En son yazýmda enerji krizinin iyi okunmasý/deðerlendirilmesi halinde bu krizden karlý çýkabileceðimizi iddia etmiþtim. Konunun önemine binaen enerjiyle devam ediyoruz.

Enerji, somut ve çok karýþýk bir konudur: 

fiziðe (E=mc2), kimya/biyolojiye (CH4 (g)+2O2 (g) = CO2 (g)+ 2H2O (l) +ΔT), geolojiye bakan yönleri bulunmaktadýr. Enerji, her ne kadar zor olup herkesin anlamasý beklenmesede, herkesi yakýnen ilgilendirmektedir.  Evet, enerji hava ve su gibi yaþamak için gereklidir.  Enerji kullanmayan dünyada kimse yoktur.  Az çok herkes mutlaka enerji kullanýr. Gündelik kullanýlan eþyalarýn üretimi için zaten bol bol enerji gerekmiþtir.

Bu yazýda yenilenebilir enerjiye daha çok yatýrým yapýlmasý iddiamý tekrar edip bunu konuyu açmak istiyorum.

Yenilenebilir enerjiye mutlaka yatýrým yapýlýyordur ama çok yetersiz olduðuna þahit olmaktayýz. Devasa yatýrým gerekçelerinin birincisi dýþa baðýmlýlýðý azaltmaktýr.  Fosil enerji için dýþarýdan hava gazý ve ham petrol ithal edilmektedir. Herhangi bir sebepten dolayý mesela gaz vanalarý azýck bile kýsýldðýnda ciddi sorunlar yaþanmýþtýr. Dýþa baðýmlý olduðumuzdan dolayý gaz vanalarýnýn tamamen  kapatýldýðýný göz önüne alýp her türlü tedbirleri almak zorundayýz!. Ayný durum ham petrol  içinde geçerlidir.    

Yenilenebilir enerji için devasa yatýrým gerekçesinin diðeri ise fosil enerji fiyatlarýnýn uzun vadede yükseleceðidir. Ýleride gaz veya petrolü para veren deðil ÇOK para veren alabilecektir. Ham petrolün fiyatýnýn yükseleceðini anlamak için müneccim filan olmaya gerek yoktur. Fiyat artýþýndaki beklenti sebepleri: ham petrol reservlerinin hýzla tükenmesi ve enerjiye ihtiyacýn hýzla artmasýdýr.

Günlük ham petrol üretimi milyarlarca varille ifade edilmektedir. Baþka bir ifadeyle ham petrol reservleri hýzla tükenmektedir.  Ham petrol ürünlerinin yenilenebilmesi ise imkansýz denecek kadar zordur. Syngaz veya Fischer-Tropsch metodu ile sentetik akaryakýt üretilmektedir ama bu yöntemde`hammadde olarak  genelde kömür  ve baþka petrol ürünü (nafta) kullanýlýr. Neticede sentetik gazýn hammedesi de fosildir ve bunun rezervleri de hýzla tükenmektedir. Ham petrole alternatif olarak görülen syngaz akaryakýtýnýn maliyeti aþýrý yüksektir.  Syngaz,  Fisscher-Tropsch ikilisi tarafýndan geliþtirmiþtir. Nazi Almanya 2. dünya savaþý yýllarýnda bu yöntemle akaryakýt ihtiyacýný karþýlamýþtýr. Ayrýca, Güney-Afrika da ýrkçýlktan dolayý yýllarca boykot edilmiti. Boykot yýllarýnda bu yöntemle akar yakýt ihtiyacýný gidermeye çalýþmýþtýr. Güney-Afrkada  Sasol tarafýndan bu yöntemle halen sentetik fuel üretimi yapýlmaktadýr. 

Ham petrolün hýzla tükendiðine dair o kadar çok iþaret var ki: çoðu  araba þirketi milyarlarca dolar harcayýp ilk önce hybrit daha sonrada elektirikli model geliþtirmiþtir. Hiç bir araba firmasý durduk yerde milyarlaca harcama yapmaz. Bunlarýn yanýsýra  çoðu devlet yenilebilir enerji üretimi için milyarlarca dolar/euro yatýrým yapmaktadýr. (Biyo enerji gibi alternatif akaryakýt araþtýrmalarý için gerek devlet gerek özel petrokimya þirketleri gerekse üniversitelerin yaptýklarý harcamalara en iyisi hiç deðinmeyelim.)  Yenilenebilir enerji için yapýlan  yatýrýmlardan aslan payý güneþ enerjisine düþmektedir. Mesela  Çin Halk Cumhuriyeti geçen yýl 23.3 gigawatt kapasitesinde güneþ enerjisi  üretimi için  devasa yatýrým yapmýþtýr.

Konu 1,4 milyardan fazla nüfusa sahip olan Çin Halk Cumhuriyetitinden açýlmýþken; petrol fiyatlarýnýn artmasýndaki en önemli faktörlerden biri de enerjiye aç olan  mesela Çin gibi  devletlerin enerji ihtiyacýndaki hýzlý artýþtýr. Evet, bir yandan ham petrol hýzla tükenirken diðer yandan petrole olan ihtiyaç her gün artmaktadýr. Çin Halk Cumhuriyeti eskiden üretim aðýrlýklý bir ülkeydi. Ýnsanlar karýn tokluðuna çalýþýp bisiklete filan binip tek tip elbise giymek zorunda olup küçük küçük baraka gibi evlerde mütevazi bir hayat yaþamak zorundaydýlar. Ancak son 30 yýldýr Çin Halk Cumhuriyeti ekonomi dalýnda çok büyük deðiþikler yaptý. Çinliler halen çok üreten insanlar ama artýk tüketen de bir toplum olmuþtur. En lüks ve en pahalý arabalarýn pazarý artýk Çin’dir.

Konuyu toparlayacak olursak, yenilebilir enerjiye devasa yatýrýmlar yapýp enerjiyi israf etmeyip enerji krizlerinin önüne geçebiliriz. Enerji, çevre, iklim, doðal afet, gýda veya su  insanlýðýn ortak sorunudur. Bu global sorunlar siyasetin çok çok üstündedir ve her bir insaný þahsen ilgilendirir.    

Abdullah konuksever