29 Ekim 1914�de ne olmu�tu?

Asl�nda pek �o�umuz biliriz hikayeyi. �imdi yaz�nca da hat�rlayaca��n�zdan eminim.

Tarih ders kitaplar�m�z�n anlatt��na g�re �ngiliz donanmas�n�n �n�nden ka�an Almanlar�n iki sava� gemisi Goben ve Breslav Osmanl� Devletine s��nm��t�. Osmanl� Devleti de bu gemileri sat�n ald��n� bildirip birine Yavuz di�erine Midilli ad�n� vermi�ti ve daha sonra bu iki gemi Karadeniz�e a��l�p 29 Ekim 1914�de Rus limanlar�n� bombalay�nca Rusya bize sava� a�m��t�. B�ylece biz de I. D�nya Sava��na kat�lm��t�k.

Evet..Bu kadar�n� biliriz.

Pardon... Bir de I. D�nya Sava��n�n neden ��kt��n� biliriz: Avusturya- Macaristan �mparatorlu�u veliaht� Frasuva Ferdinand, S�rbistan�da, bir S�rp milliyet�isi taraf�ndan �ld�r�l�nce Avusturya- Macaristan �mparatorlu�u, S�rbistan�a sava� a�t�. ��te bunu biliriz.

Sonra? Sonra o ona bu buna sava� a�t� derken I. D�nya Sava�� ba�lad�.

Oysa o kadar basit de�ildir. Bir iki paragrafl�k bir anlat�mla anlat�labilecek bir hikaye de�ildir bu.

O halde en ba�tan ba�layal�m.

******

1908 Y�l�nda Sultan II. Abd�lhamit mecburen-mecburiyetten me�rutiyeti ikinci kez ilan etti�inde Osmanl� Devleti�ndeki bu zay�fl�ktan faydalanan Avusturya- Macaristan �mparatorlu�u, Bosna- Hersek�i ilhak etti�ini a��klad�. Yani kendi topraklar�na katt�. Sultan II. Abd�lhamit ise san�r�m �� Ha Avusturya- Macaristan��n elinde ha S�rbistan��n, bizim i�in fark etmiyor.�� Diye d��nm�� olmal� ki bu ilhaka ses ��karmad�.

Evet... Osmanl� Devleti, Bosna- Hersek�in Avusturya- Macaristan taraf�ndan ilhak�na ses ��karmad� ama B�y�k S�rbistan Krall�� h�lyalar�yla yat�p kalkan S�rbistan bu i�ten hi� ho�lanmad�. �� Bu topraklar ne Osmanl��n�n ne de Avusturya- Macaristan �mparatorlu�u'nundur. Bu topraklar bizimdir.�� Demeye ve S�rp milliyet�ili�ini k�r�klemeye ba�lad�.

1914 Senesine geldi�imizde Ruslar�n da her t�rl� destekledi�i bu S�rp milliyet�ili�i zirvedeydi art�k ve bu S�rp milliyet�ilerinin yapaca�� bir tek �ey kalm��t�: Sansasyonel bir eylemle dikkatleri �zerlerine �ekip adlar�n� tarihe yazd�rmak...

Avusturya- Macaristan �mparatorlu�u veliaht� Fransuva Ferdinand ve e�i Sophie 24 Haziran 1914�de Viyana�dan yola ��kt�lar ve Belgrat da dahil S�rbistan ziyaretlerinin ilk �� merhalesini tamamlad�lar. Son duraklar� Saraybosna idi.

28 Haziran 1914�de Saraybosna�dayd�lar. Ancak Kara El de oradayd�.

Yok yok gizli bir elden bahsetmiyorum. Kara El , S�rp milliyet�ilerinin kurduklar� bir �rg�tt�. Bir nevi Osmanl� Devletindeki H�n�ak Komitas� gibi bir �eydi yani.

Kara El, Fransuva Ferdinand�� ld�recekti. Bu suikast i�ini �zerine alanlar ise �unlard�: Gavrilo Princip ( Biz sadece bu ismi biliriz. Tabii ki tarihe merakl� olanlar...) Di�erleri: Nedjelko Cabrinovic, Trifko Grabez, Muhamed Mehmedbasic, Vaso Cubrilovi� , Cvijetko Popovi�... G�r�ld�� gibi �etenin i�inde bir M�sl�man bile vard�.

28 Haziran saat 10.00 gibi Fransuva Ferdinand ve e�i Sophie �st� a��k bir arabada Appel iskelesi boyunca hareket halindeyken suikast��lardan Muhammed �� Ben geriyi kollayay�m�� Diyerek ayr�ld� ve bir daha ortada g�r�lmedi. Ferdinand��n arabas�n� kur�un ya�muruna tutacak olan suikast��lar da korkup g�rev yerlerini terk ettiler.

Ferdinand��n konvoyu Cumurja K�pr�s�ne geldi�inde suikast��lardan kala kalasadece Nedeljko Cabrinovic kalm��t� cesaretli olan... Ferdinand��n arabas� kendisine iyice yakla�t��nda el yap�m� patlay�c�y� f�rlatt� ve o anda hi� beklenmedik bir �ey oldu.

Fransuva Ferdinand, �zerine gelen patlay�c�y� ( bir nevi el bombas�- veya molotof kokteyli ) g�rd�� anda ani bir refleksle ona �iddetli bir tokat yap��t�rp kendisinden uza�a d��mesini sa�lad�.

Patlay�c� ne kendisine ne e�ine bir zarar vermi�ti.

Bu arada Nedeljko Cabrinovi� olay yerinde hemen yakaland�. F�rlatt�� patlay�c�n�n da �iviler ve kur�unlarla dolu b�y�k bir �i�e ile yap�ld��, alt�na bir de balata eklendi�i tespit edildi.

Velhas�l�kelam Fransuva Ferdinand hi� bir yara almadan, e�i Sophie ise ufak tefek yaralarla bu suikasttan sa� salim kurtulmu�lard�.

�yi de yahu bu adam ve kar�s� 28 Haziran 1914�de bir suikast sonucu �ld�r�lmedi mi? B�t�n tarih kitaplar� b�yle yazm�yor muydu?

Tarih kitaplar� do�ru yaz�yordu. Fransuva Ferdinand ve e�i Sophie 28 Haziran 1914�de bir suikast sonucu �ld�r�ld�ler.

Kafalar kar��t� san�r�m.

O zaman yar�na kadar sab�r. Yar�n a��klayaca��m in�allah.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Bir 29 Ekim�den Bir Ba�ka 29 Ekim�e ---2. B�l�m--- ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 27.10.2022 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.