Makale / Eleştri Makaleleri

Eklenme Tarihi : 20.12.2021
Okunma Sayısı : 1309
Yorum Sayısı : 18
Günün Yazısı

Bu Yazı 21.12.2021 tarihinde
GÜNÜN YAZISI
olarak seçilmiştir.

HEM  ELEŞTİRİ  HEM  ŞİİR TAHLİLİ / MEMLEKET  DAVASI

Peşin  bir  not: Ben  yazılarımı  bilgisayarda  yazarım  ama  bilgisayarımın  virgül  tuşu  bozuk  M  harfi  tuşu  ise  zaman  zaman tutukluk  yaptığı  için  virgül  olması  gereken  yerlere  - işareti  koyuyorum.  M  harfi  ise  bazen  eksik  oluyor.  Cehaletimden  değil elde  olmayan  sebeplerden  olduğunu  bilin  lütfen.

***************
Şimdi  ana  konuya  gelelim:

Esas  olarak  şiir  tahlilinden  hep  kaçınmışımdır. Özellikle de  hayatta  olan  şairlerin  şiirlerini... Zira  siz  ‘’  Şair  bu  kıtada  şöyle  demek  istemiş’’ dersiniz  şair  çıkar  ‘’ Ne  münasebet  kardeşim  ne  alakası  var? Ben  öyle  bir  şey  demek  istemedim’’  Der.  Argoda  buna  çok  acayip  bir  şey  denir  de  ben  en  hafif  tabirini  söyleyeyim: Resmen  madara  olursunuz. 

Evet...  Böylesine  bir  çekincemden  dolayı  şiir  tahlil etmeyi  hiç  sevmem  ama  bugün  sevgili  Adem  Efiloğlu’nun  ‘’ Memleket Davası ‘’ adlı  şiirini  tahlil  edeceğim. (  Her  ne  kadar  kusur  eylersem  affetmeyin.  Derhal  uyarın  lütfen.)

Peki Adem  Efiloğlu  hayatta  olduğu  ve  ben  şiir  tahlili  yapmayı  hiç sevmediğim  halde niçin  yapacağım bu  tahlili?

Efendim  zaman  zaman  bazı  arkadaşlara sitemizde  daha  fazla  aktif  olmaları  yolunda ricada  bulunuyoruz. Aktiflik  derken  yanlış  anlaşılmasın ‘’  Her  Allah’ın  günü  üç  şiir   üç de yazı  yayınlayarak  milleti  senin  şiir  ve  yazılarını  okumaya  hapset!’’  Anlamında değil. ‘’Diğer  şair  ve  yazar  arkadaşların  şiirlerine de  bir  göz  at. Eleştir-  yorumunu  yap,  teşvik  et, onore  et, bilgi ve  tecrübelerinle yol  göster  vs...’’

Bazı  arkadaşlarımız  bu  isteklerimize  ‘’  Hastayım,  çok  meşgulüm,  başımı  kaşıyacak  vaktim  bile  yok vs.’’  Cevaplar  veriyorlar.  Başımızın  gözümüzün  üstüne.

Hatta  biri ‘’  Ben  böyleyim.  Beni  bu  şekilde  kabul  edin.  İsterseniz  siz  de  benim  şiirlerimi  okumayın.’’  Dedi.  Ona  da  eyvallah  dedik.

Bazı  arkadaşlar  ise ‘’  Ben  öyle  al gülüm  ver  gülüm  işlerden  hoşlanmıyorum. Zaten  sitede  kimse  doğru  dürüst  yorum  yazmıyor.  Herkes birbirini  pohpolamaktan  başka  bir  şey  yapmıyor.  Sizin  yaptıklarınız  yorum  mu?  Şiire  yorum, şiir  tahlili  öyle  mi  olur?’’ mealinde ya  da  tam  olarak  böyle laflar  ediyorlar.

 Yani  efendim bazı  zat-ı muhteremler " Şiiriniz  çok  güzeldi.  Okumaktan  haz  aldım.’’  Ya  da   "Çok  güzel  dizeler  okudum.  Tebrik  ederim.’’  Türünden yorumlar  değil  şiirlerini  okuyup  bayağı bayağı  şiir  tahlili yapmamızı istiyorlar. Hazret ancak  öyle  olursa şirine  yorum  yapılmış  olarak  kabul  edecek herhalde.

 Tabii  ki  bir  de  olayın  yapılacak  bu  şiir  tahlilini  beğendirme  kısmı  var.  Koskoca  sitede  hiç  kimsenin  şiirini  okunmaya  layık  görmeyen  bu  arkadaşlarımızın şiirlerini  oturup tahlil  etsek  onu  da  beğenmeyeceklerdir mutlaka.

Bu  işin  bir  tarafı.  Diğer  tarafına  gelince:  Muhterem  kardeşler !  Siz  iki  satır  yorum  yazmak  için  iki dakikalık  bir  zamana bile  sahip değilken  bizim oturup  dakikalarca ( Biraz  sonra  dakika  tutacağım  bir  tahlil  için.) şiir  tahlili  yapacak  zamana  sahip  olduğumuzu  nereden  çıkartıyorsunuz? 

Neyse...

Şimdi  sevgili  Adem  Efiloğlu’nun  "Memleket  Davası" Adlı  şiirini  tahlil  edelim.

Şu  an  itibariyle  19  Aralık  2021  Saat...17.00

**********************

ŞİİR:

MEMLEKET DAVASI

Davan ki memleket, davası olsun,
Ona âşık olan, aslana benzer.
Sevdansa özgürlük, sevdası olsun,
Hürriyet yürekte, nihana benzer.

Bileğinin gücü, imanı tartar,
Vatan dara düşer, çekinme kurtar,
Hasımların gör ki durmadan artar,
Dost bildiğin bile , yılana benzer.

Zayıf düşürmektir, düşmanda niyet,
Karmaşa çıkarsa, gülmek meziyet,
Her renk insan bizim  ona şükür et
Yurt yok ise bağrın talana benzer.

Şehit  olanları  düşünün  tek  tek
Vatan mevzubahis kalınmaz ürkek
Sultanlar paşalar ne  güzel örnek
Amirsiz  ordular  hüsrana  benzer.


Bayrak dalgalansın, her mevsim bahar,
Yetmiş iki buçuk, insan kanı var,
Kan istesin hilal, bedenim kanar,
Çünkü benim için, canana benzer.

Vatan nişanemiz, topraktır aziz
Adem'den beridir hürdür gölgemiz
Tarihe nam saldık, iz bıraktık iz,
Onunla saf tutan, sezana benzer.

Âdem Efiloğlu .


ŞİİRİN  NAZIM  BİRİMİ:  Şiir  dörtlükler  halinde  yazılmıştır. Toplam  altı  dörtlükten  oluşmaktadır.

ŞİİRİN  ÖLÇÜSÜ: Şiir  11 li  hece  ölçüsüyle  yazılmış  olup 6+5 = 11 li  hece  ölçüsü  kullanılmıştır. Genel  olarak  tam  kafiye  kullanılmıştır.

UYAK  DÜZENİ:

----a
----b
----a
----b

----c
----c
----c
----b

----d
----d
----d
----b

----e
----e
----e
----b

----f
----f
----f
----b

----g
----g
----g
----b

Şeklinde  olup  " benzer "  kelimesi  rediftir.

Şiirde  " Benzer " redifi  ile  birlikte  bolca  " Teşbih ( Benzetme) " Sanatının  kullanıldığını  gördüğümüz  gibi  en  son  kıtadaki  ‘’ Âdem’den beridir, hürdür gölgemiz,’’ dizesinde  şair  "Tevriye "sanatını da  kullanmıştır. ( Tevriye:  Bir  kelimeyi  iki  ayrı  manada  kullanmak.  Şiirde  ‘’Adem’’ kelimesi  hem  Hz.  Adem’i  ifade  eder  hem  de  şairin  kendi  adı  Adem’dir. )

ANLAMI  BİLİNMEYEN  KELİMELER:


Nihan: Gizli, saklı, sır
Hasım: Düşman
Meziyet: herhangi bir bireyi veya cismi benzerinden üstün gösteren özellikler, erdem
Sezan: Cennetteki Su Irmağı, Deniz Altındaki En Parlak İnci. (  Şiirde  deniz  altındaki  en  parlak  inci  anlamında  kullanılmıştır. )

ŞİİRİN  BÖLÜMLER  HALİNDE  AÇIKLANMASI:

1. KITA: 

Davan ki memleket, davası olsun,
Ona âşık olan, aslana benzer.
Sevdansa özgürlük, sevdası olsun,
Hürriyet yürekte, nihana benzer.

Şair  bu  dörtlükte öncelikle  herkesi vatan  davasına davet  ediyor  ve davası  vatan olan  insanların  aslanlar  gibi  heybetli- güçlü  ve  korkusuz  olacağını  vurguluyor.  Devamında  ise  sevdası   aynen  bir  aslan  gibi  özgür  olmak  olanın  bu  sevdasının onun  yüreğinde  bir  sır olduğunu  yani  böyle  bir  sevdanın  tarifinin  mümkün  olmadığını  ifade  ediyor. Şaire  göre  vatan  sevdası  kelimelerle  ifade  edilebilecek  basit  bir  sevda  değildir.


2. KITA: 

Bileğinin gücü, imanı tartar,
Vatan dara düşer, çekinme kurtar,
Hasımların gör ki durmadan artar,
Dost bildiğin bile , yılana benzer.

Şair  bu  dörtlükte bir  taraftan  "Vatan  dara  düştüğünde  onu  kurtarmak  için  hiç  korkmadan, çekinmeden  derhal  harekete  geç.  Allah  sana  o  bileği  niçin  verdi?" Derken  diğer  taraftan  da  bu  mücadelede  çok  dikkatli  olmamız  gerektiğini  zira  en  dost  bildiklerimizin  bile  sinsi  bir  yılan  gibi bize  düşmanlık  yapabilecekleri  konusunda bizleri  uyarıyor.


3. KITA:
 

Zayıf düşürmektir, düşmanda niyet,
Karmaşa çıkarsa, gülmek meziyet,
Her renk insan bizim  ona şükür et
Yurt yok ise bağrın talana benzer.

Bu  kıtada  şair  bizleri  düşmanın  niyeti  konusunda  uyarıyor Düşmanın  niyetinin  bizi  zayıf  düşürmek  olduğunu  işaret  ederek... Peki bize  düşen  nedir?  Bir  kargaşa  çıktığında  telaşa  düşmemek.  İtidali  elden  bırakmamak. Hatta  tüm  bu  kargaşalar  karşısında  gülümseyebilmek.  Aksi  takdirde  yurt  talan  olur.  Viraneye  döner.  ‘’Çok  şükür  ki her  renkten- her  görüşten  insan  vatan  söz  konusu  ise  el  ele  vermesini  bilmiştir.’’  diyor.


4. KITA: 

Şehit  olanları  düşünün  tek  tek
Vatan mevzubahis kalınmaz ürkek
Sultanlar paşalar ne  güzel örnek
Amirsiz  ordular  hüsrana  benzer.

Şairimiz  bu  kıtada  vatan  söz  konusu  olduğunda  onun  için  canını  seve  seve  vermekte bir  an  bile  tereddüt  göstermeyen  şehitlerimizi örnek  gösterirken  tarihe  nam  salmış komutanları  ve  hatta  savaş  meydanlarında  şehit  olan  sultanları  örnek  almamız gerektiğini  ifade  ediyor  ve böyle  bir  vatan  müdafaasının  elbette  çok  iyi  bir  idareci  ile  zafere  ulaşabileceğini  belirtiyor.


Her  ne  kadar  kendisi  direkt  isim  vermese  de  bizler  bahsi  geçen  komutan  ve  idarecilerin  savaş  meydanında şehit  düşen  Sultan I.  Murat  gibi- yine  savaş  meydanında  son  nefesini  veren  Kanuni Sultan  Süleyman  gibi-  İstiklal  Savaşını  zaferle  sonuçlandırdığı  gibi  ekonomik  savaşımızı  da  zaferle  sonuçlandıran Mustafa  Kemal Atatürk gibi komutan ve  liderler  olduğunu-  onlar  gibi  liderler  olması  gerektiğini  anlıyoruz. Aksi  halde?  Aksi  halde  sonumuz  hüsran  olur. ( Kılavuzu  karga  olanın  başına  gelenler  gibi. )

5. KITA: 

Bayrak dalgalansın, her mevsim bahar,
Yetmiş iki buçuk, insan kanı var,
Kan istesin hilal, bedenim kanar,
Çünkü benim için, canana benzer.

Şair  bu  dörtlükte de üzerinde  yetmiş  iki  buçuk  milletin kanının  olduğu  bayrağın  her  an  göklerimizde  dalgalanmasının  bu  vatanı  seven  herkes  için  bahar  olduğunu  vurguladıktan  sonra eğer bugün  o  bayrağın  yine  ve  ebediyen  dalgalanması  için  kanımızın  dökülmesi  gerekiyorsa hiç  tereddüt  etmeden  dökmeye hazır olduğumuzu  zira  bu  millet  için ‘’ Canan’’ denildiğinde  akla  gelen  ilk  mefhumun bağımsızlığımızın  sembolü bayrak  olduğunu  dile  getiriyor.


6. KITA: 

Vatan nişanemiz, topraktır aziz
Adem'den beridir hürdür gölgemiz
Tarihe nam saldık, iz bıraktık iz,
Onunla saf tutan, sezana benzer.

Bu  son  dörtlükte  şair  Hz. Ademden  bu  yana  hür  yaşamış  bu  millet  için vatan  toprağının  ne  kadar  aziz ( kutsal )  olduğunu  vurguluyor  ve  vatanın  menfaatlerini  her  türlü  menfaatin  üzerinde  tutanların- her  zaman vatanının  ve  milletinin  safında  yer  alanların  denizlerin  dibinde  bulunan  en  kıymetli  inciler  gibi  kıymetli  ve  değerli  insanlar  olduğunu  ifade  ediyor. 


ŞİİRİN TEMASI: Şiirin  teması  vatan  sevgisidir. Vatan  sevgisinin  kutsallığıdır. Vatan  sevgisinin  imandan  olduğu  vurgusudur. Şiir kahramanlık üzerine  kurgulanmıştır.

NAZIM  ŞEKLİ : Bu  şiirin  nazım  şekli  destandır.

Destan: Dörtlük sayısı sınırlı değildir. Hece ölçüsü 11'li kalıbıdır. Son dörtlükte şairin mahlası bulunur. Konu olarak savaş, kahramanlık, kavga, isyan, yangın gibi konular, ayrıca dalkavukluk, parasızlık ve gülünç olaylar işlenir.

ÜSLUP:  Şair  şiirde  sade  ve  anlaşılır  bir  dil kullanmıştır.  Şiirde  anlaşılmayacak  kelime  yok  gibidir.  Toplumun  her  kesiminden  ve  her eğitim  düzeyindeki  insana  hitap  eden  gayet  anlaşılır  ve  net  bir  şiirdir.

ŞİİR  VE  GELENEK:  Vatan Davası  adlı  bu  şiir Türk  Edebiyatının  Halk Şiiri  geleneğine  uygun  olarak  kaleme  alınmıştır.

METİN  VE  ZİHNİYET: Şiir  yazıldığı  dönemin  zihniyetini  yansıtmaktadır. Şiirde  günümüz sosyal ve siyasi olaylarının ,gelecek kaygısının ve inanç sistemlerinin  izlerini  görmek mümkündür.

ŞAİRİN  KISA  BİYOGRAFİSİ  VE  ESERLERİ:

İsterseniz  emekli  bir  Türk  Silahlı  Kuvvetleri  mensubu  olan  sevgili  Adem  Efiloğlu  bizlere  kendisi  tanıtsın  kendisini.

‘’Tarihe cemre düştü bir sonbahar gününde adını Adem dediler

Adem büyüdü serpildi düştü üşüdü uyudu büyüdü siz oldu biz oldu an geldi gözü doldu kuldu neticede kul olduğunu kullukta buldu.

Cebimde kelimelerim demişti cebimde taşıyamadım sizlerle paylaştım yükümün adı şiir oldu şiir siz oldu biz oldu dağlar bile düz oldu..:)

Lafın kısası beni bilen bilir. Sözüm özümdür özümdedir bütün sözüm.

Kimine göre saygısız...Kimine göre duygusal...Kimine göre adam gibi adam...Kimine göre iyi bir aile babası...Kimine göre dağ gibi yıkılmaz...Kimine göre BİR GARİP ADEMOĞLU. Yani sizin gibi insan bu hayat yolunda...

Ben şiirden iyi anlarım...Her yazıma emek her yazıma çaba sarf ederek sizlerin beğenilerine sunuyorum. Kelimelerin sihirli gücüne inanırım. Bazen küçük bir kelamda fırtınalar kopacağına inanır ve okurum çoğunlukla ama güzel bir şiiri kokusundan bilirim şöyle ruhlara işleyen.

Cebimde yüreğimin yangınlarını,sevinçlerini ve mutluluklarını anlatan ufak tefek kelimeler var.Acizane kendimce bir şeyler karalıyorum sizin beğeninize sunmak için ve bunun için çok gayret sarf ediyorum...

Benim öyle şaşaalı başarılarla dolu bir hayatım yok.  Yalandan, hileden,ikiyüzlü insanlardan nefret ederim.İnsan ağzından çıkanı bilmeli adımını ona göre atmalı ne demişti atalarımız: Kırk düşün bir söyle...

Dostluk benim hayat felsefem , hep yeni , hiç eskimeyen dostluklar kurmak ve asla dostluğa ihanet etmemektir şiarımız gayrisi yazmaz kapımızda...

Her görüşe her düşünceye saygımız var,ama bizim haklarımıza da isteriz saygı tabii ki. Hayattaki en büyük başarım ailem yavrularım Burak'ım ve Aleyna Nur'um onlara da yazmayı öğretiyorum şiirleri var sitede bakarsanız.

 Ailem için her şeyi yaparım onlarla sevinir onlarla ağlarım. Onlar benim hayattaki en büyük başarım.

Hayat bize türlü türlü oyunlar oynarken.ALLAH'ım beni hatalara düşmekten,yanlışlarla yaşamaktan,kibir ile dolaşmaktan, koru.

1970 yılında Ordu Akkuş’da doğdum. Evli ve iki çocuk babasıyım. İyi bir Fenerbahçe taraftarıyım.’’



‘’Kayıp  Nota ( Cenin )’’  ve  ‘’Kirpiklerine  As Beni’’  adlı  iki romanı  ve ‘’Yazmak Yanmaktır’’  adlı bir şiir  kitabı  bulunan  şair/yazar  sayın  Adem  Efiloğlu’nun  şu  anda  basılmaya  hazır  daha  pek  çok  kitabı  bulunduğu  gibi  değerli  yazarımız  özellikle  okullarda  kişisel  gelişim  üzerine  konferanslar  ve seminerler  de  vermektedir.

**********************

Evet... Şu  an  itibariyle  saat  18.43

Yani  bu  şiir  tahlilini  bir  saat  kırk  üç  dakikada  yazmışım.

Adem  Efiloğlu  kardeşim  ve  daha  nice  kardeşlerim  için  can  feda  ama el  insaf  yahu. Bu güne  kadar  bir  tek  şiirime ( veya  sitedeki  herhangi  bir  şairin şiirine )  tenezzül  edip  göz  bile  atmamış  bir  vatandaşın  şiiri  için  ne  diye  bu  kadar  zaman  harcayayım  ki?  
( Hem Eleştiri Hem Şiir Tahlili / Memleket Davası başlıklı yazı Sami Biber tarafından 20.12.2021 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
 

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve Kültür Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve Kültür Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve Kültür Platformu