Efendim diyorduk ya Kadirizm akımında en
önemi filmler genellikle fakir- fukara babası babalar üzerine idi diye ve de
bu babalar zenginden alıp fakire dağıtıyordu hep diye, bir de şöyle bir konu
vardı: Bu zengin milletinin kızlarına hep rahatlık ve o yüzme havuzlu
villalar, mercedes arabalar batardı. İlle gidip fakir bir gecekonduda bir
düzine çocuk yapacak, akşama kadar bulaşıktı çamaşırdı, yemekti anası
ağlayacak, patates ve makarna yemekten imanı gevreyecekti. Yok arkadaş, alayı
manyaktı bu zengin kızlarının. Bazen de zengin oğlanlarının... O sebeple de
gerek köylerde ağaların kızları, gerekse şehirlerde holding patronlarının
Pariste , Londrada özel okullarda eğitim görmüş evlatları gider nerede sümsük
bir aç varsa ona aşık olurlar, hani öyle kısa dönem askerlik gibi bir aşk
yaşasalar neyse, aşkları ebedi olduğu gibi bir de babalarına karşı o
heriflerle birlikte mücadele eder, hatta fabrikalar önünde ’’ Grev gözcüsü ’’
Önlüğü giyerek açlık grevi bile yaparlardı. Bu sahneler o zamanların konulu
ve siyasi içerikli filmleri içinde en fazla yediğimiz sahnerdi.
Ancak Kadirizm Filmleri içinde çok çok muhteşem filmler de vardı ki bunlar
içinde TATAR RAMAZAN En başta gelir. ( Dizisinin tek bir bölümünü bile
seyretmedim) Aynı şekilde Kadir İnanır- Türkan Şoray’lı ’’ DİLA HANIM da Türk
sinemasının yüz akı filmlerdendir. ( Dizisi tam bir felaketti ) Kadir
İnanır’lı filmler içinde beni en çok etkileyenler içinde iki tanesini
zikretmeden geçemeyeceğim.
Bunlardan birisi ’’ AH GARDAŞIM ’’ Filmi olup 1990 da çok ses getiren bir
filmdi. Bir kütük altında kalan Kadir İnanır karda donmak üzeredir ve kardeşi
o kendini salmasın diye, o hayatta kalsın diye ağabeyisini hayatta tutup o
kütüğü üzerinden kaldıracak araç ve insanlar gelene kadar oyalamak için ona
’’ Ben senin karınla yattım ’’ Der Kadir İnanır bu sözü duyunca ölmemek için
direnir ve üzerinden kütük kalkar kalkmaz kardeşinin üzerine tabancasındaki
mermileri boşaltır. ( Gerçek hayatta yeğeni olan Levent İnanır’a ) Sonra
kardeşinin onu hayatta tutmak için böyle bir yola başvurduğunu anladığında da
’’ Ah gardaşım ’’ Diye ağlar. ( Böyle hatırlıyorum eğer yanlış
hatırlamıyorsam.)
Bir diğer film ise ’’ KATIRCILARDIR ’’ 1987 yılı yapımı olan bu filmi
seyretmeyen varsa mutlaka seyretmesini tavsiye ederim. Ben özellikle de
Diyarbakırlı er Raci’nin ölüm sahnesinde hüngür hüngür ağlamışımdır bu
filmde. Seyredin diye kasıtlı olarak film hakkında başka hiç bir şey
yazmıyorum.
Gerçek hayatta Polis milletini sevmeyen bir insan olduğunu bir vesile bizzat kendisi
söyleyen Kadir İnanır’ın yakın zaman filmleri içinde benim nazarımda tam bir
şaheser olan filmi ise baş rollerini Pelin Batu, Müjde Ar, Gazanfer Özcan,
Okan Bayülgen ve MFÖ nün Özkan’ı ile paylaştığı ’’KOMSER ŞEKSPİR ’’ Filmidir.
O filmde kızı lösemi hastası olan bir Komseri canlandıran Kadir İnanır’ın
Atatürk büstüne sarılarak ’’ Çok yalnızım be Atam ’’ Diye ağlaması pek çok
taş kalpliyi bile hüngür hüngür ağlatmıştır. Hem dram, hem komediyi aynı anda
bulabileceğiniz ender filmlerdendir ki ben bu filmde Özkan ile Müjde Ar
arasındaki bir konuşmaya gülmekten yerlere yatmışımdır.
Yankesici Okan Bayülgen, Pamuk Prenses masalını anlatırken tam da kötü kalpli
kraçileye sıra gelir..Bir Mafya babası olan Özkan, Pamuk Prenses’in haline
ağlamaktadır ve zalim kraliçenin adını duyar duymaz ’’ Orospu ’’ Diye
bağırır...Anında Müjde Ardan cevap gelir ’’ Buyur beyzadem ’’ Özkan : ’’
Pardon bacım sana değil ’’ Der.
Efendim...Türk sinemasının en önemli jönlerinden birisi de şüphesiz Tarık
Akan’dır. Türk sinemasına önce salon filmleriyle başlayan Tarık Akan daha
sonra Hababam Sınıfında oynadı, sonraları o uzun saçlarını kestirmediği halde
ve hâla bir salon beyefendisi, cici çocuk görüntüsünde olmasına rağmen bar
fedaisini bile oynadı. Filiz Akınla kamera karşısına geçtiği ‘’ MEMLEKETİM’’
Filminde oldukça milliyetçiydi, Deniz Gökçer ile oynadığı ‘’AŞKLARIN EN
GÜZELİ’’ Filminde ise sonunda ilahi aşkı yakalıyorlardı.
Ve yine o cici çocuk halleriyle ama bu sefer yürek tellerimizi titreten bir
filmle geldi karşımıza ki işte o filmde ağlamamak da mümkün olmadı. Bu filmde
Baş rolleri Halit Akçatepe ve küçük yıldız Kahraman Kral ile paylaştı. Filmin
adı. ’’CANIM KARDEŞİM ’’ idi ve son derece duygusal bir filmdi. Lakin en az
onun kadar duygusal olan ve baş rollerini Fikret Hakan ile paylaştığı ’’
ARKADAŞIM ’’ da Türk sinema seyircisine bol göz yaşı döktürten bir filmdir.
Yıllardır kan davalısını arayan böbrek Hastası Fikret Hakan, onun birlikte
hamallık yaptığı Tarık Akan olduğunu bilmemekte, bu gerçeği öğrenen Tarık
Akan ise ’’ Arkadaş ’’ Olarak bağrına bastığı bu insana sonuna böbreğinin
birini bağışlamaktadır özetle.
Evet..Tarık Akan - siyasi görüşü ne olursa olsun- Türk sinemasında bir ekol
olmuş ve ilk başlardaki salon filmlerini hesaba katmazsak olgunluk
dönemlerinde hep ses getiren filmlerde rol almıştır. Mesela Cüneyt Arkın Kara
Mutarken de, Battal Gazi ya da Malkoçoğlu iken de saçlarına, favorilerine el
sürdürtmezken Tarık Akan rolünün gereği o uzun saçlarını kestirmiş,
gerektiğinde sakal bırakmış, gerektiğinde de otuz kırk kilo birden almıştır
rolü için. Mesela baş rolünü Meral Orhonsoy ile paylaştığı ’’ PEHLİVAN ’’
Filmi için adam yüz otuz kiloya çıkmıştır.
Pehlivan da güzel bir filmdi. Özellikle de Kırkpınar’a çıkmadan önceki gece
yapmaması gereken bir şeyi yapmış ve ve tamamen takatten düştüğü için altın
kemeri kaçırmıştı. Ne miydi o yapmaması gereken şey? Karısı Meral Orhonsoy
ile sabaha kadar cinsel ilişki tabii ki...İyi de arkadaş, Meral de Meral
yani, adam n’aapsın?
Gerçek hayatta polis milletini hiç sevmeyen bir siyasi görüşten olmasına
rağmen Tarık Akan, filmlerinde polis bile oldu ve uyuşturucu kaçakçıları ile
pezevenklere göz açtırmadı. Bir nevi Sadettin Tantan ya da Hortum Süleyman’dı
anlayacağınız rol icabı.( Mesela KAYIP KIZLAR, BEYAZ ÖLÜM Gibi filmler
bunlardan sadece ikisidir.) Lakin
polis olarak oynadığı filmler pek kimsenin aklında kalmazken Hülya Koçyiğit
ile oynadığı ’’ DERMAN ’’ Filmi benim unutulmazlarım arasındadır. Adam resmen
dondurucu bir kış mevsiminde atlı kızakçıyı oynadı bu filmde. Bıyıklarından,
kaşlarından sarkan buzlar hâla gözlerimin önündedir.
Veeee..’’ ADAK ’’ Tarık Akan’ın en ses getiren filmlerinden birisiydi ki konu
Hz İbrahim’in , oğlu İsmail’i kurban olarak adaması gibi , yıllardır erkek
evlat hasretiyle yanıp tutuşan bir köylünün doğacak çocuğunu Allah’a adak
kurban edeceğine dair yemin etmesi, çocuk doğduktan sonra da bir şeyhin ’’
Adağının gereğini yapmalısın ’’ emri ile çocuğunu boğazlaması üzerine bir filmdi.
( Bu filmin konusunun gerçek hayattan alındığı söylendi o yıllarda ) Ve yine
çok önemli bir soyal yara olan berdelin işlendiği ’’ BERDEL ’’ de onun efsane
filimlerindendir
Devamlı şekilde Cüneyt Arkın’a rakip olarak gösterilen Tarık Akan’ı sonunda
Cüneyt Arkın ile aynı filmlerde de buluşturdu yapımcılar. Bu filmler içinde
’’ ALEV ALEV ’’ de rol arkadaşları Gülşen Bubikoğlu, ’’ PARAMPARÇA’’ da ise
’’ Bayan popo ’’ Lakaplı Sevtap Parman idi. Bu iki filmde de Tarık Akan iyi
adam, Cüneyt Arkın ise -Resmen aldatıldığı halde- Kötü adamdı.
Hemen bu araya sıkıştırayım: Türk sinemasının Bayan Dudak’ı Türkan Şoray,
Bayan Tebessüm’ü Hülya Koçyiğit, Bayan Zarafet’i Filiz Akın,Erkek Fato’su
Fatma Girik, ( Piliç gibi hatuna neden erkek derlerdi hiç bilmem. ) Bayan Popo’su
Sevtap Parman, Bayan Meme’si ( Göğüs ) Feri Cansel idi. Bayan Bacak ünvanı
ise bir ses sanatçısı olan ve şimdilerde sokaklarda kokoreç satarak hayatını
idame ettiren o zamanların çok ünlü şarkıcısı, Samanyolu ( Bir Şarkısın sen )
Şarkısıyla gönüllerde taht kurmuş olan Berkant’ın karısı Serpil Örümcer’e
aitti. Yine ilginçtir. Türk filmlerinde bayan artizler zaman zaman baldır
bacak sergileseler de öyle çırılçıplak, tamamen anadan üryan olmazlardı. Bu
geleneği bozan ise yine - aslında bir ses sanatçısı olan - Seyyal Taner oldu.
Neyse konuyu dağıtmayalım. Tarık Akan- Cüneyt Arkın ikilisin baş rol
paylaştıkları bir film de ’’ÇARK ’’ Olup buram buram sosyalizm kokan bir
filmdi bu.
Cüneyt Arkın ile Tarık Akan arasındaki en bariz fark ise Tarık Akan’ın hiç
bir tarihi filmde rol almamış olmasıydı...Son yıllarda yanlış bilmiyorsam bir
tarihi filmde 31 Mart ayaklanmasını bastıran Mahmut Şevket Paşa rolünü
oynamış ama baş rol değil tabii ki
Konulu filmlere devam......Ve Yasaklı filmler.