DÜNYANIN GELMİŞ GEÇMİŞ
EN HİLELİ SEÇİMİ-- HALK PARTİYE NASIL KAZIK ATILDI?
Yıl 1927
Bütün ülke hatta Avrupa ve özellikle de Amerika yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin sonuçlarını bekliyor.
Seçime katılan iki parti var: Biri Halk Parti, diğeri Gerçek Güç Partisi.
Şimdi diyeceksiniz ki ‘’ Hocam sen neden bahsediyorsun? 1927 de bizim ülkede bir cumhurbaşkanlığı seçimi olmadığı gibi o tarihte zaten bir tek siyasi parti verdı o da Halk Parti, Gerçek Güç Partisini de nereden çıkardın?’’
Eğer böyle düşünürseniz haklısınız ama ben Türkiye’den bahsetmiyorum ki.
Ya nereden bahsediyorum?
Bir Afrika ülkesi olan Liberya’dan bahsediyorum.
Evet, bir Afrika ülkesi olan Liberya’da 1927 Yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi dünyanın gelmiş geçmiş en hileli seçimi olarak kayıtlara geçti, hatta bu seçim ‘’ Dünyanın gelmiş geçmiş en hileli seçimi ‘’ olarak Guinnes Rekorlar Kitabına girdi.
Halk Parti ne alaka?
Seçime giren iki pardi vardı. Bu partilerden birinin adı ‘’ People’s Party ( Halk Parti ) Diğeri ise True Whig Partisiydi ( Gerçek Güç veya Gerçek Liberal )
Seçime giren bu partilerden True Whig’in başında 1920 Yılından beri ülkenin Cumhurbaşkanı olan Charles Dunbar Burgess King bulunurken diğer parti olan People’s Party’nin başında Thomas J.R. Faulkner bulunmaktaydı.
Peki bu seçim Avrupayı ve Amerika’yı niçin bu kadar ilgilendiriyordu?
Efendim o yıllarda dünya kauçuk ticareti neredeyse tamamen İngilte’nin, kısmen de Fransanın ellerindeydi. Her iki ülke de ( Ama özellikle İngiltere ) sömürgelerinde ürettikleri kauçuğa istediği fiyatı koyup dünya pazarlarına sürüyordu. 1922 yılında Türk parasıyla 1 Kuruş zam yapmıştı kaçuk ve lastiğe. Bu bir kuruşluk zam ise Abd ye 8 Milyon dolarlık bir kazık anlamına geliyordu.
Abd bu lastik işini lastik gibi uzatmak niyetinde değildi. Yaptığı araştırmalar sonucunda Liberya’nın kauçuk üretimi için oldukça elverişli bir ülke olduğunu anlamıştı. Lakin önemli bir sorunu vardı. Liberya’da halen kauçuk üretilecek oldukça geniş ve boş arazi olmakla birlikte üretilenler İngiltere’ye gitmekteydi. Yani Liberya’daki İngiliz etkisine son vermeliydi.
İngilte hem kauçuk üretimi hem de adeta bedava iş gücü açısından Liberya’dan olabildiğince faydalanıyor, zavallı Liberya ise belini doğrultmak için habire İngiltere’den kredi alıyor ama faizlerini bile ödeyemediğinden iki büklüm oluyordu.
İşte böyle bir ortamda ABD nin Firestone şirketi devreye girdi ve 1926 Yılında Liberya’nın mevcut cumhurbaşkanı ve parlamentosundan – kauçuk üretmek üzere – bir milyon dönüm arazi satın alabileceğini, böylece Liberya ekonomisini rahatlatabileceğini belirtti. Charles D.B.King böyle bir teklife balıklama atladı tabii ki. Liberya böylece borçları konusunda rahatlamıştı. Artık İngiltere’ye bağımlı olmayacaktı. Bundan sonra artık ABD ye bağımlı olacaktı. Çünkü Abd ‘’ Eğer bizden kredi alırsan biz de senin topraklarını satın alırız’’ Diye Liberya’ya, kendisinden kredi alma şartı koştuğu gibi Abde den başka ülkeye kauçuk satılmayacaktı doğal olarak. Liberya’nın aldığı kredilerin Liberya’nın hayrına kullanılmaması diye bir şartı ise yine direkt değil, dolaylı yollarla izah edilmişti Liberya Cumhurbaşkanına.
Evet, 1926 Yılında Liberya artık bir nevi Amerikan sömürgesiydi. Ve böyle bir ortamda 1927 Yılında cumhurbaşkanı seçimi yapıldı.
Başkanlık seçimi sonucunda Charles Dunbar Burgess King toplam oyların %96.43 ünü, Rakibi Thomas J.R. Faulkner ise % 3.57 sini almışı.
Bu sonucu oy veren insan sayısı olarak ifade edecek olursak
Charles D. B. King – True Whig Party – 243.000 oy
Thomas J. Faulkner – People’s Party- 9.000 oy almıştı seçmenden.
Kısacası Charles D. B. King ezici bir üstünlükle seçimi kazanmış görünüyordu. Lakin ortada çok çok önemli bir sorun vardı: Liberya Anayasasına göre oy verecek seçmen sayısı sadece 15.000 ( On beş bin ) idi.
Evet Charles D. B. King nasıl becermişse becermiş, seçmen kütüklerinde kayıtlı on beş bin seçmenin iki yüz kırk üç bininin oyunu almıştı (!)
Thomas J. Faulkner’in itirazları boşa gittti. Ama olaya İngiltere el koydu. Birleşmiş Milletleri harekete geçirdi ve Birleşmiş Milletler İngiltere’nin başkanlık yaptığı bir komisyon oluşturdu seçim sonuçları ile ilgili olarak... Bu arada Thomas J Faulkner de seçimlerin hileli olduğundan daha çok hükumeti başka suçlarla suçlayınca komisyon seçim olayını bir tarafa bırakıp bu suçlar üzerine yoğunlaştı.
Suçlamalara göre Charles D.B. King, anayasaca yasak olmasına rağmen köle ticareti yapıyor, orduyu bile bu pis ticarete alet ediyordu. ( başka suçlar ve yolsuzluklar da vardı suçlamalarda.)
Komisyon 1930 yılı sonlarına doğru ancak bir sonuca varabildi ve Charles B.D King ile yardımcısı Allen N. Yancy’nin isnat edilen suçlara bulaştığına karar verdi lakin her ikisi hakkında da bir yargılama ve tutuklama olmadı. Sadece görevlerinden istifa ettiler ve 1931 yılında yapılan seçimlere katılmadılar ama 1931 seçimlerine kadar da biri cumhurbaşkanı, öteki başkan yardımcısı olarak görevlerine devam ettiler.
Velhasılıkelam Liberya’da Halk Parti 1927 yılında yediği kazıkla kalmıştı.
Ne diyelim. Allah hiç bir ülkeye ve seçmenine böyle bir olay yaşatmasın.
Not: Afrika Kıtasından dünyanın en iyi futbolcusu ödülüne layık görülmüş tek kişi olan George Weah, 2017 Yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde ülkesinin Cumhurbaşkanı seçilmiştir
(
Dünyanın Gelmiş Geçmiş En Hileli Seçimi-- Halk Partiye Nasıl Kazık Atıldı? başlıklı yazı
Sami Biber tarafından
8.04.2019 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
