SÜRPRÝZ

Salon, çok kalabalýktý. Konuþmalar, gülüþmeler, uðultular… Sevmezdi böyle yerleri. Masanýn en baþýnda bir yer bulabildi kendisine. Burada yeni olduðu her halinden okunuyordu. Herkesin gözünün kendi üstünde olduðu kanaatindeydi.          

Görevlendirme olarak geldiði bu yere alýþmak zorundaydý. Ýnsan, bir ömür boyu ayný yerde kalacak deðildi ya! Geride býraktýðý yer, kendi yokluðu sebebiyle yýkýlmazdý ya! Direk olma gibi bir zehâba kapýlmamýþtý onun için. Kendisini burada da bekleyen mahzun gönüller, pýrýl pýrýl gözler vardý. Burada da bir bahçývan olabilir, güller yetiþtirebilirdi. Þekvâ mumlarý yakmanýn abesliðine vurgu yaptý zihninde, inandýrdý kendisini buna. En iyi görevin eldeki imkânlarý en verimli þekilde kullanarak yapabileceðinin farkýndaydý.

Kendisine bilinçle ya da gayr-i ihtiyari bakanlarý süzüyormuþ gibi yaptý. Mazinin sayfalarýndan tanýþ olabileceði birini aradý gözleri. Hafýzasýný zorladý bu konuda. Bunun imkânsýzlýðýný fark edince hangisiyle munis bir dostluk kurabileceðini kestirmeye çalýþtý. Yanýna oturan kiþiyle hâne sahiplerinden biri olabileceði düþüncesiyle pek oralý olmadý önce.

Suzan Haným’dý bu. Ýrsi olarak aðaran saçlarýný kýzýla boyatmýþ, kendinden küçük olmasýna raðmen gözlerinin altýnda torbacýklar oluþmuþtu. Yýllar sonra kader, bu mekânda buluþturmuþtu onlarý.

-Ben görevlendirme geldim, dedi Suzan’a.

-Ya siz?..

-Ben de Erdem Bey, ben de! Yýllar sonra karþýlaþmak, büyük bir sürpriz oldu benim için. Ne kadar sevindim bilemezsiniz. Burada yalnýzlýða mahkûm olmaktan korkuyordum.

-Ýnanýn benim için de… Baþbaþa verir, birbirimize destek oluruz. Eskiden olduðu gibi…           

Bir tanýdýðýn olmasý, yýllar sonra bir arkadaþýyla karþýlaþmasý onun çalýþma þevkini, kendisine duyduðu güveni artýrdý. Sohbetlerinin kývamý arttý çaylar tazelendikçe, eski günler yâd edildikçe... Aradan geçen uzun yýllarýn intikamýný alýyorlardý sanki. Onlara bu gürültüde kulak kabartan bir bayan:

-Hoþ geldiniz! Görevlendirme gelen arkadaþlar olmalýsýnýz. Yabancýlýk çekmeyeceðinizi umarým burada, dedi onlara.

Onun bu güleç hitabýný ve temennisini birkaç bey, kýskandýlar mý bilinmez ama ayný tavýrla:       

-Hoþ geldiniz arkadaþlar! Memnun olduk sizleri de aramýzda görmekten, dedi.

Böyle bir atmosferde þimdilik fazlasýný bekleyemezlerdi. Belki zamanla… Burada memurlarýn kýlýk kýyafet konusunda hassasiyet göstermemeleri de dikkatini celb etti.

Masalar, biraz tenhalaþtý. Yanýna bir kýz çocuðu sokuldu. Tepeden týrnaða bu çocuðun kendisini süzmesi, tuhafýna gitti. Kendisine sokulmak, kendisiyle yakýnlýk kurmak ister gibiydi çocuk. Þaþkýndý Erdem Bey.

Kim olduðunu bilmediði bu çocuk, acaba kendisinden ne istiyordu; kendisine ne anlatmak istiyordu?.. Burada yeni olduðu için bir süre bu sorularýn cevaplarýný alamayacaðýný düþündü. Suzan’ý aradý Erdem, birlikte ipuçlarý yakalayabilecekleri düþüncesiyle. O esnada Suzan’ýn kapýdan çýktýðýný fark etti. Onun olduðunu kýzýla boyattýðý saçlarýndan anlayabildi ya! Kýzcaðýz kendisine:

-Sen de öðretmen misin, diye sordu.

Erdem’in buradaki ilk gün þaþkýnlýðý, daha da katlandý. Burada bulunanlarýn hepsi öðretmen olduðuna göre bu çocuk, kendisinin öðretmen olmadýðý düþüncesine nasýl oldu da saplanmýþtý? Yoksa kendisinde öðretmen kýstaslarýndan biri mi yoktu? Çocuk, böyle düþünebilirdi kendisi için. Garipsenecek böyle bir noktaya takýlýp kalmamalýydý bu sebeple. Çünkü bir çocuktu o, neticede.

-Evet, dedi.

-Ben de öðretmenim. Ama ben, senden daha büyük olanlara öðretmenlik yapýyorum.

“Büyük” lafý hoþuna gitmedi çocuðun. Yüzüne bir durgunluk çökmüþtü çünkü. Hafif esmer tenli, kara gözlü, siyah ve gür saçlý kýzcaðýzýn suratýný ekþitmesi Erdem’i ilk etapta endiþelendirdi

-Sana da bir þeyler öðretir, seninle de arkadaþlýk yaparým. Tamam mý, dedi kýza.         

Çocuðun yüzündeki belirsizlik ve durgunluk, biraz kalkmýþtý. Bunun bir problemden kaynaklandýðýna tereddütsüz kanaat getirdi Erdem.           

-Adýn ne bakalým senin?

-Sevgi.

-Kaçýncý sýnýfa gidiyorsun sen?

-Beþe…

Çocuðun, sorularýný duraksayarak cevaplamasý, bu kanaatini daha da güçlendirdi. Çocuk, ayrýlmýyordu Erdem’in baþýndan. Suzan, geri döndüðünde yine Erdem’in yanýna oturdu. Suzan’la konuþan Erdem’e:

-Bu senin karýn mý, diye sordu.

Ýkisinin de baþlarýndan aþaðýya kaynar sular döküldü o an. Kýzarýp bozardý ikisi de. Dilleri lal olup tutulmuþ, ne diyeceklerini þaþýrmýþlardý. Çok daha fazla periþandý Suzan. Erdem, kaba ve argo “karý” sözcüðüne çok daha fazla bozulduðunu fark etti Suzan’ýn. Bu soðuk ve gergin ortamýn tansiyonunu, Erdem hemen düþürebilme telaþýyla:

-Hayýr hayýr, dedi ikrârla.

-O da benim öðretmen arkadaþým. Burada çalýþacaðýz birlikte, benim eþim falan deðil o.

Suzan’ýn sol tarafýnda oturan ayný bayan, bu diyaloglara dikkat kesilip içerlendi ve yeni gelen bu öðretmenlerin zor durumda kaldýklarýný fark edince Sevgi’ye:

-Hadi bakalým Sevgi! Þimdi doðruca sýnýfýna… Baþka bir yerde görmeyeceðim seni! Biraz ders dinle! Öðretmenin merak etmiþtir artýk seni. Rahat býrak bakalým misafirleri, dedi.

Sanki koca bir balyoz gibi azar yemiþti çocuk. Suzan ve Erdem, onun kiþiliði ve sözlerinden hiç þikâyetçi deðildi. Sevgi, mazur kaldýðý bu azar karþýsýnda çoktan çekip gitmiþti. Çocuða bu þekilde davranmasý sebebiyle þaþkýn olduklarýný müþâhede eden ve kendisini yadýrgadýklarýný fark eden bayan, onlara:

-Kusura bakmayýn arkadaþlar! Bu çocuk, özürlü falan deðil. Yanýnýzda ona böyle davrandýðým için sizlerden çok çok özür diliyorum ayrýca.

Sýradanmýþ gibi görünen bu laflarýn acaba gerisi var mý diye merak ediyordu ikisi de. Bu çocuk hakkýnda bir þeyler öðrenmeleri mümkün müydü? Onlar için asýl önemli olan buydu. Bayan, onlarýn gözlerindeki meraký fark ederek:

-Marmara Depreminde aile fertleriyle iki-üç gün enkaz altýnda kalmýþ. Babasý ve iki kardeþinin cesedini çýkartmýþlar. Annesiyle Sevgi’yi sað fakat yaralý çýkartmýþlar.

Meseleyi daha ilginç kýlýyordu bayanýn anlattýklarý. Anlatacaklarýný daha rahat duyabilmek için ikisi de bayanýn etrafýnda kümelendi. Çünkü Sevgi’yle ilgili ipuçlarý yakalamýþlardý, bayanýn anlattýklarýnda.

-Anne, bir müddet sonra biriyle evlenmiþ. Yeni eþi, kabul etmemiþ Sevgi’yi. Babaannesi ve dedesi bakýyorlarmýþ ona. Çok yaþlý olduklarýndan Çocuk Esirgeme Kurumuna býrakmýþlar onu. Depremin psikolojisi, yaþadýðý travmalar onu bu hale getirmiþ. Onun için tuhaftýr bu çocuk. Fakat zararsýzdýr. Ýlgi bekler hep.          

Ýkisi de çok þaþkýndý bu anlatýlanlar karþýsýnda. Sevgi’nin iç dünyalarýna inebilselerdi, kim bilir daha neler çýkardý ortaya neler.

-Bu da anne mi be! Ýnsan, ruhi travmalar geçirmiþ ve hâlâ geçirmeye devam eden yavrusunu ortalýkta böyle býrakýr mý hiç? Bir tavuk bile civcivleri için dikleniyor köpeðe, diyen Erdem’e Suzan da:

-Anne var, annecik var. Sen nasýl býrakýrsýn evladýný, dedi.

Suzan, sevmezdi küçük çocuklarý. Erdem, ona hiç soramamýþtý bunun sebebini. Hatta ondan “Doktora götürdüm, hastaneye götürdüm. Dün gece öksürdüðü için sabaha kadar uyuyamadým. Geçenlerde dört yüz lira masraf yaptým.” gibi laflarý çok duymuþtu. Bütün bu zahmetleri çocuðu için çekiyor zannederdi. Meðer bütün bunlar, kedisi içinmiþ sonradan öðrendiðine göre.

Acaba Suzan’ýn çocuðu mu olmuyordu, yoksa kötü bir þey yaþadýðý için mi çocuk istemiyordu?.. Yýllar sonra karþýlaþmalarýnda bile cevapsýzdý bu sorular.

Erdem, Yüce Beyan’daki âyeti hatýrladý hemen: “Biz arzý bir beþik kýldýk, arada bir sallarýz onu.” Yýllar önce yaþadýðý Erzincan Depremi geldi Erdem’in gözünün önüne. Görmüþtü binalarýn kâðýt gibi olduðunu, evlerin önündeki duvarlarýn topraða saplanýþýný… Marmara Depremini de hissetmemiþ deðildi. Sallanmadan önce depremin uðultusu daha fazla ürkütmüþtü onu. Bebeðini yataðýna almýþtý eþiyle. Öleceklerse beraber öleceklerdi en azýndan. Sabah kalktýðýnda arkadaþý Ýlker aramýþtý:

-Depremi hissettin mi?

-Hissetmez miyim hiç?

-Tam üç dakika sürdü!

-Hadi be! Üç dakika deprem mi olur? Yerle bir olur her yer.

Erdem, kendisine uzun gelen deprem, sebepler zinciriyle izah edilebilir mi, diye düþündü. Olumsuz cevabýn ardýndan masumlarýn depremlerde kurtulduðunu, geride kalanlara fýrsat verildiðini anýmsadý. “Hem deðerli madenler de ortaya çýkarmýþ depremlerde.” dedi kendi kendine. “Tabiat yarattý diyenler, depremde niye kýzmýyorlar tabiata?” diye sordu kendisine.  

“Marmara Depreminde toplanan paralar, gelen yardýmlar yerine ulaþmýþtýr.” zannýnda bulunmayý çok isterdi. Fakat “kriz masalarý” lafýna çok sinir oluyordu. Bu masa kriz mi yapýyor, krize çözüm mü buluyor? Onun yerine “Kriz çözüm masasý” deseler daha iyi olmaz mý? Bu düþünceleri bir kenara býraktý. Sevgi’ye yetim bir çocuða Kutlu Nebi gibi demeyi çok isterdi: “Ben senin baban, Fatma da annen olsun!”

HÜSEYÝN ÜSTÜNSOY