ÝTALYA’NIN LÝBYA’DA, YUNANÝSTAN’IN ÝZMÝR’DE NE ÝÞÝ VARDI?---2. BÖLÜM—

1914 Yýlýnda I. Dünya Savaþý baþladýðýnda Yunanistan devlet yönetiminde tam bir görüþ ayrýlýðý yaþanmaktaydý. Devletin Kralý Konstantin, Yunanistan’ýn bu savaþa katýlmamasý taraftarýydý. Eðer ille de katýlacak olursa Almanlarýn yanýnda katýlmalýydý. Çünkü hem Almanlarýn baþýný çektiði grup daha güçlüydü hem de Kaiser II. Wilhelm’in eniþtesiydi ne de olsa.

Kral Konstantin'e karþýlýk baþbakan Venizelos, Yunanistan’ýn savaþa katýlmasý gerektiðine inandýðý gibi mutlak surette Ýtilaf Devletleri ( Ýngiltere-Fransa- Rusya) yanýnda katýlmasý gerektiðini düþünüyorlardý.

Peki Ýtilaf Devletleri ne düþünüyordu?

Ýtilaf devletleri ( Özellikle Ýngiltere ) Yunanistan’ýn kendileri yanýnda savaþa katýlmasý halinde Akdeniz’de ellerinin kuvvetleneceðini düþünmekte ve Yunanistan’ý ikna etmeye çalýþmaktaydý.

Ýngiltere, Yunanistan’ý I. Dünya Savaþýnda kendi yanýnda savaþa sokabilmek için 1915 senesinde üç kez açýk açýk rüþvet teklif etti.

1- 23 Ocak 1915 de Ýtilaf Devletleri yanýnda savaþa girecek olursa ona Batý Anadolu topraklarýndan toprak verileceðini söyledi.

2- 12 Nisan 1915 de Batý Anadolu Topraklarý kavramýný somutlaþtýrdýlar ve açýk açýk Aydýn ili ve çevresinin Yunanistan’a verilebileceðini söylediler.

3- 13 Ekim 1915 de ‘’ Eðer bizim yanýmýzda yer alýrsan Kýbrýs Adasýný da sana veririz.’’ Dediler.

Demesine dediler ama en baþýndan beri baþbakan Venizelos’a gýcýk olan Kral Konstantin, baþbakanýnýn tüm yýrtýnmalarýna raðmen bu teklifleri reddetti.Bunun üzerine Ýtilaf Devletleri Yunanistan’a abluka ve ambargo uygulayarak Yunanistan’ý açlýða mahkum ettiler( Ýngiltere ve Fransa), Selanik þehrini iþgal ettiler, yer yer katliamlar bile yaptýlar. Tüm bunlar yetmedi 11 Haziran 1917 de Kral Konstantin’i tahttan indirip yerine oðlunu getirdiler. 27 Haziran 1927 de ise baþbakan Venizelos ve yeni kral Aleksandros, Yunanistan’ýn Ýtilaf devletleri yanýnda I. Dünya Savaþýna dahil olduðunu açýkladý.

Yunanlýlardan en çok Çanakkale savaþlarýnda faydalanmayý düþünen ama bunda muvaffak olamayan Ýtilaf devletleri 1917 de onu Bulgarlara karþý savaþýp o cephede rahatlayabilmek amacýyla kullandý. Yani Yunanistan’ýn savaþa girdiði 27 Haziran 1917 ile bizim Mondros Ateþkes Antlaþmasýný imzaladýðýmýz, böylece de I. Dünya Savaþýný bitirdiðimiz 30 Ekim 1918 Tarihleri arasýnda Yunanistan ile hiç bir þekilde bir silahlý çatýþmamýz, karþý karþýya gelme durumumuz söz konusu olmadý.

Evet, I. Dünya Savaþý ateþkes ya da barýþ antlaþmalarýyla sona ermiþti. Savaþ sona ermesine sona ermiþti ama savaþ ganimet, katýlan ülkeler tarafýndan nasýl paylaþýlacaktý?

Ýþte bu paylaþýmýn yapýlabilmesi için Paris’te toplandýlar büyük devletler 18 Ocak 1919 da... Yaklaþýk bir sene önce 8 Ocak 1918 Tarihinde de ABD Baþkaný Wilson 12 Maddelik Wilson Prensipleri diye adlandýrdýðýmýz sözde dünyada kalýcý barýþ prensiplerini ortaya koymuþtu ve Wilson da vardý Paris’te.

Paylaþýlacak en büyük pasta Osmanlý Devletiydi ama masada olmayan da yine oydu. Osmanlý Devletini savunabilecek tek Devlet maalesef Ýtalya idi. Çünkü kendisine vaad edilen Batý Anadolu topraklarý Yunanistan’a verilmek üzereydi. Yani yapacaðý þey aslýnda Türkiyeyi savunmaktan öte kendi çýkarlarýný savunmak olacaktý.

Yunanistan da aslýnda masada yoktu.

Yunanistan yoktu ama Venizelos vardý. Eh haliyle Venizelos olunca Yunanistan da vardý demek çok da yanlýþ olmaz.

Venizelos’un kafaya almasý gereken kiþi Wilson’du. Ýngiltere zaten kafadaydý. 

Wilson’dan neler istemedi ki...

Mesela?

Mesela Makedonya,Kuzey Epir, Nüfusunun tamamý Yunan olan (!) 12 Ada ve Doðu Trakya, Ýzmir ve çevresi, Ýstanbul’dan sultan ve saltanatýn kovulup yönetiminin -Kurulacak olan Milletler Cemiyeti gözetiminde- Yunanistan’a verilmesi

Dahasý kendileri için bir þeyler isterken Ermenileri de ihmal etmedi. Mesela Trabzon ve Adana illerinin Ermenilerin yönetimine verilmesi de istekleri arasýndaydý ve tabii ki Yunanistan da 1911-1912 yýllarýnda Trablusgarp’a ( Libya) medeniyet getirmiþ(!) olan Ýtalya gibi  medeniyet getirecekti Batý Anadolu’ya. Özellikle de Ýzmir’e...

Þimdi öteki istekleri pas geçip direkt Ýzmir’in iþgali ile sonuçlanan isteklerinde ileri sürdüðü argümanlara bakalým. Yani hangi gerekçelerle istiyordu Ýzmir’i?

1- En önemli gerekçesi Ýzmir’de Türk bayraðýnýn dalgalanmasý Yunanistan için çok büyük bir tehlikeydi. Mondros Ateþkes Antlaþmasýnýn 7. Maddesine göre Ýtilaf devletleri güvenliklerini tehdit eden bir durum ortaya çýkarsa canlarýnýn istediði herhangi bir noktayý iþgal etme hakkýna sahiptiler. Yunanistan- geç katýlmýþ olsa da- bir Ýtilaf devleti olduðuna göre Ýzmir’i iþgal hakkýna sahipti. Osmanlý Devleti ile I. Dünya Savaþýnda karþý karþýya gelmemiþ olmasýnýn bir önemi yoktu.

2- Ýzmir halkýnýn çoðunluðunu Yunanlýlar teþkil ediyordu.( Ýzmir’in Rum halký Venizelos’a göre Yunan halkýydý.) Eee Wilson ilkelerinin 12 maddesinde ne diyordu? Osmanlý hakimiyetinde olup nüfusu Türk olmayan yerlerin yönetimi nüfus çoðunluðu kimdeyse onda olacaktýr.

3- Ýzmir ve çevresi tarihsel ve dini baðlarla da Yunanistan’a aitti. Ýzmir’de eski Yunan Medeniyeti eserleri Osmanlý’dan daha çoktu, Rum okullarý daha çoktu, hatta camiden çok kilise vardý.

4- Türkler Ýzmir’de çok yakýn zamanda bir Rum-Yunan kýyýmý baþlatacaklardý aynen Ermenilere 1915 de yaptýklarý gibi.

Wilson, önüne konan argümanlara baktý ve bunlarýn hepsinin týrþkadan nameler olduðunu anlamakta gecikmedi. Ama Venizolos iþin peþini býrakacak deðildi. ‘’ Bi biskrem versem? ‘’ Dedi ( Burada ürün yerleþtirmesi yaptým ))))

Evet, Veniezelos ‘’Komünist Rusya’ya karþý savaþýrým gerekirse. Bu arada Milletler Cemiyetinin kurulmasý için de tam destek veririm’’ Deyince Wilson yelkenleri suya indirdi çünkü en çok istediði þey Milletler Cemiyetinin kurulmasýydý. Bunu baþarýrsa yaklaþan ABD seçimlerinde ikinci kez baþkan seçileceðine kesin gözüyle bakýyordu.

Venizelos bu görüþmeleri yaparken kurmaylarý sordular: ‘’ Neden Kýbrýs’ý hiç aðzýna almadýn?’’ Venizelos sinsi sinsi güldü bu soruya ‘’ Kýbrýs zaten bizim. Ýngiltere bu konuda ta 1915 de söz verdi. Ve size þunu söyleyeyim: Wilsonla yaptýðým görüþmeden sonra diðer isteklerimiz olmasa da Ýzmir kesin olarak bizim olacak.’’Dedi. [ Buraya bir mim koyun zira tekrar döneceðiz bu cümleye ]

Paris Barýþ konferansýnda Yunanistan’ýn isteklerine en fazla karþý çýkan Ýtalya idi. ABD ise tereddütteydi. Gönlü en azýndan Ýzmir’i Yunanistan’a vermekten yanaydý ama iþi kýlýfýna uydurmak gerekiyordu. Yani çok haklý bir gerekçe...

Ýtalya, Batý Anadolu’nun Yunanistan’a peþkeþ çekileceðini anlayýnca ‘’ Ulan buralar 1917 yýlýnda yapýlan gizli antlaþma(Saint Jean de Maurienne Antlaþmasý ) ile bana verilecekti. Yedirmem Yunanistan’a’’ dedi ve savaþ gemileriyle harekete geçti.

25 Mart 1919 da Antalya’yý, 24-25 Nisan’da Konya’yý,11 Mayýsta Bodrum’u,12 Mayýsta Marmaris ve Fethiye’yi, 13 Mayýsta Kuþadasýný iþgal etti.

Ýþte bu iþgaller Yunanistan’a aradýðý fýrsatý doðurdu.

Fransa Baþbakaný Clamenceau ‘’ Ýtalyanlar Ýzmir’i de iþgal edecekler.’’ Dedi. Ýngiltere baþbakaný Llyod George ise ‘’Yunanlýlar Ýzmir’deki Yunan halkýný korumak üzere Ýzmir’e asker çýkarma hakkýna sahip oldular.’’ Dedi. Yani sözde Ýtalyanlara karþý Yunan halkýný (Ýzmirdeki Rumlar kastediliyor tabii ki ama Rum deðil Yunan halký deniliyor onlara) korumak üzere Yunanistan, Ýzmir’e asker çýkaracaktý. Yani daha da açýk bir þekilde ifade edecek olursak Yunanistan, Wilson’a sunulan gerekçeler ve argümanlar sebebiyle deðil, Ýzmir’deki Yunan halkýný iþgalci Ýtalya’ya karþý korumak için Ýzmir’e asker çýkaracaktý(!)

Peki Türkler?

Türklerden, iþgalden 36 saat önce Ýzmirdeki tabyalarý boþaltmasý istenecek, 12 saat önce de Ýzmir’in iþgal edileceði bildirilecekti.

Karar bu þekilde alýndýktan sonra hepimizin bildiði gibi Yunanlýlar 15 Mayýs 1919 da Ýzmir’i iþgal ettiler.

Ýþin garip tarafý Ýzmir iþgal kuvvetlerinin komutaný da Ýzmirli bir Rum’du.

Evet, Ýzmir’de doðmuþ, 14 Yaþýna kadar Ýzmir’de yaþamýþ olan Leonidas Paraskevopoulos, kýrk beþ yýl sonra (59 yaþýndayken) Ýzmir’e Yunan iþgal kuvvetlerinin komutaný olarak geri dönmüþtü.

Daha sonrasýný hepimiz biliyoruz.

Genel inanýþa göre Hasan Tahsin adýnda bir kahraman Yunan’a ilk kurþunu sýktý ve böylece Milli Mücadelenin fitili ateþlendi. Bazý araþtýrmacýlara göre ise bu ilk kurþunu saatçi Aziz Efendi adýnda biri sýktý.

Yunanlýlarýn Ýzmir ve Batý Anadoluda yaptýklarý mezalimi de ayrýca uzun uzun yazmaya gerek yok zira bu konuda herkesin mutlaka bilgisi vardýr. En azýndan Yunanlýlarýn Ýzmir’e getirdikleri ilk medeniyet örneðinin (!) ‘’ Zito Venizelos (Yaþasýn Venizelos ) Diye baðýrmayan Albay Süleyman Fethi Bey’i dipçik ve süngü darbeleriyle þehit etmek olduðunu bilmeyen yoktur eminim.

Sonra?

Sonra Milli  Mücadelemiz baþlýyor Ýnönü Savaþlarý, Sakarya Meydan Muharebesi ve nihayet Büyük Taarruz ve Baþkumandanlýk Meydan savaþý ve kazanýlan zaferler sonrasý 9 Eylül 1922 de Yunan’ý ayak bastýklarý Ýzmir’den denize döküyoruz.

Ýlginç olan þudur ki Venizelos diðer yerleden deðil de en çok Ýzmir’den ümitliyken tam tersine savaþýn sonunda yapýlan antlaþmalar ile( 1923 Lozan- 1947 Paris Antlaþmalarý ) Ýzmir’e sahip olmasa da hayal ettiðinden çok çok fazlasýný elde etti. Öyle ki Ýzmir’i elde edemedi ama Ýzmir de dahil tüm Ege ve Akdeniz sahillerimizde burnumuzun dibine kýrmýzý çizgiyi çizdi.

Zaferi kazanan bizdik. Ýzmir’den Yunan’ý denize döken bizdik ama çok yakýn zamana kadar Coðrafya ve Sosyal Bilgiler Derslerinde sýnýfa getirdiðimiz Türkiye haritalarýnda deniz sýnýrlarýmýz aynen yukarýdaki gibi çizilirdi. Yani zaferi biz, denizleri, hatta hiç ummadýklarý þekilde kara parçalarýný Yunanlýlar kazanmýþtý.

Daha açýk anlatacak olursak bunu bir Türkiye- Yunanistan milli maçý olarak düþünün. Maçta golü atan biziz ama skor tabelasýnda yazan Yunanistan: 1- 0 Türkiye.. Ve bir üst tura yükselen Yunanistan, elenen bizdik.

Yine de buna da þükür. Mondros Ateþkes Antlaþmasý veya Sevr Antlaþmasý, olduðu gibi yürülüðe sokulabiseydi bunu da göremezdik ama yine de gönül yedi düvele karþý kazanýlan bir zaferden sonra çok daha fazlasý istiyor. En azýndan Akdeniz ve Ege’de olta atabileceðimiz kadar deniz istiyor üç tarafý denizlerle çevrili bir ülke olarak...

Herhalde yanlýþ oldu. Benim gönlüm öyle istiyor ama pek çok vatandaþýmýz o kýrmýzý sýnýrý çoktan benimsemiþ ve Misak-ý Milli sýnýrý olarak kabullenmiþ. O sýnýrlar dýþýnda bir istekleri yok.

Her neyse...Rabbim hakkýmýzda hayýrlýsý neyse onu nasip etsin bu ülkeye ve Rabbim hiç kimseyi ‘’ Yunan galip gelseydi daha iyi olurdu.’’ Diyecek kadar akýldan, fikirden, insaftan ayýrýp sapýttýrmasýn.

RESÝMLER:

1- Çok yakýn zamanlara kadar Tarih, Coðrafya ve Sosyal Bilgiler Derslerinde kullandýðýmýz Türkiye’nin sýnýrlarý haritasý

2- Yunanlýlarýn getirdiði medeniyetten bir örnek. Fotoðrafýn altýnda yazanlar:

Fotoðraf – Numara 12

( Söðütpýnar ) Karyesinde ( Bursa iline baðlý bir köy ) Ellerinde Türk Bayraðý olduðu halde Yasaþýn, yaþasýn Türk askeri geldi diye baðýrarak ahaliyi gizlenmiþ olduðu yerlerinden çýkarýp kamilen cami-i þerife doldurarak evvela üzerlerindeki paralarýný aldýktan sonra bomba, süngü ve kurþun ile imha ettikten sonra bu kasaphane olan camiden mecruh olarak( yaralý olarak ) kurtulan kadýn, erkek ve çocuklar. [ Alçaklar 1974 de Kýbrýsta da aynýsý yaptýlar. Darbeci Nikos Sampson, elinde Türk bayraðý ile dolaþtý Lefkoþa sokaklarýnda. Türkler gizlenip saklanmasýn diye ]

3- Kütahya’da Yunanlýlar tarafýndan baltayla öldürülen bir Türk ve vahþetlerini ebedileþtirmek için olayýn fotoðrafýný objektife poz vererek çektiren Yunanlýlar.

4- Zamanýn Tevhid-i Efkar Gazetesinden bir haber: Yunan askerince ýrzýna geçildikten sonra aðzýnda el bombasý patlatýlan 13 yaþýndaki Hayriye

5- Yunanistan Baþbakaný Venizelos ve Türkiye Cumhuriyeti Baþbakaný Ýsmet Ýnönü 4 Ekim 1931 de Atina’da Türk- Yunan Dostluðu (!) þerefine kadeh kaldýrýyor.