Tekrarlarsak aslında Âdem "yılan" denen
"hayvan" tarafından aldatılmıyordu. Yılan temsilcisi grup, totem grup
olarak hemcinsleriydi. Eğer yılan temsilciliği olan grup ittifak etmişse
insandı.
Yılan motifi Âdem ve Hava öyküsündeki üçüncü bir figürdü.
Belki de yılan totemle olan grup, ittifakı birleşmeyi en çok isteyen patojendi
(hastalık yapıcılık değil de ittifak yapmanın heveslisiydi).
Totem yasaklara karşı teşvikkar olmasıyla ve hararetle ön ittifak
yanlısı olan yılan grup, El mana anlayışına karşı olmalı. Bu nedenle El mana
anlayışı yılanı sinsi bulmuş olmalıydı.
Totem grup kendi totem dili içinde kendisiyle benzer
ortamdaki her hemcins grubun bildiği bir yiyecek türü ile isimleşip, ayırt
edici oluyordu. Totem dilinin hem grup içine hem grup dışına bir mesajı vardı.
Simgeler dili olan totemi dil, grubun kendi ürettiği totem
yiyeceğiyle kendisini tasvir ediyordu. Yahut da her grubun doğa da fizik olarak
bildiği ortaklaşa hafıza imgesi içinde bilinen bir varlığın simgesiyle
kendilerini "tasvir ediyordular".
Totemi dil, bir tasvirler diliydi. Totem dili benzeşimler
yolu ile anlatmanın diliydi. Totemi dil, ittifaklarla birlikte grupların içindeydi.
İttifak içindeki gruplar da benzer çevre içinde karşılaşılan yılan gibi aşınası
oldukları algı ve imgelerde oluşan “ortak görüşün imge modülasyonlar”, dili aracılığıyla
anlaşıyordular.
Klasik Âdem ve Hava anlatısı içindeki öyküde iki Hava, iki
Âdem ve iki tür yiyecek sunma seremonisi vardır. Hava'nın biri Adem'e Elma
sunarken bir diğer Hava modeli de Adem'e buğday sunar. Burada anlatıcı grubun
kendisini erkek olan Adam şeklinde takdim ettiğini unutmayalım.
Eğer bir Hava bir Adam'a buğday sunuyorsa, bilin ki bu Hava
buğday yetiştiren Âdem grubunun Hava'sıdır. Kendisine buğday takdim edilen Âdem
de Totem yiyeceği elma olan, elma yetiştiricisi grubun Âdem'idir (Adam’ıdır).
Diğer takdime seremonisinde ise elma yetiştiricisi Adam
grubuna ait Hava da buğday yetiştirici grubun Adem'ine elma sunuyordu. Kendisine
buğday takdim olunan grup, öyküyü anlatan Adam’ın grubudur. Kendisine Elma
sunulan grup da hem öyküyü anlatan gruptu hem öykü içindeki grubun Adem'iydi.
Totem dönem içinde bir grubun totem yiyeceği, diğer gruba
yasaktı. İttifak içine girerken totemi yasağın aşılması gerekiyordu. Buradaki yasağı
aşma zorunluluğu sosyal mantığa göre aldatma ve aldatılma yoluyla tasvir
ediliyordu.