M. NÝHAT MALKOÇ

            Kadim medeniyetin ve Türk-Ýslâm kültürünün  ihya olduðu bereketli topraklar...

            Türklerin ata yurdu, ilk yerleþim yeridir Çinlilerin “Xinjiang”(Þincan) diye adlandýrdýklarý Doðu Türkistan. Topraklarýnýn geniþliði bakýmýndan Kazakistan’dan sonra Orta Asya’nýn ikinci, dünyanýn ise en büyük on dokuzuncu ülkesidir bu kadim coðrafya. Burasý dünyanýn en geniþ topraklarýna sahip olan Kýzýl Çin'in altýda birine karþýlýk gelmektedir. Uçsuz bucaksýz çölleri ve vahalarýyla, yüksek tepe ve ormanlýk alanlarýyla bambaþka güzellikleri barýndýrmaktadýr içinde. Tanrý Daðlarý, Altay Daðlarý, Pamir Daðlarý, Taklamakan Çölü, Turfan Çukurluðu ile Tarým ve Cungarya Nehirlerini sýnýrlarý içinde bulunduran Doðu Türkistan; Rusya, Moðolistan, Kazakistan, Kýrgýzistan, Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Tibet, Hindistan ve Çin'le komþu olan kadim bir Türk yurdudur.

            Eski bir yerleþim yeri olan Doðu Türkistan, tarih boyunca nice büyük medeniyetlere beþiklik etmiþtir. Tarihî Ýpek Yolu'nun önemli bir kýsmýnýn bu topraklardan geçtiði, mürekkep yalamýþ herkesin malumudur. Ýslâmiyet’ten önce Þaman, Hint ve Batý Yunan medeniyetleri çok etkiliydi bu bölgede. Uygur Türkleri 10. yüzyýldan sonra Müslüman olmaya baþlayýnca Ýslâm medeniyetiyle de tanýþma þerefine nail olmuþtur. "Uluð Türkistan"(Büyük Türkistan) olarak da adlandýrýlan bu önemli coðrafyanýn batý kýsmý 19. yüzyýlýn ikinci yarýsýnda Ruslar tarafýndan iþgal edilince, doðuda kalan kýsmýna “Doðu Türkistan” adý verilmiþtir.

            Mazlum bir coðrafyadýr Doðu Türkistan

            Mazlum bir coðrafya olan Doðu Türkistan, yer altý ve yer üstü zenginlikleri bakýmýndan çok önemli bir bölgedir. Bu topraklar petrol, doðalgaz, kömür, altýn ve uranyum gibi doðal kaynaklar bakýmýndan da çok zengindir. Çin, petrol ihtiyacýnýn dörtte birini bu bölgeden karþýlamaktadýr. Doðu Türkistan’ýn doðalgaz rezervi 1 trilyon 400 milyar metreküp seviyesindedir. Bu miktar Çin’in 30 yýllýk doðalgaz ihtiyacýný karþýlayamaya yetmektedir.   Öte yandan Çin'in kömür rezervinin yüzde 40'ý yine Doðu Türkistan topraklarýnda bulunmaktadýr. Bu topraklarda 118 farklý maden çýkarýlmaktadýr. Buradaki maden ocaklarýnýn sayýsý beþ binin üzerindedir. Özet olarak söylemek gerekirse devasa bir ülke olan Çin'in enerji ihtiyacýnýn üçte biri bu bölgeden saðlanmaktadýr. Bu yer altý zenginliði tarih boyunca, baþta Çin olmak üzere, birçok ülkenin iþtahýný kabartmýþtýr. Bu baskýlar ve zulümler bu yüzdendir.

            Doðu Türkistan'ýn  tabiî zenginlikleri emperyalistleri bir mýknatýs gibi bu bereketli topraklara çekmiþtir. Bu mazlum coðrafya tarih boyunca nice iþgallere ve istilâlara uðramýþtýr.  Bu iþkence ve zorbalýklar ne yazýk ki günümüzde de devam etmektedir. Bugün Türkistan’ýn doðu kýsmý Çin’in, batý kýsmý ise Rusya’nýn zulmü altýnda inim inim inlemektedir. 

            Doðu Türkistan deyip de geçmemek lâzým. Burasý Türk-Ýslâm kültürünün temel dinamiklerinden olan din, dil, kültür, edebiyat ve sanat için mümbit bir toprak olmuþtur. Kaþgarlý Mahmud, Yusuf Has Hacib, Hoca Ahmet Yesevi gibi büyük þahsiyetler bu topraklarda yetiþmiþ; Dîvânu Lügâti't-Türk, Kutadgu Bilig ve Divan-ý Hikmet gibi eserler bu lâtif ve munis iklimde yeþermiþtir. Ýlk yazýlý hukuk, ilk yazýlý edebiyat ve ilk basýlý kitap bu coðrafyada hayat bulmuþtur. Yine ilk yer altý su kanallarý bu bölgede inþa edilmiþtir.

            Türk-Ýslâm âleminin kanayan ve acýsý hiç dinmeyen yarasýdýr Doðu Türkistan.

            Çin'in Doðu Türkistan'a saldýrýlarýnýn ve tahakkümünün tarihî bir hayli eskidir. Ýlk istilâ ve sýzma teþebbüsleri 18. yüzyýlýn ikinci yarýsýna kadar inmektedir. Bu durum uzun süre devam etmiþ, Çin 1949'da Doðu Türkistan'ý iþgal etmiþtir. Bir Türk yurdu olan Doðu Türkistan 1955’te resmî olarak Çin’in “Þincan Uygur Otonom Bölgesi” ilân edilmiþtir.

            Büyük zenginlikleri üzerinde barýndýran Doðu Türkistan'ýn yönetimi hiçbir zaman Doðu Türkistanlýlara býrakýlmamýþtýr. Uygur Türklerinin devlet kurma giriþimleri olmuþsa da buna dair teþebbüs ve gayretler olgunlaþamadan derdest edilmiþtir. Bu kapsamda 12 Kasým 1933'te Hoca Niyaz Hacý önderliðinde kurulmuþ olan Doðu Türkistan Ýslâm Cumhuriyeti, 1934'te Rus-Çin müþterek saldýrýsý sonucunda yýkýlmýþtýr. Bunun akabinde on sene sonra Doðu Türkistanlýlarýn yeni bir devlet kurma teþebbüsü olmuþ, Ali Han Töre liderliðinde 12 Kasým 1944’te Doðu Türkistan Cumhuriyeti kurulmuþ; fakat bu devlet de sadece beþ yýl ayakta kalabilmiþ, 1949 yýlýnda Çin rejimi tarafýndan ortadan kaldýrýlmýþtýr. Doðu Türkistanlýlarýn daha bunun gibi birçok kez devlet kurma ve mevcut yönetime isyan giriþimleri oldu. Her özgürlük teþebbüsü Çin tarafýndan þiddetle engellendi. Çin'in orantýsýz gücü ve þiddeti karþýsýnda dünya hep sessiz kaldý. Bu da yetmezmiþ gibi, Çin’i kendisine rakip gören Rusya, Uygurlar söz konusu olduðunda Çin’i hep destekledi. 1990, 1995 ve 1999 yýllarýnda haklarýný korumak için harekete geçen kardeþlerimiz acýmasýzca katledildi. 

            Doðu Türkistan bütün engellere raðmen var olma mücadelesinin remzidir.

            Doðu Türkistan bütün engellere raðmen var olma mücadelesinin remzidir. Filistin'le birlikte Ýslâm dünyasýnýn en maðdur ve en mazlum coðrafyasýdýr. Türk-Ýslâm âleminin kanayan ve acýsý hiç dinmeyen yarasýdýr Doðu Türkistan. Bu yaradan akan kan, baþta Müslüman yurtlar olmak üzere, tüm coðrafyalara bulaþmýþ bulunmaktadýr.

            Çin'in zalim yöneticileri Kaþgar’da, Urumçi’de, Turpan’da ve Hoten’de her gün iþkencelerini artýrmakta, zulümde sýnýr tanýmamaktadýr. Bugün Doðu Türkistan, kelimenin tam anlamýyla kýzýl kýyameti yaþýyor dersek yeridir. Bu mahzun coðrafyada yaþayan 35 milyon Uygur Türk'ü sadece Müslüman olduklarý için insanlýk dýþý muamelelere maruz kalýyor. Aileler çil yavrusu gibi daðýtýlýyor, birbirinden koparýlýyor. Kadýn erkek, yaþlý genç demeden Uygur kökenli insanlar kamplarda iþkence görüyor. Ýnsanlýk can çekiþiyor.

Ýnsanlýktan nasibini almayan komünist ve bir o kadar da emperyalist Çin, egemenliði altýnda yaþayan mazlum ve maðdur Doðu Türkistanlýlara yönelik keyfî gözaltý ve tutuklama, iþkence, yargýsýz infaz ve idam, zorunlu kürtaj, kýsýrlaþtýrma, zorunlu göç, din eðitimi ve ibadet yasaðý, kamu hizmetlerinden yararlanmanýn kýsýtlanmasý, AIDS gibi öldürücü ve bulaþýcý hastalýklarýn yaygýnlaþtýrýlmasý, insanlarý zorunlu/ucuz iþçi olarak çalýþtýrma, çalýþtýrmak üzere göç ettirme, seyahat ve hareket özgürlüðünü kýsýtlama, haberleþme ve iletiþimin engellenmesi gibi her türlü rezilliði reva görmektedir. Fakat bu acý hakikatlerden pek çok kimsenin haberi yoktur. Çünkü Çin pek çok konuda ser verip sýr vermeyen, adeta kapalý bir kutudur. Bu kutuyu açmak ve yaþanan acýlarý dünyaya ilân etmek biz Müslümanlarýn insanlýk görevidir. Bunu ne kadar yaptýk? Onlarýn dertleriyle ne kadar dertlendik? Bu sorular bir kýymýk gibi pörsüyen vicdanlara batmaktadýr.

Uygur Türkleri dünyanýn gözü önünde imha ve soykýrýma tabi tutulmaktadýr.

            Ýnsanlýktan nasibini almayan komünist Çin, dün olduðu gibi bugün de, Uygur Türklerini dünyanýn gözü önünde ýsrarla ve planlý bir þekilde imha ve soykýrýma tabi tutmaktadýr. Bir milyonu aþkýn Uygur Türk'ü toplama kamplarýnda kültürel asimilasyondan geçirilmektedir. Son olarak aralarýnda meþhur profesörlerin, þairlerin, yazarlarýn, akademisyenlerin ve gazetecilerin de bulunduðu 150’den fazla isim gözaltýna alýnmýþtýr. Bu kiþilerin akýbetleri bilinmemektedir. Fakat çoðunun hapiste, tecrit ve ikna odalarýnda olduðu, buralarda fiziksel ve ruhsal iþkenceler gördükleri tahmin edilmektedir.

            Zalim Çin yönetimi özgürlük yanlýlarýna ve Çin'in menfaatlerine karþý olan Uygur Türklerine yaþama hakký tanýmamaktadýr. Uygur halkýný uyandýran ve onlara hürriyet þuuru aþýlayanlar Çin devleti tarafýndan yok edilmesi gereken düþmanlar olarak bellenmektedir. Onlar her yerde takip edilmekte ve cezalandýrýlmaktadýr. Halkýnýn yanýnda olan ve Çin'e boyun eðmeyenler ölüme mahkûm edilmektedir. Bunlar arasýnda yer alan Doðu Türkistan’ýn önde gelen din âlimlerinden Urumçi Ýslâm Enstitüsü eski Rektörü ve Kur’an-ý Kerim’in mealini ilk kez tercüme eden Muhammed Salih Damollam’dan sonra ünlü Uygur týp doktoru Prof. Dr. Halmurat Gafur’un da bu sebeple katledildiði haberi bizleri derinden üzmüþtür.

            Zalim Çin yöneticileri Uygur Türklerinin çoðalmamasý için ellerinden geleni yapmaktadýr. Bu çerçevede Uygurlu kadýnlarýn çocuk doðurmasýna engel olunmakta, birçoðu kürtaja zorlanmaktadýr. Ýnsanlýk fukaralarý, bu zulmü doðum yapanlarýn bebeklerini öldürmeye kadar vardýrmaktadýr. Böylece Uygur Türklerinin çoðalmasýnýn önüne geçtiklerini sanmaktadýrlar. Bütün bunlar bireysel eylemler olarak deðil, kelimenin tam anlamýyla devlet terörü þeklinde gerçekleþtirilmektedir. Oysa bu hain ve vahþi eylemler Uygurlarýn mücadele azmini bilemektedir. Geride kalanlar, ölenlerin intikamýný almak için ant içmektedir.

            Uygur Türkleri, varlýk içinde darlýk çeken mazlum bir millettir.

            Zengin bir yer altý coðrafyasýnýn üzerinde oturan Uygurlar bu zenginliði hiçbir zaman hissedememiþlerdir. Doðu Türkistan'ýn yer altý ve yer üstü zenginlikleri tarih boyunca Çin tarafýndan sömürülmüþ, bölgenin yerlileri olan Uygur Türkleri, tabir caizse varlýk içinde yokluk çekmiþlerdir.  Bölgenin bereketli topraklarýndan refah payý talep eden Uygurlar baský ve yýldýrmalarla sindirilmiþ, nefrete ve þiddete maruz býrakýlmýþtýr. Hak iddia edenlerin mabetleri ve okullarý Çinliler tarafýndan yakýlýp yýkýlmýþtýr. Camilerde namaz kýlmak, ramazan aylarýnda oruç tutmak ve Kur'an-ý Kerim okumak yasaklanmýþtýr. Bu zorbalýklar Uygur Türklerini yýldýrmamýþ, aksine  inançlarýna dört elle sarýlmalarýný saðlamýþtýr.

            Çin'in baskýlarýndan iyice bunalan Doðu Türkistanlýlar seslerini bir türlü ilgili makam ve mercilere duyuramýyorlar. Çýðlýða dönüþen titrek ve acýlý sesleri saðýr duvarlara çarparak geri dönüyor. Vicdanlar taþlaþtýðý için kimse onlarý anlamýyor veya anlamak istemiyor.

            Bugün dünyada 1,6 milyarýn üstünde  Müslüman yaþamaktadýr. Bu aslýnda Müslümanlar için çok büyük bir güçtür. Fakat bu gücü yerinde, zamanýnda ve layýkýyla kullanamadýðýmýz ayan beyan ortadadýr. Bunun en büyük delili Uygur Türklerinin yaþadýðý dramdýr. Ýslâm dünyasý Doðu Türkistanlý Müslümanlarýn yaþadýðý zulüm ve iþkencelere hep duyarsýz kalmaktadýr. Hani nerede kaldý Ýslâm kardeþliði? Oysa Peygamberimiz Müslümanlarýn tasada ve kývançta bir olmasý gerektiði konusunda þöyle buyurmaktadýr: "Birbirini sevmekte, birbirine acýmakta ve birbirini görüp gözetmekte müminler, tek bir vücut gibidir. O vücudun bir organý rahatsýz olunca öteki organlarýn tamamý uykusuzluk ve derin bir rahatsýzlýk hisseder. Hasta olan organýn ýstýrabýný daima paylaþýrlar."

            Doðu Türkistan uzaðýmýzda olsa da ülkemizle adeta et ve týrnak gibidir.

            Asya'nýn mazlumu Doðu Türkistan, mesafe bakýmýndan Türkiye'den yaklaþýk beþ bin kilometre uzakta olsa da tarihî köken ve medeniyet bakýmýndan ülkemizle adeta et ve týrnak gibidir. Onlarla güçlü tarihî baðlarýmýz vardýr. Bu mahzun coðrafya siyasî açýdan Pekin yönetimine dahil olsa da kalben Anadolu'ya ve Türkiye'ye baðlýdýr. Bu güçlü sevgi ve muhabbet baðýný bugüne kadar kimse kesememiþ, bundan sonra da kesemeyecektir.

            Doðu Türkistan'da sayýlarý 35 milyon civarýnda olan Uygur Türkleri; Hun, Göktürk, Uygur ve Karahanlý devletlerini kuran büyük bir kültürün ve medeniyetin torunlarýdýr. Çin Halk Cumhuriyeti’nin en batý noktasýnda bulunan Doðu Türkistan yaklaþýk iki yüzyýldan beri kýzýl güçlerin iþgali altýndadýr ve özellikle son elli yýldýr komünist Çin yönetiminin baskýcý ve zalim yönetimi altýnda ezilmektedir. Durum bu iken hem ayný dine, hem de ayný ýrka mensup olduðumuz acýlý, baðrý yanýk Doðu Türkistan’a duyarsýz kalabilir miyiz?  Yapmamýz gerekenler o kadar da zor ve imkânsýz þeyler deðildir. Öncelikle bu durumu dünya kamuoyuna duyurmalýyýz. Doðu Türkistan'da yaþananlar dünya gündeminden düþmemelidir.

            Çin, Doðu Türkistan’daki Müslümanlarý yýldýrmak ve sindirmek istiyor. Çünkü onlara tarihten gelen bir kin ve nefretle bakýyorlar. Onlarýn þahsýnda eski Türk devletlerini görüyorlar. Çin Seddi'ni bile aþan kahraman ceddimizin gölgesinden dahi korkuyorlar.

Çinlilerde tarihten gelen iflah olmaz bir Türk düþmanlýðý vardýr. Buna bir de Müslümanlýðýmýz eklenince þiddet ve nefret katlanmaktadýr. Zira Çin devleti tek tip insan istiyor. Hakkýný aramayan, milliyetini ve kültürünü unutan, mankurtlaþmýþ, koyun misali güdülen insanlar…  Böyle olmamak için direnenleri de kaba kuvvetle hizaya getiriyorlar.

Çin’in yaptýðý soykýrým ve asimilasyon zulmü son bulacak gibi görünmüyor. Aksine dünya sustukça her geçen gün daha da artýyor. Sözde insan haklarý savunucularý Asya’da yaþanan bu acýlara kulaklarýný týkanmýþ bulunuyor. Hayatlarý sonu gelmeyen çifte standartlardan ibaret olan Avrupalýlar, köpekleri ölünce duyduklarý kederin onda birini bu insanlarýn ölümüne duymuyorlar. Durum böyle olunca acýlar dinmiyor, katlanarak çoðalýyor.

Ülkesindeki azýnlýklara insanca muameleyi reva görmeyen kýzýl Çin, Çinceyi ana dili olarak benimsemeyenlere iþ ve aþ vermemektedir. Çinliler kendilerini ayrýcalýklý saymaktadýr. Uygur kökenli Müslümanlardan, eðitimde kendi dilini Çinceye tercih edenlere ilkel bir eðitim ortamý dayatmaktadýr. Çinceyle eðitim görmek isteyenlere ise modern ortamlarda çaðdaþ eðitim vermektedirler. Vahþetin kol gezdiði Çin’de, baþta Uygurlar olmak üzere, anadillerinde eðitim görmek isteyen azýnlýklarýn iþ almalarý imkânsýz denecek kadar zordur.

Mazlum ve çilekeþ Doðu Türkistan, gönül göðümüzde dolunaydýr.

            Mazlum ve çilekeþ Uygurlarýn arka daðý Türkiye'dir. Türkiye, ümmetin yetimi olan bu kardeþlerimize sözde deðil, özde tam destek verebilse Çin bu kadar zulüm yapamaz. Türkiye'deki medya organlarý Doðu Türkistan'da olup bitenlere nedense saðýr kalýyor. Bu kardeþlerimiz adeta kaderine terk edilmiþ durumdadýr. Türkiye'nin Doðu Türkistanlý kardeþlerimizin çektiði sýkýntýlar karþýsýnda sessiz kalma hakký yoktur. Tarih bize onlara sahip çýkma mesuliyetini yüklemiþtir. Gözden ýrak olan Doðu Türkistan, gönülden de ýrak olmasýn.

            Müslüman-Türk kardeþlerimizin adeta destanlaþan bir hürriyet mücadelesi verdiði Doðu Türkistan, gönül göðümüzde dolunaydýr. Karanlýk gecelerimiz onunla aydýnlanýr. O ki muhabbetiyle ýsýtýr bizi. Vaktiyle Doðu Türkistan'da yaþananlar beni son derece üzmüþ, bu üzüntü yüreðimde bir þiire dönüþmüþtü. Ýþte o ruh hâlindeyken Doðu Türkistan'ý ve orada yaþananlarý gönül gözüyle þöyle anlatmýþtým: "Yürekler yangýn yeri, minareler ezansýz/Vicdanlar yaðmalanmýþ, idrakler kör, izansýz//Dar’a çekilmiþ bülbül, yastadýr gonca güller/Zifiri karanlýkta söndürülmüþ kandiller//Ölüm kusuyor gökler, boyunlar satýrlarda/Gökbayrak dalgalanýr imanlý sadýrlarda//Uygur günde beþ vakit hakikate yaslanýr/Kanlý gözyaþlarýndan seccadeler ýslanýr//Çin’de günün özeti: iþkence, zulüm, talan…/Mimsiz medenilerin her söylediði yalan//Çalýnmýþ nevbaharýn, mahkûmsun zemheriye/Mâziden kuvvet alýp bakmalý ileriye//Umudu katýk eyle bayýrda, düzde, daðda/Suçun(!) Müslüman olmak bu abus yüzlü çaðda //Osman Batur nerdesin? Kardeþlerin dardadýr/Esaret yaðlý urgan, özgürlük firardadýr//Ýffeti kirletilen; anamýz, bacýmýzdýr/Ümmetin yetimleri, onlar baþ tacýmýzdýr//Varlýðýnla ýsýnýr, yokluðunda üþürüz/Gül yüzlü umutlarý seninle bölüþürüz//Nefret bahçelerinde kan çiçekleri açar/Müslüman'a ölüm yok, mümin cennete uçar//Hüzün daðlar misali, tasalý gönül evi/Zalimleri yakacak hürriyetin alevi//Ey ölümü kuþanan, kefenindir Gökbayrak!/Zemheri soðuðunda yorganýn kara toprak //Prangalar da erir, öyle inanýyoruz/Bu mahzun coðrafyaya yürekten yanýyoruz/Esaret zincirini elbet bir gün kýracak/Doðu Türkistanlýlar devletini kuracak//Ümmet birlik olacak,  Çin’i boðacak bir gün!/Urumçi semasýndan güneþ doðacak bir gün!…"

            Ey vicdaný saðýr dünya, Doðu Türkistan’da yaþanan insanlýk dramýný gör!..

            Müminin gurbeti olan dünya, bütün insanlarýn sýnanma yurdudur. Herkes yaþadýðý üzere muamele görür. "Kim zerre miktarý hayýr yapmýþsa onu (karþýlýðýný) görür. Kim de zerre miktarý þer iþlemiþse onu (karþýlýðýný) görür."(Zilzâl S. 7-8) Ýnancýmýz odur ki zalimlerin yaptýklarý hiçbir zaman yanlarýnda kalmayacaktýr. Bu dünyada tecelli etmemiþ gibi görünen adalet ahirette tecelli edecektir. Herkes tarafýna ve duruþuna göre muamele görecektir. Onun için Doðu Türkistan Türkleri çektikleri acýlar nedeniyle zararda gibi görünse de, selâm yurdunda bunun mükâfatýný fazlasýyla alacaklardýr. Zalim Çinliler, Uygur Türklerine yaptýklarý kötülüklerden dolayý ceza göreceklerdir. Neticede kazanan mazlumlar olacaktýr.

Ey vicdaný saðýr dünya, ey insanlýk iþ iþten geçmeden gözlerini aç ve Doðu Türkistan’da yaþanan insanlýk dramýný gör! Bigane kaldýðýn bu hadise bir gün senin de baþýna gelebilir. Adalet herkese lâzýmdýr. Allah katýnda hiç kimse üstün ýrka sahip deðildir. Üstünlük ancak takvadadýr. Ýnsan haklarý palavrasýný aðzýnda sakýz eden hovarda demokratlar, siz de yaþananlarý görün ve sesinizi yükseltin! Bu insanlarýn yerinde sizler de olabilirdiniz. Bizim inancýmýzda “Bana dokunmayan yýlan bin yaþasýn” anlayýþý yoktur. Kötü her yerde kötüdür. Zehirli yýlanýn ve yalanýn masumiyeti olmaz. Yýlan yýlandýr ve tez elden baþý ezilmelidir. Körpe çocuklarýn hayalleri, uçurtmalar misali masmavi göklerde sonsuzluða kanatlanmalýdýr.