Eklenme Tarihi : 5.06.2025
G�ncelleme Tarihi : 5.06.2025
Okunma Say�s� : 153
Yorum Say�s� : 0

Bayram� �drak Ederken

Can bula canan�n�, bayram o bayram ola,

Kul bula sultan�n� bayram o bayram ola.

�Bаyrаmlаr, milli ve dini duygular�n, �rf ve adetlerin derinden hissedildi�i, bir toplumda millet olabilme �uurunun ye�erdi�i, kuvvetlendi�i g�nlerdir.�

Teknolojinin akla durgunluk veren yenilikleri, insanl�� a��rtmaya devam ederken, ayn� zamanda b�y�k kolayl�klar da sunmaktad�r.

Yapay zek�, cep telefonu, internet, televizyon, yaz�l� bas�n ara�lar�, uzaydaki geli�meler, yiyecek ve i�eceklerde, �retimdeki bulgular vb. hayat�m�za anlaml� ve pozitif de�i�iklikler getirmi�tir.

Ancak, sessiz ve derinden, bir o kadar da vahim g�t�r�leri olmu�tur: Silah �retiminde art��, �evre kirlili�i, g�r�lt�, radyasyon, g�dalardaki hormonsal ve ila� tehlikeleri, at�klar, katk�lar, vb. gibi.

�zellikle TV, cep telefonu ve internet ba��ml�l��, insanlar� yaln�zl��a itmi�, aile i�i ba�ta olmak �zere, �evreyle olan ileti�imi de b�y�k �l��de azaltm��t�r. Bunlar, insani de�erleri, dostluklar�, aile i�i ileti�imi bir yandan da, zaman�m�z� gizli veya a��k �ekilde �almaya ba�lam��t�r.

Neticede d�nya h�zla kalabal�kla�t�k�a kendisini ve insanl�� b�y�k tehlikelere, yaln�zl��a ve bencilli�e de itmektedir.

Teknolojinin bu y�n�, �insani de�erler� dedi�imiz ortak paydalar� yok ederek; �aile ba�lar�n�n, samimiyetin, dayan��man�n, payla�man�n, ahde vefan�n, sevginin� azalmas�na da sebep olmaktad�r.

�Bencillik, ho�g�r�s�zl�k, a� g�zl�l�k ve sevgisizlik y�reklerde ye�ermeye ba�lam��t�r. Kin, �fke, d��manl�k ve nefret gibi �ok tehlikeli duygular artm��t�r. Bu g�nk� sava�lar�n, akan kan�n, bir hi� yerine �ld�r�len �ocuk ve kad�nlar�n, a� b�rak�lan insanlar�n, ma�dur ve yetim b�rak�lan �ocuklar�n �ekti�i �st�rab�n sebebi budur.

Teknolojik geli�meler insan�; refaha, huzura, saadete g�t�rmesi gerekirken, s�m�rme, zengin ve h�kim olma, y�netme u�runa, her t�rl� �irkinlikler, ahlaks�zl�klar ve merhametsizlikler i�in kullan�lm��t�r.

�u anda bile, zul�m, katliam, kan, barut kokusu, a�l�k, sefalet, ac� ve g�zya�� durmamaktad�r. Ya�am bi�imimiz yozla�arak, gelenekler, g�renekler, ahlaki de�erler vb. h�zla ve �z�c� �ekilde y�pranmaktad�r.

Bayramlar da bu geli�im ve h�zl� de�i�imden pay�n� almaktad�r elbette. Bayram g�nlerinde aile b�y�klerinin a�z�ndan h�z�nle d�k�len �nerede o eski bayramlar� s�z� gen�lerce anlam ifade etmese de, ger�ekten de eski bayramlar�n tad� bir ba�kayd�.

Eski g�nlerde ya�anan bayramlar, g�n�m�z bayramlar�ndan �ok daha co�kulu ve huzurla ya�an�rd�. Kutlama �ncesinde b�y�k al��veri�ler yap�l�r, herkesi tatl� bir tela� kaplard�. Aileler, �oluk �ocuk �ar��lara ak�n eder, �nce �ocuklara, sonra da yeti�kinlere ba�tan aya�a, yepyeni, p�r�l p�r�l bayraml�klar al�n�rd�. Evin her bir bireyine bayraml�k k�yafetler diktirilir, terzilerin �n�nde uzun kuyruklar olu�urdu.

Durumu iyi olmayan ailelerin �ocuklar�na da bayraml�klar diktirilirdi. Kilolarla �eker, �ikolata, kolonya, tatl� malzemeleri, misafirlere ikraml�klar al�n�rd�. Evler ve bah�eler misafirlere haz�rlan�r, dip k��e titizlikle bir g�zel temizlenirdi.

�nce d��nceli insanlar, �ocuklar� utand�rmamak i�in har�l�k ve �ekerleri bembeyaz bir mendil i�inde verirdi. Evlerde hamurlar yo�urulur, yufkalar a��l�r ve baklavalar, b�rekler yap�l�r, sarmalar sar�l�rd�. Misafirler �nemsenir, ikramda kusur etmemek, misafiri iyi kar��lamak i�in herkes en iyi haz�rl�� yapmaya �al��rd�.

Bayram panay�rlar�, halk�n sevincini doyas�ya ya�ad�� ve e�lenebildi�i yerlerdi. �zellikle �ocuklar�n �ok sevdi�i bu yerlerde, �ocuklar i�in lunapark oyunlar� bulunurdu. Baloncular, simit�iler, �erezciler gibi seyyar sat�c�lar�n da oldu�u panay�rlarda e�lence ge� saatlere kadar s�rerdi.

T�m akraba ve e� dost birbirleriyle bayramla�maya giderdi. Gidilecek ki�iyi �ncesinden aray�p haber vermeye gerek duyulmaz, �at kap� gidilebilirdi. Ya��a b�y�k ki�iler mutlaka ziyaret edilir, hal hat�r sorulur, g�ndelik konularda bayram sohbetleri edilirdi. Her gelen iyi kar��lan�r, k�sler bu g�nlerde bar��rd�.

Bir �ncesi g�n b�t�n kombinler haz�rlan�r. Giyilecek elbiseler, bluzlar, g�mlekler �oraplar yata�a dizilirdi. O gece �ocuklar i�in zaman bir t�rl� ge�mek bilmezdi.

Heyecanla giyilmeyi bekleyen bayraml�k giysiler, bayram sabahlar� kalabal�k aile kahvalt�lar�, sonras�nda bayramla�ma merasimi, b�y�klerin ellerini �pmek, mendil aras�ndaki har�l�klar, �ekerlemeler, mutluluk, tela�, heyecan ve ne�e demekti.

Evlerde y�resine g�re misafirlere ikram edilmek �zere fazlaca �zel bayram yemekleri pi�irilirdi. Herkes kendi k�lt�r ve gelene�ine g�re ikramlar�n� yapard�. Ke�kek, kar��k k�zartma, zeytinya�l�lar, e�er kurban bayram�ysa ve kurban kesilmi�se b�y�k tencerelerde kavurma, pilavlar, k�mbe ve b�rekler, y�ks�k �orbas� ve yaprak sarmas� gibi yemekler bayramlarda pek �ok evde bulunurdu.

��ecek olarak ise, e�er yaz aylar�ysa limonata, ayran gibi serinleten i�ecekler bol bol yap�l�rd�. Ramazan bayramlar�ndan sonra ise reyhan �erbeti yap�l�r ve T�rk kahvesinin yan�nda so�uk so�uk ikram edilirdi.

Oysa �imdilerde i�inde bulundurdu�u kendine has; �ya�ama sevinci veren, kayna�mam�z� sa�layan, beden ve ruh sa�l��m�z�n sigortas� olan ve toplum katmanlar�n� mutlu eden motifler� h�zla kaybolmaya y�z tutmu�tur.

Zaman, ziyaret ve yan yana olma k�lt�r�n� �ld�rd�. Bireylerin artan i� y�k� ve stresli hayat, onlar� turistik gezi ve tatil yapmaya y�nlendirdi. �nsanlar, en yak�nlar� hari�, �ok fazla ki�iye de de�er vermez oldu. Bu da kalabal�k ve g�r�n��te ne�eli olan bayram bulu�malar�n� en aza indirdi.

Hediyele�menin, selamla�man�n, hal hat�r sorman�n, g�n�l alman�n, y�reklere dokunman�n, yeni elbiseler giyinmenin mutlulu�u, el �perek har�l�k alman�n hazz�, kom�ularla payla�man�n tolerans�, �ocuklar�n kahkahalar�, sevin�leri, c�v�l c�v�l yar��lar� sokaklarda yok art�k.

�ocuklu�umdaki bayramlarda ev ev gezerdik. On iki ya��n� doldurmayanlara �erez da��t�rlard�. En samimi kafadar arkada�lar ve akraba olanlar bir gurup olurduk.
Toplad�klar�m�z�n i�inde neler yoktu ki; kuru �z�m, hurma, ceviz, f�nd�k, f�st�k, lokum, i�de, kuru dut, ke�iboynuzu, akide �ekeri vb.

Kap�da g�ler y�zl� bir teyze kar��lar, bizi adam yerine koyar, hal hat�r�m�z� sorar, cana yak�n, cicili bicili giyinenlerimizin yana��n� ok�ar ve bolca �erez ikram ederdi. Ne tad�na doyulmaz huzur k�r�nt�lar�yd� bunlar.

��imizde; kin, k�rg�nl�k, stres, h�z�n asla yoktu. Engin bir ho�g�r�n�n y�reklerimize enjekte etti�i sevgi ��lt�lar� vard� g�z bebeklerimizde.

Toplad��m�z har�l�klarla bayraml�k servetimizi hesaplar, kendimize bah�edilen g�ven ve sevin�le soka�a f�rlard�k. Ne bitmez t�kenmez lezzet payla��mlar�yd� bilemezsiniz.
B�y�kler de ev ev bayramla��rd�. Tepsi i�inde; k��tl� �eker, lokum, kolonya ve sigara ikram edilirdi.

Anlatt�klar�mda ola�an �st� durum yok elbette. Fakat haf�zamda o kadar de�erli izleri var ki bu ya�ant�lar�n. Hat�rlad�k�a, duygular�m� tozpembe bulutlar sarmakta. Yeniden ya�ayabilmek i�in neler vermezdim ki.

Bunlar� bize anlaml� k�lan; madden sahip olduklar�m�z�n �oklu�u de�ildi elbette. Zira �ok da fazla bir �eylerimiz yoktu. Fakat g�n�l zenginli�imizi sa�layan; i�tenlikler, sadelikler yal�nl�klar, samimiyet, sevgi ve ho�g�r� olduk�a �oktu.
Y�re�imizde duruluk ve huzur, ahde vefa, kadir k�ymet bilme, ��kretme, sevme ve sayma vard�.

Kanaatk�rl�k, ya�ama sevincimiz haddinden fazlayd�.
Bir tak�md�k adeta, kom�ularla, arkada�larla, akrabalarla. Birimizin derdi, hepimizindi. Hayattan �ok �ey beklemezdik. Uzak ve elde edilemeyecek hedeflerimiz yoktu. Sade, samimi ve basit ya�ard�k. O y�zden endi�eli de�ildik belki de.

Evlerimizde �ok e�ya yoktu. Ya�am�m�z gibi evlerimiz de sadeydi. Fakat sevgimiz sayesinde, ho� g�r�l� ve huzurluyduk. Kafam�z her �eyle me�gul de�ildi. Esas olan kalp k�rmamak, �zmemekti, yard�mla�ma ve dayan��mayd�.

�imdiki bayramlarda maddi her imk�n var elbette. Hi� bir �eyin �zlemi �ekilmemekte. Ancak, en pahal� malzemelerle pi�irilen, fakat lezzet vermeyen yemek gibi san ki. Kaybolan bir tat var. Kat�lan malzemeyle bulunamayacak bir tat. ��te bayramlara lezzet veren de manevi payla��mlard�.

Engin sevgi, sayg�, de�er verme, ho�g�r�, biz duygusu, yard�mla�ma, kom�uluk ili�kileri, aile ba�lar�, merhamet, kanaatkarl�k, tevekk�l, kendisi ve ba�kalar� ile bar��k olabilme, empati, pozitif d��nme vb. de�erler. Bunlar, bayramlara ruhunu veren, ki�iyi, aileyi ve dolay�s� ile toplumu mutlu k�lan en nadide arg�manlard�.

Hi� bir masraf� olmayan, payla�t�k�a �o�alan b�ylesi hasletler, sadece, haset, k�skan�, bencil, �fkeli, nefret duyan kalplerde ye�ermez. �nsan� insan yapan de�erleri ya�ayamazsak, her g�n bayram ilan edilse de bir anlam� olmayacakt�r.

Bayramlar �nce y�reklerde olmal�. Bunu yine de ba�arabiliriz elbette. Ge�mi�in �zlemleri ile yetinece�imize, gelin g�n�lleri �nce bayram k�lal�m. O tat yeniden gelecektir eminim.

Eski bayramlar geri gelmeyebilir ama, eski bayramlar�n ruhunu eminim yeniden ya�atabiliriz. Birbirimize sayg� ve sevgi ile yakla�arak daha g�zel bir d�nya kurabiliriz. Unutmayal�m umut her zaman vard�r.

Bu g�zellikleri yeniden ya�amak ve gelecek nesillere aktarmak i�in, tatil planlar�m�z� ba�ka zamana erteleyip, b�y�klerimizle bayram keyfini bu bayram doyas�ya ��karal�m.

�G�n�ller sevin� dolsun, umutlar ger�ek olsun, ac�lar unutulsun, �zerimize mutluluklar ya�s�n� dileklerimle� Bayram�n�z kutlu olsun�

Sevgiyle kal�n�

Seyfettin Karam�zrak

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Bayram� �drak Ederken ba�l�kl� yaz� KARAM-41 taraf�ndan 5.06.2025 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

Bayram� �drak Ederken

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu