Dehşet Dolu Bir 1 Mayıs---1. Bölüm--
Türkiye’de 1. Mayıslar çok yakın zamanlara kadar maalesef dehşet dolu olmuştur.
Bugün sizlere 1Mayıs’ın Türkiye’deki gelmişi geçmişi ile ilgili kronolojik bir iki bilgi aktardıktan sonra asıl konuma geçeceğim. Yani asıl konum ''1 Mayıs 1 Mayıs İşçinin Emekçinin Bayramı'' filan değildir. Hele hele ‘’Devrimin şanlı yolunda ilerleyen halkların bayramı’’ hiç değildir. O halde o kronolojik bilgilerle başlayalım, asıl konuya sonra geçeriz
*1 Mayıs 1906
1 Mayıslar Artık Osmanlı topraklarında da kutlanmaya başladı.
*1 Mayıs 1909-
1 Mayıs, İkinci Meşrutiyet'in ilanından bir yıl sonra Üsküp ve Selanik'te kutlandı. Selanik'te Rum, Türk, Yahudi, Bulgar işçiler kol kola yürüdüler Dört dilde yayınlanan ortak 1 Mayıs bildirisinde, herkese seçme ve seçilme hakkı ve emeği koruyacak yasaların çıkarılması istendi.
*1 Mayıs1912
İstanbul'daki ilk 1 Mayıs kutlaması Pangaltı’da gerçekleştirildi.
* 1 Mayıs 1913
1 Mayıs kutlamaları yasaklandı.
*1 Mayıs 1921
Tersane İşçileri, işgal altındaki İstanbul'da 1 Mayıs'ı kutladı. İştirakçı Hilmi önderliğinde Halk İştirakiyyun Fırkası'nın düzenlediği 1 Mayıs'a işçiler kızıl bayraklarla katıldı ve Kasımpaşa'dan Şişli Hürriyet-i Ebediye Tepesi'ne kadar yürüdüler.
*1 Mayıs 1923
İstanbul'da tütün işçileri, askeri fabrika ve demiryolu işçileri, fırıncılar, İstanbul tramvay, telefon, tünel, gazhane işçileri 1 Mayıs'ı sokakta kutladılar. "Yabancı şirketlere el konsun", "8 saatlik iş günü", "Hafta tatili", "Serbest Sendika ve Grev Hakkı" pankartlarını taşıdılar.
*1926
Şeyh Sait İsyanına karşı bir önlem olarak çıkartılan ve Türkiye Cumhuriyetinin ilk sıkıyönetim kanunu olan Takrir-i Sükun kanunu ile her türlü gösteri yasaklandı. 1 Mayıs Kutlamaları da bu kapsama dahildi. Bu yasak 1976 Yılına kadar tam elli yıl sürdü.
*1935’de Resmi tatiller ve Bayramlarımız ile ilgili düzenleme yapılırken 1 Mayıs, Bahar ve Çiçek Bayramı olarak resmileşti. Bu gün genel tatil ilan edildi.
*1 Mayıs 1976
Atatürk döneminde yasaklanışından elli yıl sonra 1976’da DİSK ,1 Mayıs kutlamalarını yeniden başlattı
*1 Mayıs 1977
Tarihe ‘’ Kanlı 1 Mayıs olarak’’ geçti. Taksim’de düzenlenen kutlamalarda toplamda 41 kişi, uzun namlulu silahlarla vurularak ya da oluşan izdihamda ayaklar altında ezilerek can verdi.
*1 Mayıs 1978
1977’deki kanlı olaya rağmen yurdun yaklaşık her köşesinde kutlandı
* 1 Mayıs 1979
Sadece İzmir’de kutlanmasına izin verildi.
*1Mayıs 1980-
Darbeden önceki son 1 Mayıs kutlaması yapıldı
*1 Mayıs 1987
Genel Hizmet İş ve Last Petkim-lş'in bildirimiyle, 1980 sonrası ilk resmi bildirimli kitlesel 1 Mayıs kutlaması, İstanbul Emek Sineması'nda gerçekleştirildi
*1 Mayıs 1988
1 Mayıs, uzun bir aradan sonra yine Taksim’de kutlandı
*1 Mayıs 1989
Taksim’deki kutlamalarda olaylar çıktı. Akif Dalcı adlı bir vatandaş alnından vurularak öldürüldü.
*1 Mayıs 1990
İstanbul’daki olaylarda 2000 Kişi göz altına alındı. Gülay Beceren adlı bir vatandaş felç oldu.
*1 Mayıs 1995
1 Mayıs, İstanbul’da Kadıköy’de kutlandı
*1 Mayıs 1996
Kadıköy’de çıkan olaylarda 3 kişi öldü 67 kişi yaralandı.
Bu tarihten sonra 1 Mayıs kutlamaları artık sadece belirli bir sendikanın değil tüm sendikaların birlikte kutladığı bir gün oldu.
1 Mayıs 2009
Bu yılın Nisan ayında TBMM'ye verilen önerge ile 1 Mayıs, 1981'de yasaklanmasının ardından ilk kez resmi bayram olarak kabul edildi. 1909 Selanik 1 Mayıs kutlamasının 100. yıldönümünde Taksim'e "makul kalabalığın girmesine izin verildi.
O gün bu gündür zaman zaman yine gerginlikler ve tatsız olaylar yaşansa da artık dehşet ve korku günü olmaktan çıktı 1 Mayıslar.
Başkasını bilmem ama ben 2009 Yılına kadar 1 Mayıslarda kesinlikle evden çıkmıyordum. 2009 Yılından bu yana her ne kadar içimde eski alışkanlık olarak bir korku olsa da sokağa çıkabiliyorum, dahası Kadıköy’e bile gidebiliyorum.
Neyse... Konuyu çok fazla dağıttım. Aslında niyetim bu 1 Mayıslardan bahsetmek değildi
Bir başka 1 Mayısta bir anne altı çocuğunu birden zehirleyerek öldürdü, daha sonra da bu kadının kocası, önce karısını sonra kendisini tabanca ile vurarak öldürdü. İşte size anlatacağım Dehşet dolu 1 Mayıs budur.
Belki ‘’ Hocam, bu bahsettiğiniz şey Türkiye’de sık sık yaşanıyor. Bir anne ya da baba cinnet geçirip evlatlarını, eşini ve kendisini öldürüyor. Bu tür acı olayların genelde iki sebebi var: 1- En az % 80’i- 90’ı geçim sıkıntısından yani ekonomik sebepler 2- Kadın ya da erkeğin eşine ihanet etmesi ya da terk etmesi.’’ Diyebilirsiniz ve haklısınız böyle derseniz. Lakin anlatacağım olayda bu sebeplerin hiç biri yok.
Gelecek bölümde inşallah..
(
Dehşet Dolu Bir 1 Mayıs---1. Bölüm-- başlıklı yazı
Sami Biber tarafından
2.05.2023 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
