Çok  fazla  kafa  karýþýklýðýna  sebep  olmamak  için  en  basit  haliyle  anlatmaya  çalýþacaðým.

Evet,  Kut el  Amare’de   29  Nisan  1916’da  Ýngilizlere  karþý  çok  büyük  bir  zafer  kazanmýþtýk ama bu  zafer bir  futbol  maçýnda  rakip  takým  kalesine  atýlan  muhteþem  bir  golden  daha  fazla  anlam  taþýmýyordu.  Yani  nihai  zafere  ulaþmak  için  daha  fazla  gol  atmalýydýk  oysa  Kut el  Amare’den  sonra üst  üste  goller  yemeye  baþladýk.

Görüntüde 16 Haziran 1916’da Cidde'ye, 7 Temmuz'da Mekke'ye, 22 Eylül'de de Taif'e girenler  Þerif  Hüseyin  denen  alçak  hainin  kuvvetleriydi. Yani  bu  kutsal  þehirlere Ýngilizler ayak  basmamýþtý. Ama  herkes  de biliyordu  ki  çizmeleriyle  kirletmeseler  de  o  peygamber  þehirlerine  girenler aslýnda  Ýngilizlerdi. Þerif  Hüseyin  þerefsizinin  harcý  deðildi Türk  kuvvetlerini  yenmek.

Ayný  tarihlerde  Medine  de  Þerif  Hüseyin’in,  daha  doðrusu  Ýngilizlerin  Ýþgali  altýndaydý  her  ne  kadar  Fahrettin Ömer ( Türkkan ) Paþa  canla  baþla  savunuyor  olsa  da.

11  Mart  1917’de  Ýngilizler  Baðdat’ý  da ele  geçirmiþlerdi. Yani  gol  üstüne  gol  yiyorduk.

 Baðdat’ýn  elimizden  çýkmasý  üzerine  iyice  panikleyen  Baþkomutan  vekili  Enver  Paþa  hemen  Alman  Genel  Kurmayýný  aradý.

{Bu  arada  bir  açýklama  yapalým: Enver Paþa  neden  Baþkomutan  deðil  de  Baþkomutan  vekilidir?  Baþkomutan  vekilidir  çünkü  Geleneklere  göre  ordunun  baþkomutaný  padiþahtýr ( Zavallý Padiþah  Mehmet Reþat’ý  hiç  kimse  baþkomutan  olarak  sallamasa da.. ) }

Evet,  Enver Paþa,  Alman  Genel  Kurmayýna  mealen  sorar: ‘’  Ben  Baðdat’ý  geri  almak  istiyorum.  Siz  bu  iþe  ne  dersiniz?  Bize  yardýmcý  olur  musunuz?’’

Alman  genel  kurmayýnýn  gözleri  parlar. Çünkü  Baðdat’ýn  geri  alýnmasý  amacýyla  kurulacak  yeni  bir  cephe  demek  Ýngilizlerin  tüm  güçlerini  bu  cepheye  yýðmasý  demektir. Ýngilizlerin tüm  güçlerini  bu  cepheye  yýðmasý  ise  Almanlarýn  Ýngilizlerle  çarpýþtýklarý cephelerde rahat  soluk  almasý  demektir.

Ýyi  de  yahu  böyle  bir  savaþta  oldukça  fazla  Türk  askeri  ölebilir.  Hatta  savaþa  sokulacak  6000  civarýnda  Alman  askeri de  ölebilir.

Almanya  için,  ölecek Türk  askerinin  zerre  kadar  deðeri  yoktur.  Ýngiltere  Kraliçesi  Victoria’nýn  en  büyük  torunu  Alman  Ýmparatoru  Wilhelm’in  oturup  da  Türk  askerinin  arkasýndan  yas  tutacak  hali  yoktur.  6000  Alman  askeri  peki?  Yahu  hepsi  de  ölecek  deðil  ya.  Ýleri  hatlarda  pek  görünmesinler  yani…

Kýsaca  Alman  Genel  Kurmayý,  Enver  Paþa’ya  ‘’  Hay  aklýnla  bin  yaþa.  Sonuna  kadar  yanýndayýz’’  der  ve  dahasýný  da  yapar.  ‘’  Güzel  olur.  Gelin  bir  ordu  kuralým,  baþýna da  bizim  General  Eric  von  Falkenhayn’ý  geçirelim. ‘’ Der.

Enver  Paþa ‘’  Bu  ne  iþtah  yahu?  Bizim  bir  sürü  paþamýz  var.  Ordunun  baþýna  onlardan  birini  koysak  olmaz mý?’’  Diye  sormaz.  Çanakkale’de  sormadýðý gibi  þimdi  de sormaz.

Elin  gavurunun  umurunda olabilir mi   bizim  Baðdat’ý  geri  almamýz?’’  diye  bir  düþünce  aklýnýn  ucundan  bile  geçmez  büyük  ihtimalle

Derken  Efendim Mayýs  1917’de  Eric  Von  Falkenhayn  Halep  ve çevresini  þöyle  bir  dolanýr  ve  ‘’  Tam  benlik  bir  savaþ  mýntýkasý.  Erik’e  güven,  gerisini merak etme  sen?’’  kabilinden  raporunu  verince  ‘’Tamam’’ derler.

24  Haziran  1917’de  bizzat  Halep’e  gelen  Enver Paþa, 2.  Ordu  Komutaný  Mustafa  Kemal  Paþa,  Kafkas  ordularý  Grup  Komutaný  Ahmet  Ýzzet  Paþa,  4.  Ordu Komutaný  Ahmet  Cemal  Paþa,  6.  Ordu  Komutaný Halil ( Kut ) Paþa  ve  baþka  Türk  ve  Alman  subaylarla  birlikte  bir  toplantý yapar ve  Yýldýrým  Ordularý  Grup  Komutanlýðýnýn  kurulduðunu,  baþýna  General  Falkenhanyn’ýn  getirildiðini,  bu  ordunun  amacýnýn  Baðdat’ý  geri  almak  olduðunu,  Mustafa  Kemal’in  de  Kafkas  Cephesinden  aþaðý  kaydýrýlan  kuvvetlerle  birlikte  oluþturulacak  olan  7.  Ordunun  komutaný  olacaðýný  söyler.

Cemal  Paþa  da  Mustafa  Kemal  Paþa  da itiraz ederler  ve  Filistin  tehlikede  olduðu  müddetçe  Baðdat  seferinin  faydasýz  olduðunu savunurlar ama  çabalarý  boþunadýr.

****
24  Haziran  1917’de  sözlü  olarak  ifade  edilen  husus  5  Temmuz  1917’de  resmiyete  dökülür  ve  Mustafa Kemal Paþa Yýldýrým  Ordularý  Grup  Komutanlýðýna  baðlý  7.  Ordu  komutanlýðýna  atanýr. 15 Aðustos  1917’de  ise  Halep’e  gelerek görevine  fiilen  baþlamýþ  olur.

En  baþýndan  beri  Ýngilizlere  karþý  bir  baþarý  elde  edilecekse  Sina  Cephesine  önem  verilmesi fikrinde olan  Mustafa Kemal’e  nihayet  14 Eylül  1917’de  ‘’  Tamam madem ,  birliklerini  Filistin  Cephesine  taþý.’’Denir. 

Ancak  Mustafa  Kemal  Paþa  bu  hazýrlýklarý  yaparken  General  Falkenhayn,  yaptýðý  yeni  bir  düzenleme  ile  7.  Orduyu  tamamen  etkisizleþtirir.

Mustafa Kemal  100  Kilometrelik  bir  hatta iki ordu,  bir  kolordunun   rahat  hareket  edemeyeceði  görüþünde  olup  bu  cephenin  tüm  sorumluluðunun  kendisine  verilmesini  isterken  Falkenhayn’ýn  kafasýnda  hâlâ  Baðdat’ýn  geri  alýnmasý vardýr.

Sonunda  Mustafa Kemal  Paþa  20  Eylül  1917’de ve  24  Eylül 1917’de  Sadrazam  ve Dahiliye  Nazýrý  Talat  Paþa’ya,  Baþkomutan  Vekili  Enver  Paþa’ya  ve Suriye ve  Batý  Arabistan Ordularý Genel  Komutanlýðýna getirilmiþ  olan Cemal  Paþa’ya ayrý  ayrý  suretlerini  gönderdiði  bir  rapor  yazdýrdý 3.  Kolordu  Komutaný  Albay  Ýsmet’e ( Ýsmet  Ýnönü )

{ NOT:  Ýleride bu  Cephede  4.  Ordu  Komutaný  olarak  göreceðimiz  Mersini  Cemal  Paþa ile ( Cemal  Mersinli ) 24 Haziran 1917’deki  toplantýda  4.  Ordunun  baþýnda  olan  ve  ordusu temmuz  1917’de  laðvedilen Ýttihat  ve  Terakki’nin  üç  ahmaðýndan  biri  olan  Ahmet  Cemal  Paþa  ayný  kiþiler  deðildir  ama  maalesef  çok  karýþtýrýlýr. ]


20  Eylül  1917  Tarihli  raporunda gerek  ordunun  gerek  bölge  halkýnýn  durumunu  uzun  uzun  yazan  Mustafa  Kemal  Paþa’nýn  özellikle  Falkenhayn   ile  ilgili tek  bir  olumlu  düþüncesi  yoktu  ve  raporunda  bu  hususu  þöyle  dile  getiriyordu:

“Ýçinde bulunduðumuz bu bataklýktan Almanlarla beraber kurtulmak zorunlu ise de Almanlarýn bu zorunluluktan ve savaþýn uzamasýndan yararlanarak bizi sömürge yapmak ve memleketimizin bütün kaynaklarýný kendi ellerine almak siyasetinin karþýsýndayým.

Bugün Falkenhayn her vesileyle herkese karþý, Alman olduðunu ve elbette Alman çýkarýný en fazla düþüneceðini söyleyecek kadar cesaretlidir. Halep’te, Fýrat’ta ve Suriye’de Alman siyasetinin ve Alman çýkarýnýn peþinde koþan bir Alman komutanýn, yüzbinlerce Türk kaný için karar verme mevkiinde bulunmasý tamamen vatanýmýzýn çýkarlarýna aykýrýdýr.

 Falkenhayn geldiði günden beri Türklere düþman Arap aþiretlerini kazanmaya çalýþmaktadýr. Irak harekatýnýn uygulanamaz olduðunu daha ilk günden beri anlamasýna raðmen bu harekatý memleketimize yerleþmek için kullandý. Gerçekte amacý bütün Arabistan’ý Alman yönetimine almaktý. Nitekim planýn ikinci aþamasýna baþlamýþtýr. Irak hedefi deðiþince Sina cephesinde bir taarruz istemeye baþladý. Amacý Arabistan’ý Alman idaresine sokmaktýr.

Eðer Filistin’in savunmasý mümkün olursa Falkenhayn en büyük baþarýyý kazanmýþ olarak ortaya çýkacaktýr. Ancak bu durumda da memleket yine bizim elimizden çýkýp bir Alman sömürgesi haline gelecektir...”

24  Eylül  1917’de  gönderdiði  ikinci  raporunda  da  elimizdeki  mevcut  kuvvetlerle  Ýngilizlere  karþý  bir  saldýrý  savaþýnýn  mümkün  olmadýðýný,  Falkenhayn’ýn  Türk  kuvvetlerini  göz  göre  göre  ateþe  attýðýný, bu  hatta  iki  ordu, bir  kolordunun  sýðmayacaðýný,  komutanýn  kendisine  verilmesi  gerektiðini  ýsrarla  ifade  ettikten  sonra  þöyle  noktalýyordu:

‘’ 5 aydýr memleketimizde olan Falkenhayn bir iþ görmemiþtir. Falkenhayn’a ne askeri ne siyasi güvenim vardýr. Onun emri altýnda görev yapmak vataným için asla faydalý bir sonuç doðurmaz.

Vatanýmýn çýkarlarý ve kendi þeref ve haysiyetimin aþaðýlanmamasý için benimle ilgili aþaðýdaki iki karardan birinin acilen verilmesini istirham ederim:

1. Ya Falkenhayn Sina cephesinde görev alamaz. Sina’nýn savunmasý yalnýz 7. Ordu Komutaný’na ait olur.

2. Ya da ben 7. Ordu’nun komutasýndan ayrýlýrým.

Enver Paþa  bu  mektuba ( ya  da  rapora  )  2 Ekim 1917’de þöyle cevap verdi:

“Sina cephesinde Mareþal Falkenhayn Paþa’nýn, söz konusu harekatýn baþarýyla sonuçlanmasý için en doðru karar ve tedbirleri alacaðýna eminim. Bu konudaki güvenime zatýalinizin de iþtirak etmenizi bilhassa rica ederim.”

Ancak  Mustafa  Kemal  Paþa,  Enver Paþa  ile  ayný  kanaatte  deðildi.  O  sebeple  6  Ekim 1917’de Enver  Paþa’ya  Ýstifa  mektubunu  gönderirken  yerine  de  Ali  Rýza  Paþa’yý  tayin  etti. Kendisi de  11 Ekim’e  kadar  Halep’te  kaldý, 15  Ekim’de  ise  kendisinin  de  dediði  gibi  ‘’Asi  bir  paþa ‘’ olarak  Ýstanbul’daydý.

{ KAYNAK:  Genelkurmay Askeri Tarihi ve Stratejik Etüt Baþkanlýðý  (ATASE) Atatürk Arþivi Kls. 33 Dos. 12-16/A F. 19-38  / Baþka  kaynaklar  da  var  ama ‘’  Onlara  da  kaynak  diye  inanýyor  musun?’’  Ýtirazý  gelmesin  diye  yazmadým.}