-Niyet diye bir gerçek var, müminin niyeti amelinden üstündür, niyetler amellere göredir.
Niyet, hayýr ,akýbet 'neye niyet neye kýsmet' hep dilimizde dolanýr da dilimize pek düþmez.
Bu tabirlerin en güzellerinden bir tanesi neye niyet neye kýsmet, bazen tersinden anlýyoruz. Halbuki biz bir þeye niyet ettik karþýmýza bu çýktý olmadý Allah Allah plan tutmadý gibi, düþünüyoruz da halbuki tam tersi.
Bu ifade diyor ki neye niyet edersen kýsmetini o belirliyor der. Kýsmetini belirleyen baþtaki niyetindir, niyetin oranýnda sana  ‘kýsým’ ediliyor yani taksim ediliyor ve veriliyor.
Kýsmet niyetten baðýmsýz deðil, kýsmet olarak önüne çýkan þey niyetinde belirleniyor o yüzden bunu hem bir dua, hem bir düstur olarak ta ‘niyet hayýr akýbet hayýr ‘demiþler.
Yani niyetin hayýr olsun, iyi güzel olsun ki akýbeti sonu neticesi güzel olsun.
Akýbette ‘akabe’ yani bir sonraki gelen þey demek ,ondan sonra gelen güzel olsun, oda senin kýsmetin oluyor.
Ýnsanýn nasibi de böyle þekilleniyor ,herkes nasibine düþeni alýyor.
Nasibinde ne varsa onu alýyor, nasibini belirleyende senin en baþtaki niyetin düþüncen zikrin. Kalbindeki fikir kafandaki düþünce.
Hasbi düþünmeyi unuttuk, hesabi düþünmeye baþladýk.
Hesap kitap yapýyoruz, her konuda plan program yapmakla hesabi düþünmek farklý þeyler.
Bir iþi yaparken bir kurum inþa ederken ,bir görevi ifa ederken elbet teki plan program  yaparýz.
Þuraya gideceðiz, þunu yapacaðýz þu görüþmeyi yapacaðýz vs.
Bu eþyanýn tabiatý gereði olmasý gereken  bir þey.
Hesabi düþünmek ise  buradan ne çýkar elde ederim, buranýn sonucu bana nasýl bir fayda saðlar bunu nasýl kullanýrým .
Bunu nasýl araç sallaþtýrýrým düþüncesidir bu hesabi düþüncedir.
Hasbi düþüncenin tam tersi bir  düþünme þeklidir.
Hasbi düþünme nedir, böyle bir hesap kitap yapmadan halis hane bir kalple iyi bir niyetle hayýr bir niyetle kýsmetine ve nasibine düþenin iyisini güzelini doðrusunu talep etmektir. Dostluklar da böyledir hesabi dostluk, dostluk deðildir.
Hesap kitap yapýyorsun buradan ne çýkar elde edebilirim bu dostluðu arkadaþlýðý araç sallaþtýrmaktýr.
Bir þeyi araç sallaþtýrmak onu deðersizleþtirmektir metalaþtýrmaktýr.
Adý üstünde araç alet enstrüman baþka bir þey için kullandýðýn bir þeye dönüþtürmektir.

Mesela para bir araçtýr deðil mi ,para kendi baþýna bir amaç deðildir parayý ne için ister insan.
Ýþte rahat bir hayatým olsun þu ihtiyaçlarýmý karþýlayayým insanlara yardým edeyim güzel þeylere vesile olsun.
Kendi baþýna bir amaç haline getirdiðinizde  onu mutlaklaþtýrýrsýnýz.
Kendi maksudundan baþka bir yere taþýrsýnýz artýk o taþýnamaz bir hale gelir sizin için yük haline gelir.
 
  -Ama bazý þeyler vardýr ki araçsallaþtýrýlamaz sevgi gibi dostluk gibi inanç gibi.
Bað gibi, irtibat gibi mesela bir insanýn annesini sevmesi ,kardeþini sevmesi, eþini sevmesi, bir inandýðý davayý sahiplenmesi araçsallaþ- týrýlabilecek þeyler deðillerdir.

Bunlar kendi zatýnda kýymetli deðerli þeylerdir buralarda hesabi düþünce olmaz burada hasbilik esastýr. 
Hasbilik nedir, kalpten gelen akýl süzgecinden geçmiþ bakýþ açýsýdýr.
 
Ývaz ve garazdan kasýt ise nefret öfke ,garaz duymak deriz ya ivazda böyle ,yoldan çýkma gibi bulandýrma bunlardan baðýmsýz var. Bir þeyi yapýyorsan nefretle öfkeyle deðil onu hayýr olan neticeye akýbete götürecek bir duyguyla niyetle yap demektir.

Ameller niyetlere göredir. 
Her þeyi gören Rabbimiz ona bakýyor senin niyetinin ne olduðunu biliyor.

Hangi niyetle camiye gidiyorsun ,hangi niyetle hayýr iþinde bulunuyorsun, hangi niyetle þu iþi yapýyorsun, kibir için mi ,gurur için mi, gizli gizli nefsini okþamak için mi, gösteriþ için mi. Çýkar için mi, hesap kitap için mi ,yoksa bütün bunlardan baðýmsýz tamamen arýndýrýlmýþ bir þekilde ivazsýz garazsýz Zatýnda doðru bir þey deyip onun için mi yapýyorsun.

Bunu yaptýðýn zaman o kendi nimetiyle bereketiyle ihsanýyla ardýndan gelir zaten .
Onlar birer nimettir ihsandýr, onlar için yapmazsýn ama onlar güzel nimetlerdir .
Ýnsan ancak hasbi düþündüðü eylemde bulunduðu oranda gerçek sahici iliþkiler kurabilir.

O zaman dostluklar, iliþkiler, arkadaþlýklar anlamlý bir zemine oturur bizim bu deðerleri mutlaka korumamýz gerekiyor.

 
Kalýn saðlýcakla…

 
Semra EROÐLU Þiirleri sevdiren kadýn
19/06/2023