-i m�cerred gibi yerden na'��m;

O zaman y�kselerek arsa de�er belki ba��m.

10

Dalgalan sen de �afaklar gibi ey �anl� hilal!

Olsun art�k d�k�len kanlar�m�n hepsi helal.

Ebediyen sana yok, �rk�ma yok izmihlal:

Hakk�d�r, h�r ya�am��, bayra��m�n h�rriyet;

Hakk�d�r, Hakk'a tapan, milletimin istiklal!

ALLAH  BU  M�LLETE B�R  DAHA  �ST�KLAL  MAR�I  YAZDIRMASIN.

�ST�KLAL  MAR�IMIZIN  TBMM DE M�LL�  MAR�IMIZ OLARAK  KABUL�N�N  101. YILD�N�M� KUTLU OLSUN.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( �stiklal Mar��n�n Kabul Edildi�i G�n Tbmm'de Neler Konu�uldu? ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 12.03.2022 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.