�OK UZUN B�R YAZI--3 N�SAN 1963 de 27 MAYIS'IN H�RR�YET VE ANAYASA BAYRAMI OLMASI

Bug�n ��27 May�s 1963 den 1980 �htilali sonras�nda haz�rlanan 1982 Anayasas�na kadar on dokuz y�l bayram olarak kutlad��m�z 27 May�s H�rriyet ve Anayasa bayram�n� kim ya da kimler bayram yapt�?�� Diye y�z ki�iye sorsak san�r�m y�z� de �� Tabii ki Cumhuriyet Halk Parti�� Diyeceklerdir ama i�in asl� hi� de �yle de�ildir.

��in asl� 3 Nisan 1963 Tarihi itibariyle TBMM �at�s� alt�nda bulunan b�t�n siyasi partiler el ele hatta g�n�l g�n�le vermi�ler ve 3 Nisan 1963 de 27 May�s��n- 27 May�s 1963 den itibaren- H�rriyet ve Anayasa Bayram�� olarak kutlanmas�na dair kanun ��kartm��lard�r.

Yani t�m siyasi partiler 27 May�s�n Bayram olmas� gerekti�i y�n�nde oy kullanm��lard�r.

Bu arada bu kanun teklifinin hi� bir i�e yaramayaca��n� d��nd�� i�in oy vermek istemeyen ve vermeyen de olmu�tur ama bunlar parmakla g�sterilecek kadar azd�r.

�imdi gelin do�rudan do�ruya 3 Nisan 1963 tarihine gidelim ve o g�n kimler ne konu�mu�lar 27 May�s nas�l H�rriyet ve Anayasa bayram� olmu� bir bakal�m.

TBMM TUTANAK DERG�S�

D�NEM : 1 C�LT: 15 Altm��alt�nc� Birle�im

3.4.1963 �ar�amba

6. � Ulusal bayram ve genel tatiller hakk�ndaki 2739 say�l� Kanuna ek kanun tasar�s� (1/224) (S. Say�s�: 127) (1)

BA�KAN � Ge�en Birle�imde kanunun �ncelik ile g�r��lmesi kabul edilmi�. �di. Kanunun t�m� �zerinde s�z istiyenlere s�ra ile s�z verece�im.

Say�n Cevad Odyakmaz.

C. K. M. P. GRUBU ADINA CEV�D ODYAKMAZ (Sivas)

Say�n Ba�kan, muhterem milletvekilleri; 27 May�s g�n�n�n H�rriyet ve Anayasa Bayram� olarak kabul� hakk�nda birinci Karma h�k�met taraf�ndan haz�rlanarak Y�ce Heyetinize sevk edilmi�'bulunan kanun tasar�s�n� C. K. M. Partisinin destekleme�e kararl� bulundu�unu belirtmekle s�ze ba�l�yaca��m.

Bilindi�i gibi C. K. M. Partisi demokratik hak ve h�rriyetlere dayanan hukuk devleti nizam�n� b�t�n m�essese ve icaplan ile kurmak ve ya�atmak amac� ile siyasi hayat�na ba�lanm�� ve bu u�urda �etin m�cadeleler yapm�� bir partidir. Partimiz bu m�cadelelerine bayrak yapt�� fikir ve prensipleri daha ilk g�nden itibaren teker teker program�nda g�stermi�, te�kilini istedi�i m�esseseleri umumi efk�r kar��s�nda y�llarca savunmu�tur. Kanun tasar�s�n�n b�t�n kalbimizle i�tirak etti�imiz gerek�esinde belirtildi�i �zere bu fikir, prensip ve m�esseseler esasen T�rk milletinin; bir bu�uk y�z y�ldan beri tahakukunu istedi�i ve bu yolda ge�mi� nesillerin bir�ok hallerde canlar� ve kanlar� pahas�na m�dafaa edegeldikleri nizamin temel unsurlar�d�r.

Diye ba�lad� konu�mas�na ve

Bu hak ve h�rriyetlerin d�nya var olduk�a var olacak olan asil T�rk milletiyle beraber ya�amas�n� ve bu Anayasan�n y�zy�llarca �m�rl� olmas�n� Cenab�hak'tan diler, yeni bayram g�n�n�n milletimize hay�r getirmesini partimiz ad�na temenni ederiz. H�rmetlerimle. (Alk��lar)

BA�KAN � C.-H. P. Grubu ad�na Say�n Paks�t.

CUMHUR�YET HALK PART�S� GRUBU ADINA EM�N PAKS�T (Ankara) �

Muhterem arkada�lar�m,

Diya ba�lad�� konu�mas�nda uzunca bir giri�ten sonra

Muhterem arkada�lar�m, 27 May�s g�n�n� T�rk Milleti 27 May�s 1960 sabah� kutlad�. O zaman� hat�rl�yanlar bilirler ki, memleketteki hava umumi bir bayram havas� idi. Atat�rk'�n �yurtta sulh, cihanda sulh,� prensibini ruhunun derinliklerinde hisseden bir millet olarak, b�t�n teminatiyle hukuk nizam�n� kurmak i�in, me�ruiyetini kaybetmi� bir iktidar�n y�k�l��n�n millet i�in bir bahtiyarl�k devri a�aca��n� m�drik olarak 27 May�s g�n�n� kutlad�k.

27 May�s�n Birinci y�ld�n�m�, Kurucu Meclisin �al��malar�n�n en m�him k�sm�n� te�kil eden, Anayasan�n kabul edildi�i g�ne raslar. Bir ihtil�l sonras�nda, en geni� bir temsil imk�n� sa�lanmak suretiyle meydana getirilmi� olan Kurucu Mecliste, Anayasa 27 May�s 1961 g�n� kabul edildi.

O g�n yap�lm�� olan bir t�renle, millet emrinde olan bir Meclisin kabul etmi� oldu�u ve hukuk d�zenini ger�ekle�tiren bir Anayasa sebebiyle, 27 May�s 1961 de de bayram yap�ld�. Sonra bildi�iniz gibi, bu memlekette kimsenin, d�r�stl�� ve serbestisi �zerinde m�naka�a edemiyece�i, bir se�im ile, mill� iradenin tecellisi imk�n�n� sa�layan 15 Ekim se�imleri yap�ld�; millet iradesini-kulland� ve Y�ksek Meclisiniz b�ylece mill� iradenin tecellig�h� olmak imk�n�n� buldu. Ne sayesinde? B�yle bir Anayasaya sahib oldu�umuz i�in. T�rkiye, b�yle bir Anayasa ile idare edildi�i i�in. �imdi, bu Meclisin b�t�n partileri, Mecliste vazife g�ren b�t�n siyasi partiler; iktidarda olsunlar, muhalefette olsunlar, demokratik d�zenin vazge�ilmez unsurlar� olarak kabul ediliyorlar. Ni�in? ��nk�, bu Anasa b�yle diyor. 57 nci madde b�yle kabul ediyor da onun i�in.

27 May�s�n bayram oldu�u zevkine ve �uuruna varmamak i�in, hukuk devletine kar�� olmak l�z�md�r. Vatanda� haklar�na kar�� olmak l�z�md�r, devletin me�ruiyetine kar�� olmak l�z�md�r. T�rk Milletinin �erefini temsil eden gen�li�ine, ordusuna yani millete kar�� olmak l�z�md�r. (Bravo sesleri)

Diye devam etti.

Bir m�ddet daha konu�tuktan sonra

T�rk Milletinin hayat�nda, nice nice mesut ve bahtiyar g�nlerin gelene�ine inanarak, b�yle bir tasar�y� haz�rlayan Koalisyon H�k�metlerine ve b�yle bir tasar� �zerinde m�spet oyunu kullanacak olan Parl�mento �yelerine te�ekk�rlerimi arz ederim

C�mleleriyle noktalad�.

BA�KAN � Y. T. P. Meclis .Grupu ad�na Say�n Nihat Su.

Y. T. P. MECL�S GRUPU ADINA N�HAT SU (Antalya)

Say�n Ba�kan, B�y�k T�rk Milletinin �ok �erefli vekilleri, aziz arkada�lar�m;

Diye ba�lad�� uzunca konu�mas�n�

S�z� fazla uzatmaya l�zum yok, 27 May�s felsefesi, 27 May�s�n gayesi 27 May�s�n amac� bellidir, tesbit edilmi�tir. Bu itibarla Y. T. P. samimiyetinin ifadesi, d��ncelerinin berrakl�� ve vicdan�n�n pakl�� gibi bu kanuna beyaz oy verecektir, arkada�lar. Hepinizi h�rmetle sel�mlar�m. (Alk��lar)

C�mleleriyle sona erdirdi

BA�KAN � Adalet Partisi Meclis Grupu ad�na Say�n �mer Faruk Sara�.

A. P. GRUBU ADINA �MER FARUK SARA� (El�z��)

B�y�k Meclisin say�n �yeleri,

Evvel emirde, Adalet Partisi Millet Meclisi Grubunun, H�k�metten gelen, 27 May�s�n H�rriyet ve Anayasa Bayram� olarak kabul� teklifini m�spet olarak kar��lad��n� ifade etmek isteriz. (Ortadan ve sa�dan alk��lar)

Diye ba�lad� konu�mas�na, bir hayli konu�tuktan sonra

Biz Adalet Partisi olarak bu memleketin, aziz milletimizin, 27 May�s�n temel mesnedi olan karde� kavgas� i�ine s�r�klen�mesini istememekteyiz. Filhakika bu arzu edilmiyen neticeyi T�rk Milletinin asla kabul etmiyece�ini katiyetle bilmekteyiz. Bu mesuliyete tahamm�l edebilecek bir zihniyetin mevcudiyetine de asla ihtimal vermiyoruz. Bu (kanunla, memlekette, 38 say�l� Tedbirler Kanununun hedef ve gayesi olan mill� huzur've s�k�n ve karde�lik havas�; tesis olunabilire, elbette ki memleket hesab�na, memnun ve minnettar oluruz.

Diye devam etti.

�� Hi�bir parti taraf�ndan siyasi istismar vas�tas� olunmamal�d�r. ��nk�, bu art�k tarihe mal olmu�, m��terek mebde-i harekettir. Ancak, tekraren ifade edelim iki, grup olarak teklifin kabul�n� ve bu k�sa m�tal�a ve temennilerimizle, bu kanun tasar�s�n�n aziz milletimiz ve memleketimiz i�in hay�rl� olmas�n� arz ederim. H�rmetlerimle. (Alk��lar)

C�mleleriyle sona erdirdi.

BA�KAN � Millet Partisi Grubu ad�na Say�n �mer Zek�i Dorman.

M. P. GRUBU ADINA �MER ZEK�� DORMAN (�stanbul)

Muhterem Ba�kan, muhterem arkada�lar�m; m�ruz�t�m�z k�sa olacakt�r.

As�rl�k hak ve h�rriyet m�cadelemizi, hukuki sahada hedefine ula�t�ran bug�nk� Anayasam�z�n, millet�e kalbul edilmi� me�ru temeli olan 27 May�s�n, mill� bayramlar�m�z aras�na ithalini- teklif eden kanun tasar�s�n� Millet Partisi Meclis Grubu memnuniyetle kar��lamaktad�r. (Alk��lar) B�t�n temennimiz, yeni Anayasay� ya�atma azmimizin ifadesi olan bu bayram�n birle�tirici bir hava i�inde kutlanmas� ve milletimiz i�in hay�rl� olmas�d�r. (Alk��lar)

BA�KAN � Say�n �efik inan.

�EF�K �NAN (�anakkale)

��Muhterem arkada�lar�m!��

Diye ba�lad�� ok uzun konu�mas�nda Osmanl� devletindeki Demokrasi hareketlerinin anlat�m�ndan ba�lad�. Tanzimat Ferman�, Islahat ferman� gibi kendisine g�re yenilik�i hareketlerden bahsederken bu hareketlerin ayd�nlar taraf�ndan konan te�hisle keyfi y�netime ba� kald�r� oldu�unu vurgulad�. II. Abd�lhamit d�neminde ilan edilen Me�rutiyetin yine II. Abd�lhamit taraf�ndan kald�r�ld��n�, memleketin 30 sene tam bir istibdat ile y�netildi�ini, sonras�ndaki 31 Mart olay�n�, ancak 31 mart olay�n�n da keyfi y�netim sorununu halledemedi�ini anlatt�.

Sonras�nda olay� Cumhuriyetin ilan�na, halifeli�in kald�r�l��na, �lk �ok partili y�netim giri�imlerine getirdi ve nihayet 27 May�s �htlalin her memlekette g�r�len askeri bir h�kumet dsrbesi olmad��n�, Atat�rk ilke ve ink�laplar�n�n korunmas� i�in yap�ld��n� vurgulad� ve s�zlerini

��27 May�s H�rriyet ve Anayasa Bayram�, milletimize ve onun g�z bebe�i ayd�n Atat�rk gen�li�ine mutlu 'olsun.�� C�mleleriyle noktalad�.

BA�KAN � Fahir Giritlio�lu.

FAH�R G�R�TL�O�LU (Edirne) � Vazge�tim efendim. ( Bu milletvekili s�z istedi�i

ABDURRAHMAN ALTUN (K�rklareli) � Kifayet takriri vard�r, onun oya konmas�n� rica ediyorum., ��nk� 6 ki�i konu�mu�tur.

BA�KAN � Riyasetin b�yle bir takrirden haberi yoktur efendim, hen�z Riyasete gelmemi�tir. Buyurun, Say�n Saadet Evren.

SAADET EVREN (�stanbul)

Muhterem arkada�lar�m!

Huzurumuza gelen bir kanun olmas� itibariyle pek tabi�dir ki, kanun prosed�r�ne tabi olacakt�r. Yani buna rey verenler de olacakt�r, rey vermiyenler de. Bir taraf�n di�er taraf� bariz hatlarla itham ve telin etmesini pek tabi�dir ki, Meclis i�indeki fikri tesamuh hisleriyle ba�da�t�rmaya imk�n g�rmedi�im gibi, m�him olan meselenin de, M�sl�n�anl��n �art� gibi, dil ile ikrar de�il, kalb ile tasdik oldu�unu �ncelikle kaydetmek isterim. (Sa�dan, bravo sesleri)

Muhterem arkada�lar, memleketimizin i�inde bulundu�u, durumun tes'ide m�said olmad�� kanaatindeyim. Anayasa rejimi ve Devlet d�zeni bak�m�ndan ibret, teess�r ve teess�fle dolu, buhranl� olarak ge�irdi�imiz g�nlerde, kadim bir t�birle, a�z� var dili yok, nefesi var can� yok olan H�k�metin m�cadele sahas� tenhala��nca, zembere�inden bo�anm�� gibi ortaya ��karak, h�diselerin m�naka�as�ndan, tahlilinden ve muhasebesinden �nce Meclis huzuruna bir tedbiri m�essire olarak bir bayram kanuniyle ��km�� olmas�n� eseri idrakindeki za'fa hamlediyorum. H�diselerin vatanda�lar ve taraflar �zerindeki �e�itli aks�l�melleri hen�z taze ve ayakta iken ve H�k�metin �ok �dil, �ok tarafs�z bir tutumla kamplar� yat��t�rmak, ifratlar� izale etmek gibi bir vazifesi mevcut iken, Meclis murakabe hakk�n� kullan�r kullanmaz, daha atik, tetik davranarak �ok �nceden verilmi� bir kanunun, meselenin esas�n� de�i�tirip �ekle raptetmek suretiyle, Meclisin huzuruna getirilip �deta bir demokles k�l�c� gibi dikilmesini ifratlar� tefrite g�t�ren bir tutum olarak kaydediyor ve bunu tahrikin bir ucunda da H�k�metin kendisinin bulundu�u hususundaki kanaati �ahsiyeme ba�l� delillerden biri addediyorum.

Diye ba�lad�� konu�mas�n� �� Binaenaleyh, getirili� sebebine, getirili� zaman�na binaen bu kanun hakk�nda oy kullanm�yaca��m� arz etmek istiyorum, efendim, bu kadar.�� C�mlesi ile noktalad�.

BA�KAN" � Yeterlik �nergesi vard�r, okutuyorum.

Say�n Ba�kanl��a Ulusal Bayram ve Genel Tatiller hakk�ndaki 27o9 say�l� Kanuna ek kanun tasar�s� �zerindi; k�fi miktarda konu�ulmu� ve konu ayd�nlanm��t�r. Bu sebeple m�zakerenin yeterli�ini arz ve teklif ederim. �stanbul- K�rklareli Sabri Vardarl� ,Abdurahman Altu�

BA�KAN �-M�zakerelerin yeterli�ini oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Yeterlik �nergesi kabul edilmi�tir.

Kanunun t�m� �zerindeki g�r��meler bu �ekilde bitmi�tir. Maddelere ge�ilmesini oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Maddelere ge�ilmesi kabul edilmi�tir. �nergede ivedilik teklif edilmi�tir. Kabul edenler... Etmeyenler... �vedilik kabul edilmi�tir.

Maddeleri okutuyorum : Ulusal Bayram ve genel tatiller hakk�ndaki 2739 say�l� Kanuna ek Kanun

MADDE 1. � 27 . 5 . 1935 tarihli ve 2789 say�l� Kanunun ikinci maddesine a�a��daki f�kra eklenmi�tir : H) H�rriyet ve Anayasa Bayram�; 26 May�s ��leden sonra ba�lar ve 27 May�s g�n� devam eder.

BA�KAN � 1 nci madde �zerinde s�z istiyen var m�? Olmad��na g�re 1 nci maddeyi oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Kabul etmiyenler... 1 nci madde kabul edilmi�tir.

MADDE 2. � Bu kanun yay�m� tarihinde v�r�rl��e girer.

BA�KAN � 2 nci madde �zerinde s�z istiyen var m�? Olmad��na g�re 2 nci maddeyi oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Kabul etmiyenler... Kabul edilmi�tir.

MEL�H KEMAL K��KTEPEPINAR (Adana) � Say�n Reis, s�z istiyorum, t�m� �zerinde

BA�KAN � 3 nc� maddeyi okutuyorum.

MADDE 3. � Bu kanunun h�k�mlerini Bakanlar Kurulu y�r�t�r.

BA�KAN � Maddeyi oyunuza sunuyorum. Kabul edenler... Kabul etmiyenler... Kabul edilmi�tir. T�m� �zerinde, lehte ve aleyhte birer ki�iye s�z verece�iz.

Buyurun Say�n Ba�bakan.

BA�BAKAN �SMET �N�N� (Malatya)

Muhterem arkada�lar�m, Ulusal Bayram Kanunu �zerinde B�y�k Meclisin, b�t�n partileri ile y�rekten mutab�k olduklar� bir anda, s�z s�ylemeye l�zum kalmam��t�. Biraz evvel konu�an -milletvekillerinin s�zleriyle bu 'kanunun bitmesini arzu etmedim. Siyasi vaziyetimiz �zerinde bir�ok ��pheler ve teredd�tler g�steren milletvekilini temin ederim.

Siyasi vaziyetimiz sa�lam bir yoldad�r E�er yak�n zamanda olan h�diseler, kendisinde bu kadar karanl�k ve yersiz m�l�hazalar nas�l etmi�se bunlar�, daha bir g�n sabredip, Cuma g�n� �genel g�r��mede b�t�n m�l�hazalar� ile 'birlikte s�yler ve kendisine, H�k�met ad�na, mesul olanlar ayr� ayr� cevap verirdi. Billhasa, muhatap tuttu�u Ba�bakan, demokratik rejimin bu memlekette y�r�yebilece�ine, y�r�yebilmesi i�in b�y�k mesafeler ve 'ba�ar�lar kazan�ld��na y�rekten*samimiyetle inanmaktad�r.

1 seneden, 1,5 seneden beri atlat�lan g��l�klerin hududu yoktur. Bu g��l�klerin yenilmi� olmas�; ilhtil�lden ��km��, intikal devrine girmi� her hangi bir memlekette, daima k��k g�r�lmiye�ek derecede ehemmiyetli neticelerdir. Muhterem arkada�lar�m, memlekette siyasi havan�n bozulmas�n�n sebebi olan tahrikler durmal�d�r. B�y�k intikal hamleleri i�inde olan bir memlekette bu g�rd��m�z h�diseler olabilir. Fakat siyasi hayat�m�z b�y�k bir tek�m�le do�ru ilerliyor. Siyasi hayat�m�z, memlekete huzur, ikbal ve saadet verecek sa�lam zeminleri mutla�ka bulacakt�r. Biraz evvel konu�an ve karanl�k m�l�hazalar�n� s�yliyen milletvekili emin olsun, �imdi kabul buyurdu�unuz kanunun bug�ne ka�lar ge� kalmas� intikal devresinin devam etmesindendir. 27 May�s g�n�n� H�rriyet ve Anayasa Bayram� il�n etmek ihtil�lden bir hafta sonra veya se�imden bir hafta sonra yap�lacak bir i� de�ildir. B�t�n siyasi partilerin, b�t�n vatanda�lar�n, 27 May�s Bayram� Kanununun el birli�i ile y�rekten ve l�zumlu bir kanun olarak ��kmas�na inanmas� i�in bu kadar zaman�n ge�mesi, tek�m�l�n zaruri bir �art� idi. (Ortadan, bravo sesleri ve alk��lar) O neticeye vard�k. B�t�n siyasi partiler bu temelde birle�mek zaruretini kavrad�lar. �imdi kanunun kabul� g�n�d�r. Bu kanunu kabul etmekle memlekette huzuru tesis ve vatanda�lar aras�nda anla�may� ilerletmek i�in b�y�k bir ad�m atm�� olacaks�n�z. Sizleri tebrik ederim arkada�lar�m. (Ortadan ve sa�dan alk��lar)

BA�KAN � Aleyhinde konu�an arkada� olmad��na g�re, kanunun t�m�n�n- a��k oylamaya tabi tutulmas� hakk�nda b�z� �nergeler var. Onlar� okutaca��m.

Sonras�nda mecliste a��k oylama yap�l�r ve 5 Nisan 1963 de 27 May�s da H�rriyet ve Anayasa bayram� olarak Milli bayramlar�m�z aras�na girer.

��Ben bu meclis tutana��n�n tamam�n� okumak istiyorum�� Diyenlar a�a��daki linke m�racaat edebilirler.

https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM__/d01/c015/mm__01015066.pdf

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( �ok Uzun Bir Yaz�--3 Nisan 1963 De 27 May�s'�n H�rriyet Ve Anayasa Bayram� Olmas ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 3.04.2021 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

�ok Uzun Bir Yaz�--3 Nisan 1963 De 27 May�s'�n H�rriyet Ve Anayasa Bayram� Olmas

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu