Bu konuda internette birçok iddia var. Kimi bunlarýn tamamen gerçek olduðunu savunuyor, kimi ise komplo teorisi olduðunu söylüyor. Ben de kimya, fizik ve kendi hayat tecrübelerimi kullanarak bu konuyu sade bir þekilde ele almak istedim.

Uçaklarýn Býraktýðý Ýz Nedir?
Bazý uçaklarýn gökyüzünde uzun süre kaybolmayan beyaz izler býraktýðýný hepimiz görmüþüzdür. Bazýlarý bu izlerin kimyevî maddeler içerdiðini ve insanlarýn saðlýðýna zarar vermek için bilinçli olarak yayýldýðýný iddia ediyor.
Fakat benim gözlemlerime göre, iz býrakan uçaklar her uçak deðil; genelde çok yüksekten uçanlar. Yere yakýn uçan uçaklar iz býrakmazken, 10 kilometre civarýnda uçanlar iz býrakýyor. Bu yükseklikte hava sýcaklýðý yaklaþýk –50°C’dir.

Bu noktada fizik ve kimya devreye giriyor:
Uçak yakýtý olan kerosen yandýðýnda su buharý oluþur. Bu su buharý –50°C’lik dondurucu havayla karþýlaþýnca hýzla buz kristallerine dönüþür. Gökyüzünde gördüðümüz beyaz izler iþte bu buz kristalleridir; yani “kimyevî püskürtme” deðil, tamamen fiziksel bir süreçtir.
Son yýllarda izlerin daha uzun süre kalmasýnýn bir nedeni de uçak yakýtlarýna eklenen biyodizel olabilir. Biyodizel yandýðýnda daha fazla su buharý çýkabilir, bu da izlerin daha geç daðýlmasýna yol açar.

Chemtrails Ýddialarý Mantýklý mý?
Ýnternette bazý videolarda uçaklarýn zehirli maddeler püskürttüðü iddia ediliyor. Ancak 10 km yükseklikte havaya býrakýlan en güçlü zehir bile, devasa atmosferde bir fincan zehirle okyanusu kirletmeye çalýþmak gibidir. Maddelerin zararlý olabilmesi için belli bir dozun altýna düþmemeleri gerekir; havada bu yoðunluða ulaþmalarý neredeyse imkânsýzdýr.
Ayrýca þöyle bir durum var:

Eðer gerçekten dünya çapýnda böyle büyük bir tehlike olsaydý, bunu ciddiye alan en az bir dernek, vakýf, bilim grubu ya da kuruluþ mutlaka olurdu ama yok! Ben bulamadým. En küçük çevre sorununda bile harekete geçen çevreciler bu konuya dair hiçbir þey söylemiyorsa, bu manidardýr. Hollanda gibi dernek kurmanýn çok kolay olduðu bir ülkede bile “chemtrails” konusunda hiçbir ciddi kuruluþun olmamasý da düþündürücüdür.
 

Peki Bulut Aþýlama?
Kimyevi izlerin varlýðýný  savunanalarýn kullandýðý argümanlardan biri de bulut aþýlamasýdýr. Bulutlarýn yaðmur yaðmasýný teþvik etmek için bazý ülkelerde cloud seeding adý verilen yöntem uygulanýyor. Bu yöntemde gümüþ iyodür (AgI)  gibi maddeler bulutlara püskürtülüyor. Ancak bu iþlem;

• özel amaçlý uçaklarla,

• belirli irtifalarda,

• belirli bölgelerde yapýlýyor.

Yolcu uçaklarýnýn býraktýðý izlerle hiçbir ilgisi yoktur.
 

Sonuç
Gökyüzünde gördüðümüz beyaz izler, uçaklarýn egzozundan çýkan su buharýnýn yüksek irtifada buz kristallerine dönüþmesiyle oluþur. Kimyasal madde püskürtüldüðüne dair iddialar ise fizik, kimya bilgisi, mevcut gözlemler ve kurumsal kanýtlarla desteklenmediði için ikna edici görünmüyor; elbette karar yine de size ait.

Günlük hayatta tüketilen sigara veya alkol, iddia edilen þekilde 10 kilometre yukarýdan püskürtüldüðü varsayýlan en zararlý maddelerden bile belki milyonlarca kat daha fazla zarar verebilir. Zararý gökyüzünde aramaya hiç gerek yok!